Nag-angkon og Gibag-o nga Pagtan-aw sa Kaugalinon

Pahibalo: Kini usa ka tinuod nga kasinatian nga gipakigbahin sa usa nga naluwas gikan sa pang-abuso. Mga ngalan ug impormasyon nga mailhan giusab.

Sa mga panahon nga ako 8 anyos ang edad, ang akong amahan misugod sa pag-abuso kanako. Dili ako makahinumdom sa unang higayon nga kini nahitabo; nahibaloan ko lang nga sa ika-4 nga grado, ang madapatan sa akong papa kabahin sa inadlaw nga kinabuhi. Sulod sa daghang mga tuig, gidawat ko kini isip naandan, gani usa ka butang nga ako angay. Kanunay akong gisultihan sa akong papa nga kini akong sayop nga ako “gisilutan” niini nga paagi. Ako gisultihan niya nga ako grabe ka ngil-ad nga bata, mas labaw pa kay sa ubang mga bata nga iyang nailhan. Kon ako lamang mas masulundon, kon ang akong kwarto mas limpyo, kon ako may mas maayo nga grado, kon dili ko siya pakasuk-on og grabe, kon ako mas buotan nga anak nga babaye, dili niya kinahanglan akong dapatan. Miingon siya nga iya lamang kining gibuhat aron sa pagtudlo kanako og leksyon ug sa paghimo kanako nga mas maayo. Sa tinuod, moingon siya nga gidapatan lamang niya ako tungod kay gihigugma ako niya. Ug isip usa ka batang babaye kinsa nagmahal sa iyang papa ug grabe ang panginahanglang higugmaon siya og balik, mituo ako kaniya.

Mitrabaho ako og maayo kutob sa mahimo sa usa ka bata sa tanan nga iyang ipabuhat kanako. Sa panahon niini nga kinabuhi, hilabihan nako ka hilum—gani masugtanon. Naninguha ako og maayo nga magmasulundon, matinahuron, maabtik, apan wala gayud kini moepekto. Ang mga lagda kanunay nga nausab, ug ako kanunay anaa sa sayop nga bahin niini.

Ang akong panglihok misugod sa pagkausab diha sa mga tuig sa akong pagkatin-edyer. Akong gibati og sugod ang kasuko nga ako ingon og walay gibuhat nga husto. Samtang ang kasuko ug kapakyas nagtubo, misugod ako sa pagsukol kon dagmalan ako ni papa. Kini nagpasamot hinoon sa kapintas, ug ako usahay dili mosimba, moeskwela, motambong og mga party tungod sa pang-abuso. Ang akong kasuko miawas sa akong tibuok kinabuhi. Nakig-away ako sa tanan—mga igsoon, mga higala, mga magtutudlo, ug mga pangulo sa Simbahan. Mahimo akong sama sa gabii ug adlaw—malipayon ug mahigugmaon karon, dautan ug makapasakit sa sunod.

Dili lamang kana nga butang ang nausab. Ang akong mga grado sa eskwelahan nangahagbong. Sa wala pa magsugod ang pang-abuso, gibutang ako sa usa ka klase nga nag-una sa akong grado [advanced school] nga adunay programa nga mas dali ug taas nga ang-ang sa pagkat-on [accelarated programs]. Sa naghinapos ang high school, naglisud akong maapil sa gradwasyon. Ang hilumon, kugihang magtuon, masaligon nga tawo nga ako nagsugod nausab ngadto sa usa ka walay pagsalig, dili madisiplina nga kasuko. Bisan pa niining tanan, wala gyud akoy gisultihan kon unsa ang nahitabo sa panimalay. Akong gihunahuna nga kini akong responsibilidad ang pagtago niini nga usa ka sekreto. Bisan sa pagka-high school nahibalo ako nga ang pang-abuso sayop, gibati ko ang responsibilidad sa paghupot sa dungog sa akong pamilya pinaagi sa dili pagsulti kon unsa ang nahitabo sulod sa balay. Kini anaa kanako sa pagsiguro nga ang among pamilya makita nga normal gihapon sa among mga silingan og mga miyembro sa ward.

Ang kinabuhi mipadayon sa kadaghan og kasakit nga dili mapugngan sa kabatan-on. Mibiya ako sa panimalay sa akong mga ginikanan sa labing dali nga akong mahimo ug naghunahuna nga ang kinabuhi mahimong mas masayon dayon kon ako magkinaugalingon. Apan kini dili—ug sa daghang mga paagi kini mas misamot. Ang kangitngit niini nga bahin sa akong kinabuhi dili usa ka butang nga akong gusto nga hunahunaon. Kaguol, kasuko, ug kahadlok nagkadugang. Kanunay nakong hipalgan ang akong kaugalingon sa gubot nga emosyonal nga mga relasyon nga ako dili makahibalo sa paggawas. Gusto ko gyud kaayo nga adunay normal, malinawon nga kinabuhi, apan ako walay ideya kon unsa nga klase sa kinabuhi kana. Gibati ko nga sama sa usa ka makalolooy nga dili magustuhan kinsa nagpuyo sa mangitngit nga kadaplinan sa kalibutan. Makatan-aw ako ug makabantay samtang malipayon, normal nga mga tawo nagpuyo nga malipayon, normal nga mga kinabuhi, apan ako dili gayud, bisan kanus-a matugutan sa pagtipon kanila. Wala lamang gyud ako mahisakop.

