Ara Reitaki ma te Atua
Tera kawai nako ake ti rinanona inanon te maiu n rabwata, ti kona n onimakina te Atua ao ni karekea te kimwareirei Irouna.
N ai aron Iobi n te O Tetemanti, n tain te karawawataaki ao tabeman a kona n namakinna ae e a tia ni kitaniia te Atua. Ibukina bwa ti ataia ae iai mwakan te Atua n totokoa ke ni kanakoi aoraki, ao ti kona ni manga tanginnano ngkana e aki katokii, ao n titiraki ni kangai, “Ngkana te Atua e aki anga te buoka ae I tataro ibukina, ao n na kanga ni karekea te onimaki Irouna?” Inanon tain katakina ae korakora, ao e taku Iobi ae te kororaoi:
“Kam na ata te Atua ba E kabwakai ao E otabaniniai n ana karaun.
”E ngae ngke I tang, ‘I a tia ni karaoa te kairua!’ I aki karekea te kaeka; e ngae ngke I onon ibukin buokau, akea naba kaetan taekau.”1
N ana kaeka nakon Iobi, ao e kairoro te Atua, “Ko na kakea bonganan au moti ba ko aonga ni karaoiroaki?”2 Ke n taekana teuana, “Ko na teimatoa ni katukai n te bure? Ko nang kabuakakai ba aonga ni karaoiroaki?”3 Iehova e kauringa Iobi ni Mwakana ao ni kinakina, ao Iobi n arona n nanorinano e taku bwa Akea Ana bwai e ngae ngke tao e kaan nakon Ana atatai, ke Mwakan, ao kororaoin te Atua ma e aki kona ni motika taekan teuare Moan te Mwaaka:
“I ataiko bwa ko konai bwaai ni kabane ni karaoi.” ao e taku, “ Ao e aki konaki n tukaki nanom teuana.
“… I atonga ae I babanga arona; aikai bwaai aika bati ni kamimi i rou, aika I atai. …
“Ma ngaia ae, I ribaai, ao I raraoma i nanoni bubun te tano ma te mannang,“4
N tokina, ao e rang ni kakaitau Iobi n nora te Uea, ao “e kakabwaiai riki ana bong Iobi aika rimwi nakon ana bong ake rimoa.”5
E bon koaua ae e aki raoiroi ibukira n aki taun ara atatai nakon te kanganga n te mata ni bairea taekan te Atua, n iangoia, n aron te katooto, “I aki kukurei, ngaia ae e riai te Atua ni karaoa te bwai ae kairua.” E taekinna nakoira, aika Natina ake e a tia ni karikiia nakon te aonaaba aei, ma ara atatai ae uarereke ibukin bwaai aika tia n riki n taai aika nako, ngkai, ao n taai aika a na roko, “A mena bwaai ni kabane i matau, bwa I atai ni kabane.”6 Ao e kauringiira Iakobwa ni wanawanana: “Kam na tai kaeta te Uea, ma kam na ongeaba n taian reirei mai irouna. Bwa taraia, kam ataia ae e reirei ma te wanawana, ma te tuaraoi, ma te nanoanga ae korakora, n ana taeka ni kabane.”7
Tabeman a aki raoi ota n ana berita te Atua ao irouiia bwa te ongotaeka Nakoina e na otinako uaana n te tai ae e baireaki. A kona ni iangoia, “Ngkana I karaoa raoi au mwakuri ni mitinare, E na kakabwaiai te Atua n anganai au utu ae kukurei ma natiu, ” ke “Ngkana I katoka karaoan au bwai n reirei n te Tabati, ao e na kakabwaiai te Atua ma au bwi aika raraoi,” ke “Ngkana I kabwaka au kabwianibwai, e na kakabwaiai te Atua ma te mwakuri ae I a kaman tangiria.” Ngkana e aki riki aei n au tai ni maiu n te tai ae aki kantaningaaki, ao e na kona n namakina te kamwinibaeaki iroun te Atua. Ma tiaki n ae a bon karina naba n riki bwaai iroun te Atua. Ti riai n aki iangoia bwa ana babaire te Atua kanga te mitiin ni kabobwai are ti kona n (1) rinea te kakabwaia are ti tangiria, (2) karina mwaitin ara mwakuri ni kabane aika raraoi, ao (3) a bane naba ni karekeaki aika a karinanaki aikai.8
