Maungatabu ni Kabuta
Kabwianibwai: Kaukan wintoon Karawa
Okitobwa 2023 maungatabu ni kabuta


Kabwianibwai: Kaukan wintoon Karawa

Mataroan nako karawa e uki n aanga aika mwaiti. Onimaki n Ana tai te Uea, a na bon roko kakabwaia.

N aki maan nako ngke I roko i Amerika Maiaki, e tibwa te taneiai aei ma ngai te Tari Roger Parra mai Venezuela:

“N 2019 e rotaki n te kangaanga Venezuela are e a karika maten te iti inanon nimaua te bong.

“Te kamangaongao ao aki iran te tua e a riki inanon kaawa, ao a mwaiti aomata aika e a aki tau kanaia.

“Tabeman a moana aia anai bwai man titoa n amwarake, n urui bwaai ake a mena i mwaaia.

“Ngkai bon iai au tabo ni kariki ae uarereke, I a rangi n raraoma ibukin ara bitineti. Ti a iangoia ma ara utu, bwa ti na tibwai nako amwarake man ara tabo ni kariki nakoia aomata ake a kainano.

“Rinanon te tairiki teuana te kakiriwe ea bon riki n taabo nako. Kamanoakiia kainabau ao natiu bon ti te bwai ae I raraoma iai.

“Ngke e a bong I a nako nakon ara tabo ni kariki. Te kananokawaki, titoan taabo n amwarake ake a uakaan a bane n uruakaki irouia taan anai bwai, ni mimiiu ae moan te korakora, akea te bwai ae riki nakon ara tabo ni kariki. Akea te bwai ae uruakaki iai. I nanorinano ni karabwaa Tamau are i Karawa.

“Ngke I roko ni mweengau, I kaongoia au utu n Ana kakabwaia ao ana kamanomano te Atua.

“A bane n rangi ni kakaitau.

“Natiu te ikawai, Rogello, ae 12 ana ririki, e taku, ‘Papa! I ataia bwa bukin tera e kawakinaki ara titoa. Ngkoe ao Mama kam aki toki ni kabwakaa ami kabwianibwai.’”

E kainna te Tari Parra: E roko n au iango ana taeka Maraki. ‘Ao N na boaa te kangi bwaai i bukimi, ao e na aki uru uaan abami.’ [Maraki 3:11]. Ti katorobubua ni kakaitaua Tamara are i Karawa ibukin Ana kakai.”1

Tamnei
Ana utu Paraa.

Kataai N Aion Ngkai

Bwaai ake a reke iroura ao nakon maiura a roko mairoun te Atua. Ngkai ngaira ana reirei Iesu Kristo, ti tauraoi n anga nakoia ake irarikira.

Ma bwaai ni kabane ake e anganiira te Uea, E a tia n tuangiira bwa ti na Angana ao nakon Abanueana i aon te aba 10 te katebubua man ara raka. E berita nakoira bwa ngkana ti kokoaua n ara kabwianibwai, E na “kauki … mataroan nako karawa. ao n nurakina … kakabwaiami, ni karokoa aki-rekeni nena.”2 E berita nakoira bwa E na kamanoira man te buakaka.3 Berita aikai a na bon koro bukiia,4 e taku te Uea, “kam na kataai ngkai n aei,”5 te kibu n taeka ae aki kuneaki ni boki riki tabeua ni booki aika tabu ma ti n ana taeka Maraki.

Mataroan nako karawa e uki n aanga aika mwaiti. Tabeua a kaoti ni bwaai, ma angiina n te maiu n tamnei. Tabeua aki rang otara ao e baiti tarariaoakiia. Onimaki n Ana tai te Uea, a na bon roko kakabwaia.

