Paghimo sa mga Kabukiran
Ang Sambingay sa Tiggiya sa Tawo sa Bukid ug ang Bukid
Isip usa ka tighubad nga tiggiya sa mga turista sa Yushan National Park sa Taiwan, si Chén Yù Chuàn (Richard) kanunay nga ma-assign sa pagkuyog og importante nga mga bisita libut sa parke. Sagad kanunay kon iyang pangutan-on ang iyang mga bisita unsa ang ilang gustong tan-awon, sila gusto nga moadto sa ibabaw sa Yushan (Jade Mountain), ang labing taas nga tumoy sa bukid sa amihanang silangang Asya nga may 12,966 ka pye (3,952 m).
Si Richard ganahan gayud sa kinaiyahan ug ganahan sa kaanindot ug kahalangdon sa Yushan. Apan pinaagi sa kasinatian siya nakakat-on og usa ka butang nga importante kaayo nga siya naningkamot nga ipakigbahin ngadto sa iyang mga bisita: ang tinuod nga bili sa labing maanindot nga talan-awon gikan sa ibabaw makuha lamang human ang usa ka tawo makasinati kon unsa ang anaa sa ubos.
Ang pagbisita sa tumoy sa bukid, gamit sa mga agianan nga hinimo sa tawo ug talagsaon nga talan-awon, usa ka nindot kaayo nga kasinatian, apan si Richard naningkamot sa pagpasabut nga adunay mas daghang makat-unan ug daghang gitago nga kaanindot nga makita diha sa mas lisud nga agian nga mga gorges sa sapa ug sa mga lawom ug titip nga bung-aw [canyons] diha sa ubos.
“Para makadayeg sa katas-on, kamo kinahanglan gayud nga makasinati sa ubos,” siya miingon. “Dili kamo makadayeg sa katapusan kon dili ninyo masabtan ang proseso.”
Ang pipila sa iyang mga bisita nakombinser; hinoon, kadaghanan gusto lamang nga moabut sa ibabaw—ug ilang gusto ang labing sayon nga agianan padulong didto.
Si Richard nakakita og espiritwal nga simbolo sa ilang mga kinaiya. Sa iyang paghulagway niini, ang labing nindot nga mga kasinatian sa kinabuhi mao ang makabalik ngadto sa presensya sa Dios (tan-awa sa Alma 12:24). Apan samtang daghan ang nakamatikud sa bili niana nga tumong, ang pipila wala makahunahuna nga aron makauban Kaniya, kita kinahanglan nga mahimong sama Kaniya (tan-awa sa 1 Juan 3:2; 3 Nephi 27:27; Moroni 7:48). Ug walay dali ug sayon nga agian padulong niana nga kinatumyan.
Ang Tinuod nga Tiggiya
Si Richard dili gusto nga modala sa mga bisita sa paglakaw-lakaw lamang; siya gusto nga hatagan sila og kasinatian. Apan siya adunay limitasyon sa unsa ka daghan ang iyang matudlo kanila depende sa lebel sa ilang tinguha.
“Ako makadala niadtong kinsa gusto nga makasinati sa kinaiyahan ngadto sa mga lugar nga ang uban dili kaayo makakita,” siya miingon. “Ang ilang kasinatian mahimong mas lisud, apan kini mas makahuluganon.”
Si Richard mibati nga ang kinabuhi walay kalainan, ug ang iyang personal nga mga kasinatian mopakita niini nga baruganan. Samtang siya usa ka estudyante sa unibersidad, si Richard misugod sa pagpangita sa tinuod nga kahulugan sa kinabuhi. Siya mibisita og daghang mga simbahan nga wala makaplagi ang iyang gipangita—hangtud nga iyang nahimamat ang mga misyonaryo.
Ang iyang mga ginikanan, hinoon, makusganong midumili sa iyang pagpasakop sa Simbahan. Sila nabalaka sa ilang bugtong anak nga lalaki nga mobiya sa ilang tinuohan. Sila usab nabalaka kon unsa ang mahitabo kanila. Daghan sa ilang kultura nagtuo nga ang ilang kahimtang sa sunod nga kinabuhi nag-agad gayud sa mga pag-ampo nga ihalad para kanila pinaagi sa ilang buhi nga mga kaliwat.
