Tembora, ana Auti te Uea ake a Kateaki ni Kabuta te Aonaaba

Iroun Unimwaane Neil L. Andersen

Man te Kooram n Abotoro n te Tengaun ma Uoman

Ngkana ko roko n ae kororaoi ao n tataro mwaaka n Ana auti ae tabu, ao ko na otangaki ni Mwaakana.

Kam aki tangira taekan te anene are ti a tibwa tia n aneneia? “N na kakorakoraai, buokai, ao bwa N na tei, …”man au raoiroi, ni mwaakan te bai.” Te Uea e na kakorakoraia Aika Itiaki n roro nako ngkai a roko nakon Ana auti ae tabu. Mai Kinshasa nako Zollikofen nako Fukuoka ao n nako Oakland, ara kairake, a baireia, bwa na ibuobuoki n te mwakuri ni bwabetito n te tembora. N rimoa, taan mwakuri n te tembora aika tangiraki bon aomata aika kaara—ma ngkai ai tiaaki. Mitinare aika weteaki, mitinare n ibuobuoki, ao ai mitinare aika bane aia tai a bon kaona te tembora n taabo nako n te aonaaba. Ni kabuta te aonaaba, ao ti karekea te namakin bwa ti rikirake ngkana ti rin n ana auti te Uea.

Tabeua te ririki n nako, temanna te rao ae tangiraki, ae 95 ana ririki ni maiu, e maeka n uakaan ma taari n te United State. are e a bon tia n reireinaki irouia mitinare 70 te ririki n nako, e taku nakon natina te aine, “I tangiria n nakon te tembora ma ngkoe.”

E kaeka natina ao n taku, “Eng Tinau, ma ko riai moa ni bwabetitoaki.”

“Ngaia,” e kaeka, “ngkanne I a riai ni bwabetitoaki.” E bwabetitoaki. Tabeua te bong imwiina, ao e rin ma te kukurei inanon te tabo ni bwabetito n te tembora. Inanon namwakaina aika nako, ao e karekea ana entaumente ao te otenanti ni kabaebae. “Ao atakin te Atua e rikirake; e rikirake e rabuna te ro i aon te aba.”

Ko a tia n iangoia bwa e aera te Uea e kairiia Ana burabeti bwa na waaki ngkai ni katei Ana auti aika tabu i aon te aba, Ana tembora aika mimitong? E aera ngkai Ngaia, n te tai aei, ao e kaumaki nakoia Ana aomata n te berita bwa man aia kabwianibwai ae tabu, ao a kona ni kateaki bubua ana auti te Uea?

N te ingabong aei, ao e kaoti tamnein tembora Beretitenti Oaks aika tikiraoi aika a tia ni kateaki ni kabutaa te aonaaba. E aki rang maan n nako ao ti nako Biribin ngai ma Kathy. Iangoa te kakai aei: E katabuaki te Manila Tembora n 1984. E na koro 26 te ririki ni bobongan te kauoua n tembora, i Cebu, are e bobonga n 2010. Ngkai, 14 te ririki imwiina, 11 tembora aika i aon kawaia n tia, ni karaoaki, ao n tauraoi nakon te katabuaki. Mai maiaki nako meang: Laoag, Tuguegarao, Santiago, Urdaneta, Alabang, Naga, Tacloban City, Iloilo, Bacolod, Cagayan de Oro, ao Davao. E rang kakukurei nooran ana mwakuri te Atua ae tamaroa!

Ni kabutaa te aonaaba, a tabe ni kaan n nakoira ana auti te Uea. Bukin tera n ara bong?

Te Kabanea ni Bong

E kauring te Uea nakoira bwa n boong aika kaitira, ao e na korakora te mangaongao imarenaia aba nako, a na riki aomata bwa taan “tangiriia i bon i irouia,” “bwaai ni kabane a [na] mangaongao,” e na korakora te nanokokoraki, ao “e na [bwara] nanoia aomata.” Ti a tia n noriia mwaane ao aine aika bwara nanoia: ana katikitiki te aonaaba, bwanaa aika katitika te nano, aki tararuaan te maiu n tamnei, ao te mamaara ake ana riki manreirei ni koaua. Tao ko a tia n nanokawaki n nooraia tabeman raao aika tangiraki, ake a tia n taetaekina aia koaua ma aia onimaki ae nene iroun Iesu Kristo, n kaota koauan ana Boki Moomon, ao ni kukurei ni kan buoka katean abanuean te Atua, ao n te tai ae aki maan ao e bua, ao e tuai man okira te Ekaretia ni karokoa te tai aei. Au reirei nakoimi kam na tai bwabwarannano! A Raraoi ni Bane Bwa ma te Atua, akea te bwai ae naaki kona ni karaoaki.

