Na Yalo ni iVakatakila
E ka dina na yalo ni ivakatakila—ka na rawa ni cakacaka ena noda dui bula yadua kei na Lotu.
Au vakavinavinakataka na veivakauqeti me digitaki rawa kina na serenilotu ka na lagati ni oti na noqu vosa, “Au Caka Vinaka Li e Edai?” Serenilotu, naba 131. Au sa kila rawa.
Au sureti kemuni, mo ni vakasamataka e rua na ka, eda sa sotava voleka ni o keda kece me baleta na rarama.
Na kena imatai e yaco ena nomu curu yani ena dua na rumu butobuto ka waqaca e dua na ivakasaribariba ni cina. Nanuma na vakasauri ni kena vakasinaiti na rumu ena dua na rarama serau ka vakavuna me seyavu yani na butobuto. Na veika a sega ni laurai ka sega ni vakadeitaki sa yaco me makare ka laurai rawa. Na ka oqo e vakavotukana mai na kena laurai vakasauri ka vakaukauwa mai na rarama.
Na kena ikarua e yaco ena noda vakaraica toka na malawa cake ni mataka. O nanuma rawa beka na kena vakamalua ka voleka ni sega ni laurai rawa na toso cake tiko ni rarama mai na vunilagi? Na kedrau duidui kei na waqaci ni cina ena dua na rumu butobuto, na rarama mai na cabe ni siga e sega ni vakasauri mai. Ia e vakamalua ka qai toso cake tikoga na kena rarama, ka ubia yani na butobuto ni bogi, na rarama ni mataka. Me yacova ni sa basika mai na matanisiga ena vunilagi. Ia na ivakatakilakila ni kena sa vakarau cabe mai na matanisiga, sa laurai tu ni se vo e vica na auwa me basika mai na matanisiga ena kena icabecabe. Na ka oqo e vakavotukana mai na kena laurai vakamalua mai na tubu cake tiko mai ni rarama.
Mai na rua na ka rawarawa eda dau sotava oqo me baleta na rarama, e rawa ni da vulica kina e vuqa na ka me baleta na yalo ni ivakatakila. Au masuta me vakauqeti keda na Yalo Tabu ka dusimaki keda ena noda sa vakanamata oqo ki na yalo ni ivakatakila kei na ivakarau taumada e dau ciqomi kina na ivakatakila.
Na Yalo ni iVakatakila
Na ivakatakila sai koya na nona veitaratara na Kalou vei ira na Luvena e vuravura, ka dua vei ira na veivakalougatataki cecere e sala vata mai kei na isolisoli kei na veitokani ni Yalo Tabu. E vakavuvulitaka na Parofita o Josefa Simici, “Na Yalo Tabu na daunivakatakila,” ka na “sega ni rawa ni dua na tamata e ciqoma na Yalo Tabu ka sega ni ciqoma talega vakakina na ivakatakila” (Nodra iVakavuvuli na Peresitedi ni Lotu: Josefa Simici, [2007], 148).
E vakarautaki tu na yalo ni ivakatakila vei ira yadua era ciqoma na cakacaka vakalotu ni veivakabulai ni papitaiso ,ena tabadromuci me bokoci kina na ivalavala ca kei na veitabaki ni liga me baleta na isolisoli ni Yalo Tabu, mai vei ira e tu vei ira na kena dodonu—kei koya e cakacaka tiko ena vakabauta, me vakayacora na ivakaro ni matabete ni “ciqoma na Yalo Tabu.” Na veivakalougatataki oqo e sega ni baleti ira walega na iliuliu vakatulewa ena Lotu; ia, e nodra ka dodonu me cakacaka tiko ena nodra bula na turaga, marama, kei na gone ka ra sa yacova na yabaki ni vakatulewa, ka vakayacora na veiyalayalati tabu. Ena sureta na yalo ni ivakatakila ki na noda bula na gagadre dina kei na bula kilikili.
Erau a rawata o Josefa Simici kei Oliver Cowdery na kila yaga vakalevu, me baleta na yalo ni ivakatakila ena nodrau vakadewataka na iVola i Momani. Erau vulica na turaga oqo ni rawa ni rau rawata na kila-ka e gadrevi, me vakacavari kina na nodrau cakacaka kevaka erau kerea ena vakabauta, kei na yalo dina, ka vakabauta ni rau na ciqoma. Ia ni sa toso na gauna sa toso talega na nodrau kila ni dua na ivakarau ni kena cakacaka na yalo ni ivakatakila, o ya na vakasama kei na ka eda vakila ka yaco mai ki na noda vakanananu kei na yaloda ena kaukauwa ni Yalo Tabu. (Raica na V&V 8:1–2; 100:5–8). Ni dusimaki ira na Turaga, “Ia sai koya oqo na yalo ni ivakatakila; raica, oqo na kaukauwa sa kauti ira rawa mai kina na mataqali i Isireli ko Mosese, ka ra kosova na wasa damudamu ena qele mamaca. Raica sa soli vei iko na isolisoli oqo: ia mo vakayagataka sara” (V&V 8:3–4).
