Daumuri Karisito
O ira na daumuri Karisito era tuvā nodra bula me vaka na iVakabula ka ra lako ena rarama.
O au vata kei na marama watiqu keirau a lako vata kei Elder kei Sisita Neil L. Andersen ena Okotova sa oti, ena kena laki kelivaki na qele ni valetabu vou e Cordoba e Argentina. Me vaka na kena ivakarau, a tarava mai na veiqaravi bibi o ya e dua na mataveivosaki kei ira na dauvolaitukutuku. A tukuna e dua na dauvolaitukutuku ka sega ni lewe ni noda Lotu, ni dau dikeva tiko mai na totoka ni nodra dau qaravi ira na marama watidra o ira na turaga. Ni oti o ya e sega ni namaki na nona taroga mai, e dinataki o ya se lasu? Au kila vinaka na ka e raica ka vakila ni duatani ena kedra maliwa na noda lewenilotu. A rairai raica beka o koya na nodra gadreva o ira na noda lewenilotu mera muri Karisito. O ira na lewe ni Lotu e vuravura raraba era gadreva vata oqori. Ka sa tu tale ga, vei ira e milioni era sega ni lewe ni Lotu na gagadre vata oqori mera muri Koya.
E veivakurabuitaki vei keirau vakaveiwatini ni keirau raici ira mai Ghana kei Nigeria ena dua na gauna sa oti. E vuqa vei ira era sega ni lewe ni noda lotu. Keirau marautaka na neirau raica na nodra gadreva me ra muri Karisito me vaka era tukuna tiko ena vuqa na nodra italanoa ena nodra veivale, ena nodra motoka, ena nodra lalaga ni vale kei na nodra ivakatakilakila. Ka keirau se sega vakadua ni bau raica e levu na valenilotu ni lotu va-Karisito ni ra tu veitaravi.
Me vaka ni da Yalododonu Edaidai, sa noda itavi me da sureti ira na milioni me vaka oqo me ra lako mai ka raica na veika e rawa me vakuria na noda lotu ki na veika vinaka era sa taukena tu. Na tamata kece mai na veivanua, draki, se itovo vakavanua cava ga, e rawa me ra kila vakataki ira ni a raica na Tamada kei na Luvena ena dua na raivotu na Parofita o Josefa Simici. E rawa me ra kila ni ra sa vakalesuya mai na italai vakalomalagi na matabete kei na iVola i Momani sa ikoya e dua tale na ivakadinadina i Jisu Karisito. Ena vosa ni Turaga vei Inoke, “ Ena lako sobu mai lomalagi na ka dina [ka kau yani] e vuravura na ka dina me vakadinadinataki koya na Le Duabau ga [nei Tamana].”1
A yalataka na iVakabula, “Ko koya sa muri au ena sega ni lako ena butobuto, ena tu ga vua na rarama ni bula.”2 O ira na daumuri Karisito era tuvā nodra bula me vaka na iVakabula ka ra lako ena rarama. E rawa me vukei keda e rua na ivalavala me da raica rawa se sa vinaka tiko beka na noda muri Koya tiko. iMatai, o ira na daumuri Karisito era tamata dauloloma. iKarua, o ira na daumuri Karisito era dau veiyalayalati ka maroroya.