Ti nanokawaki ma naake a korakai ni karekei baika a kainanoaki n te maiu. Te Ekaretia e bwaintangiraa 54 te mirion te mwane n Amerika ni karekei buoka nakoia ataei ao tiina ake a kai rootaki ni kabutaa te aonaaba.6 Ao te karea are man am aki mamatam ni katoa namwakaina, ara bitiobi a buokiia ngaa aomata ake a kainanoi amwarake i aon aia taibora ni katoa wiiki, kunikai i aoia, ao auti ibukin kamanoaia. Katokan te kain n nano n te aonaaba ae na teimatoa n tai nako bon Ana euangkerio Iesu Kristo.7

Ti man te Onimaki

E kauringiira te Abotoro Bauro bwa wanawanan te aomata e ti atai bwain te aonaaba ma e kangaanga ni atai ana bwai te Atua.8 Te aonaaba e taetae iaon te kabwianibwai ni kaineti ma ara mwane, ma tuan te kabwianibwai ae tabu e bon oi raoi man ara onimaki. Te kokoaua n ara kabwianibwai bon teuana te kawai ae ti kaota iai kukureira ni karimoa moa te Uea inanon maiura, imwaain ae bon oin kainanora ao nanora. I berita nakoimi bwa ngkana kam onimaki iroun te Uea, kakabwaia mai karawa a na roko.

E taku Iesu bwa ti na angani “Kaitara akana ana bwai Kaitara, ao angan te Atua akana ana bwai te Atua.”9 Te Tia Kamaiu ae mangauti e tuangiia Nibwaite bwa a na koreia inanon aia rekooti Ana berita ake a kuneaki ni Maraki.10 N ara bong e a manga kamatoaa te Uea tuan te kabwianibwai, n taku: “Ao aio e na riki bwa moan kabwianibwaia au aomata. Ao [naakai] a na kabwaka te katebwina ni mwakoro man aia kareke mwane ni kabane ni katoa ririki; ao aio e na riki bwa te tua ae teimatoa nakoia n aki toki.”11

Te Uea e anga te kaetieti bwa e na kanga aron tibwaakin te kabwianibwai, n taku, “Kam na kabane kabwiani bwaai n urakin nakon te auti ni kaiko bwai,”12 nanona bwa a na uotaki kabwianibwai nako nanon Abanueana ae kaokaki, Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira.13 E anga te kaetieti bwa kabonganaan kabwianibwai aika a tabu aikai a na baireaki aroia ma te tataromwaaka n te kauntira n te Moan Beretitentii, te Kooram n Abotoro n te Tengaun ma Uoman, te Bitiobiriki ae tararua, “ao man oin bwanaau nakoia, e taku te Uea.”14

Ana Mwane te Uea ae Tabu

Mwaane aika tabu aikai tiaki aia bwai taan kairiiri n te Ekaretia. Bon ana mwane te Uea. Ana toro a karaua raoi n taraia ao n ataa tabun tibwangaia ni mwiokoaia.

Beretitenti Gordon B. Hindkley e karakina ana taneiai ngke e uarereke: “Ngke te kairake ngai I tabeka au titiraki nakon tamau … ni kaineti ma aron kabonganaan mwanen te Ekaretia. E kauringai bwa iai kairoroau mai iroun te Atua bwa N a kabwaka au kabwianibwai ao angabwai. Ngkana I karaoia, [e taku tamau,] te mwane are I anga ai bon tiaki au bwai. Ai bon ana mwane te Uea are I a tia ni katabua bwa ana bwai.” E reitia tamana: “Tera are a karaoia ma te mwane anne naake a kariaiakaki n te Ekaretia e na aki reke bwa raraomam [Gordon]. A bon bukintaeka nakon te Uea, are e na tangira mwiin aia mwakuri n te bwai are a karaoia.15

Ti rangi n namakina rawawatan ae ti na “bukintaeka nakon te Uea.”

Am Tutuaraoi n AmKabwianibwai ao Angabwai

Man te kabwianibwai ao angabwai ake kam katabua nakon te Uea, e raka i aon te birion te mwane n Amerika n te ririki ae nako ae e kabonganaaki ni kakabwaiaiia naake a kainano.16

Ni bukinara ae moan te korakora n uota te euangkerio ae kaokai ni kabutaa te aonaaba, e raka i aon 71,000 ara mitinare aika a beku n 414 taian mition.17 Ibukin ami kabwianibwai ao angabwai, mitinare, n aki taraaki aroia aia utu n aia kareke mwane, a kona ngkai ni beku.

