Als het kwade goed en het goede kwaad lijkt
Ouderling Quentin L. Cook
van het Quorum der Twaalf Apostelen
Naar de toespraak ‘A Banquet of Consequences: The Cumulative Result of All Choices’, op 7 februari 2017 gehouden tijdens een devotional aan de Brigham Young University. Zie speeches.byu.edu voor de volledige Engelstalige tekst.
Manieren waarop de tegenstander probeert om de zegeningen van gehoorzaamheid aan het plan van de Vader verkeerd voor te stellen en te ondermijnen.
Een van de sluwste aspecten van de inspanningen van de tegenstander om het plan van onze hemelse Vader voor ons geluk te dwarsbomen, is zijn bedrieglijke leer dat er geen kwade invloed of duivel is (zie 2 Nephi 28:22). Daarbij probeert hij het kwade als goed en het goede als kwaad voor te stellen, duisternis als licht en licht als duisternis, bitter als zoet en zoet als bitter! (zie 2 Nephi 15:20).
Dit wordt wel een ‘paradigm shift’ of paradigmaverschuiving genoemd: ‘als de gebruikelijke manier waarop iets wordt opgevat of gedaan, wordt vervangen door een nieuwe, andere manier’.1 Dingen worden dan voorgesteld als precies het tegenovergestelde van wat ze werkelijk zijn. In zijn klassieke roman The Screwtape Letters kroop C. S. Lewis in de huid van een ervaren duivel. Met ironie en satire zette Lewis traditionele waarden op hun kop om zo het kwade goed en het goede kwaad te laten lijken.2
In die geest werd ik een paar maanden geleden aan het denken gezet naar aanleiding van een gesprek met een internationaal vooraanstaande reclamedeskundige. We hadden het over de invloed van het kwaad en de gevolgen van slechte keuzes.
Hij beschreef daarbij een interessant hypothetisch overleg tussen Lucifer en een reclamebureau. De tegenstander omschreef zijn dilemma: hij en zijn volgelingen hadden het plan van de Vader verworpen en bestreden, en waren tot de conclusie gekomen dat ze het niet van God konden winnen. Lucifer begreep dat waar het plan van de Vader tot vreugde en geluk leidde, zijn eigen plan verdriet en ellende bracht. Het probleem, zo hield Lucifer de reclamebaas voor, was volgelingen krijgen.
Ze stelden vast dat Lucifer maar één kans op succes had, en dat was een paradigmaverschuiving of omkering van waarden teweegbrengen. Met andere woorden, het te laten lijken alsof het plan van de Vader verdriet en ellende brengt en het plan van Lucifer tot vreugde en geluk leidt.
Dit hypothetische overleg is een relevante vergelijking. De waarheid is dat de vijanden van het plan van de Vader niet alleen proberen de leer en beginselen van dat plan te ondermijnen, maar ook de zegeningen die uit dat plan voortvloeien belachelijk te maken. Feitelijk proberen ze dat wat goed, rechtschapen en vreugdevol is armzalig te laten lijken.
Ik zal een paar manieren bespreken waarop de tegenstander probeert de zegeningen van keuzes volgens het plan van de Vader verkeerd voor te stellen en te ondermijnen.
Woord van wijsheid
In mijn leven heb ik de kwade en soms dodelijke invloed van alcohol op veel van mijn vrienden gezien. Bij een alcoholcultuur gaat het niet alleen om de leer van de kerk. Het gaat ook om het geluk en welzijn van iedereen. Heiligen der laatste dagen kunnen in hun samenleving een belangrijke stem over de gevolgen van dit probleem laten horen.
In het plan van de Vader leert het woord van wijsheid (dat gegeven is vanwege de ‘listen en lagen […] van samenspannende mensen’) ons beginselen voor onze gezondheid. Het is ‘aangepast aan de capaciteit van de zwakken en de zwaksten van alle heiligen’. Er staan specifieke aanwijzingen in, bijvoorbeeld dat ‘wijn of sterkedrank […] niet goed’ is. Tabak en hete dranken (thee en koffie) ‘zijn niet voor het lichaam’ (LV 89:4, 3, 5, 8–9).