Au vakabibitaka na malanivosa “vakayagataka sara” ena yalo ni ivakatakila. Ena ivolanikalou, e vakavuqa ni dau vakamacalataki na veivakayarayarataki ni Yalo Tabu me “domo lailai” (1 Tui 19:12; 1 Nifai 17:45; raica talega na 3 Nifai 11:3) kei na “rogo lailai ka malumu” (Ilamani 5:30). Me vaka ni dau vakasolokakana vei keda na Yalotabu vakamalua ka malumu, e rawarawa kina ni da kila na vuna meda biuta laivi kina na veitukutuku tawakilikili, na iyaloyalo vakasisila, kei na itovo kei na veika e veivakacacani ka veivakabobulataki. Na nona iyaya oqo na meca, e rawa ni vakamalumalumutaka ka vakarusa sara na noda kaukauwa meda kila ka cakacakataka, na itukutuku malumu ni Kalou ka soli mai ena kaukauwa ni Nona Yalotabu. O keda yadua e dodonu meda vakasamataka sara vakabibi, ka vakananuma vakatitobu ena masumasu na sala meda vakanadakuya kina na veitemaki ni tevoro ka “vakayagataka sara” ena buladodonu, na yalo ni ivakatakila ena noda dui bula yadua kei na matavuvale.
Na iVakarau ni iVakatakila
E dau soli na ivakatakila ena veisala duidui eso, e okati kina, me ivakaraitaki, na tadra, raivotu, veivosaki kei ira na italai vakalomalagi, kei na veivakauqeti. Eso na ivakatakila ena ciqomi vakasauri ka vakaukauwa; eso ena kilai mai vakamalua ena sala malumu. Ena vukei keda meda kila vakavinaka na iwalewale e rua ni ivakatakila oqo, mai na ivakamacala e rua ni rarama au sa vakamacalataka oti.
Na vakacaudrevi ni cina ena dua na rumu butobuto e vaka na kena ciqomi vakatotolo e dua na itukutuku mai vua na Kalou, e taucoko, ka lako ga mai vakadua. E vuqa vei keda eda sa sotava na iwalewale ni ivakatakila oqo ena saumi ni noda masu yalodina se ni vakarautaki mai, na veidusimaki eda gadreva se na veitaqomaki, me vaka na nona lewa kei na nona gauna na Kalou. Na ivakamacala eso ni ivakatakila totolo ka kaukauwa vakaoqo era kunei ena ivolanikalou, tukuni ena itukutuku ni Lotu, ka vakadinadinataki ena noda bula. Io, e dau yaco dina na cakamana vakaoqo. Ia na iwalewale ni ivakatakila vakaoqo e dau vakavudua ka sega ni wasoma.
Na kena toso cake tiko vakamalua na rarama ena kena mai na matanisiga, e vaka ni da ciqoma e dua na itukutuku mai vua na Kalou “na vosa ena vosa, na vunau ena vunau” (2 Nifai 28:30). Ena vuqa na gauna, e dau yaco mai vakalalai na ivakatakila ka dau soli mai me vaka na noda gagadre, noda bula kilikili, kei na noda vakavakarau. Na veitaratara vakaoqori mai vei Tamada Vakalomalagi, ena turuma yani vakamalua ena sala malumu na yaloda me vaka na tegu sa lutu mai lagi” (V&V 121:45). Na ivakarau ni ivakatakila oqo, e dau vakawasoma ka sega ni vakavudua ka vakaraitaki ena nona tovolea ko Nifai, e vica na iwalewale ni bera ni qai rawata na peleti parasa mai vei Lepani (raica na 1 Nifai 3–4). A kauti koya na Yalotabu ki Jerusalemi ka “sega ni kila na ka [me] laki kitaka” (1 Nifai 4:6). Ka sega ni a vulica ena dua ga na gauna na itata ni waqa, a vakaraitaka vua na Turaga “na itata ni kau ni waqa” (1 Nifai 18:1).
Na itukutuku ni Lotu kei na noda dui bula yadua era vakasinaiti tu ena nona ivakaraitaki ni nona ivakarau na Turaga ni kena ciqomi na ivakatakila “na vosa ena vosa, na vunau ena vunau.” Kena ivakaraitaki, a sega ni soli taucoko vua na Parofita o Josefa Simici ena dua ga na gauna ena Veikau Tabu na veidina bibi ni kosipeli vakalesui mai. Era a vakatakilai mai na iyau kunekune dredre oqo ena kena gauna dodonu me veisotari kei na veika e yaco tiko.