Na imatai ni ivakarau ni bula, o ya na dauloloma, e rairai dua vei ira na veika ka raica na dauvolaitukutuku ena kedra maliwa na noda lewe ni Lotu e Cordoba. Eda muri Karisito baleta ni da lomani Koya. Ena noda muria na Dauveivueti ena loloma, eda sa muria tiko na Nona ivakaraitaki. Mai na loloma, a talairawarawa kina na i Vakabula ki na lewa nei Tamana ena kena ituvaki cava ga. A talairawarawa na noda iVakabula ena gauna mada ga a yaco kina na mosi vakayago ka vakayalo; ena gauna mada ga a kanakuita ka vosa vakacacataki kina; kevaka sara mada ga era na vakalialiai Koya na kena meca ka ra laivi Koya na Nona itokani. Na isoro ni solibula, ka sa bibi duadua ena nona veiqaravi na iVakabula, sa ivakaraitaki cecere duadua ni loloma ena veigauna kecega “Sa tau Vua na cudruvi sa vu ni noda veivinakati tale; ia ena we ni kena ikuita eda sa vakabulai kina.”3
Ni a dau muri Tamana na Karisito ena ituvaki cava ga, e dodonu meda muria na Luvena. Kevaka meda vakayacora vakakina, veitalia se veivakacacani, veivakararawataki, yaluma se “votonikau ena leweda”4 cava eda sotava. Eda sega ni tiko duadua. Ena vukei keda na Karisito. Na nona loloma cecere ena vakaukauwataki keda ena ituvaki ni bula cava ga.5
Ni da muria na Karisito sa kena ibalebale meda biuta tani na veika vakamareqeti me vaka a cakava o Ruci na kai Moapi. Sa saumaki vou mai o koya, ni sa lomana na Kalou kei Neomai, ka biuta kina na nona ka kecega me laki bula vakalotu.6
E kena ibalebale talega meda vorata rawa na veitemaki kei na veivakatovolei. Ni se cauravou, a volitaki vakatamata bobula o Josefa. A kau tani yani mai na veika kece e dau lomana. E muri a qai laki temaki me tawa savasava. A vorata rawa na veitemaki ka kaya, “Au na qai cakava rawa vakaevei na ka ca vakaidina oqo, ka ivalavala ca vua na Kalou?”7 E kaukauwa cake na nona lomana na Kalou mai na veika ca se veitemaki.
Nikua sa tu vei keda o Ruci kei Josefa vou e vuravura taucoko. Ena gauna sa ciqoma kina na nona ivola ni kaulotu o Baraca Jimmy Olvera mai Guayaquil, e Ecuador, e ratou a sotava tiko eso na dredre lelevu na nona matavuvale. Ena siga sa biubiu kina, a tukuni vua ni gauna ga ena curu kina ki tuba, sa na sega ni dua na nona matavuvale. A mani curu yani i tuba ena yalo e kavoro. Ni sa kaulotu tiko, a kerei koya yani o tinana me vakabalavutaka na gauna ni nona kaulotu baleta ni ratou sa ciqoma tiko e levu na veivakalougatataki. Nikua sa veiqaravi tiko vakapeteriaki ni iteki o Baraca Olvera.
Na lomana dina na Karisito ena vakarautaka vei keda na kaukauwa e gadrevi me rawa kina ni da muri Koya. A vakaraitaka sara ga vakataki Koya na Turaga ena Nona a tarogi Pita vakatolu, “Ko sa lomani au se sega?” Ni oti na nona vakadeitaka o Pita ni lomani Koya, a qai tukuna na Turaga vei Pita na veidredre ena basika mai. Qai yaco mai na kaci: “Muri au mai.” Na nona taro na iVakabula vei Pita e rawa talega ni tarogi vei keda: “Ko sa lomani au?” ka muria mai na veikacivi me cakacakataki: “Muri au mai.”8
Na loloma e dua na veivakauqeti kaukauwa ena noda saga meda talairawarawa. Na noda lomana na noda iVakabula ena vakauqeti keda me da talairawarawa ki na Nona ivakaro. Na noda lomani ira na tina, tama, se watida ena rawa talega ni vakauqeti keda ena noda talairawarawa ki na ivakavuvuli ni kosipeli. Na ivakarau ni noda raici ira na tani ena noda veilomani ena vakaraitaka na ivakatagedegede ni noda muria na iVakabula.9 Eda na vakaraitaka na noda lomani Koya ena noda tu vakadua me da vukei ira na tani, ena gauna eda “sa dina ka tu dodonu kina ena veika kece,”10 kei na noda cakava ka maroroya na veiyalayalati.