Deze openbaring geeft ook nog andere adviezen voor een goede gezondheid en voegt daar een belofte aan toe, namelijk dat zij die dit goddelijke gebod gehoorzamen ‘gezondheid […] wijsheid […] en grote schatten aan kennis’ zullen vinden (LV 89:18–19).3
De reclames voor tabak en alcohol laten duidelijk zien hoe de tegenstander dit verdraait.
Zelfs het hypothetische reclamebureau zou vandaag de dag grote moeite hebben om tabak in een gunstig daglicht te stellen. De profeet Joseph Smith (1805–1844) heeft het woord van wijsheid in 1833 door openbaring ontvangen. In 1921 riep president Heber J. Grant (1856–1945), door de Heer geïnspireerd, alle heiligen op om het woord van wijsheid nauwgezetter na te leven.4 In die tijd werd met massamarketing en het idealiseren van sigaretten roken in films geprobeerd om roken modieus, chic en leuk te laten lijken. Pas 43 jaar later, in 1964, concludeerde de directeur-generaal van de Amerikaanse gezondheidsdienst: ‘Het roken van sigaretten is in de Verenigde Staten een dermate groot gevaar voor de volksgezondheid dat er passende maatregelen tegen genomen moeten worden.’5
De hedendaagse statistieken over het roken van sigaretten liegen er niet om. Rokers hebben meer kans op hartziekte, beroerte en longkanker dan niet-rokers. Geschat wordt dat roken een 25 keer zo hoge kans op longkanker geeft.6
Dus wat de tegenstander als modieus, chic en leuk voorstelde, heeft in feite tot ellende en een te vroege dood voor miljoenen mensen geleid.
Alcohol is nog zo’n voorbeeld. Ik heb jarenlang een onderzoeksproject gevolgd dat in de jaren ’40 van de vorige eeuw begon. Aanvankelijk deden er 268 mannelijke studenten aan de Harvard universiteit aan mee. Ze werden hun leven lang om de zoveel tijd onderzocht. Later deden meer mannen en ook vrouwen aan het onderzoek mee. Het doel van het oorspronkelijke onderzoek was meer inzicht in succes en geluk te krijgen.
Dit onderzoek had drie belangrijke conclusies. Ten eerste: geluk bij volwassenen hangt in hoge mate samen met een gelukkige jeugd in het gezin waar je opgroeit, vooral met de liefde en genegenheid van de ouders.7 Ten tweede: een gelukkig, stabiel huwelijk is belangrijk voor levenslang geluk.8 Ten derde: alcohol heeft een negatief effect op succes en geluk in het huwelijk en leven. Bij een derde van alle gezinnen in de Verenigde Staten en bij een kwart van alle ziekenhuisopnamen speelt alcoholmisbruik een rol. Het leidt in veel gevallen tot de dood, een slechte gezondheid en matige prestaties.9
In een recent voorpagina-artikel van de Washington Post met gezondheidsgegevens van de Amerikaanse federale overheid staat dat ‘Amerikaanse vrouwen nu veel meer en veel vaker drinken dan hun moeders en grootmoeders. Door hun alcoholgebruik heeft hun sterftecijfer een recordhoogte bereikt’. Het artikel concludeert dat ‘er geen gegevens uit voltooide of lopende onderzoeken zijn die de beweerde gunstige effecten van matig drinken ondersteunen’ en dat ‘de kans op overlijden door kanker bij elke mate van alcoholgebruik omhoog lijkt te gaan’.10
In de afgelopen jaren hebben veel universiteiten over de hele wereld geprobeerd om het alcoholgebruik te matigen omdat het in verband wordt gebracht met ernstig antisociaal gedrag, waaronder zedenmisdrijven en ernstige gezondheidsproblemen, vooral door comadrinken. De verschrikkelijke effecten van alcohol op de jonge hersenen zijn inmiddels een medisch feit.11
Tot hier toe heb ik vooral naar gevolgen voor de eigen gezondheid gekeken. Dan heb ik het nog niet gehad over andere ernstige gevolgen van alcoholgebruik zoals ongelukken tijdens het rijden onder invloed, mannen die zeggen dat ze iemand hebben mishandeld of aangerand omdat ze te veel hadden gedronken, en de effecten op de hersenen van een foetus als vrouwen tijdens de zwangerschap alcohol drinken.12
En alsof sigaretten roken en de verslaving aan alcohol en opiaten13 nog niet schadelijk genoeg voor de samenleving is, zien we nu hoe de krachten van het kwaad recreatief gebruik van marihuana willen legaliseren.