A vakamacalataka o Peresitedi Joseph F. Smith, na sala e yaco kina ena nona bula na ivakarau ni ivakatakila oqo: “Niu se gonetagane … au dau … kerea vua na Turaga ena so na gauna me vakaraitaka vei au eso na ka vakasakiti, meu rawata kina e dua na ivakadinadina. Ia e qai tabonaka vei au na Turaga na ka vakasakiti, ka vakaraitaka vei au na dina, na vosa ena vosa … me yacova ni sa rawa meu kila na dina mai na boto ni uluqu ki na qeteqete ni yavaqu, vakakina me yacova ni sa yali tani vakadua vei au na vakatitiqa kei na rere. E sega ni tala mai o Koya e dua na agilosi mai lomalagi me vakayacora oqo, ka sega talega ni vosa mai me vaka ena nona domo ni biukila ni agilosi liu. Ena vakasolokakana ni domo malumu ka malua ni Yalo ni Kalou bula, a solia kina vei au na ivakadinadina au taukena. Ia ena ivakavuvuli kei na kaukauwa oqo, ena solia kina vei ira kecega na luve ni tamata me ra kila na dina ka na tudei tu vei ira, ka ra na kila kina na dina, me vaka na Nona kila na Kalou, ka me ra cakava na loma i Tamada me vaka na nona cakava ko Karisito. Ena sega ni dua na veivakatakilai vakasakiti me na rawata rawa oqori” (ena Conference Report, Apr. 1900, 40–41).
Me vaka ni da lewenilotu ena so na gauna eda sa rui dau vakabibitaka vakasivia na veivakatakilai vakayalo vakasakiti eso, e dau laurai votu ka da calata kina meda vakavinavinakataka ka so na gauna eda guilecava sara meda raica na ivakarau tudei e dau qarava kina na Yalo Tabu na nona cakacaka. Ni sa “rui rawarawa na ka me ra kitaka” (1 Nifai 17:41) ena kena ciqomi vakalalai na veivakauqeti vakayalo, ka dau lewena na veika eda gadreva kei na vanua meda gole kina, ni toso na gauna na kena isoqoni taucoko, e rawa ni vakavuna meda “sega ni raica na ka dina” (Jekope 4:14).
Au sa veitalanoa kei na vuqa na tamata era dau vakatitiqataka na kaukauwa ni nodra ivakadinadina, ka ra beca na nodra kaukauwa vakayalo baleta ni ra sega ni dau ciqoma ena veigauna eso na veivakauqeti cakamana ka qaqa. De rairai ni da vakasamataka na veika eratou a vakila o Josefa ena Veikau Tabu, o Paula ena gaunisala ki Tamasiko, kei Alama Lailai, eda nanuma ni dua na ka sa leqa vei keda, se sega ni tiko vei keda ni da sega ni rawata ena noda bula na ivakaraitaki vakayalo veivakauqeti vakaoqo. Kevaka sa dau yaco vei iko na vakasama se na vakatitiqa vakaoqo, yalovinaka kila tiko ni sega ni dua na leqa e tiko vei iko. Toso tikoga ki liu ena talairawarawa kei na vakabauta na iVakabula. Ni o vakayacora vakakina, o na “sega ni tale lala” (V&V 80:3).
E veivakasalataki vakaoqo o Peresitedi Joseph F. Smith: “Vakaraitaki ira mai na Yalododonu Edaidai vei au era dau vakararavi ki na cakacaka mana, na ivakatakilakila kei na raivotu me ra tudei tiko kina ena Lotu, kau na qai vakaraitaka vei iko na lewenilotu … e sega ni vinaka tu na kedra ituvaki ena mata ni Kalou, ka ra dau lakova na veisala titidara eso. Eda na sega ni vakadeitaki ena dina mai na veivakatakilai vakasakiti, ia ena talairawarawa ena yalodina kei na yalomalua ki na ivakaro kei na lawa ni Kalou” (ena Conference Report, Apr. 1900, 40).
E dua tale na ka eda dau sotava, me baleta na rarama ena vukea na noda vulica e dua tale na ikuri ni dina me baleta na ivakarau ni ivakatakila “na vosa ena vosa, na vunau ena vunau.” Ena so na gauna e dau cabe mai na matanisiga ena dua na mataka rugurugua ka kabukabu. Ena vuku ni ituvaki rugurugua oqori ena dredre kina ni da raica na matanisiga, ka na sega kina ni rawa ni da kila na gauna sara ga e basika cake kina na matanisiga mai na vunilagi. Ia ena mataka vakaoqori ena rauti keda na rarama e basika mai meda vakila kina e dua na siga vou, ka qarava kina na noda cakacaka.