A kateaki tembora ni kabutaa te aonaaba n te mwaiti ae tuai n nonoraki mai imwaaina. N te tai aei, 177 tembora aika a mwakuri, 59 aika i aon kawaia ni kateaki ke ni manga karaoaki, ao 79 riki aika a baireaki ao ni kateaki tamneia.18 Ami kabwianibwai e kariaia kakabwaia n te tembora bwa a na roko n ti taabo are e kona n nori te Uea.

Iai ae raka i aon 30,000 bootaki n taromauri aika a karaoaki inanon ngaa umantabu ao kateitei riki tabeua n 195 aaba ao mwakoro.19 Ibukin kabwakaan ami kabwianibwai ma te onimaki, ae e a waki nako katean te Ekaretia n taabo aika a raroanako ae ko bon tuai n roroko iai ibuakoia Aika Itiaki ae ko tuai kinaiia.

Te Ekaretia n te tai aei e mwanenii nimaua reirei ibukin karekean rabakau aika rietaata.20 A naa ae raka i aon 145,000 ataei. Tebubua ao tebwina tengaa kiraati aika a reiakinaki ni katoa wiiki n ara tieminari ao intitute.21

Kakabwaia aikai ao aika mwaiti riki a roko ni korakora man aekan nako tein karekemwane mai irouia aika uarereke ao ake a kara ake a kabwakai aia kabwianibwai ma te kokoaua.

Te korakora man mwaakan te tamnei n tuan te kabwianibwai e aki baireaki man mwaitin te mwane are e kabwakaaki, bwa ibukiia ake a kaubwai ao ake a kainano a tuangaki iroun te Uea bwa a na anga 10 te katebubua man aia kareke mwane.22 Te mwaaka e roko man katukan are onimaki iroun te Uea.23

Raonan kamwaitakin ake iroun te Uea ake a reke rinanon am anganano n te kabwianibwai e a tia ni kakorakoraa ana tania te Ekaretia, ni karekei taai ni kawaaka ana mwakuri te Uea n ae riaon riki ae ti a rinanona. A kinaaki ni kabane iroun te Uea, ao n taina, ti na noorii Ana kantaninga ni kabane bwa a koro bukiia.24

Kakabwaia a Roko n Aanga aika Mwaiti

Kakabwaia n te kabwianibwai a roko n aanga aika mwaiti. N 1998, I raona Unimwaane Henry B. Eyring n nakon te bootaki ae bubura n aonaon Utah ae e a ataki ngkai bwa Silicon Slopes, te kaawa ae korakora iai mwakurian bwaai n rabakau aika boou. Bon te tai n rikirake n te kaubwai, e kauringiia Aika Itiaki Unimwaane Eyring i aon noran te kaokoro n are iai irouia ma aomata tabeman ao tangiran riki ae mwaiti. N na aaki toki n ururinga ana berita, bwa ngkana a kabwakai aia kabwianibwai ma te kokoaua, nanoia n tangiran riki bwain te aonaaba e na kerikaaki. Inanon uoua te ririki, e a kerikaaki korakoran te karekemwane i aon bwaai n rabakau aika boou. A mwaiti aika a bua aia mwakuri, ao kambwana a rootaki n te tai aei ni iangoan karekean aia karekemwane. Tekoraki ake a ira ana taeka n reirei Unimwaane Eyring a kakabwaiaaki.

