Kanikinaean te Kakukurei
Te kateitei i aon Iesu Kristo e bon kakaawaki ibukin kukureira.
Inanon kibau ibukin tabeu tabeua te ririki n nako, I tekateka irarikin te mwaane ae kaain te Netherlands. I ingainga ni kan maroro ma ngaia ngkai I a tia ni beku i Belgium ao n te Netherlands ngke I mitinare.
Ngke ti a moanna ni kinaira, e anganai ana bitineti kaati ae okoro ae atunaki n te “burobeetia n te kakukurei.” I kaota nanou n nakoana ae kamimi ao I titirakinna bwa tera ae kakaraoia ngkai te burobeetia n te kukurei. E taku bwa e reireiniia aomata aroia ni karekea te kukurei ni maiuia man katean te reitaki ae kakaawaki ao te kouru. I kaeka, “E tamaroa anne, ma tera ngke ko kona naba n reirei aron reitinakoan reitaki aikanne i mwiin te mate ao ni kaekai titiraki tabeua i aon te tamnei, n aron te kaantaninga n te maiu, ti na kanga n tokanikai i aon kabwakara, ao tina nakea i mwiin matera?” E kaotia bwa e na rang kakukurei ngkana e karekei kaekaan titiraki akanne, ao I rang kukurei n tibwaia ma ngaia ae iai kaekaaia iroura.
N te bong aei, I tangiria n rinanon tabeua reirei aika a kakaawaki ibukin te kukurei ni koaua are e tara n aki maiuakinaki irouia aika a mwaiti n te aonaaba ae kananououa, ake a mwaiti iai bwaai aika a kamimi ma bon ti tabeua aika a koaua kakaawakiia.
E reireiniia aomata Aramwa n ana bong, “Bwa nooria, I taku nakoimi bwa e na tiraua te bwai ae e na roko; ao nooria, iai te bwai teuana are e raka kakawakina nakoia ni kabane—bwa nooria, e aki raroa te tai are te Tia Kabooi maiura e na roko i buakoia ana aomata.”1
Te katanoata aei e bootau kakaawakina nakoira n te bong aei ngkai ti kantaningaa ao ni katauraoi ibukin Manga Okin Kristo!
Ma ngaia are, au moan nonoori bwa te kateitei i aon ana kateitei Iesu Kristo e bon kakaawaki ibukin kukureira. Aio bon aan te kateitei ni koaua, “aan te kateitei are ngkana aomata a kateitei i aona ao aki kona ni bwaka.”2 Karaoana e na bon katauraoira ibukin kakaewenako n te maiu, ake a kona ni kaoti.
N ririki aika a nako, I nako ni kaembwa n te Tikauti n tain te tiamwa ma natiu ae Justin. Ngke e a waakinaki waaki ni kakukurei, e katanoata ma te kukurei bwa ngaia ma raraona a tangiria ni karekea te baeti ni kinaaki n te katebe. Karekeana a na riai ataeinimwaane ni bwaati n te ukeuke n te koroboki ao ni katebea te taakete n aia kai ni katebe.
E rawawata nanou. N te tai anne, e bon mamaara Justin n aorakina are e reke irouna ma ngke e moan bungiaki. I titiraki ngkana e na kona ni katika ana kanoana ni katekea te taakete.
Ngke e a nako ma raraona nako n kaea te reirei ibukin te katebe, I tataro i nanou bwa e na kona n aki bwainrang man karaoan aei. Uoua te aoa i mwiina, I nooria n roko n te kawai ni kainetai ma te moangare ae bubura. “Tamau!” e takarua. “E a reke au baeti ni kinaaki! E teke irou te taakete, e mena i aon te taakete n uakaan ma au bwai, ma e teke irou te taakete!” E a tia ni katika koran te kai ni katebe ni kabanea korakorana ao ni kakiba, n aki kona ni bita kawaina. Ai kukureira ngai iroun te tia reirei n te katebe are e aki kona ni kangai, “I karautaeka, e bure am takete!” Ma, nooran ana konabwai Justin ao ingaingana ni kan karaoia, e kaeka ma te nanoanga, “E tamaroa am kekeiaki!”
