Ang Labing Maayo Moabut Pa
Gikan sa usa ka debosyonal nga pakigpulong sa Unibersidad sa Brigham Young nga gihatag niadtong Enero 13, 2009. Alang sa kompleto nga teksto sa pakigpulong sa Iningles, bisitaha ang http://speeches.byu.edu.
Tan-aw sa unahan ug hinumdumi nga ang hugot nga pagtuo kanunay nagtudlo padulong sa umaabut.
Ang pagsugod sa bag-ong tuig mao ang tradisyonal nga panahon sa pagtimbang-timbang sa atong mga kaugalingon ug maglantaw kon asa kita paingon, nga itandi ang mga kasinatian nga ato nang naagian. Ako dili gusto nga maghisgut kabahin sa mga New Year’s resolution, apan ako gusto nga maghisgut kabahin sa nangagi ug sa umaabut, nga may kalabutan sa bisan unsang higayon sa pag-usab sa atong mga kinabuhi—ug niadtong mga kausaban nga moabut hapit kada adlaw.
Isip tema gikan sa kasulatan para niini nga panaghisgutan, ako mipili sa Lucas 17:32, diin ang Manluluwas mipasidaan, “Hinumdumi ninyo ang asawa ni Lot.” Unsa kaha ang Iyang gipasabut sa usa ka makapahunahuna nga mubong hugpong sa mga pulong? Aron masayud, kita kinahanglan nga mobuhat sama sa Iyang gisugyot. Atong hinumduman kon si kinsa ang asawa ni Lot.
Ang istorya, sa tinuod lang, nahitabo sa mga panahon sa Sodoma ug Gomorra, sa dihang ang Ginoo, kutob sa Iyang maagwanta ang labing bati nga mahimo sa mga lalaki ug mga babaye, misulti kang Lot ug sa iyang pamilya sa pagbiya tungod kay kadto nga mga siyudad hapit na lumpagon. “Kumalagiw ka tungod sa imong kinabuhi,” ang Ginoo miingon. “Dili ka maglingi-lingi sa imong likud … ; kumalagiw ka paingon sa bukid, aron dili ka masunog” (Genesis 19:17; empasis gidugang).
Sila wala diha-diha dayon mosunod ug misulay pa sa paghangyo, si Lot ug ang iyang pamilya sa kaulahian mibiya sa lugar sa sakto lang gyud nga panahon. Ang kasulatan nagsulti kanato kon unsa ang nahitabo sa kaadlawon sunod sa ilang pag-eskapo:
“Gipaulan sa Ginoo ang Sodoma ug Gomorra ang azufre ug kalayo nga gikan sa Ginoo didto sa langit;
“Ug gilaglag niya ang mga siyudad” (Genesis 19:24–25).
Ang akong tema anaa sa sunod bersikulo. Sigurado, uban sa tambag sa Ginoo—“dili ka maglingi-lingi sa imong likud”—nga bag-ohay pa lamang nga gisulti ug klarong nahinumduman, ang asawa ni Lot, sama sa natala sa rekord, “milingi sa likud,” ug siya nahimong haligi nga asin (tan-awa sa bersikulo 26).
Unsa man ang gibuhat sa asawa ni Lot nga hilabihang kasayop? Isip usa ka estudyante sa history, ako naghunahuna kabahin niana ug mihatag og usa ka dili pa kompleto nga tubag. Klaro, ang sayop sa asawa ni Lot mao nga wala lamang siya milingi sa likud; sulod sa iyang kasingkasing gusto niya nga mobalik. Mora og atong makita nga sa wala pa sila makalapas sa mga utlanan sa siyudad, siya gimingaw na kon unsa ang mahatag sa Sodoma ug Gomorra ngadto kaniya. Sama sa gisulti kausa ni Elder Neal A. Maxwell (1926–2004) sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles, kini nga mga tawo kanunay nga nagsunod sa mga pagtulun-an sa Simbahan, apan sila gihapon naghunahuna nga moapil og ginagmay sa mga kalibutanong mga kalihokan.1
Posible nga ang asawa ni Lot milingi sa likud nga may kasuko sa Ginoo tungod sa Iyang sugo ngadto kaniya sa pagbiya sa lugar. Kita siguradong nasayud nga si Laman ug Lemuel nangasuko sa dihang si Lehi ug ang pamilya gisugo sa pagbiya sa Jerusalem. Busa wala lamang siya milingi sa likud; siya milingi sa likud nga may kahanugon. Sa mubo nga pagkasulti, ang iyang pagbati ngadto sa nangagi mas bug-at pa kay sa iyang pagsalig sa umaabut. Kana, klaro gayud, sa labing minus apil sa iyang sala.