Bisan siya nakigbatok sa pagdumili sa iyang mga ginikanan, si Richard nakaangkon og pagpamatuod kabahin sa Manluluwas ug ang panginahanglan sa pagsunod Kaniya.
“Si Jesukristo mao ang dalan,” miingon si Richard. “Siya mao ang Tinuod nga Tiggiya pabalik ngadto sa Amahan” (tan-awa sa Juan 14:6).
Siya mipili sa pagsunod sa Manluluwas ug nabunyagan, nagsalig nga ang Ginoo mogiya kaniya padulong ngadto sa sakto nga dalan bisan kini mas lisud.
Usa ka semana human sa iyang bunyag, siya napanalanginan og nindot nga trabaho isip usa ka reporter sa mga balita sa labing dako nga tigsibyang korporasyon sa Taiwan. Ang pagkakuha sa trabaho nakapahimuot sa iyang mga ginikanan, ug uban sa kausaban alang sa maayo nga ilang nakita kaniya, kini nakatabang nga mamaayo ang iyang relasyon ngadto sa iyang mga ginikanan. Kini usab milig-on sa iyang hugot nga pagtuo ug mitudlo kaniya og usa ka importante nga leksyon.
“Kon kita dili mosunod kang Jesukristo,” siya miingon, “kita dili makasinati sa daghang importante nga mga kasinatian nga atong gikinahanglan.” Kini nga mga kasinatian mahimong mas lisud, apan kini gikinahanglan alang sa atong kaayohan (tan-awa sa 2 Nephi 2:2; D&P 122:7).
Sa Unsang Paagi Nahimo ang Kabukiran
Bisan kinsa nga mosunod kang Richard nga moagi ngadto sa iyang minahal nga mga bung-aw [gorges] ug mga walog dili gayud magduha-duha nga ang mga bukid sa Taiwan ug ang mga taas ug lawom nga mga pang-pang sa silangang baybayon niini nahimo pinaagi sa panagbangga sa duha ka mga plate sa yuta sa kalibutan. Ang hilabihan kainit ug ang pressure nga nahimo nianang kusog kaayo nga pwersa nahimong mga patong-patong nga linugdang [sediment] sa sinugdanan hangtud nahimong anapog, dayon nahimong marmol diin ang silangang baybayon nahimong inila kaayo. Kanang sama nga dili makita nga gahum nga mouyog ug mogaling ug mopasiak sa yuta sa kalibutan, sa katapusan makahimo og tag-as nga mga bukid padulong ngadto sa mga kalangitan.
Bisan asa kon sa Yushan o sa Taroko National Park, diin nagtrabaho siya sa una, si Richard ganahan nga motudlo og ebidensya sa unsa nga paagi nga ang mga pwersa sa kinaiyahan miporma sa Taiwan gikan sa ubos hangtud sa ibabaw.
“Adunay mga pormag balud nga bungdo nga naporma sa balas gumikan sa hangin, sulog o balud [ripple marks] diha sa mga tag-as nga bato, ug adunay daghang mga salin [fossils] sa dagat ug uban pang ebidensya kon unsa ang anaa sa ibabaw naggikan diha sa ubos,” miingon si Richard. “Kon gusto ninyong masabtan ang labing taas nga bahin sa bukid, kinahanglan ninyong masabtan ang mga kaladmon, tungod kay diha gikan ang labing taas nga bahin sa bukid nagsugod.”
Si Richard nagtuo nga kini importante tungod kay kini may kalabutan sa katuyoan sa kinabuhi. Sa lisud nga mga panahon mora og kita dili lamang mga bisita sa bukid apan mas susama sa bukid mismo, nga gitamparos sa mga pwersa ug mga kalisud nga mihulma kanato ug mipasaka kanato padulong sa langit kon kita makaagwanta uban sa pagpailub ug hugot nga pagtuo (tan-awa sa Mosiah 23:21–22; D&P 121:7–8).
