President Dieter F. Uchtdorf
Vader, vol geloof, voorgeordend
Kunt u zich de angst voorstellen die de elfjarige Dieter Uchtdorf gevoeld moet hebben toen zijn ouders in 1952 besloten om vanuit Oost-Duitsland1 naar het vrije Westen te vluchten? Om politieke redenen liep het leven van Dieters vader groot gevaar. Hij zou alleen ontsnappen, omdat hij het risico voor zijn vrouw en kinderen zo klein mogelijk wilde houden. En — om geen argwaan te wekken — mochten ook de overige leden in het gezin niet samen reizen. Ze moesten het afzonderlijk zien te klaren.
Het plan was als volgt. Dieters twee oudere broers, Wolfgang en Karl-Heinz, namen een noordelijke route uit hun woonplaats Zwickau. Hun zus, Christel, reisde met twee andere meisjes met een trein die kort over West-Duits grondgebied reed op weg naar een andere stad in Oost-Duitsland. Toen de trein over West-Duitse bodem reed, haalden de meisjes de conducteur over om de deur voor hen te openen en waagden zij de sprong naar de vrijheid.
Dieter — de jongste van de kinderen — en zijn dappere moeder namen nog weer een andere weg. Het enige wat ze bij zich hadden was een beetje eten en dierbare familiefoto’s die de Tweede Wereldoorlog hadden overleefd. Toen Dieter en zijn moeder uren hadden gelopen, begonnen de knieën van zuster Uchtdorf pijn te doen. Dieter droeg hun bagage en hielp zijn moeder de laatste heuvel naar de vrijheid op te klimmen. Daar begonnen zij aan een karige maaltijd, tot zij Russische bewakers zagen en beseften dat ze de grens nog niet over waren. Moeder en zoon onderbraken hun maal, pakten hun tassen op en klommen nog hoger de heuvel op om in veiligheid te komen.
Dieter en zijn moeder vervolgden hun tocht en vonden hun weg liftend en lopend naar hun bestemming in een plaatsje bij Frankfurt. Na vele lange en gevaarlijke dagen was het gezin eindelijk weer herenigd. De broers arriveerden het eerst; hun vader volgde. Daarna arriveerden Dieter en zijn moeder, en ten slotte zijn zus. Groot was hun blijdschap toen zij elkaar in de armen sloten.
Dat ze bijna al hun bezittingen hadden moeten achterlaten was van minder belang.
Zeven jaar eerder, tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog, waren ze al eens eerder op de vlucht gegaan toen de geallieerden in aantocht waren. Nu waren ze weer vluchtelingen. Weer bezaten ze niets. Weer moesten ze opnieuw beginnen. Maar ze hadden elkaar. Ze hadden hun grote geloof in God en ze hadden hun lidmaatschap in De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen, waar ze nog geen vijf jaar eerder tot toegetreden waren.
De eenkamerflat bij Frankfurt was klein en stikte van de muizen. De jonge Dieter was ongemeen geboeid door de rondrennende knaagdieren. Het openbaar vervoer in Frankfurt was relatief goedkoop, maar het gezin kon het zich niet veroorloven om elke week gezamenlijk naar de kerk te gaan. Daarom gingen ze om de beurt.
Het is geen wonder dat president Uchtdorf zo hartstochtelijk gelooft dat het gezin een heilig instituut is. In grote oprechtheid getuigt hij dat het gezin door God is ingesteld. Het gezin is uitermate belangrijk voor hem. Het was in het gezin waar hij toe behoorde dat de zaden van krachtig geloof in zijn hart werden gezaaid en verzorgd. Daar begon hij zich voor te bereiden op de vervulling van zijn voorsterfelijke ordening tot priesterschapsleider in de kerk van God.