E na karinei Ana berita aika tabu ao ana berita te Atua nakoira n tatabemaniira nako. Ti aki riai n raraoma n taekan anne.9 Mwakan Iesu Kristo ni kamaiu—are e riaon bwaai ni kabane ake a mena i nano ao imwiina e waerake nako karawa10 ao are iai irouna te mwaaka ni kabanea i karawa ao iaonaba11—e kakoaua ae te Atua e bon kona ao e na kakoroi nanon Ana berita. E kakawaki bwa ti karinei ao n ongotaeka nakon Ana tua, ma kakabwaia aki kona n ae ana tii reke man te ongotaeka nakon te tua12 ma e karaoaki, e baireaki, ao n tainaki ni kaineti nakon ara kantaninga. Ti karaoa ara kabanea ni kona ma ti riai ni katikua Nakoina te tararua iaon kakabwaia, n te maiu n rabwata ao n tamnei.
E kabwarabwaraa Beretitenti Brigham Young bwa e aki tei ana onimaki iaon mwiin ana mwakuri ma ana kakabwaia ma iaon ana koaua ma ana reitaki ma Iesu Kristo. Ao e taku: “Ma au onimaki eaki tii taraa aron Ana mwakuri te Uea ni karokoia Ana aomata nakon aban marawa, … ke n nanona are babane riki nakoia botan aomata aikai ao ake akekei, ke tao ti kakabwaiaaki ke ti aki, ma au onimaki e teimatoa iroun te Uea Iesu Kristo, ao te rabakau are I a tia ni karekea ma irouna.”13
A bane ni kakawaki ara rairannano ao ara ongotaeka, ara anga karea. Ti tangiria ni memena ibuakoia ake a mwaneweaki iroun Ita ae “aki toki ni karaoi mwakuri aika a raraoi.”14 Ma e aki rangi n tau ni kabotauaki ma mwaitin are e a tia ni koreaki ni bokin karawa. A kakawaki bwaai aikai ibukina bwa iai irekerekeia ma ana mwakuri te Atua ao bon ngaia angara n reitaki iai ma Ngaia n arora ni bitiira man te aro n aomata nakoia aika itiaki.15 E a tia n anga Ngaia ao Natina Tamara are i Karawa nakoira, n te reitaki ae kaan ao n teimatoa ma Ngaiia rinanon te nanoanga ao ni kabanean ara iango iroun Iesu Kristo, ara Tia Kabooira.
Ngaira bon natin te Atua, aika tia tia ni katauaki ibukin te maiu n rabwata ao te maiu ae akea tokina. Tokira bwa ti na bwaibwai ma Ngaia, “taan-uaia n ababa ma Kristo.”16 E kukurei ni kairiira Tamara are I Karawa ni kawain Ana Berita inanon touan mwaneka ake a tia ni baireaki ibukin kainnanora ao ni kaairaki ma Ana babaire bwa ti aonga ni kukurei ma Ngaia. Ti kona ni kateimatoaa rikiraken ara koaua ao ara onimaki iroun te Tama ao Natina, karikirakean Aia tangira, ao teimatoan ana kairiiri te Tamnei ae Raoiroi ma uotana ae te kabebeteaki ae teimatoa.
Ma, e aki rangi ni bebete touan te kawai aei iroura ni kabane. E rangi ni mwaiti bwaai aika ana raumeaaki bwa e aonga ni bebete. E taku Iesu:
“Ngai bon te wain ae koaua, ao Tamau bon te bumwaane.