Ang Hugot nga Pagtuo Nagtumong ngadto sa Umaabut
Samtang magsugod ang bag-ong tuig ug kita naningkamot sa pagpahimulos sa tukma nga panglantaw sa nangagi, ako maghangyo kaninyo nga dili magpuyo sa mga adlaw nga nangagi ni magsige og hunahuna sa walay pulos nga mga kagahapon, bisan unsa pa ka maayo kadtong mga adlawa nga nangagi. Ang nangagi angay nga makat-unan apan dili puy-an. Kita motan-aw sa kagahapon aron sa pagkat-on sa mga maayong mga kasinatian ug dili ang mga bati nga mga kasinatian. Ug kon kita makakat-on kon unsa ang kinahanglan nga makat-unan ug atong gibuhat ang atong labing maayo sa atong nasinati, dayon kita molantaw sa unahan ug mohinumdom nga ang hugot nga pagtuo kanunay nagtumong ngadto sa umaabut. Ang hugot nga pagtuo kanunay adunay kalabutan sa mga panalangin ug sa mga kamatuoran ug sa mga panghitabo ngamoabutmobunga og maayong mga resulta sa atong mga kinabuhi.
Busa sa mas teyolohikanhon nga pagkasulti ang asawa ni Lot walay hugot nga pagtuo. Siya nagduha-duha sa abilidad sa Ginoo sa paghatag kaniya og usa ka mas maayo nga butang kay sa anaa na kaniya. Klaro kaayo, siya naghuhuna nga walay anaa sa unahan nga posibleng makatupong kon unsa ang iyang gibiyaan.
Ang pangandoy sa pagbalik ngadto sa usa ka kalibutan nga dili na mapuy-an sa karon, ang kanunay nga pagkadili makontento uban sa mga panghitabo karon ug adunay magul-anon lamang nga panglantaw sa umaabut, ug wala magpuyo sa karon ug sa ugma tungod kay kita nakapokus sa mga panghitabo sa nangagi mao ang pipila sa mga sala sa asawa ni Lot.
Human si Apostol Pablo mirebyu sa pribelihiyo ug magantihong kinabuhi sa sayo niyang mga katuigan—ang iyang katungod sa pagkapanganay, edukasyon, ug halangdon nga kinabuhi sa komunidad sa mga Judeo—siya misulti ngadto sa mga taga-Filipos nga ang tanan “biya o hugaw lamang” ikumpara sa iyang pagkakabig ngadto sa Kristyanismo. Siya miingon, ug akong isulti sa laing paagi, “Ako mihunong sa paghunahuna kabahin sa ‘mga maayong butang nga nahitabo kaniadto’ ug karon naghinam-hinam sa paglantaw sa umaabut ‘aron mahimong akong kaugalingon, sanglit nahimo na man ako ni Jesukristo nga iyang kaugalingon’” (tan-awa sa Mga Taga-Filipos 3:7–12). Dayon nagsunod kini nga mga bersikulo:
“Usa ka butang akong ginabuhat mao kini, sa ginakalimtan ko ang nanagpangagi na, ug sa nagadasdas ako paingon sa anaa sa unahan,
“Ako nagapadayon paingon sa dauganan, ngadto sa ganti nga mao ang langitnong pagtawag kanato sa Dios diha kang Kristo Jesus” (Mga Taga-Filipos 3:13–14).