Familieman
Dieter Friedrich Uchtdorf is op 6 november 1940 geboren uit goede ouders, Karl Albert Uchtdorf en Hildegard Else Opelt, in Moravská Ostrava (Tsjecho-Slowakije). Het gezin verliet Tsjecho-Slowakije in 1944 en verhuisde naar Zwickau. Van 1949 tot 1990 lag Zwickau in Oost-Duitsland en was de stad het centrum van de mijnindustrie. Vanwege haar strategisch belang was de stad gedurende de Tweede Wereldoorlog een belangrijk doelwit voor de geallieerde bommenwerpers. De vierjarige Dieter was bang voor maar ook gefascineerd door de lichten van de vliegtuigen die overvlogen. Hij herinnert zich hoe hij en zijn moeder dekking zochten in de schuilkelders. Haar man was opgeroepen voor het Duitse leger en zuster Uchtdorf zorgde moedig voor haar gezin terwijl de oorlog in Europa voortwoedde.
Na de oorlog ging Dieters vader in de kolen- en uraniummijnen in Zwickau werken, onder werkomstandigheden die hem vatbaar maakten voor een kwaadaardige ziekte, waaraan hij op 62-jarige leeftijd is overleden. President Uchtdorf herinnert zich zijn vader als een vriendelijke, liefdevolle man, sterk en zachtaardig. Zijn vader vervulde zijn taken als diaken, leraar, priester en ouderling nauwgezet.
Zijn moeder, Hildegard, die in 1991 stierf, was niet alleen een moedige vrouw, ze was ook een waar bekeerling en toegewijd discipel, die in veel kerkroepingen heeft gediend.
Deze ouders en hun kinderen zijn in 1956 in de Zwitserse tempel verzegeld. Zijn broers, Wolfgang en Karl-Heinz, zijn inmiddels overleden. Zijn zus, Christel Uchtdorf Ash, die een zending in Duitsland heeft vervuld, woont momenteel in Texas, in het zuiden van de Verenigde Staten.
President Uchtdorf leerde zijn toekomstige vrouw, Harriet Reich, kennen op de onderlinge ontwikkelingsvereniging (OOV). Harriet had zich samen met haar moeder en haar zus laten dopen toen ze bijna dertien was, nadat de zendelingen bij hen hadden aangeklopt en hen in het evangelie hadden onderwezen. Haar vader was acht maanden daarvoor aan kanker overleden. Haar moeder en haar zus zijn sindsdien overleden.
Een van de zendelingen die het gezin Reich les hadden gegeven en hadden gedoopt, ouderling Gary Jenkins, viel een opmerkelijke beloning ten deel. Hij zal nooit de dag vergeten dat zijn kleindochter decennia later, op 16 februari 2008, in de Salt Laketempel aan haar man, Steven, werd verzegeld door een lid van het Eerste Presidium, president Dieter F. Uchtdorf.
Harriet en Dieter zijn op 14 december 1962 in de Berntempel in Zwitserland verzegeld. Hij noemt Harriet de zon in zijn leven. Haar steun is een blijvende bron van kracht. Zij is de ware voor hem. Harriet zegt dat haar man ruimhartig is. ‘Hij is aardig en een goed en barmhartig leider. Dat krijgen we te horen van zowel zijn voormalige collega’s als zijn vrienden in de kerk. Bovendien is hij een geweldige echtgenoot, die altijd kijkt of hij iets voor mij kan doen. Hij heeft een groot gevoel voor humor. Ik prijs mij gelukkig dat hij mijn man is.’
De Uchtdorfs hebben twee kinderen. Hun dochter, Antje, is getrouwd met David A. Evans. Antje en David hebben drie zoons: een 19-jarige tweeling, Daniel en Patrick, en de 8-jarige Eric. Ze wonen in Darmstadt (Duitsland).
Zoon Guido heeft een zending in het zendingsgebied Washington D.C.-Zuid vervuld. Hij is getrouwd met Carolyn Waldner uit Basel (Zwitserland). Guido en Carolyn wonen nu in de buurt van Zürich, waar Guido bisschop is van de wijk Wetzikon in de ring St. Gallen. Ze hebben drie kinderen: Jasmin (7), Robin (5) en Niklas Ivan (1).
Toen er gevraagd werd naar haar vader en zijn nieuwe roeping, antwoordde Antje: ‘We zijn echt blij met zulke geweldige ouders. Toen we jong waren, besefte ik niet dat mijn vader het druk had, want hij had altijd tijd voor ons. We kwamen nooit op de tweede plaats. Als we een probleem hebben, vragen we hem om advies. En onze kinderen weten heel zeker dat opa het antwoord weet, wat de vraag ook mag zijn. Nu hij in het Eerste Presidium zit, zien we het als onze plicht om nog beter ons best te doen.’