A na berita e kauringai te taneiai riki teuana. I kaitibo ma Charlotte Hlimi ae 12 ana ririki irarikin Carcassomme, Buranti, n 1990 ngke I beku bwa te beretitenti n te mition. Te utu ae te Hlimis a kakaonimaki ao n nanorinano, ao a maeka n te auti ae uarereke ma waniman natiia. Iai irouia tamnein te Tia Kamaiu ao te burabeti iaon aia oo. N tain ana intawiu ibukin ana kakabwaia n tamanuea, I titirakina Charlotte ngkana e kakabwakaa ana kabwianibwai ma te kokoaua. E kaeka, “Eng Beretitenti Andersen. E reireinai tinau bwa iai kakabwaia n te maiu n rabwata ao n te maiu n tamnei ae roroko man kabwakaan ara kabwianibwai. E reireinai tinau bwa ngkana ti aki toki ni kabwakai ara kabwianibwai, a na akea te bwai ae ti kainanoia. Ao Beretitenti Andersen, akea kainanora.”

Tamnei
Ana utu Hlimi.

Man ana kariaia bwa N a tibwaua ana karaki, Charlotte, ae ai 45 ngkai ana ririki ao ni kabaeaki n te tembora, e taekinna: Au koaua i aon te kabwianibwai e bon rangi ni koaua n te tai anne, ao e rikirake ni karokoa ngkai. I rangi ni kakaitau ibukin te tua aio. Ngkai I maiuakinna I reitinako ni karekea te kakabwaia ae mwaiti.”25

N te bong teuana, ngaira n tatabemaniira ti na bane ni mate. Uabui te ririki n nako, tabeua te bong imwaain maten ai tinau, Martha Williams, man te kaentia, e karekea te mwane n te tieke ae bon tau mwaitina n te meeri. E waekoa n tuanga kaainabau, Kathy, ana boki ni mwane bwa e na kabwaka ana kabwianibwai. Ngkai e a rangi ni mamara tinana ao n aki kona ni koroboki, e tuangnga Kathy ngkana e kona ni korea te tieke ibukina. E kaeka tinana, “Ko na aki Kathy. I tangiria bwa N na bon karaoia.” Ao imwiina e karaurau n reitia, “I tangiria bwa e na eti arou imatan te Uea.” Teuana te kabanea ni bwai ae karaoia Kathy ibukin tinana bon anganakin ana tinaniku ni kabwianibwai nakon ana bitiobi.

Ana Mwakuri ae Kakawaki te Atua

Tariu ao mwaneu, Ana Ekaretia Iesu Kristo Ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira e a “otinako mai inanon te roo,”26 n uotii kakabwaia aika kakukurei ni kabutaa te aonaaba. A na iai aika a kaungaira ni waki rake ao iai naba aika aki. E roko n au iango ana taeka Gamaliel te wanawana, are, n tain ongoraeakin ana kakai te Abotoro ae Betero ao Ioane, e kauringiia kauntira i Ierutarem:

“Kam na taon nanomi nakoia [mwaane aikai]ao tai tukiia: bwa ngkana … aia bwai aomata te mwakuri aei, ao bon akea mwiina:

“Ma ngkana ana bwai te Atua, ao kam aki kona n urua; mwiina … kam n noraki iai bwa kam buakana te Atua.”27

Ngkoe ao Ngai bon mwakoron ana mwakuri te Atua ae kakawaki i aon te aba. Tiaki ae e na aki koro bukina ma e na reitinako ni waaki nako ni kabutaa te aonaaba, ni katauraoa te kawai ibukin manga okin te Tia Kamaiu. I kaota koauan are e taekinna Beretitenti Russell M. Nelson: “Ni boong aika i mwaira, ti na noori korakoran bwaai aika a na riki man mwaakan te Tia Kamaiu are e tuai ae nonoria te aonaaba. Ma ngkai ni kakoroa te tai are E na oki iai … , E na karekei taai aika a mwaiti, kakabwaia, ao kakai nakoia ake a onimaki.”28

Aio au kakoaua. Iesu bon te Kristo. Aio Ana mwakuri ae tabu. E na mang bon oki. N aran Iesu Kristo, amen.