Siya dili sama sa asawa ni Lot. Siya wala molingi sa likud sa Sodoma ug Gomorra. Si Pablo nasayud nga anaa kini sa umaabut, sa unahan bisan asa ang langit modala kanato, nga kita mahimong mananaog sa “ganti nga mao ang langitnong pagtawag kanato sa Dios diha kang Kristo Jesus.”
Pasaylo ug Pagkalimot
Adunay usa ka butang nga kadaghanan kanato napakyas gayud sa pagpasaylo ug pagkalimot sa mga sayop nga nabuhat kaniadto sa kinabuhi—maato man kini nga mga sayop o mga sayop sa uban. Dili kini maayo. Dili kini Kristiyano. Kini nagpasabut nga supak gayud sa kahalangdon ug kaharianon sa Pag-ula ni Kristo. Ang pagkabugkos ngadto sa una nga mga sayop mao ang usa ka hilabihan ka ngil-ad nga klase sa pagpuyo diin kita giawhag sa paghunong ug sa paglikay.
Ako gisuginlan kausa kabahin sa usa ka batan-on nga lalaki kinsa sa daghang mga katuigan maingon nga siya ang kanunayng binuangan sa matag komed-ya sa iyang eskwelahan. Siya adunay pipila ka mga kahuyang, ug sayon ra siyang sungogon sa iyang mga kaedad. Sa wala madugay siya mibalhin. Sa katapusan siya miapil sa army ug adunay pipila ka mga malampuson nga mga kasinatian didto sa pag-angkon og edukasyon ug sa kinatibuk-an sa pagbuntog sa iyang nangagi. Labaw sa tanan, sama sa kadaghanang gihimo sa mga militar, iyang nadiskobrehan ang kanindot ug kahalangdon sa Simbahan ug nahimong aktibo ug nagmalipayon niini.
Dayon, human sa pipila ka mga tuig, siya mibalik sa lugar sa iyang pagkabatan-on. Kadaghanan sa iyang henerasyon milambo apan dili ang tanan. Makita gayud, sa iyang pagbalik nga malampuson ug nabag-o, ang sama nga panghunahuna sa una anaa ra gihapon, nagpaabut sa iyang pagbalik. Alang sa mga tawo sa lungsod sa iyang natawhan, siya ra gihapon ang daan nga “mao ni mao ni”—kahinumdom mo sa lalaki nga adunay problema, ang iyang gawi, ang usab-usab og batasan, ug nakahimo niani ug nianang mga butanga. Ug dili ba kining tanan kataw-anan?
Hinay-hinay ang paningkamot nga sama kang Pablo niining tawhana sa pagbiya niadtong nangagi ug nakaangkon sa ganti nga giandam sa Dios alang kaniya sa hinay-hinay nawala hangtud nga siya namatay nga nagpuyo sa samang paagi sa iyang kabatan-on. Siya mibalik sa iyang kaniadto nga batasan: dili na usab aktibo ug dili malipayon ug siya ang kanunayng binuangan sa bag-ong henerasyon nga mga pasiaw. Apan siya aduna niadtong usa ka kahayag, nindot nga higayon sa tunga-tunga sa iyang kinabuhi sa dihang siya nakahimo sa pagbuntog sa iyang nangagi ug tinud-anay nga nakakita kon si kinsa siya ug unsa siya sa umaabut. Bati kaayo, makaguol kaayo nga siya gipataliwad-an na usab sa grupo sa mga asawa ni Lot, kinsa naghunahuna nga ang iyang nangagi mas nindot kay sa iyang umaabut. Sila nakahimo sa pagpalayo kaniya ngadto kang Kristo nga unta mikupot kaniya. Ug siya magul-anon nga namatay, hinoon bisan siya sab sad-an og gamay.