Ai anne arora ngkana ti karaoa ara kabanea n tamaroa n iriira Kristo ao Ana burabeti n aki tarai kabwakara. Ngkana ti nakoina man kawakin ara berita aika a tabu man rairi nanora man ara bure, ti na kukurei n ongo n ana taeka ara Tia Kamaiu: “E nakoraoi te kekeiaki, au toro ae raoiroi man kakaonimaki.”3
I kaota au koaua ni mimitongin te Tia Kamaiua te aonaaba ao ana tangira ao mwaakana ni kamaiu, korakorana, ao n tabekira ngkana ti kabanea ara kona n Nakoina. Irarikina, akea te kawai ae ti kona iai ni mwaing ma te koraki ao ni kaineta Iesu. E a tia ni tokanikai te Tia Kamaiu i aon te mate, te aoraki, ao te bure e a tia ni katauraoa te kawai ibukin kakororaoakira ngkana ti Iriiria ma nanora ni kabane.4
Au kauoua n taratara e bon rang kakaawaki ibukin kukureira bwa ti na uringnga bwa ngaira nati mwaane ao aine iroun Tamara are i Karawa ae tatangira. Ataakina ao onimakinan koauan aei e bitii bwai ni kabane.
Tabeua te ririki n nako, I nanon kibara n okira mweengara man tibwangara n te Ekaretia, ngai ma Titita Sabin ti tekateka i akun te aomata ae rang bubura ae ubu n rawawata, taitai nuukana i aon maran atuuna ao n irianaki ma te nambwa 439.
Ngke ti a ruo man te waanikiba, I taku, “Taiaoka, noo. Ko kariaia ngkana I titiraki kakaawakin te nambwa ae koreaki n am taitai ibukin atuum?” I aki kan titiraki ibukin moamoana n un.
E taku, “Anne ngai. Anne bon ngai. I bwaibwai n te tabo anne: 219!”
Abubua tenibwai ma ruaiwa bon te nambwa are i aon atuna, ngaia are I mimi bwa e kanga ni kaairua ngkai e rang kakaawaki irouna.
I iangoa kananokawakin kinaakin te mwaane aei ao kakaawakina i bon irouna are e boboto i aon te nambwa are e irekereke ma kaainakin te kaeng. I iango I irou: Te mwaane ae rang tara n unuun bon te ataeinimwaane ngkoa ae uarereke ae bon kainnanoa namakinan ae kakaawaki ao e kainnanoaki. Ngkana e ataia bwa antai raoi ngaia ao antai ae bwaibwai irouia, ngkai ti bane ni “iai mwaitin kabooara.”5
Iai taekan te kuna man te tamnei The Prince of Egypt Uean Aikubita are e kangai, “Tara maium rinanon maata mai karawa.”6 Ngkai ti atai rikira mai karawa ao konabwaira ae akea tokina e rin inanon tamneira, ao ti a kona ni matata raoi iai ti na kona n noora te maiu bwa iai bukina, ni katangaina te reiakinaki ao n rikirake mai iai, riki ngkai “ti noraaba rinanon te tirotam, ae roo,”7 n te tai ae uarereke.
Te kateniua ni kanikina ibukin te kakukurei bon uringakin kakaawakin tamnein te aomata. Ti karaoa aei n ae tamaroa riki man iriirakin ana reirei te Tia Kamaiu “Kam na itangitangiri; n ai arou ngke I tangiri ngkami.”8
E reirei naba, “Ngke kam karaoi baikai nakon temanna ae moan te mangori i buakoia tariu aikai, ao kam karaoi naba nakoiu.”9
Ana boki Taeka n Rabakau e reirei ma te wanawana, “Tai taua te bwai ae raoiroi mairouia akana e riai anganakiia, ngkana e kona baim ni karaoia.”10
Ti na bon aki kona n nanokawaki ni bwainakin te akoi. Te akoi e titebo nanona ma te korakora i matan te Atua. Karaoan naba te akoi bon bwainakin te kakabwara bure ao te aki momotiki taeka.
