Ņamejļan Apelon̄lon̄ ko ilo Mare eo Am̧
Rijeje eo ej jokwe ilo Utah, USA.
Kōjeraam̧m̧an ko rem̧m̧an rej ibwebeb tok jān wōt ad ņamejļan apelon̄lon̄ ko ilo juon mejatoto in iakwe.
Kōmeļeļe ko jān Sally Wern Comport
Matt im Margaret (aolep āt ko em̧ōj aer oktak) rekar kune tv eo ālkin jem̧ļo̧kin m̧wen̄an eo āliktata an kweilo̧k eo eļap. Ennaan kein rekar im̧we er, im rekar lan̄lōn̄ kōn mejatoto eo em̧m̧an ekar ajeded ilowaan m̧weo im̧weer jem̧ļo̧kin wiik eo.
Ejjeļo̧k en emaron̄ kar ļapļo̧k an inepata jān Matt im Margaret ke ekar, dikļo̧k jān 24 awa ko tokālik, rekar lukkuun akwāāl eļan̄n̄e remaron̄ kōjparok bonus eo Matt ekar bōke jān jerbal ak eļan̄n̄e renej kōjerbale im wia nuknuk in jikuuļ ko n̄an ajri ro rerūtto. Arto artak in ekar jab bōjrak, im Matt im Margaret rekar kajjojo wōnm̧aanļo̧k wōt n̄an jerbal ko jet ilo aer jab meļeļe.
N̄an kōm̧m̧ane juon m̧are ejjeļo̧k jem̧ļo̧kin, em̧ōņōņō, ruo ripālele rej aikuj in katak wāween n̄an ņamejļan apelon̄lon̄ ko me kajjojo ripālele rej meļeļe im kālet ko kar kōm̧m̧ani me rej errā kaki.
Kakkōl an Jetōb im Tōl
Jeje ko rekwojarjar im naan ko an rikanaan ro im rijilōk ro rej letok kakkōl ko kōn akweel. Ilo 3 Nipai jej riit, “Eo ewōr jetōb in jum̧ae ilo e ejjab jān Eō, ak ej jān devil, eo ej jemān jum̧ae” (3 Nipai 11:29). Elder M. Russell Ballard jān Doulul eo an Jon̄oulruo Rijilōk ro ekar katakin bwe Setan “ej jerbal n̄an kōm̧m̧an jepel im ejjeļo̧k koņ ikōtaan juon baba im juon m̧am̧a. Ej kareel ajri ro n̄an jab pokake ro jineer im jemāer. … Setan ejeļā bwe wāween eo elukkuun em̧m̧an im ewājapdik ej n̄an bōbrae jerbal eo an Irooj ej n̄an kadikļo̧k wājabdik eo an baam̧le eo im ekwojarjar eo an m̧weo.”1
Oktak ko ilo ļōmņak, iminene, ak m̧wil rej waļo̧k, bōtaab ewōr ippād kein jipan̄ ko n̄an jipan̄ kōj jeļā ewi wāween ņamejļaer. Katak im kōmeļeļeļ eo katakin ilo iien kabun̄jar ilo Jabōt im bok ko an Kabun̄ in remaron̄ jipan̄ im maron̄ jipan̄ rie kōn meļeļeļ an juon etijem̧ļo̧k ejejjet n̄e aikuji. Ripālele ro remaron̄ katak ļamļam̧ ko n̄an ņamejļan apelon̄lon̄ ko. Im̧we emaron̄ kōm̧m̧an an bōro ko oktak me rej kainōm̧m̧an kajjojo ripālele jān būruweer.