Keuzes die het gezin aangaan
Bij keuzes die het gezin aangaan, zien we een soortgelijk patroon. In het plan van de Vader neemt het gezin een duidelijk omschreven plaats in.
In ‘Het gezin: een proclamatie aan de wereld’ lezen we: ‘Het gezin is door God ingesteld. Het huwelijk van man en vrouw is van essentieel belang in zijn eeuwige plan. Kinderen hebben er recht op om binnen het huwelijk geboren te worden, en te worden opgevoed door een vader en een moeder die de huwelijksgelofte met volledige trouw eren. De kans op een gelukkig gezinsleven is het grootst als de leringen van de Heer Jezus Christus eraan ten grondslag liggen.’14
Tegenwoordig wordt vaak nog een andere paradigmaverschuiving gezien, namelijk het toejuichen van alternatieve keuzes die haaks op dit plan staan en schadelijk voor het huwelijk en het gezin zijn:
• De keus voor zowel vrouwen als mannen om opleiding en carrière belangrijker dan huwelijk en gezin te vinden.
• De keus om bewust geen of weinig kinderen te nemen15 of om een zwangerschap af te breken als deze niet goed uitkomt.
• De keus voor onzedelijk gedrag in plaats van het heilige instituut van het huwelijk.
De tegenstander richt zijn pijlen op vrouwen en schildert het moederschap als een eentonige, doodlopende weg af. Hij richt zijn pijlen op mannen en schildert het vaderschap als onbelangrijk en trouw als ouderwets af. De manier waarop pornografie mensen van elkaar vervreemdt en tot een object maakt, laat zien hoe onzedelijk gedrag het heilige instituut van het huwelijk aan het verdringen is. Mensen keren zich hierbij op een afschuwelijke manier van waarheid en deugd af, precies wat de tegenstander wil.
Ongepaste alternatieve keuzes worden afgeschilderd als gepaste hulpmiddelen om de wereldse doelen van vrijheid en gelijkheid te bereiken. Als gevolg van dergelijke keuzes neemt het gemiddeld aantal kinderen dat een vrouw in haar leven ter wereld brengt, dramatisch af. Naar schatting 46 procent van de wereld leeft in landen waar het vruchtbaarheidscijfer lager is dan 2,1 kinderen – het aantal dat nodig is om de bevolking in stand te houden. De meeste Europese en Aziatische landen zitten onder dit niveau. In Italië en Japan ligt het cijfer op ongeveer 1,3 geboorten. De Japanse bevolking zal naar verwachting in het jaar 2050 van 120 miljoen naar ongeveer 100 miljoen zijn geslonken.16
Deze wereldwijde bevolkingskrimp wordt door sommigen een ‘demografische winter’ genoemd.17 Veel landen krijgen niet genoeg kinderen om de uitstervende generatie te vervangen.