Bwaai aika a na taraaki

  1. Personal correspondence from Roger Parra, Aug. 4, 2023.

  2. Maraki 3:10.

  3. Taraa Maraki 3:11. E taku Unimwaane Jeffrey R. Holland: “Inanon maiu, n aron te katooto, I a tia n nora ana kakabwaia te Atua ni koro nanona bwa E na boaa te tia kangi bwai i [bukimi]’ [Maraki 3:11]. Te kakabwaia n te kamanomano ni kaitara te buakaka e a tia ni kabwaroaki i aou ao i aoia ake I tnagiriia n riaon are I kona iai ni bon ataia. Ma I kakoauaa bwa te kamanomano ae mai ieta anne e a tia n roko, bwa tao mwakorona, ibukin ara nanomwaaka, ibon iroura ao n ara utu, ni kabwakai kabwianibwai” (“Like a Watered Garden,” Riaona, Tanuare 2002, 38).

  4. Te Uea e na kauka mataroan nako karawa ni kaineti nakon kainanora, ao tiaki nakon are ti tangiria. Ngkana ti kabwakai kabwianibwai bwa ti aonga ni kaubwai, ti karaoia ni bukina ae kairua. … Te kakabwaia nakon are e angaanga… e na aki roko n tainako n te mwane ke n te bwai” (Teaching of Gordon B. Hinckley [1997], 657).

  5. Maraki 3:10; 3 Nibwaai 24:10.

  6. See “The Church of Jesus Christ Is Helping Alleviate Global Malnutrition,” Aug. 11, 2023, newsroom.ChurchofJesusChrist.org; see also “How the Church of Jesus Christ and UNICEF Are Keeping Mothers and Children Healthy and Safe,” Aug. 17, 2023, newsroom.ChurchofJesusChrist.org.

  7. “E na arania ana aomata te Atua bwa Tion, ibukina bwa ti teuana nanoia ao ti teuana aia iango ao ni maeka inanon te raoiroi, ao akea ae e kainnano mai ibuakoia.” (Moses 7:18).

  8. Tara 1 I Korinto 2:14. N tainako ana iango ae eti te aomata e aki boraoi ma wanawanan te Atua. N ana bong Maraki, a mwaiti aika a raroa nako mai iroun te Uea. Te Uea e bubutiia Ana aomata ni berita, “Kam na oki nako Iu, ao N na oki nako imi.” Te bwai are e roko i mwiin te kakao ae bebete aei bon te titiraki ae nano ibukira ni kabane: “Ma kam kangai, Tera arora n oki?” (Maraki 3:7). N taekana teuana, “Tera ae Na bitaki nako iai? N na kanga ni kaan Nakoim?” E kaeka te Uea man reiakinan kakawakin te kabwianibwai, tiaki ae kanga ti tuan te karekemwane ma te kawai ae kona ni karaoaki ni kaokii ake e tangiria nanora Nakoina.

    Ti nora aei inanon ara utu. E kaaina te Ekaretia tinan Kathy ngke 22 ana ririki. A kaea te Taromauri Martha ao Bernard Williams inanon te tai ae uarereke, ma i mwiin mwaingiia nakon te kawa teuana a moanna n aki kakaonimaki. E reke mwakurin Bernard n te tanga ni buaka itinaniku, ao e a mwaing Martha nakon mweengaia i Tampa, Florida, ike e butimwaea iai te kakao ni maeka ma ai tinana ao ai tamana, ake a kakaitaraa te Ekaretia. N tain maekaia n aroia ae mangori, ni kariaa moan natina ao n aki iriira te taromauri, e karaoa te babaire Martha William ni moana kanakoan ana kabwianibwai n te tieke nakon te bitiobi. Rimwi riki ni maiuna, ngke e titirakinaki bwa bukin tera, e taku bwa e uringa te bwai ae a reireia mitinare iaon te kabwianibwai ao ana kakabwaia te Atua: “Ti rangi ni kainanoa ana kakabwaia te Atua inanon maiura, ngaia are I a moana kanakoan au kabwianibwai n te tieke nakon te bitiobi.” A okira te Ekaretia Martha ao Bernard Williams. Aia kakabwaia ae moan te korakora—onoua te atu n aia bakatibu a tia ni kakabwaiaaki ibukin ana rinerine ni kabwaka ana kabwianibwai ngke ai bon akea ana bwai ma ti te onimaki iroun te Atua ao te kantaninga n Ana kakabwaia.