Paghimo og mga Bukid ngari Kanato
Gikan sa iyang kaugalingon nga mga kasinatian si Richard mikat-on nga kita dili molambo sa kalibutan aron sa pagkab-ot sa atong labing maayo nga potensyal nga dili makasinati og dili komportable, usahay puno sa sakit, nga mga kasinatian.
Isip usa ka reporter sa radyo si Richard mitrabaho ubos sa hilabihan ka daghan nga bulohaton sa pagkuha og daghan nga nagkalain-laing mga hilisgutan sa mubo kaayong tagal sa panahon. Sa wala madugay iyang nasayran nga ang pag-inom usa ka importante nga paagi nga daghang mga reporter makakuha og impormasyon. Ang trabaho nahimong mas lisud tungod kay siya mibalibad sa pag-apil og inom.
Ang hunahuna nga mangita og bag-o nga trabaho mipagaan sa iyang konsensya apan dili sa iyang mga hagit. Ang iyang trabaho sa radyo mitabang sa pagpakalma sa iyang mga ginikanan human siya nagpamiyembro sa Simbahan. Busa sa dihang siya mibiya sa iyang dako og sweldo, inila, full-time nga trabaho alang sa usa ka part-time nga kontrata nga trabaho isip usa ka tiggiya, ang iyang mga ginikanan nasagmuyo sa mubong panahon.
Kini usa ka laing lisud nga dalan sa pagpili, apan siya wala magbasol nga gihimo kini tungod kay siya nasayud nga aron “mabayaw sa kahitas-an” (tan-awa sa D&P 121:7–8), kita kinahanglan nga makasinati una unsa ang ubos (tan-awa sa D&P 122:5–7).
“Usahay atong gilimitahan unsa ang gusto sa Dios alang kanato tungod kay dili nato gusto nga makasinati og bati nga mga butang kauban sa mga maayo,” siya miingon.
Ang pagsunod sa Ginoo midala kaniya ngadto sa trabaho diin siya nalingaw. Kini nakatabang kaniya sa pag-alagad og misyon. Kini nakapahimamat kaniya sa iyang umaabut nga asawa, diin siya karon aduna nay upat ka matahum nga mga anak. Bisan pa sa mga pagsulay, wala nay katapusan alang sa mga panalangin.
Kon ang pagkadisipulo modala ngadto sa “dalan sa ubos nga walog” (2 Nephi 4:32) ug bisan sa “walog sa landong sa kamatayon” (Salmo 23:4) padulong ngadto “niya kinsa nagpuyo sa kahitas-an” (D&P 1:1), si Richard mibati og kahupay gumikan sa saad nga “ang mga pulong ni Kristo, kon kita mosunod sa ilang agianan, [mo]dala kanato lahus niini nga walog sa kasubo ngadto sa usa ka labaw nga maayo nga yuta sa saad” (Alma 37:45)—dugang kumpirmasyon ngadto kaniya nga kini tinuod human makasinati sa mga hagit sa kinabuhi nga kita andam nga motagamtam sa kinatas-an.
Aron makadayeg sa kinatumyan, ang usa ka tawo kinahanglan nga makasinati sa mga walog, miingon si Richard Chén (wala, sa Baiyang Waterfall sa Taroko National Park). Si Brother Chén usa ka giya sa Yushan National Park, ang nahimutangan sa Jade Mountain (ibabaw).
Kinsa kadtong misunod ni Brother Chén ngadto sa mga walog (sa ibabaw) nakakat-on kabahin sa hilabihang kakusog nga puwersa sa heyolohiya (sa tuo) nga nakahimo sa mga bukid—usa ka proseso nga gipahisama ngadto sa pag-ayag nga kinahanglang latason sa usa ka tawo aron makabalik ngadto sa presensya sa Dios. Ibabaw: Si Richard nanambo sa usa ka tributary sa Liwu River. Tuo: Ang naghiwi nga marbol nga mga bongbong sa Mysterious Valley mga ebidensya sa grabe nga mga pwersang geological.
Taiwan
Taipei
Yushan National Park
Gilitratohan ni Adam C. Olson, gawas kon gipahibalo; sa tuo: Litrato sa Jade Mountain © Fotosearch