N te mangaongao ma te aki onimaki are e a tia n taetae ni burabetiaki bwa e na riki n te aonaaba, e berita te Uea bwa e na iai aomatan te berita, aomata ake a kakantaninga ma te ingainga ni kariaa Okina, ao aika tei n taabo aika tabu ao n aki mwaing man nneia. E taetae i aoia aomata aika raraoi ake a tokanikai ni kaitarai ana kewe nako te tia kakaaitara, kamwakura aia onimaki, n iangoa te tiretio, ao n onimaki ni koaua iroun te Tia Kamaiu Iesu Kristo.

Bukin tera ngkai te Uea e katei bubua tembora ni kaaniira? Teuana bukina bwa ti mena ibuakon kangaanga ma kataaki n te aonaaba aei, ao E a tia ni berita bwa e na kakorakoraiia ao man kakabwaiaiia Aika Itiaki ake Ana aomata ni berita a koro bukiia.

Berita man te Kirtland Tembora

A na kanga ana auti ae tabu te uea aikai ni kakorakoraira, kabebeteira, ao ni kamanoira? Ti na kunei kaeka aikai man ana bwaebwaeti Iotebwa Timiti ni katabuan te Kirtland Tembora. N te tembora aei are a moan aneneia Aika Itiaki, “Ti na anene man takarua ma karawa.” E kaoti te Tia Kamaiu, ma burabeti ake rimoa, ni kaoki riki tabeua kiingin te nakoanibonga nakon ana euangkerio te ekaretia ae kaokaki.

N te bong ae tabu anne i Kirtland Tembora, e tataro te burabeti bwa i nanon ana auti ae tabu te Uea, a na otangaki ma mwaakan te Atua Aomata aika a Tabu, ao e na mena i aoia aran Iesu Kristo, ao ana tararuaki irouia Ana anera, ao bwa a onga n kona n rikirake i nanon te Uea ao ni “karekea bwaninin te Tamnei ae Tabu.” A mwakaroiroi ana bwaebwaeti te burabeti aikai ana kakoroaki nanoia inanon maiura ngkana ti kakaonimaki n nebonebo inanon ana auti te Uea.

Irianaki n te Mwaaka

I nanon ana auti, ao ti entaute ma te mwaaka mai karawa. Ara onimaki iroun Iesu Kristo ao ara tangira Ibukina e a kamatoaaki ao ni kakorakoraaki. Ti na ataa rikira n tamnei ao te kaantaninga ibukin te maiu. Ngkana ti kakaonimaki, ao ti na kakabwaiaki ma te kamanoaki man taian kariiri ao kamangaongao. Ti namakina ana tangira Te Kamaiu ngkai E tabekiirarake man ara kangaanga ao rawawatara Ti otangaaki ma mwaakan te Atua.

Arana e na toka Iaora

N ana auti ae tabu, ti katoka riki i aora Arana ae bwanin. Ngkana ti bwabetitoaki, ti kaota ara kakoaua Irouna ao nanora ni kan kawakin Ana tua. N te tembora, ti berita ma te karineaki, rinanon ara berita aika tabu bwa ti na Iriiria n aki toki.

A rang tamaroa ara kairake n te Ekaretia. N te aonaaba ae mangaongao, a katoka i aoia aran Kristo. N te kaawa ae Heber, Utah, e karaoaki te boowi n te tabo ni kamangngang ni marorooakina te tembora ae na kateaki. Tenibubua mwaitiia kairake ake a kaaina te boowi aei n te tabo ni kamangngang ni kaota aia boutoka ibukin katean te tembora. Temanna te kairake n ataeinimwane, e taetae nakoia taan kairiiri n te bwabwaro teuana, ao n taekinna, “N na kantaningaiani mareaki n te tembora aei. [E na buokai te tembora] n tararua itiakiu ma kororaoiu.” Temanna e kabwarabwara te tembora bwa kanga te kanikinaa n te oota ma te kaantaninga. Kairake n ataeinimwaane ao ataeinnaine n te Ekaretia ni kabuta te aonaaba a kaoti nanoia ni butimwaea aran Iesu Kristo.

Anera Ibuakora

N te Kirtland Tembora, e tataro te Burabeti Iotebwa bwa “a [na] tararuaia [Ana Aomata Aika Itiaki].” Karaoan otenanti ae teimatoa ibukiia ara bakatibu n te tembora e uota te kukurei ao te maiu aei e reitinako ni karokoa te maiu i mwiin te mate.

Ara namakin are ti karekei inanon ana auti te Uea a bon rang tabu, ao tabeua ti kona n tibwauaia ma aomata. Abwi te ririki n nako, ngke ti maeka i Florida, ngai ma Kathy ti mwananga nakon te tembora i Atlanta, Georgia. N tairikin te Katenibong, 9 n Meei, 1984, ni banen ara tietion n te tembora, e tuangai te tia mwakuri n te tembora ngkana I kona ni karaoa temanna are e a tauraoi karaoakin ana otenanti. E bon aki rang tanoata aran te aomata are N na tei ibukina. Arana bon Eleazer Cercy.