Mag ik nog iets zeggen over een ander feit waar ik me grote zorgen om maak. Ik had in 2016 in Jeruzalem een ontnuchterende ervaring bij de Children’s Memorial, onderdeel van het World Holocaust Remembrance Center. Samen met ouderling Jeffrey R. Holland van het Quorum der Twaalf Apostelen en twee Amerikaanse Joodse leiders legde ik daar een krans. Tijdens de Holocaust werden naar schatting meer dan een miljoen Joodse kinderen vermoord.18
Toen ik het museum op me liet inwerken, raakte ik erg aangedaan. Ik ging naar buiten om even tot mezelf te komen. Toen ik nadacht over de verschrikkingen die daar herdacht worden, besefte ik plotseling dat er in de Verenigde Staten alleen al elke twee jaar net zoveel abortussen plaatsvinden als het aantal Joodse kinderen dat tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Holocaust vermoord is.19
De Joodse kinderen werden vermoord omdat ze Joods waren. Dat is in de hele wereldgeschiedenis ongeëvenaard, maar wat mij vooral zo pijnlijk trof, was het verlies van kinderen. Kinderen ter wereld brengen is een heilig onderdeel van het plan van onze hemelse Vader voor ons geluk. We zijn zo afgestompt en geïntimideerd door de grootschaligheid waarmee abortus wordt toegepast dat velen van ons zich ervoor afsluiten en er niet aan willen denken. Het is duidelijk dat de tegenstander de waarde van kinderen op vele niveaus aanvalt.
Abortus moet voorzichtig worden benaderd. Dat probleem lost zich waarschijnlijk niet op door mensen te veroordelen of beschuldigen. Sommigen waarschuwen ons om niet over een schip (of mannen of vrouwen) te oordelen zonder dat je weet hoe ver de reis is en welke stormen je kunt tegenkomen.20 Ik kan daaraan toevoegen dat velen die voor deze verwerpelijke optie kiezen geen getuigenis van de Heiland of kennis van het plan van de Vader hebben.
Maar voor hen die geloven dat wij aan God verantwoording moeten afleggen (zelfs velen die niet van ons geloof zijn), is dit een tragedie van monumentale proporties geworden. Samen met de demografische winter waar we het net over hadden, is dit een ernstige morele smet op onze samenleving.
President Spencer W. Kimball (1895–1985) leert ons: ‘Het hoogste geluk in het huwelijk wordt voornamelijk bepaald door één belangrijke factor: het ter wereld brengen en opvoeden van kinderen. […] De kerk kan … maatregelen niet goedkeuren die het gezin … sterk inperken.’21
Bij de vraag hoeveel kinderen je moet krijgen en hoeveel tijd daartussen moet zitten, is de gezondheid van de moeder een belangrijke overweging. Dat besluit hoort gebedvol door man en vrouw samen genomen te worden.22 Buitenstaanders hoeven daar geen oordeel over te hebben. Sommige trouwe heiligen kunnen geen kinderen krijgen of hebben misschien niet de kans om te trouwen. Bij het laatste feestmaal van gevolgen zullen zij elke zegen ontvangen.23
Toch steunt Lucifer abortus en overtuigt hij met een rampzalige paradigmaverschuiving veel mensen ervan dat je door kinderen te krijgen de boot mist en daar spijt van krijgt in plaats van vreugde en geluk.
Als heiligen der laatste dagen moeten we voorop lopen om mensen te laten voelen en weten hoe belangrijk kinderen zijn. De aanvallen op het gezin die ik zojuist heb beschreven, leiden uiteindelijk tot verdriet en ellende.
De Heer zegt duidelijk dat het zijn werk en heerlijkheid is om ‘de onsterfelijkheid en het eeuwige leven van de mens tot stand te brengen’ (Mozes 1:39). Dat plan wordt via het gezin verwezenlijkt. Ieder gezinslid is belangrijk en speelt een prachtige, glorieuze rol die voldoening schenkt.
De proclamatie over het gezin kan niet duidelijker zijn over de gevolgen van keuzes die tegen het plan van de Vader ingaan. Zij stelt ondubbelzinnig: ‘Verder waarschuwen wij ervoor dat het verval van het gezin de rampen voor personen, gemeenschappen en volken tot gevolg zal hebben die de profeten van vroeger en nu voorzegd hebben.’24
Dat is een duidelijke verwijzing naar het laatste feestmaal van gevolgen en het cumulatieve effect van keuzes die niet in overeenstemming met het plan van de Vader voor ons geluk zijn.
In het huwelijk en bij de opvoeding van kinderen zijn er altijd problemen en moeten we offers brengen. Maar de beloningen, zowel in dit leven als in de eeuwigheid, zijn adembenemend mooi. Ze komen van een liefdevolle Vader in de hemel.