Guido heeft zo’n beetje dezelfde herinneringen. Hij sprak over de skilessen die hij, zijn zus en zijn ouders jaren geleden namen. Dat was het begin van een plezierige familietraditie — samen skiën. Guido begreep best dat zijn vader door zijn beroep van piloot bij een luchtvaartbedrijf vaak en lang van huis was. ‘Maar als pa weer thuis was, speelden en praatten en lachten we samen’, liet Guido erop volgen. ‘Ik kreeg de volle aandacht!’
Guido en Antje leerden van hun ouders hoe belangrijk het is om tijd met elkaar als gezin door te brengen. Of een uitje nu educatief of recreatief was, het kwam de gezinsband altijd ten goede. Omdat de familie Uchtdorf nu ver van elkaar woont, houden ze door middel van de moderne technologie contact met elkaar. Met de e-mailberichten en telefoongesprekken via het internet worden videoclips en foto’s meegezonden.
Maar het mooiste is toch de tijd samen. Zo was het onvergetelijk voor Guido dat hij dit jaar de algemene aprilconferentie kon bijwonen en dat hij zijn vader op het spreekgestoelte van het Conferentiecentrum zag staan.
President Uchtdorf heeft thuis altijd nadruk gelegd op de grondbeginselen van het evangelie. Guido legde uit: ‘Vader bespreekt altijd de zegeningen die voortvloeien uit bidden, schriftstudie, gehoorzaamheid aan de geboden, en een positieve houding. Dat vindt hij veel belangrijker dan de vraag waar Kolob zich bevindt.’
Toen president en zuster Uchtdorf veertig jaar waren getrouwd, zijn ze met hun kinderen, schoonkinderen en de oudere kleinkinderen naar de Berntempel toegegaan om daar samen heilige verordeningen te verrichten. Die tempel ligt Harriet en Dieter na aan het hart, omdat hun ouders, zijzelf en hun kinderen daar zijn verzegeld.
Gelovig man
Wie zich verdiept in het leven van deze grote man kan niet om zijn unieke en onwrikbare geloof heen. Hij heeft volkomen geloof in God, geloof in de Heer Jezus Christus, geloof in de kerk, en het geloof dat hij zo nodig op hemelse hulp kan rekenen.
Zijn ouders riskeerden hun leven voor hun vrijheid en geloof. Zijn vader eerde het priesterschap dat aan hem was verleend. Zijn moeder leerde hem — in het bijzonder tijdens de riskante vlucht uit Oost-Duitsland — om te bidden en op de Heer te vertrouwen.
President Uchtdorf noemt zijn moeder briljant. Hij legt uit dat ze heel goed kon hoofdrekenen en hem leerde hoe dat moest. Hoewel het gezin twee keer berooid was, hield het zich aan de wet van tiende. Zij wisten zeker dat de Heer de vensters van de hemel zou opendoen en zegen zou uitstorten op hen die deze wet gehoorzamen.2
President Uchtdorf koestert warme gevoelens voor wijlen ouderling Theodore M. Burton (1907–1989), die werkzaam is geweest als president van het zendingsgebied West-Duitsland. In de tijd dat veel goede Duitse heiligen der laatste dagen hun geboorteland verlieten, gaf het gezin Uchtdorf gehoor aan de raad van ouderling Burton om in Duitsland te blijven en daar de kerk op te bouwen. Het was ouderling Burton die Dieter F. Uchtdorf tot ouderling ordende en hem gedenkwaardige raadgevingen gaf, die Dieter precies opvolgde. Zuster Harriet Uchtdorf begreep hoe belangrijk de raad van ouderling Burton om in Europa te blijven en daar de kerk op te bouwen voor het gezin Uchtdorf was. Ze zagen het als een dwingende noodzaak. Hun kinderen houden zich aan dezelfde raad. En nu plagen de kinderen hun ouders dat zij het zijn die naar de Verenigde Staten zijn getrokken, terwijl zij in Europa zijn gebleven.