Ririki aika a nako ti iangoia n ara utu bwa ti na tamnei n ara tai ni kainutu n te tairiki. Ti bane n rin n te bwati ma ti natiu te mwane temanna ao kainnaba ae Valerie ae akea. E a rootongitong tinaniku, ao e kauka te mataroa natira te mwaane ao e biri ni kaineta te kaa, e butiborea te bwai ae taku bwa ara katamwa n tiaki nanona. Te kananokawaki bwa natira te mwane ao kainnabau, a mena i akuuna, ao bon tiaki ara katamwa ma te skunk, are e katiia ni mwaungina! Tiokira te auti, ao a tebotebo ao n tebomau ma ranin te tomato, ae e kantaningaaki bwa e kanakoa mwaungin te man ae te skunk. Ngke a itiaki ao n tia n oneiia, ti aki aroboi ibukin maten bwairira te mwaunga, ngaia are ti a baireia bwa ti nang bane n nako n tamnei.
Ngke ti a tekateka mai buki n te tabo n tamnei, a kitana rarikira temanna i mwiin temanna kaain rarikira ni karekei aia popcorn. Ngke a oki rikaaki, akea temanna ae okira nnena mai i mwaina.
Ti ngare ngke ti kauringa rikin aei, ma tera ngke arona bwa ni kabane ara bure iai buakakan boia? Tera ngke arona bwa ti kona n aroka boin te aki kokoaua, kaitataan, mataai ao te kainikatonga? N raonaki ma kaotan kabwakara, ti na bae ni kaantaninga riki te atatai nakoia aomata ao n taratara raoi irouia tabeman, ao n aron anne, ngaiia nakoira ngkai ti kainnanoa te bitaki i nanon maiura. I tatangira boin te baekee n te taromauri, ibukina bwa e kaotia bwa iai temanna ae kataia ni bitaki. A kainnanoa baira ni butimwaai nakoia n rabwatiia.
E taku Beretitenti Russell M. Nelson, “Teuana te kawai ae moan te bebete ni kinaan te tia iriira ni koaua Iesu Kristo bon aron te aomata anne ni mwannanoia aomata ake tabeman.”11
E koreia Bauro nakoia kaain Ebeto, “Kam na iakoakoi, ao kam na nanoanga, kam na I kabwara bure I roumi, n aron te Atua ngke E a tia ni kabwara ami bure.”12
Ngkai ana reirei Iesu Kristo ngaira, ti tuangaki bwa ti na onimakina Tamara are i Karawa ao ara Tia Kamaiu ao n aki kataia n oneimwiia. E atai aki kororaoia aomata nako Iesu Kristo ao e na motiki taekaia n te kororaoi.
Au kaaua ni kanikina bon kateimatoan te kaantaninga ae akea tokina. Ana babaire Tamara e tangaina n akea tokina, e beebete bwa ko na kabanea am iango i aon ae ikai ao n te tai aei ao ni mwaninga are i mwiina.
I karekea te reirei ae korakora n ririki aika a nako iroun natira te aine ae 16 ana ririki, ae Jennifer. E nang karaoaki mwakurian mamaana ake uoua, ike e nang katoka ni kabane aorakin nimaua taabo ni mamaana n kanakoaki ao n oneaki mwiina n uoua aika marurung, man aia anganano raao kanga ai aron Kristo aika tamaroa. Bon te waaki ae kai bure torona, ma n te tairiki i mwain ana korokoro, e kabwarabwara nakoiu Jennifer ma rawatana ae 90 te bwauna (41 kg) ni kangai, “Tai raraoma, Tamau! Ningabong ao N na uti ma mamaau aika a boou, ke N na uti n te tabo ae tamaroa riki. Kawai aika uoua aikai a na bon tamaroa.” Anne te onimaki, anne te taratara ae akea tokina! Nooran te maiu man te taratara ae akea tokina e karekea te mataata, raunnano, ninikoria, ao te onimaki.