  9. Mataio 22:21.

  10. Taraa 3 Nibwaai 24.

  11. Reirei ao Berita aika Tabu 119:3–4. Te kabwianibwai bon teuana te katebwina ni mwakoro man ana karekemwane temanna nakon Ana Ekaretia te Atua (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 119:3–4; te raka e ataaki n nanona ae te karekemwane). Ni kabane membwa ake iai aia karekemwane a riai ni kabwakai aia kabwianibwai” (Aeniboki ni Kabuta: Te Beku n Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira, 34.3.1, Gospel Library).

  12. Maraki 3:10.

  13. “Ti kabwaka te kabwianibwai, n aron are e reireiia te Tia Kamaiu, man uotakin ara kabwianibwai ‘nakon te auti ni kaiko bwai’ [Maraki 3:10; 3 Nibwaai 24:10]. Ti karaoa aei man kabwakaan ara kabwianibwai nakon ara bitiobi ke ara beretitenti n te mwaanga. Ti aki kabwakai ara kabwianibwai man kanakoana nakon te bootaki ni ibuobuoki. Te anganano are ti na karaoia nakon te bootaki ni ibuobuoki a roko man oin ara mwane, tiaki man te kabwianibwai are ti tuangaki bwa ti na kabakai nakon ana auti ni kaikobwai te Uea” (Dallin H. Oaks, “Tithing,” Ensign, Meei 1994, 35).

  14. Reirei ao Berita aika Tabu 120:1.

  15. Gordon B. Hinckley, “Rise to a Larger Vision of the Work,” Ensign, Meei 1990, 96.

  16. Taraa “The 2022 Report on How the Church of Jesus Christ Cared for Those in Need,” Mar. 22, 2023, newsroom.ChurchofJesusChrist.org.

  17. Received via email from the Missionary Department, Tebetembwa. 14, 2023.

  18. Taraa “Temple List,” ChurchofJesusChrist.org/temples/list.

  19. E karekeaki rinanon te imeeri man te Tabo ibukin Membwa ao Tauan Mwiin Rekooti, Turai 28, 2023.

  20. Aio e raonaki ma Brigham Young University, Brigham Young University–Idaho, Brigham Young University–Hawaii, EnsignCollege, and BYU–Pathway Worldwide.

  21. E karekeaki rinanon te imeeri man te Tiemirari ao Intitute, Turai 28, 2023.

  22. Taraa Aeniboki ni Kabuta, 34.3.1.

  23. E tibwa te karaki aei Beretitenti Dallin H. Oaks iaon onimakinan te Uea: “Tinau ae e a tia ni mate buuna e boutokaiia teniman natina aika uarereke ni boona ae [bon] tau. … I titirakina tinau bwa bukin tera e kabwakaa ae rangi ni mwaiti man boona n ana kabwianibwai. I aki kona ni mwaninga ana kabwarabwara: Dallin, Tao a na iai aomata ae a na kona ni maiu man aki kabwakaan aia kabwianibwai, ma ngaira ti aki konaa. E a tia te Uea n rineia n anaa tamam ao ni katukai bwa na kaikawai ngkami. I aki kona ni karaoa anne n akea ana kakabwaia te Uea man kabwakakin te kabwianibwai ae kokoaua’” (“Kabwianibwai,” 33).

  24. “Bwa rinanon au ibuobuoki, e bon ngae ngke a na roko i aom taian rawawata, bwa e aonga te ekaretia n tei ni inaomata i aoia ni kabane bwaai aika maiu i an te aonaba ae te tiretio” (Doctrine and Covenants 78:14).

  25. Te itoman ae onoti ma Charlotte Martin, Aokati 30, 2023.

  26. Reirei ao Berita aika Tabu 1:30.

  27. Mwakuri 5:38–39.

  28. Russell M. Nelson, “Tokanikai i aon te Aonaaba ao Kunea te Rau,” Riaona, Nobembwa 2022, 95.

Boretiia