Uiteraard was ouderling Burton niet de enige leider die grote invloed op president Uchtdorf heeft gehad. Dieter herinnert zich zijn gemeentepresident toen Dieter werd aangesteld als quorumpresident diakenen. De gemeentepresident legde haarfijn uit wat de plichten en taken waren van een nieuwe quorumpresident. Dieter herinnert zich hoe belangrijk die uitleg toen voor hem was. Een minder gedreven leider had er wellicht van afgezien, omdat er toch maar één ander lid van het diakenenquorum was.
Het geloof van deze familie wordt getypeerd door het geloof van de grootmoeder van president Uchtdorf. Zij stond kort na de Tweede Wereldoorlog in de rij voor voedsel toen een oudere zuster van de kerk zonder familie haar uitnodigde voor de avondmaalsdienst. Zijn grootmoeder en zijn ouders namen de uitnodiging aan. Ze gingen naar de kerk, voelden de Geest, werden opgebeurd door vriendelijke leden en opgebouwd door de lofzangen van de herstelling.3 Dieters ouders lieten zich in 1947 in Zwickau dopen; bijna twee jaar later zou Dieter op achtjarige leeftijd worden gedoopt. De toewijding van het gezin aan de kerk zou altijd groot blijven.
Dankzij zijn geloofsfundament had hij vertrouwen in zijn eigen kunnen. Zijn carrière begon met een technische opleiding, gevolgd door zes jaar in de Duitse luchtmacht. Toen werd hij in het kader van een uitwisselingsprogramma tussen de Duitse en Amerikaanse regering naar Big Spring (Texas) gestuurd om de opleiding tot gevechtspiloot te volgen, die hij met goed gevolg doorliep. Hij sleepte de felbegeerde Commander’s Trophy in de wacht als beste van zijn klas. In 1970 werd Dieter F. Uchtdorf op 29-jarige leeftijd bevorderd tot kapitein bij Lufthansa. Uiteindelijk wist hij het tot chef-piloot en senior vicepresident van de vliegdienst van Lufthansa te schoppen.
In 2004, vóór zijn roeping tot het Quorum der Twaalf, reisden ouderling Uchtdorf en ik, louter toevallig, samen op een vlucht van Lufthansa naar Europa. Het komt geregeld voor dat algemene autoriteiten op een vlucht door leden worden herkend en begroet. Maar dit keer kwamen de groeten uit een heel andere hoek. Nagenoeg ieder bemanningslid kwam enthousiast zijn voormalige chef-piloot een groet brengen. Ze stonden in de rij om zijn hand te mogen schudden. Het was heel duidelijk dat ze hem oprecht bewonderden. Zij leken zijn grote geloof en zijn genegenheid voor hen te voelen.
Het geloof van president Uchtdorf blijkt ook uit de manier waarop hij zijn kerkroepingen vervulde. In 1985 werd hij als president van de ring Frankfurt geroepen. Toen de ringgrenzen zich wijzigden werd hij als president van de ring Mannheim geroepen. In 1994 werd hij in het Tweede Quorum der Zeventig geroepen. Hij hield zijn huis en werk voor Lufthansa in Duitsland aan. In 1996 werd hij fulltime algemeen autoriteit toen hij werd geroepen in het Eerste Quorum der Zeventig. Drie jaar later verhuisden ouderling en zuster Uchtdorf naar Utah, wat zij zagen als hun ‘buitenlandse zending’.
Toen ouderling Uchtdorf in oktober 2004 als apostel werd geroepen, werd hij in sommige media afgeschilderd als de ‘apostel voor de Duitsers’. Hij maakte terecht duidelijk dat hij geroepen was de Heer te vertegenwoordigen bij het volk, niet andersom. Dat is inderdaad zijn heilige roeping. Te getuigen van de Heer Jezus Christus en Hem te verkondigen aan ‘alle natie, geslacht, taal en volk’.4
Ouderling David A. Bednar is tegelijk met ouderling Uchtdorf in het Quorum der Twaalf Apostelen geroepen. Nadat president Uchtdorf in het Eerste Presidium was geroepen, zei ouderling Bednar: ‘Het is voor mij een grote zegen geweest om naast president Uchtdorf te zitten, samen met hem te dienen en veel van hem op te steken. Zijn leringen en zijn innemende, minzame manier van doen, inspireren mij om ijveriger te zijn en mijzelf te verbeteren. Ik hou van president Uchtdorf en steun hem in zijn heilige taken.’