Būreejtōn Thomas S. Monson ekar kakkōl: “Jet iaan iien ko ad reļļap n̄an kwaļo̧k ad iakwe naaj ilowaan wall ko an m̧ōko im̧ōd. Iakwe ej aikuj m̧ōttan eo eaorōk tata an mour an baam̧le, im jet iien ejjab waļo̧k. Emaron̄ lukkuun ejjeļo̧k kijenmej, eļap aitwerōk, eļap ire, eļap dān in kōmjaļaaļ.”2
N̄e jorrāān ko rejjab bōjrak im rej erom̧ kakkure n̄an mour an baam̧le, emaron̄ ļapļo̧k aer kwaļo̧k apelon̄lon̄ ko, ekoba likjab, ļōmņak kōn e make, ikdeelel n̄an bōk kajoor in kakkōt ko im utiej bōro. Būreejtōn Gordon B. Hinckley (1910–2008) ekar katakin, “Eto aō en̄jake bwe un eo eļaptata ilo juon m̧are em̧ōņōņō ej juon n̄ūrbōktak eļap n̄an kaenōm̧m̧an im ājmour eo an juon eo m̧ōttan. Ilo elōn̄ jekjek ko, ļōmņak kōn e make ej wāween eo eļap an kwaļo̧k akweel, make ļo̧k iaan, jepel, im rub bōro.”3
Elder Marvin J. Ashton (1915–94) jān Doulul eo an Jon̄oulruo Rijilōk ro ekar barāinwōt kwaļo̧k: “N̄e juon ej ļōmņak kōn en̄jake ko renana im rejjab em̧m̧an rekar waļo̧k jān aitwerōk, em̧m̧an n̄an kajjitōk, “Etke ij bōk koņaaō?’ …
“… Eaorōk n̄an kile bwe jekar kālet m̧wil eo m̧wilid. Un eo n̄an jorrāān in ej kōmeļeļeiki āinwōt utiej bōro.”4
Jekdo̧o̧n ta eo ekar kwaļo̧ke, jej aikuj in katak kapāāl ko rekāāl im kōmeraikļo̧k būruwōd n̄e jorrāān eo ejjab bōjrak.
Ta ko rekar Kōm̧m̧an bwe en Waļo̧k Apelon̄lon̄ ko
Ebooļ wāween ko rekar kōm̧m̧an bwe en waļo̧k apelon̄lon̄ ko, ekoba men otemjej ikōtaan meļeļe ko rejjab m̧ool im wāween m̧wil ko im kōnono ko. Ilo kakkobaba n̄an anjo̧ ioon ļōmņak kōn e make im likjab, ripālele ro renaaj ioon men ko ekkar aer waļo̧k an apelon̄lon̄ ko ekoba kain jekjek rōt kein rej ellaajrak:
-
Rim̧are ro kāāl rej katak n̄an ukukōt an juon make imminene in mour
-
Oktak ko ikōtaan em̧m̧aan ro im kōrā ro
-
Mijak ej waļo̧k jān m̧ōk
-
Meļeļe ko roktak kōn wāween eo em̧m̧antata n̄an karuttoļo̧k ajri ro ak kōjparok jāān
-
Ajri ro rej katak n̄an kōjerbal anemkwoj
-
Kōņaan ko roktak im jab kōņaan ko
-
Tarjān Jon̄an Ļōmņak kōn Inepata eo
-
Jabwe meļeļe ak kapeel ilo ņamejļan apelon̄lon̄ ko
Kakkōl ko kōn Illu
Elōn̄ apelon̄lon̄ ko an m̧are im baam̧le rej jarjar tok kōnke kōn jab dāpij illu. Eļan̄n̄e jejjab jojo kōjparoke, jemaron̄ ļoor juon illu im ļōmņak wōt kōn etke jekar bōd. Toon wōt ad ļōmņak im joļo̧k iien eļapļo̧k kōn un ko jej kwaļo̧ki n̄an kwaļo̧k ļōmņak eo ad ejim̧we. Ļōmņak in emaron̄ bōbraeik kōj jān ad bōjrak jān keroro, im n̄e ebar jerjer illu ej bar waļo̧k m̧okta jān ad ņamejļan eo jinoin, matōrtōr emaron̄ kōm̧m̧an bwe en waļo̧k illu im ire.
N̄an waanjon̄ak, ilo juon iien kōkpilōklōk, Marilyn ekar kōmeļeļeik ewi jon̄an matōrtōr eo an ilo an kajjieon̄ babu ioon peet eo an ālkin an im ļeo pāleen kar būron̄e doon. “Ikar jeļā ikar jim̧we,” liin ekar ba. “Iaar jeļā enaaj kar kabbōl tōm̧a eo im joļo̧k an bōd, bōtaab ekar jab n̄an jidik. An ļapļo̧k aō kar ļōmņak kōn men eo, eaar ļapļo̧k aō illu. Ke iaar ron̄ an ļeo n̄ortak, iaar lukkuun matōrtōr—Iaar jutak jān kein kiki eo aō im būruon̄e bar jidik innām wanlaļļo̧k n̄an ijo laļ. Kwōj ke tōmak ke ej jan̄in joļo̧k an bōd ippa?” En̄jake in an Marilyn ej juon waanjon̄ak em̧m̧an kōn wāween ad jab joļo̧k en̄jake in illu ko ippād.