I mwiin te korakoro, te bong are e a kaman tataningaaki ni kanakoan te bwaibu n ikeike ao n tiringa te ang are e a tia ni bubuoka Jennifer n ikeike, ti ingainga n tataninga n nooria ngkana katibuna aika uarereke riki a na kona ni mwakuri. Ngke e anaa moan ikena, e waekoa n tang. N ataakin raraomara, e waekoa n taku, “E bon rang n tamaroa ngkai I a ikeike.”
Man te bong anne, I a tia ni karabwa Tamara are i Karawa n te ingabong ao n te tairiki ibukin au konabwai n ikeike. Ti katobibiaki ni kakabwaia aika a aki kona ni warekaki ake a kona ni waekoa ni bakataeaki ngkana ti aki taratara raoi. Ni kaitaraana, ngkana akea te bwai ae kantaningaaki ao ni kakaaitau te aba ni bwaai ni kabane, te maiu e na kona n rangi ni kamiimi.
E taku Beretitenti Nelson: “Ni katoaa te ingabong ae boou bon te bwaintangira mairoun te Atua. Ao te ang are ti ikeikenna bon te tangira ae mairouna nakoira. E kawakiniira man te bong teuana ma teuana ao e boutokaira man te tai teuana ma teuana. Ai ngaia are, ara moan beku ae tabu, n te moaningabong e riai bwa te tataro n nanorinano ni kakaitau.”13
Anne are e uotiira nakon au kanimaua ao au kabanea ni kataratara, are ko na bon aki kona ni kukurei riki iai nakon are kona kakaitau.
E taekinna te Uea, “Ao ane e butimwaai bwaai ni kabane ma te karabwarabwa e na kamimitongiaki.”14 Tao aio bukina bwa te kakaitau e kaotinakoi tamaroa aika a mwaiti riki.
E kanga ni bitaki ara atatai ni katoa ingabong ngkana ti uti ma ti te kakabwaia are ti kakaitau iai n te tairiki are mai i mwaina. Te kabwaka ni kakaitau ibukin kakabwaia e kona n reke i mwiin te namakin n aki rauaki, are e kona n iraea te kimwareirei ao te kukurei are e kaotinakoa te kakaitau. Naake a mena n te kateitei ae bubura man mwawaawa a kariiriira bwa ti na tara riki are i aon te mwaake, ngaia are ti a tibanako man are te mwaake raoi.
Ni koauana, te kakukurei ae korakora ao te kakabwaia n te maiu ae mamate e na kuneaki ngkana ti rinanon ana akoi te Atua ngkai ti karaoi ao ni kawakin ara berita aika a tabu ma Ngaia. E na katamaroai ao ni kakororaoira Ara Tia Kamaiu riki rinanon Ana karea ni kamaiu ao e taku bwa naake a tatauraoi n iriiria, “N na bwainiia, ao a na riki bwa au bwai ngaiia n te bong arei ngkana I roko n rinei au atibu aika a kakawaki.”15
I berita bwa ngkana ti katei maiura i aon aan ana kateitei Iesu Kristo; ni kabongana kinaakira bwa natin te Atua aika mwaane ao aine; uringnga kakaawakin te tamnei, kateimatoa te kaantaninga ae akea tokina, ao ni kakaitau ma te kimwareirei n ara kakabwaia aika a bati; riki n ana kakao Kristo n nakoina, ti kona ni karekea te kukurei ni koaua are ti ukoukoria i nanon mwanangara n te maiu ae mamate. Te maiu e na teimatoa n iai ana kakaewenako, ma tina kona ni kaitarai riki ma te kaantaninga ao te rau ibukin te koaua are akea tokina are ti ataia ao ti maiuakinna.
I kaota au koaua n arona n Atua ae koaua, Tamara ae akea tokina ao Natina ae Tangiraki, Iesu Kristo. I kakoaua naba irouia ara burabeti aika a maiu, taan mamata, ao taan kaotioti. Ai kakabwaiara ngaira ni karekean te reirei mai karawa rinanoia. Ngke e taekinna ni kamataata te Tia Kamaiu, “E ngae man bon oin bwanaau ke bwanaia au tia mwakuri, bon titebo.”16 N aran Iesu Kristo ae tabu, amen.