2011
Ngaahi Tāpuaki ʻo e Temipalé ʻi he Taimí ni Pea Taʻengata
Sepitema 2011


Kae ʻOua Ke Tau Toe Feʻiloaki

Ngaahi Tāpuaki ʻo e Temipalé ʻi he Taimí ni MO E TAʻENGATÁ

Kuo tupulaki ʻeku mahino kau ki he ngaahi tāpuaki ʻo e temipalé ʻi he fakaʻau ke lahi ange ʻeku fie maʻu kinautolú.

ʻOku ou manatuʻi ʻeku sio he ngaahi fakatātā ʻo e temipalé ʻi heʻeku kei siʻisiʻí. Neongo naʻá ku fuʻu kei siʻi ke mahino kiate au e ngaahi tāpuaki ʻo e temipalé, ka ne u ʻiloʻi naʻá ku fie ʻalu ki ai ʻi ha ʻaho. ʻI heʻeku ʻi he Kau Finemuí, naʻe kamata ke mahino kiate au ʻa e ngaahi tāpuaki ʻe maʻu mei he temipalé. Naʻe māmālohi pē hoku fāmilí he taimi ko iá, pea naʻá ku lotu ʻi he ʻaho kotoa pē ke lava ke silaʻi kimautolu ke mau hoko ko ha fāmili taʻengata.

ʻI he faʻahitaʻu fakatōlau ʻo e 1993, ko ha uike ia ʻe ua pea hoko hoku taʻu 18, naʻe ō ai homau fāmilí ki he temipalé. ʻOku ou manatuʻi pē ʻa e ongo naʻá ku maʻu ʻi he Temipale Polovo ʻIutaá, ʻeku hoko ko ha fāmili taʻengata mo ʻeku ongomātuʻá mo ʻemau fānaú. ʻI heʻeku mavahe mei he temipalé, ne u fakakaukau kuo mahino kiate au ʻa e ngaahi tāpuaki kuó ne ʻomi maʻakú.

Hili mei ai ha taʻu ʻe ua, ko e faʻahitaʻu māfana ia ʻo e 1995, naʻá ku fakamaʻu ke u mali, ko ia ne u ʻalu ai ki he temipalé ke maʻu hoku ʻenitaumení. Meʻa fakaʻofoʻofa moʻoni ke toe maʻu ha toe tāpuaki ʻe taha ʻo e temipalé! Hili ha ʻaho ʻe tolu mei hono maʻu hoku ʻenitaumení, naʻe silaʻi au ki hoku husepānití ki he nofo taimí mo hono kotoa ʻo e nofo taʻengatá ʻi he Temipale Menitai ʻIutaá. Naʻá ku ʻiloʻi ha toe tāpuaki ʻe taha naʻe teʻeki ai ke u aʻusia ki muʻa—naʻe lava ke u hoko mo hoku husepānití ko ha fāmili taʻengata. Naʻá ku toe fakakaukau pē kuó u aʻusia kotoa e ngaahi tāpuaki ʻo e temipalé.

Hili ha taʻu ʻe ono ʻema malí, naʻá ma ʻiloʻi ʻe toe tokolahi ange homa fāmilí. Naʻá ma fiefia lahi ke ʻohake homa fohá pea akoʻi kiate ia ʻa e ongoongoleleí. Ka ʻi he uike pē ʻe 24 ʻeku feitamá, naʻe fāʻeleʻi mai homa kiʻi fohá ne faingataʻaʻia kae siʻi feinga pē ke moʻui. Hili mei ai ha uike ʻe valu naʻá ne foki atu ki he Tamai Hēvaní. ʻI heʻeku fuofua fakaʻosi iá, naʻá ku fakatokangaʻi mo ha toe tāpuaki fakaʻofoʻofa ʻe taha ʻo e temipalé: naʻe fāʻeleʻi homa fohá ʻi he fuakavá pea te ma maʻu ia ʻo taʻengata.

Hili ha māhina ʻe hongofulu mā valu mei he mālōlō homa fohá, naʻá ma maʻu ha telefoni mei he Ngaahi Tafaʻaki Tokoni ʻa e Siasí ki he Fāmilí ʻo talamai kuo fili ha finemui ke ʻomai ʻene pēpeé kiate kimaua. Naʻá ma fiefia lahi he naʻá ma ʻiloʻi he ʻikai ke ma toe lava ʻo maʻu ha fānau.

ʻI he māhina ono ʻema kiʻi taʻahiné, naʻá ma fakaʻosi e ngaahi meʻa ki hono ohí pea ʻave ia ki he temipalé ke silaʻi kiate kimaua. Hili ha taʻu ʻe fā mei he hoko ʻema kiʻi taʻahiné ko e konga ʻo homa fāmilí, naʻe toe fili ha finemui ʻe taha ke ma hoko ko e mātuʻa ʻa ha kiʻi tamasiʻi fakaʻofoʻofa. Naʻá ma toe maʻu pē ʻa e tāpuaki ke ʻave ha kiʻi tamasiʻi māhina ono ki he temipalé. He ʻikai teitei ngalo ʻiate au ʻa e ongo naʻá ku maʻu ʻi heʻeku mamata ki heʻeku fānaú ʻi he temipalé ʻokú na teunga hina, fakataha mo au mo hoku husepānití ke silaʻi kimautolu ki he taʻengatá.

ʻOku ou ʻilo he taimí ni naʻe ʻikai mahino kotoa kiate au ʻa e ngaahi tāpuaki naʻe lava ke ʻomi ʻe he temipalé ʻi heʻeku kei ʻi he Kau Finemuí pe ʻi he taimi ne u sila ai ki hoku husepānití pe naʻa mo e taimi naʻe mālōlō ai homa fohá. Pea neongo naʻa ku fakatokangaʻi mo e ngaahi tāpuaki lahi ange ʻi he ngaahi tapuaki ne u maʻu ʻi he ngaahi taʻu kuo hilí, ka ʻoku mahino kiate au he taimí ni ko e temipalé ko ha feituʻu ia ʻo e ngaahi tāpuaki taʻengatá, ʻa e ngaahi tāpuaki ʻe lava ke maʻu ʻi he moʻuí ni pea mo e taʻengatá. ʻE faingofua pē haʻatau ʻiloʻi e ngaahi tāpuaki ʻe niʻihi he ʻahó ni, pea ʻe akoʻi kiautolu ʻe ha niʻihi, fakamālohia ʻetau ngaahi fakamoʻoní, pea tokoniʻi kitautolu ʻi ha ʻaho ke tau aʻu ki hotau ʻapi taʻengatá.

Ko e temipalé ko ha feituʻu ia ʻo e melino mo e fiemālie, fiefia mo e fakafoʻou. ʻOku ou fakamālō lahi koeʻuhí ko e temipalé peá u lotua ʻa e taimi ke u toe foki ki aí, ke u lava ʻo hokohoko atu hono ako mo fakahoungaʻi ʻa e ngaahi tāpuaki ʻo e temipalé.

Paaki