Mwil ko, aaet mekarta ko rekaddu, remaron̄ pen n̄an julo̧k. Ak ripālele ro remaron̄ katak kapāāl ko n̄an jipan̄. Erkein rej jet imminene ko eļap tokjāer:
7 Jipan̄ ko n̄an Kamed Bōro
Jum̧ae ļōmņak ko iien eo emōkajtata. Ilo waanjon̄ak in ad, Marilyn emaron̄ kar ba ippān make, “Ij ļōmņak āinwōt ijim̧we, ak eļap aō ļōmņak kake inepata eo. Jem̧jerā eo aō ippān ļeo pāleeō eļapļo̧k an aorōk n̄an n̄a jān ta eo kōm̧ro ej akweel kake.”
Kōtļo̧k bwe en̄jake ko am̧ ren kamed būruom̧ m̧okta jān am̧ kajjieon̄ bar jerbale juon jorrāān. Kōttar m̧ae iien ej jako inepata eo.
Pukot juon kein kōm̧ad eok. Kālet n̄an ļōmņak kōn bar juon men ak etetal.
Je ļōmņak ko am̧. N̄an jet, menin ejipan̄ eō kōļapļo̧k kōmmaanwa eo am̧ make.
Kwaļo̧k en̄jake ko am̧ ilo wāween ko rem̧m̧an. Būron̄ kōn en̄jake ko am̧ reban jipan̄ eok “kōtļo̧k en̄jake ko jān kwe.” Toon wōt am̧ kwaļo̧k en̄jake ilo juon wāween illu, enaaj ļapļo̧k en̄jake ko am̧.
Ron̄jake al ko remļak ak riiti bwebwenato ko rekabbōkkak.
Bar jino jān jinoin. Kabōjrak eok make ilo jinoin juon jab errā. Juon ekkatak ej kwaļo̧k bwe minit ko jilu n̄an ļalem im̧aan ilo juon iien kōm̧m̧ao ej likūt pedped eo kōn ta eo enaaj waļo̧k tokālik. Ba, “En̄in enaaj juon iaļ enana. Bar jino jān jinoin.”
Bun̄tōn ko n̄an Ņamejļaj Apelon̄lon̄ ko
Kōkajoorļo̧k Mare eo, juon bok in katakin an LDS Family Services ej letok jilu bun̄tōn ko n̄an ņamejļan apelon̄lon̄ ko: (1) kwaļo̧k ļōmņak ko, (2) etali inepata ko, im (3) kālet uwaak ko n̄an ņamejļāer.5 Bun̄tōn kein rej pedped ioon juon kōnono im kwaļo̧k ļamļam eo me ej jokkuun wōt juon im ej ņajmejļan jorrāān ko rejelet aolep n̄ūrbōktak.
1. Kwaļo̧k Ļōmņak ko
Kajjojo armej ej kwaļo̧k ļōmņak ko an ilo wāween eo em̧ool ak jab wāween n̄an kōmetak. Jet iien lukkuun tiljek ļōmņak kōn ta ko ro jet rej ba rej ņamejļan jorrāān eo āinwōt an jino alikkar jab errā eo me ekar juon jameļeļe. N̄an waanjon̄ak, juon kōrā ripālele ej ļōmņak ļeo ippān enej m̧akoko bwe en etal n̄an juon game in basketball ilo high jikuuļ ijjelo̧kin etal ippān ilo juon date, emaron̄ in meļeļe bwe ejjab lukkuun itok limo in kōn basketball eo jān an leļo̧k an iien n̄an juon rikkure eo ekar bōjrak an pād ilo kūlaaj in Jabōt Jikuuļ eo an.
2. Etali Inepata ko
Ripālele ro rej etali inepata ko ilo juon jon̄ak eo em̧wilaļ. Jibadbad eo ej n̄an meļeļe im errā kōn inepata ko an kajjojo. Wōnm̧aanļo̧k wōt kōn waanjon̄ak eo kōn basketball, kōrā pālele, ilo an meļeļe inepata eo an ļeo pāleen kōn rijikuuļ eo, emaron̄ tōmak bwe ej ejaake juon jon̄ak im aolep iien likūt aikuj ko an ro jet m̧okta jān m̧are eo an. Ilo jekjek in, juon ekōnono eo eļapļo̧k an em̧m̧an aikuj in kōm̧m̧an bwe armej ro ruo ren kwaļo̧k en̄jake ko ilo juon wāween etiljek im wāween eo juon ej leļo̧k juon wāween jerbal ippān doon.