Kana usab mahitabo sa mga kaminyoon ug sa uban pa nga mga relasyon. Dili nako masulti kaninyo ang gidaghanon sa mga magtiayon nga akong gitambagan, sa dihang sila masakitan pag-ayo o bisan gani hilabihan lang kakapoy, naghinay-hinay og paduol ngadto sa nangagi aron mangita og problema sa una aron sa “pagbungkag” sa ilang kaminyoon. Kon ang usa ka butang nahuman na ug nabuhat na, kon kini nahinulsolan na kutob sa iyang mahimo, kon ang kinabuhi nagpadayon na nga angay lamang ug aduna nay daghang mga maanindot nga mga butang nga nahitabo sukad kaniadto, dili na kini ngayan balikon ug hinumduman ang karaan nga problema nga gipakamatyan sa Anak sa Dios Mismo aron kini maayo.
Tugoti ang mga tawo nga maghinulsol. Tugoti ang mga tawo nga mouswag. Tuohi nga ang mga tawo mausab ug molambo. Dili ba kini ang hugot nga pagtuo? Oo! Dili ba kini paglaum? Oo! Dili ba kini gugma nga putli? Oo! Labaw sa tanan, kini mao ang gugma nga putli, ang tiunay nga gugma ni Kristo. Kon ang usa ka butang gilubong na sa nangagi, ipabilin kini nga nalubong. Ayaw gamita pagbalik-balik ang inyong gamay nga baldi para sa balas ug pala para sa dagat aron sa pagkalot, pagwara-wara niini, ug dayon paglabay ngadto sa usa ka tawo, nga moingon, “Hoy! Nakahinumdom ka ba niini?” Splat!
Nan, tag-ana og unsa? Kana siguro moresulta ngadto sa usa ka bati nga panghitabo sa una nga gikalot sa inyong dapit nga labayanan og basura nga gitabonan og yuta uban sa tubag, “Oo, ako nakahinumdom niana. Nakahinumdom ba ikaw niini?” Splat.
Ug sa dili madugay ang matag usa mopagawas nianang pagbinayloay sa hugaw ug lapukon ug dili makalipay ug makapasakit, diin ang hangyo sa atong Amahan sa Langit mao ang pagkalimpyo ug pagkamabination ug kalipay ug pagkaayo.
Ang ingon niana nga pagpuyo sa nangagi, lakip ang nangaging mga sayop, dili gayud kini sakto! Dili kini mao ang ebanghelyo ni Jesukristo. Sa pipila ka mga pamaagi kini mas labaw pa kay sa sa asawa ni Lot tungod kay siya milaglag sa iyang kaugalingon lamang. Sa mga sitwasyon sa kaminyoon ug pamilya, mga ward ug mga branch, mga kauban sa apartment ug mga kasilinganan, kita sa katapusan mahimong makalaglag sa uban.
Siguro sa sugod niining bag-ong tuig wala nay mas labaw pa nga atong gikinahanglan kay sa pagbuhat sama sa giingon sa Ginoo Mismo nga Iyang gibuhat: “Siya kinsa nakahinulsol sa iyang mga sala, ang mao gipasaylo, ug Ako, ang Ginoo, dili na mahinumdom niini” (D&P 58:42).
Ang kondisyon, dayag lang, nga ang paghinulsol kinahanglan nga kinasingkasing, ug kon kini gihimo pinaagi sa matinuoron nga paningkamot aron kita molambo, kita sad-an sa mas dako nga sala kon kita kanunay maghinumdom ug magbalik-balik ug magpahinumdom kanunay sa usa ka tawo sa iyang una pa nga mga sayop—ug kana nga tawo mahimong kita mismo. Kita mahimong mopalisud sa atong mga kaugalingon—kasagaran labaw pa kay sa uban!
Karon, sama sa mga Anti-Nephi-Lehi sa Basahon ni Mormon, milubong sa ilang mga hinagiban sa gubat ug gipabilin kini nga nalubong (tan-awa sa Alma 24). Pasayloa ug buhata ang butang nga usahay mas lisud pa kay sa pagpasaylo: kalimti. Ug kon kini mobalik pag-usab sa hunahuna, kalimti kini pag-usab.