“Te mwaanga ae i nanou ae aki uaa [te Tama] e na uoti nako: ao te mwanga ae uaa, ao E kaitiakia, ba e na kamaiti riki uaa.”17
Ana kawai ae riai te Atua ni kanakoi bareka ao n raumeai, e na bon rangi ni matoatoa ao n rawawata n taai aika aki ataaki. Ngkana ti uringa ana kabwarabwara Bauro, ngaira bon “taan uaia n ababa ma Kristo; ba ngkana ti bainikirinaki ma Ngaia, ao ti na neboaki naba ma Ngaia.”18
Ngaia are ngkana ko mena inanon ana ai te tia kaitiaki, ao kataia ni kaaniiko ma te Atua, nakon ae kona kaota unim irouna. Wetea te Tama n aran te Nati. Nakonako ma Tamneiia, ni katoabong. Anganiia aia tai bwa a na kaota Aia kakaonimaki nakoim. Kataia kinaiia raoi ao ni kinako naba.19 Kariaia te Atua Bwa Boton Ara Iango Inanon Maiura.20 E karau nanora te Tia Kamaiu:
“Kakauongo nakon teuare ngaia te tia tei iroun te Tama, are e bubuti i matana ibukimi—
“N taekina: Te Tama, Noora korakaina ao matena ngaia are akea ana bure ae karaoia, are irouna ngaia e kakatonga; nooria raraan Natina are e waanako, raraana are ngaia bwa e aonga ni kamimitongaki;
“Mangaia are, Tamau, tai katuaaia [tariu] ake a kakoaua arau, bwa aonga n nakoiu ao ni karekea te maiu ae aki tootoki.”21
Ngkana ti iangoi anuan maiuia tekoraki ake a rangi ni kakaonimaki nakon te Atua, ao ti ataia bwa Ena teimatoa ni kakoroi nanon Ana kakabwaia ake ea tia ni berita nakoia inanon te maiu aei ao ni mateia. Eaki boboto aia onimaki iaon bwaai ake ea tia ni karaoi te Atua nakoia n taai aika kakaokoro ma bon man Kinaakina ae ngaia bon Tamaia ae mwaaka ao Iesu Kristo bon te tia kabooia.
Ngke e nang tiringaki Aberaam bwa te karea iroun te ibonga n Aikubita mai Erekana, ao e tang nakon te Atua bwa e na kamaiua, ao E kamaiua.22 Ao Aberaam e maiu bwa tamaia taan onimaki ao ana kakabwaiaaki nako kanoana ao ana otinako mai iai utu nikabane n te aonaaba aei.23 Ma imwain anne, iaon te baonikarea naba anne, te ibonga naba anne e a tia n tiringiia teniman kibono are “ibukin aroia ae kororaoi … ao a rawa ni bobaraki n taromaurii atua aika kaaraki man kaai ke atibu.”24 A mate ikekei ibukin aia koaua.
Iotebwa are ngkoa, are kaboakinako bwa te toro inanon kairakena irouia tarina, ao inanon rawawtana ao e rairaki nakon te Atua. Teutana imwiin teutana, e tabe n rikirake arona inanon ana auti ana mwatita i Aikubita ma a manga bane n anaaki mwiin ana kekeiaki ibukin ana bukibuki ni kewe buun Barao. E kona n iangoia Iotebwa ni kangai bwa, “Kabureakiu aei ai boon kawakinan tuan te itiaki.” Ma e teimatoa n taraa te Atua ao e nakoraoi riki arona n te auti ni kaikain. E roko te aki rau iroun Iotebwa ngke raraona temanna inanon te karabuti, ea tii mwaninga naba ana berita nakon Iotebwa,imwiin kaokana nakon tibwangana n ana auti Barao. Inanon taina, n aron ae ko ataia, e roko ana babaire te Uea bwa Iotebwa e na karekea te kabanea n rietata n nakoa ae onimakinaki ao korakorana n tautaeka irarikin Barao, are e angan Iotebwa te konaa ni kamaua te bata are Iteraera. Iotebwa e kona ni kaotia bwa “ana nakoraoi bwaai nikabane nakoia akana tangira te Atua.”25
Ma e rangi ni korakora nanon Abinataai n kakoroi nanon mwiokoana. “N tokin au rongorongo,” e taku, “ao e aki kakawaki bwa [tera ae riki nakoiu], ngkana I kamaiuaki.”26 E bon aki kamaiuaki man te mate ni kainnano, ma ni koauana ao e bon kamaiuaki inanon uean te Atua, ma Aramwa, are bon ti temanna ngaia are e rairaki irouna, e bita tein rongorongoia Nibwaite ni katauraoiia imwain rokon Kristo.