Voorspoedig in het land zijn
Een bekende uitspraak die op verschillende plaatsen in Boek van Mormon voorkomt, heeft twee delen. Er staat: ‘Voor zover je de geboden van God onderhoudt, [zul] je voorspoedig […] zijn in het land.’ In het tweede deel staat: ‘Voor zover je de geboden van God niet onderhoudt, [zul je] van zijn tegenwoordigheid […] worden afgesneden’ (zie bijvoorbeeld Alma 36:30). Het is duidelijk dat het gezelschap van de heilige Geest als zegen voor gehoorzaamheid een basisvoorwaarde is om voorspoedig in het land te zijn.
Daarnaast maken heilige leringen van de kerk duidelijk dat de beste maatstaf voor stoffelijke welvaart is om voldoende voor ons onderhoud te hebben. In dat verband verschuift Lucifer het paradigma door het nastreven van grote rijkdom en het kopen van opzichtige luxeproducten belangrijk te laten lijken. Sommigen lijken vastbesloten om zoals rijke en beroemde mensen te leven. Trouwe heiligen wordt geen buitensporige rijkdom beloofd. Die brengt meestal ook geen geluk.
Als volk is het de heiligen der laatste dagen wel goed gegaan. Verstandige financiële basisprincipes zijn onder meer:
• Eerst het koninkrijk van God zoeken.
• Werken, plannen en verstandig besteden.
• Plannen maken voor de toekomst.
• Rijkdom gebruiken om het koninkrijk van God op te bouwen.
Lucifers doel
Niet alleen schildert Lucifer zegeningen als ellende af, ook probeert hij het plan van de Vader te ondermijnen en geloof in Jezus Christus en zijn leer uit te bannen. Nooit in mijn leven is de aanval op de Bijbel en de goddelijkheid van Jezus Christus scherper geweest dan nu. Zoals in de Schriften wordt voorspeld, gebruikt Lucifer veel middelen om zijn doel te bereiken.
Het is nog tot daar aan toe om door de tegenstander te worden misleid. Het is iets heel anders om een van zijn huurlingen te zijn. Ouderling Neal A. Maxwell (1926–2004) van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft het prachtig gezegd: ‘Wat is het toch triest dat zoveel mensen een huurling van de tegenstander zijn […] en tegen zo’n lage prijs ingelijfd kunnen worden. Wat prestige, wat geld, wat complimentjes, wat vluchtige roem en ze dansen naar de pijpen van hem die allerlei kortstondige “beloningen” kan aanbieden, maar die geen celestiale contanten heeft.’25
Waarschijnlijk nergens wordt de invloed van huurlingen duidelijker dan in Lehi’s visioen van de boom des levens en het grote en ruime gebouw in het Boek van Mormon. De mensen in het gebouw wezen met hun vinger naar hen die zich aan de roede van ijzer vastklampten en zelfs al van de vrucht van de boom hadden genomen. Die mensen gingen zich schamen ‘wegens hen die de spot met hen dreven; en zij geraakten op verboden paden en gingen verloren’ (1 Nephi 8:27–28).
Slechte keuzes eindigen dus in een maaltijd van bittere, ranzige, akelige en ellendige gevolgen.
Vergelijk dat met het heerlijke feestmaal van gevolgen dat aan de getrouwen wordt beloofd. Je wordt ‘met de heerlijkheid van de Heer’ vervuld en ‘geheiligd ter vernieuwing van’ je lichaam. Alles wat de Vader heeft, wordt je gegeven (LV 84:32, 33; zie ook de verzen 34–38).
Bij zo’n feestmaal van gevolgen is het geestelijke voedsel waaraan we ons vergasten verrukkelijk, smakelijk, zoet, sappig, voedzaam en verzadigend en zal het ons intens gelukkig maken. Als we komen ‘tot de Heilige van Israël en [ons vergasten] aan hetgeen niet vergaat noch kan bederven’ (2 Nephi 9:51), volgen we het smalle pad dat recht voor ons uit ligt en ons naar de Heilige van Israël brengt, ‘aangezien Here God zijn naam is’ (2 Nephi 9:41).