Voorsterfelijke ordening
Wie zich verdiept in het leven van deze grote man kan er ook niet omheen dat hij in het voorsterfelijk bestaan is geordend voor deze zware taak. Die leer is zowel door profeten vanouds als hedendaagse profeten verkondigd. Alma heeft verklaard dat priesterschapsleiders ‘werden geordend: zij waren sedert de grondlegging der wereld […] geroepen en voorbereid, volgens de voorkennis Gods’.5
President Joseph F. Smith (1838–1918) heeft geopenbaard dat leiders (zoals president Uchtdorf) ‘tot de edelen en groten behoorden die in het begin waren uitgekozen om heerser in de kerk van God te zijn.
‘Ja, vóór hun geboorte ontvingen zij, met vele anderen, hun eerste lessen in de wereld der geesten en werden erop voorbereid om in de bestemde tijd des Heren op aarde te komen, om in zijn wijngaard te werken voor het heil van de zielen der mensen.’6
Zou het niet mooi zijn als we de moeder van president Uchtdorf konden vragen of zij ooit voorvoeld heeft dat haar jongste zoon op zekere dag in het Eerste Presidium van de kerk zou worden geroepen? Wat heeft zij gevoeld toen zij haar jonge zoon opvoedde, zijn vrijheid zeker stelde en zijn leven redde? Op een keer waren zij en de kinderen in een openbare gehoorzaal. Zij kreeg de ingeving om het gebouw onmiddellijk te verlaten. Daar het gevoel onmiskenbaar was, eigende ze zich een karretje toe, zette de jonge Dieter erin en maakte zich zo snel mogelijk uit de voeten. Kort daarop werd het gebouw verwoest door een bombardement. De meeste aanwezigen in de gehoorzaal werden gedood. Zuster Uchtdorf en haar kinderen ontkwamen.
President Uchtdorf herinnert zich dat hij als kind in het naoorlogse Duitsland in uitgebombardeerde huizen speelde en geweren, munitie en andere wapens in het nabijgelegen bos vond. Door de jaren heen heeft hij leren omgaan met de alomtegenwoordige gevolgen van oorlog en de wetenschap dat zijn vaderland zo veel dood en verderf heeft gezaaid. Bovendien waren hij en zijn familie ook slachtoffer van een dictatoriaal bewind.
Later overleefde hij een benarde situatie toen de stuurknuppel van het vliegtuig dat hij vloog vast kwam te zitten. Als dit defect niet verholpen werd, zou het vliegtuig door blijven tollen en neerstorten. Hoe hij het ook probeerde, het lukte hem niet om de stuurknuppel in beweging te krijgen. De vluchtinstructeur bleef maar roepen dat hij zijn schietstoel moest gebruiken. Uiteindelijk lukte het de oersterke piloot, Dieter F. Uchtdorf, de knuppel los te wrikken en een succesvolle noodlanding te maken. President Uchtdorf erkent dat de hand van de Heer hem uit die moeilijke situatie heeft gered.7
De reële kans dat een in Tsjecho-Slowakije geboren kind uit een gezin van bekeerlingen met een dergelijk gevaarvol leven achter zich in het Eerste Presidium wordt geroepen is statistisch gezien zeer klein. Maar deze bijzondere man was de Heer al bekend en door Hem geliefd nog voordat de wereld was geformeerd. Ja, hij is voorgeordend voor zijn taken als leider in De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen.
En nu staat hij aan de zijde van president Thomas S. Monson bij zijn heilige roeping. President Henry B. Eyring en President Dieter F. Uchtdorf zijn geweldige dienstknechten van de Heer, bereidwillige en kundige raadgevers van de president van de kerk. Deze drie presiderende hogepriesters vullen elkaar aan. De leden van de kerk zullen zich graag en dankbaar voegen naar hun geïnspireerde leiderschap.