Ang Labing Maayo Moabut Pa
Ikaw makahinumdom pa gayud igo nga makalikay sa sayop, apan ang tanan nga nahibilin ibutang sa nagpundok nga biya o hugaw nga gihisgut ni Pablo ngadto sa mga taga-Filipos. Ayaw tagda ang makadaot, ug padayona ang dili pagtagad niini hangtud ang kaanindot sa Pag-ula ni Kristo mopadayag kaninyo sa inyong hayag nga kaugmaon ug sa hayag nga kaugmaon sa inyong mga pamilya, mga higala, ug sa inyong mga silingan. Ang Dios wala kaayo maghunahuna kon unsay nanghitabo sa inyong kagahapon apan siya naghunahuna kon unsa kamo karon ug, uban sa Iyang tabang, unsay gusto ninyong mahitabo. Kana mao ang butang nga wala masabti sa asawa ni Lot—ug ingon man nila ni Laman ug Lemuel ug daghan pang uban diha sa mga kasulatan.
Kini usa ka importante nga butang nga angay nga hunahunaon sa pagsugod sa bag-ong tuig—ug ang matag adlaw kinahanglan nga mahimong sinugdanan sa usa ka bag-o nga tuig ug usa ka bag-o nga kinabuhi. Mao kini ang katingalahan mahitungod sa hugot nga pagtuo, paghinulsol, ug sa milagro sa ebanghelyo ni Jesukristo.
Ang magbabalak nga si Robert Browning misulat:
Dungan kanako sa pagkatigulang!
Ang labing maayo moabut pa,
Kinahanglan kitang mosugod sa kinabuhi, aron sa katapusan moabut:
Ang atong mga panahon anaa sa iyang kamot
Kinsa miingon, “Ako ang nagplano sa tanan,
Ang kabatan-onan dili makakita sa tanan; Dios ang saligan: lantawa ang tanan, ayaw kahadlok!”2
Ang pipila kaninyo siguro maghunahuna: Aduna pa bay kaugmaon alang kanako? Unsa kahay anaa sa usa ka bag-o nga tuig o usa ka bag-o nga semester, usa ka bag-o nga tun-anan o usa ka bag-o nga paghigugma, usa ka bag-o nga trabaho o usa ka bag-o nga panimalay alang kanako? Ako mahimo bang luwas ra? Mamaayo ra ba ang kinabuhi? Ako ba makasalig sa Ginoo ug sa umaabut? O mas maayo pa kaha nga molingi sa likud, mobalik, aron magpabilin sa nangagi?
Ngadto sa tanan nga matag henerasyon, ako motawag, “Hinumdumi ang asawa ni Lot.” Ang hugot nga pagtuo alang sa umaabut. Ang hugot nga pagtuo natukod diha sa nangagi apan dili magtinguha nga magpabilin diha. Ang hugot nga pagtuo nagsalig nga ang Dios adunay talagsaon nga mga butang nga giandam alang sa matag usa kanato ug si Kristo mao ang tinud-anay nga “labawng sacerdote sa mga maayong mga butang nga nanagpangabut” (Mga Hebreohanon 9:11).
Magpabiling nakatutok ang inyong mga mata sa inyong mga damgo, bisan dugay ug layo pa. Pagpakabuhi aron makita ang mga milagro sa paghinulsol ug pagpasaylo, sa pagsalig ug balaanon nga gugma nga mopausab sa inyong kinabuhi karon, ugma, ug hangtud sa kahangturan. Kana mao ang New Year’s resolution nga akong gihangyo kaninyo nga himoon.
Si Pablo mitudlo, “Usa ka butang akong ginabuhat mao kini, sa ginakalimtan ko ang nanagpangagi na, ug sa nagadasdas ako paingon sa anaa sa unahan, ako nagapadayon paingon sa dauganan, ngadto sa ganti nga mao ang langitnong pagtawag kanato sa Dios diha kang Kristo Jesus”
Paghulagway sa litrato pinaagi ni Matthew Reier
Paghulagway pinaagi ni Paul Mann