A kaekaaki aia bubuti Aramwa ma Amureka ngke a kaotinakoaki man te oo ni kaikain, ao a tiringaki taan kaitaraiia.27 Imwaain anne, ao taan kaitaraiia akanne a tabe ni kakarenakoiia aine ma aia ataei nakon te ai ae bane urana. Ao ngke e noora te waaki ae kamaraki aei Aramwa ao e matoatoa nakoina te Tamnei bwa ena aki kamwakura mwaakan te Atua “ni kamaiuia man uran te ai,”28 bwa aonga ni uotakirake nakon mimitongin te Atua.29
Ngke e kabureaki Te Burabeti Iotebwa Timiti i Liberty, Missouri, ao akea korakorana ni buokiia Aika Itiaki ngkai a anaaki aia bwai ao ni uotaki nakoaki man mwengaia n tain te kamwaitoro. O te atua, ko mena iaa?” Iotebwa e tang. “E na maanra baim n tiku?””30 Ni kaekaana, ao e berita te Uea: “Am kangaanga ao karawawatakim a na riki ma tii n te tai ae uarereke; ao ngkanne, ngkana ko teimatoa n rinanona n te aro ae raoiroi, te Atua e na karietako i eta. … Ko tuai n riki n aron ae riki nakon Iobi.”31
N tokina, ao Iotebwa e a kona n taekinna n aron Iobi, “Ngkana tao e kamateai te [Atua], ao I a abon kantaningaia naba.”32
Unimwaane Brook P. Hales e kairekerekea te karaki aei ma Titita Patricia Parkinson, are bungiaki ma te noraaba ma ngke e a koro 11 ana ririki ao e a mataki.
E a manga taekinna riki Unimwaane Hales: “I rangi ni kinaa Pat inanon ririki aika mwaiti ao tabeua te tai n nako ao I tuangnga ae I rangi ni kamoamoa n arona ae e aki toki n nanomatoa ao ni kukurei. E kaeka, ‘Eng, tao ko bon tuai n roko ni mweengau, ke ko a tia? Iai taai n rawawata inanon maiu. I a tia n rinanon te nanokawaki ae bati, ao I a tia n tang n ae bati.’ Ma e ngae n anne, e reitia, ‘Man te tai are I a moanna n aki noraba, bon te namakin ae kaokoro, ma I ataia bwa Tamara are i Karawa ao te Tia Kamaiu a mena irarikiu ma au utu. … Nakoia ake a titirakinai ngkana I rangi n aki nanoraoi ngkai I matakii, ao au kaeka e kaangai, ‘Ao antai ae N na un nakoina? I aki tiku n ti ngai; bwa e raonai Tamau are i Karawa. E raonai n taainako.’”33
N tokin te tai, bon te kakabwaia ae reke man te reitaki ao te itoman ma te Tama ao te Nati ae ti na ukorii. E na anganiira te bitaki ao e materaoi boona ae akea tokina. Ti na raona Bauro ni kakoauaa “ba akea uani marakini boong [aikai] i rarikin te neboaki are nang kaotaki i nanora.”34 I kaota au koaua bwa tera kawai nako ake ti rinanona inanon te maiu n rabwata, ti kona n onimakina te Atua ao ni karekea te kimwareirei Irouna.
“Ko na onimakina Iehova n nanom ni kabanea; ao tai mwiokoa oin am ataibwai.
”Ko na ataia n nakonakom ni kabane, ao e na kaeti kawaim.”35
N aran Iesu Kristo, amen.