Na ikarua ni ivakarau ni bula e tu vei ira era dau muria na Karisito sa ikoya na kena vakayacori ka maroroi na veiyalayalati, me vaka a vakayacora o Koya. A vakamatatataka kina o Moronai ni “sa dave na dra i Karisito … me vaka na veiyalayalati i Tamada, me bokoci kina na nomudou ivalavala ca ka mo dou savasava sara.”11
E vakatavulica na parofita o Josefa Simici ni veiyalayalati era a sa caka tu mai lomalagi ni se bera mada ga na kena tuvai na vuravura oqo.12 O ira na parofita kei na peteriaki ena gauna e liu era a veiyalayalati.
E a ivakaraitaki sara ga vakaikoya na iVakabula. A papitaiso o Koya me vakayacora kece kina na bula dodonu vua e dua ka tu vua na dodonu ni vakatulewa. Ena Nona papitaiso, sa vakadinadinataka na iVakabula vua na Tamana ni na talairawarawa ena kena maroroi na ivakaro kece nei Tamana.13 Me vaka ena veisiga sa oti, eda sa muria talega na Karisito ka vakayacora na veiyalayalati ena cakacaka tabu ni matabete.
Na vakayacori ni veiyalayalati sai koya e dua na ka e rawa ni ra cakava na milioni era sega ni lewe ni noda lotu mera kuria ki na veika vinaka sa tu oti vei ira. Na caka veiyalayalati e dua na ivakaraitaki ni loloma. Sa ivakarau eda tukuna kina Vua, “Io, au na muri Kemuni baleta niu sa lomani Kemuni.”
Na veiyalayalati e oka kina na yalayala eso, “io mera rawata na bula tawamudu.”14 Ena rawa vakavinaka na veika kece e baleti keda kevaka meda nanuma tiko na noda veiyalayalati.15 E dodonu me ra caka ka maroroi me rawati kina na veiyalayala kece era vakarautaki kina. Na noda lomana na iVakabula ka nanuma tiko na noda veiyalayalati ena vukea na noda rokova tiko. Na noda vakayagataka na sakaramede e dua na sala me da nanuma tiko kina.16 Dua tale na sala sa ikoya noda lako vakawasoma ki na valetabu. Au nanuma e dua na veiwatini gone ena Ceva kei Amerika ka rau sa vinakata me rau tawase baleta ni rau sa sega ni duavata rawa tiko. A vakasalataki rau e dua na iliuliu ni matabete vuku me rau lako ki na valetabu ka rogoca matua sara na veivosa kei na yalayala e vakayacori e kea. E rau a vakayacora vakakina, ka vakabulai kina na nodrau vakamau. Na kaukauwa ni noda veiyalayalati e levu cake mai na ibolebole eda sotava se eda na rawa ni sotava.
Kivei kemuni na lewenilotu ko ni sa luluqa tiko ena kosipeli, ni yalovinaka ni lesu tale mai. Ni vakila mada na veivakalougatataki ena kena nanumi tiko kei na vakavoui ni veiyalayalati mai na sakaramede vakakina na gole ki na valetabu. Na kena vakayacori oqori sa ikoya e dua na ivakaraitaki ni loloma ka vakaraitaki ni gagadre me da daumuri Karisito dina. O na vakatarai kina mo ciqoma taucoko sara na veivakalougatataki e yalataki.
Kivei kemuni o ni sega ni lewe ni neimami lotu, au sureti kemuni mo ni cakacakataka na nomuni vakabauta, veivutuni, ka tovolea mo ni ciqoma na veiyalayalati ni papitaiso ena Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai. Ena nomuni cakava oqori, o ni na vakaraitaka na nomuni lomana na Tamada Vakalomalagi kei na nomuni gadreva mo ni muria na Karisito.
Au vakadinadinataka ni da na marau vakalevu cake ena noda muria na ivakavuvuli ni kosipeli i Jisu Karisito. Ena sovaraki mai vei keda na veivakalougatataki mai lomalagi, ena noda tovolea me da muri Koya. Au kila ni Nona yalayala ena yaco ena noda vakayacora ka maroroya na veiyalayalati, ka na yaco kina me da daumuri Karisito dina. Au vakadinadinataka na Nona loloma cecere kivei keda vakayadudua sara, ka vakayacora ena yaca i Jisu Karisito, emeni.