N te bong are imwina, e a onrake te tembora irouia Aika Itiaki. Ngke I katauraoai ni mwakuriia au kauoman n aomata n entaunaki n te bong anne, ao I a anganaki au aomata are N na tei ibukina. I kubanako, bwa bon titebo raoi ma te ara are I anganaki n te tairiki are mai imwaina, Eleazer Cercy. I namakina Tamnein te Uea ngke e a bwanin ni karaoakin te entaumente. Imwiina n te bwakantaai anne, inanon te tembora, Kathy e noora temanna raoraora ngkoa, ae arana Titita Dolly Fernandez, are e a maeka ngkai i Atlanta. Bon akea temanna te mwaane n ana utu, ao ni butiiai ngkana I kona n ibuobuoki n ana kabaebae tamana nakoia ana karo. Eng I bon teimatoa ni karineaki.

Ngke I katorobubua i tabon te baonikarea ni karaoan te otenanti ae tabu aei, I a manga ongo riki kaua te ara are e bon mena n au iango, ngaia bon tamana, Eleazer Cercy. I kakoaua raoi bwa imwiin te maiu aei, ao N na manga kaitibo niinga ma te mwaane ae kinaaki n arana ae Eleazer Cercy.

Angiin ara taneiai inanon ana auti te Uea e uota te rau ae kakukurei ao te kaotioti ae maraara n raka riki nakon te ibuobuoki ae korakora. Ma kakoaua: ae iai tabeia anera iaora!

Bwaninin te Tamnei ae Raoiroi.

E reke iroura ana bwaintituaraoi ae te Tamnei ae Raoiroi ngke ti kamatoaki bwa membwa n ana Ekaretia. Ni katoa wiiki ngkana ti ana te kariki ma te ran bwa kauringaan ara Tia Kamaiu, ti beritanaki bwa E na memena Tamneina iroura n taai nako. Ngkai ti nakon ana auti te Uea ma nanora ae itiaki, te tabo ae moan te tabu i aon te aba, ti na rikirake inanon te Uea, ao “ni karekea bwaninin te Tamnei ae Raoiroi.” Ni mwaakan te Tamnei ae Raoiroi, ti kaonaki ma te rau ao te kimwareirei ao te kaantaninga ae kangaanga taekinana. Ti karekea te korakora n teimatoa n riki bwa Ana reirei e ngae ngke ti mena itinanikun taabo aika tabu.

E a tia ni katanoata Beretitenti Russel M Nelson: “Ara Tia Kamaiu ao te Tia Kabooi maiura, Iesu Kristo, e na karaoi tabeua Ana mwakuri aika mimitong ma ngkai ni karokoa te kauaoki. Ti na noori kaokan kakai ae te Atua te Tama ao … Iesu Kristo … a tararua te Ekaretia aei i nanon te kakannato ao te mimitong.” Kabutaan te aonaaba n ana auti te Uea bon te mwakuri ae bubura ao man tamaroa.

Raou aika kam tangiraki, ngkana e uarereke am tai n rooroko n te tembora, ti a karekea n taainako ara tai n nebonebo inanon ana auti te Uea. Ti a tataro ibukin tembora ake a tia ni katanoataaki bwa e koro boon bwaia, bwa e na kariaiakaki babaire man te tautaeka, bwa ana kamwaitaki kanuangaia taan mwakuri, ao bwa e na roko te kariaia mai karawa ibukin katabuana ao kawarakina irouia anera.

Berita

Te tembora bon Ana auti raoi te Uea. I berita nakoimi bwa ngkana kam roko ao n tataro n Ana auti ae tabu, ko na otangaaki ma Mwaakana, ao Arana e na mena i aom, Ana anera ana tararua i aom, ao ko na rikirake i nanon ana kakabwaia te Tamnei ae Raoiroi.

E berita te Uea, “E na koro bukina bwa aomata nako ake a kitani aia bure ao n roko nakoiu, ao ni wetea arau, ao n ongeaba nakon bwanaau, ao ni kawakini au tua, a na nora ubu ao n ataia bwa bon iai Ngai.” A mwaiti kawai aika ae ti kona noora iai ubun Kristo, ao bon akea riki te tabo ae tamaroa nakon Ana auti ae tabu.

Ni bong aika mangaongao ao ni kaiangatoa, I kakoauaa bwa tembora bon Ana auti ao e na buokiira ni kateimatoaira, ni kamanoira, ao ni katauraoira imwain te bong are mimitong, ma Ana anera ni kabaneia, e na okira kaintokanueana ara Tia Kamaiu, ma mwaakana, ao mimitongina ae korakora. N aran Iesu Kristo, amen.