Ena sala vata oqori, e vuqa na gauna eda dau ciqoma kina na ivakatakila, ka da sega ni kila sara vakavinaka na ivakarau se na gauna cava eda ciqoma tiko kina na ivakatakila. E dua na ka ena itukutuku ni Lotu e vakaraitaka na ivakavuvuli oqo.
Ena vulaitubutubu ni 1829, a qasenivuli tiko kina e Palmyra, mai Niu Ioka o Oliver Cowdery. Ni kila na veika e baleti Josefa Simici kei na cakacaka ni kena vakadewataki tiko na iVola i Momani, a vakauqeti o Oliver me laki vukea na parofita cauravou. A mani lako yani kina ki Harmony, Pennsylvania, me laki nona vunivola o Josefa. Na gauna e yaco yani kina kei na veivuke e laki solia sa ka bibi sara ki na kena yaco mai na iVola i Momani.
A qai vakatakila kina na iVakabula vei Oliver ena wasoma ni nona dau masuta na veituberi, sa dau ciqoma kina na idusidusi mai na Yalo ni Turaga. “Ke a sega o ya,” e kaya na Turaga, “ke a sega ni o lako mai ki na vanua ko sa mai tiko kina oqo. Raica ko sa kila ni ko sa kerekere vei au kau sa vakararamataka na nomu vakasama; ia au sa tukuna vei iko na veika oqo mo kila ni sa vakararamataki iko na Yalotabu na vu ni ka dina” (V&V 6:14–15).
Eke, sa ciqoma kina o Oliver e dua na ivakatakila mai vua na Parofita o Josefa Simici ka tukuni kina vua ni sa ciqoma tiko na ivakatakila. E matata, ni a sega tiko ni kila rawa o Oliver na ivakarau kei na gauna a ciqoma tiko kina na veidusimaki ni Kalou ka gadreva kina na idusidusi oqo me vakalevutaki na nona kila-ka me baleta na yalo ni ivakatakila. Sa vakakina, ni a lako voli o Oliver ena rarama ni cabe ni siga ena dua na mataka rugurugua.
Ena vuqa na veilecayaki kei na dredre eda dau sotava ena noda bula, e gadreva vei keda na Kalou meda cakava na noda vinaka duadua, me da tu ka cakacaka ka me kua ni caka vei keda na ka (raica na 2 Nifai 2:26), ka vakabauti Koya tiko. Eda na sega beka ni raica na agilosi, rogoca na domo vakalomalagi eso, se ciqoma na veivakauqeti vakayalo. Ena veigauna eso eda na toso ga ki liu ena vakanuinui kei na masu—ia e sega na veivakadeitaki matata—ni da sa cakacaka tiko me vaka na loma ni Kalou. Ia ni da rokova tiko na noda veiyalayalati ka talairawarawa ki na ivakaro, ni da segata tikoga meda caka vinaka ka yaco me vinaka cake, e rawa ni da lako ena yalodei ni na tubera na noda ilakolako na Kalou. Eda na vosa ka yalodei tiko ni na vakauqeta na Kalou na veika eda cavuta. Oqo na kena ibalebale vakatikina na ivolanikalou ka tukuna ni na: “Taucoko sara kina na nomu vakabauta ena mata ni Kalou” (V&V121:45).
Ni o segata vakadodonu ka vakayagataka na yalo ni ivakatakila, au yalataka ni ko na “lako ena rarama i Jiova” (Aisea 2:5; 2 Nifai 12:5). Ena so na gauna ena cakacaka vakatotolo ka vakaukauwa na yalo ni ivakatakila, ena so tale na gauna ena malumu ka malua, ka vakavuqa ni na dau vakanomodi o na sega kina ni vakila vakavinaka sara. Ia veitalia ga na ivakarau e ciqomi kina na veivakalougatataki oqo, ena vakararamataka ka vakalevutaka na yalomu, vakararamataka na nomu vakasama (raica na Alama 5:7; Alama 32:28), ka dusimaki iko ka taqomaki iko kei na nomu matavuvale na rarama e kauta mai.
Au cavuta kina na noqu ivakadinadina vakaiapositolo ni rau bula tiko na Tamada kei na Luvena. E ka dina na yalo ni ivakatakila—ka na rawa ni cakacaka ena noda dui bula yadua kei na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai. Au vakadinadinataka na dina oqo ena yaca tabu ni Turaga o Jisu Karisito, emeni.