3. Kālet Uwaak ko n̄an Ņamejļaer
Ripālele ro rej dipdiki im jokālet ioon uwaak ko jim̧or errā kaki. Pedped wōt ioon ta eo kajjojo armej emaron̄ kōm̧m̧ane n̄an kōnono kake inepata ko ijjelo̧kin ta ko eo pāleer emaron̄ kōm̧m̧ane. Kain kōnono n̄an kakoņ juon men in emaron̄ lale jon̄an kapāāl im kijenmej ak, ium̧win juon tōre, tōl n̄an juon tōmak bwe ewōr kōjparok ilo en̄jake ko kwaļo̧ki im lōke bwe kajjojo ikdeelel an kajjojo armej naaj kōnono kaki. Ripālele ro ad remaron̄ errā n̄an joļo̧k juon bon̄ in Bōļaide ippān doon ilo juon game in basketball, juon bon̄ in Bōļaide ilo juon wāween me ļeo emaron̄ etal make iaan n̄an game eo, im ruo bon̄ in Bōļaide ko ilo m̧akūtkūt ko aerro lio pāleen. Ejjab in wōt an aorōk ekōjkan an ripālele ro kālet n̄an ippān doon ilo bon̄ in Bōļaide āinwōt an em̧m̧an jokālet eo kōm̧m̧ane ej kaju būruwōn doon.
Uwaak ko jān Ņamejļan Apelon̄lon̄ ko
Kōjeraam̧m̧an ko rem̧m̧an rej ibwebeb tok jān wōt ad ņamejļan apelon̄lon̄ ko ilo juon mejatoto in iakwe. Men kein ekoba kōjparok; eddōkļo̧k an juon make, eo ej tōlļo̧k n̄an aenōm̧m̧an eo itulowa; kōļapļo̧k tōmak; kōkōm̧anm̧anļo̧k m̧wil; im wānōk an juon make.
N̄e apelon̄lon̄ ko jej ņamejļaer, jon̄ak ko rekāāl rej bōk jikier. Innām kōjem̧ ko rej peļļo̧k n̄an ripālele ro n̄an kwaļo̧k ļōmņak ko rem̧m̧an im kōmeļeļeik aer rie. Sister Jean B. Bingham, Būreejtōn eo Eutiej an Doulul eo an Kōrā ro, ekar ba: “Naan ko ewōr aer kajoor, jim̧or n̄an kalōk im n̄an rube. Jemaron̄ aolep keememej naan ko renana me raar kōm̧m̧an ad inepata im naan in rōjan̄ ko ilo iakwe me rekōm̧m̧an bwe jetōb eo ad en m̧ōņōņō. Kālet n̄an ba ta eo em̧m̧an—im n̄an—ļōn̄aj ro jet im kōkajoorļo̧k ro ipeļaakid im jipan̄ ro jet ļoor iaļ eo an Rilo̧mo̧o̧r.”6
Ripālele ro rekar kōm̧m̧ane juon jerbal in eddōkļo̧k eo aitok kitien ilo ņamejļan apelon̄lon̄ ko rej m̧admōde nōbar ko rekabbalbal. Ļeo pālele jān juon jemjerā eaar jorrāān im̧aanļo̧k ekar ba, “Epen n̄an n̄a n̄an reilikļo̧k kōn ekōjkan an kōn waļo̧k im tōmak bwe eaar lukkuun in m̧ool. Ekōjkan aō maron̄ kar kōm̧m̧an n̄an lio pāleeō ilo wāween eo iaar kōm̧m̧ane? Ij kam̧m̧oolol kōn Jetōb eo eaar kūnōōr aō im kōn kijenmej eo an lio pāleeō eaar kwaļo̧k n̄an n̄a.”
Kōjjem̧ļo̧k
Anjo̧ jān apelon̄lon̄ ko rej bōk kijejeto eo ejjab jowan im ļoore. Men eo komaron̄ ba ak kōm̧m̧ane emaron̄ ijjino kōn jon̄ak in kōm̧m̧ao ko rem̧m̧an ilo m̧are eo am̧. Komaron̄ m̧adm̧ōde leen ko an Jetōb eo āinwōt an kar RiNipai ro en̄jake: “Eaar ejjeļo̧k jum̧ae doon ilo āneo, kōnke iakwe eo an Anij eo eaar pād ilo būruōn armej ro.
Im eaar ejjeļo̧k juunm̧aad ko, ak akwāāl ko, ak ailwaro ko … ; im em̧ool eaar ejjeļo̧k bar armej rem̧ōņōņōļo̧k” (4 Nipai 1:15–16).