Bwaai aika a na taraaki

1. “Ai Matoara Nanoia Aika Raraoi,” Boki n Anene, nambwa 85.

2. “Tamnein te Atua,” Anene n Taromauri,, nambwa 24.

3. Iai ngkai 182 aika mwakuriaki ni kabuta te aonaaba. Onoua aika manga onobwaiaki. Itiua aika tataninga aia bong ni katabu n raonaki ma teuana riki ae tataninga manga katabuana riki te kauatai. Iai 45 tembora aika mwakuriaki ao 94 aika a manga tibwa katanoataaki ke ni baireaki aron tamneia.

4. Taraa Ruka 21:10.

5. 2 Timoteo 3:2.

6. Reirei ao Berita aika Tabu 88:91.

7. E taekinna Unimwaane David A. Bednar bwa: “Reirein te euangkerio bon ibukim ao ibukiu ao ngaia bween te kaibuke . Reirei aika eti a anganira te kona ni karekea te kawai ao n tei n nene, ni kakaonimaki, ao n aki kamwaingaki n te aro are ti baeranti raoi ao n aki bwaka inanon buakan te rotongitong ao te nanokokoraki n boong aikai” (“Moan Tuan Au Euangkerio,” Riaona, Meei 2021, 126).

8. Reirei ao Berita 45:26.

9. “Ane e kan ri mwiu ao ke e kaakea n taona nanona, ao ke e tabeka ana kaibangaki, ao e irirai” (Mataio 16:24).

10. Taraa Ruka 1:37.

11. Taraa Reirei ao Berita aika Tabu 87:8.

12. Anene n taromauri,, nambwa 2.

13. Taraa Reirei ao Berita aika Tabu 110. Imwain te tai aei, ao e a tia te Buabeti Iotebwa Timiti ni karekea te Nakoanibonga ae te Aaron ao ana kiin mairoun Ioane te Tia Bwabetito, ao e a tia ni karekea te Nakoanibonga ae te Merekitereka ao kiing mairouia Abotoro aika Betero, Iakobo, ao Ioane (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 13:1; 27:12–13).

14. Reirei ao Berita aika Tabu 109:15; taraa naba te kibu 22.

15. E taekinna Beretitenti Russell M. Nelson: “E kona te tembora ni buokiira n ara kakaae. Ti katabuaki ikekei ma mwaakan te Atua, are e anganiira te konabwai n tokanikai iaon Tatan, te tia karikii ni kabane kakauntaeka” (“A Kainnanoaki Taan Raoi,” Riaona, Meei 2023, 101).

16. Taraa Russell M. Nelson, “Choices for Eternity” worldwide devotional for young adults, May 15, 2022), Gospel Library.

17. Unimwaane Colin Stauffer, ana reitaki ae onoti, Tianuare 30, 2024.

18. Reirei ao Berita aika Tabu 109:22.

19. Taraa Reirei ao Berita aika Tabu 20:77, 79.

20. Reirei ao Berita aika Tabu 109:15.

21. Taraa I-Rom 15:13.

22. Russell M. Nelson, “Te Kaotioti ibukin te Ekaretia, Te Kaotioti ibukin Maiura,” Riaona, Meei 2018, 96.

23. Brigham Young e taku, “Ti na karekei tebubua tembora ao ngaa mwaane ao aine ake a na mwakuri ikanne ibukiia koraki ake a tia ni mate, n akean karekean aia tai n ongoraea ao n ongeaba n te Euangerio” (Teachings of Presidents of the Church: Brigham Young [1997], 312). E taekinna Beretitenti Ezra Taft Benson bwa: “Ara mataniwi a taetae ni burabetiia bwa e na kabuta te aonaaba ara tembora i Maiaki ao i Meangin Amerika, i aban Tebetebeke, i Eurobe, ao ai taabo nako. Ngkana te mwakuri ni kamaiu aei e na katiaki iaon taina e na bon riai, tebubua tabun riki tembora a na kainnanoaki” (The Teachings of Ezra Taft Benson [1988], 247).

24. Rerei ao Berita aika Tabu 93:1.

25. E taku Unimwaane David B. Haight:

    “E koaua bwa tabeman a bon tia n noora te Tia Kamaiu, ma ngkana temanna e noora te rikitionare, e reiakinna bwa a mwaiti riki nanon te taeka taraan aron ae reken ataakina, noorakina, kinaakina ao Ana mwakuri, butimwaean kakaawakina, reken te matata irouna.

    “Kakukurei mai karawa ao kakabwaia akanne ake a tauraoi ibukira n tatabemaniira” (“Temples and Work Therein,” Ensign, Nob. 1990, 61).