Niining panahona, nagsugod ako sa pagkadawat og espiritwal nga mga pag-aghat nga magmisyon. Wala akoy tinguha bisan unsa sa pagserbisyo og misyon ug busa gisalikway ang mga pag-aghat sulod sa daghang mga tuig. Sa katapusan ako miuyon ug nakadawat og tawag sa pagserbisyo sa silangang Uropa. Ang akong misyon malisud, ug tungod sa pakigbugno sulod sa akong kaugalingong, usahay malisud kanako ang pagserbisyo. Napanalanginan ako og maayo pinaagi sa maloloy-on kaayo nga mga kauban ug usa ka masinabtunon nga presidente sa misyon kansang asawa gibansay sa pagtambag og mental nga kabaskog. Atol kini sa akong misyon nga nakahukom ako sa pagpangayo og pakitambag alang sa pang-abuso nga nagtubo nga akong nasinati.

Sa hapit na ako mopauli, mitawag ako sa opisina sa LDS Family Services nga duol sa akong panimalay. Ako walay ideya kon unsa ang akong gibuhat; ang receptionist nangutana kanako kon unsa ang gikinahanglan nako nga patambalan ug bakikaw kaayo kong miingon, “Aw, kanunay kong gidagmalan sa akong papa.” Gihatagan ako niya og tigtambag ug gihatagan ako og petsa ug oras alang sa akong unang pakigkita.

Nahinumdom ko nga nagbarug sa gawas sa gambalay sa LDS Family Services sa wala pa kanang pakigkita. Gibati nako ang dili katuohan nga kabuang. “Naghatag ako og dakong importansya niini,” miingon ako sa akong kaugalingon. “Kinahanglan akong mopauli.” Nakasiguro ako nga kon ako mopasabut nganong anaa ko didto, ang tigtambag masamukan kanako, mosulti mahitungod sa therapy nga alang sa mga tawo nga may “tinuod” nga mga problema, ug mosugyot nga ako nagpasulabi. Hapit dili ako mosulod.

Nalipay gyud ko kaayo nga ako misulod sa kwarto sa therapy. Makasulti ako sa higayon nga ang dalan sa akong kinabuhi nausab diha sa akong unang sesyon sa therapy.

Ang akong tigtambag mao ang unang tawo nga naminaw sa akong istorya uban sa tinud-anay nga pagsabut og kalooy. Iyang gimatuod ang mga kalisud nga akong nasinati sulod sa mga katuigan. Wala ako makaamgo kon unsa ako nagkinahanglan og kalig-unan hangtud niana nga higayon—kini sama sa presko nga hangin sulod sa kwarto nga sirado sulod sa hapit 20 ka tuig. Gipaila niya ang daghan sa unsay akong gihunahuna nga akong “pagkadugmok” (akong kasuko,kaguol, ug kagusto alang sa grabe nga romantikong mga relasyon) ingon nga mga sintomas sa PTSD (post–traumatic stress disorder)–[kahimtang nga naaghat human sa makahahadlok nga mga hitabo] ug kinaiyahan, normal nga reaksyon ngadto sa mga makahahadlok nga mga sitwasyon. Normal ba ako? Dili huyang? Wala ako sultihi niana sukad ako usa ka 8-anyos ang panuigon. Sa unang higayon, gibati ko ang dayag nga paglaum nga ako mahimong magmalipayon. Migawas ako nianang sesyon sa therapy nga may kagaan sa akong dughan nga sukad wala nako masinati.

Milungtad ang akong therapy og mga usa ka tuig. Ang pipila ka mga sesyon grabe ka lisud; ang uban sayon. Sa naglakaw ang tuig, gitrabaho nako ang pag-usab sa mental nga kadaut nga nahimo sa pang-abuso ni papa. Gitabangan ako sa therapist sa pag-ila og bag-ong mga paagi sa paghunahuna ug paglihok nga dili nako mahunahuna sa akong kaugalingon. Sa hinay-hinay ang akong mga hunahuna misugod sa pagkausab gikan sa ngil-ad ug makaminos sa kaugalingon ngadto sa mas maayo ug mauswagon. Mihilak ako og kadaghan sa panahon sa therapy, sa opisina sa akong therapist ug sa akong pag-inusara. Apan misugod usab ako sa pagkatawa nga mas natural ug mibati og mas tinud-anay nga kalinaw sa akong kaugalingon ug sa kinabuhi. Sa katapusan sa akong pagtambal, nakahimo ako sa paghunahuna ug sa pagsulti mahitungod sa pang-abuso nga walay pagbati og kaguol, kahadlok, ug kaulaw. Nakahimo ako og daghang mga pagdiskubri, lakip ang pagkaamgo nga ang pang-abuso dili gayud akong sayop ug nga ako hanas ug bililhon nga tawo.

Miadto ako og therapy dala ang tibuok kalibutan sa gitago nga sakit nga akong gipas-an. Kon ako wala pa moadto ug nagpabilin sa orihinal nga dalan, ako nasayud nga magpadayon ang grabing pag-us-os sa sitwasyon. Tingali akong sulayan ang akong labing maayo sa “pagtago niini,” apan ingon sa kaniadto, kana nga sakit tingali modala kanako og mas layo kaayo ngadto sa sakit nga mga sitwasyon ug mga desisyon. Migawas ako sa therapy nga adunay gibag-o nga pagtan-aw sa kaugalingon ug ang mga kahanas sa kinabuhi nga unta normal nga akong maangkon diha sa maayong sitwasyon nga panimalay. Ako adunay mas maayo nga pagbati kon kinsa ako, unsaon sa pag-atubang og panagbangi, sama sa unsa ang pagsalig, ug unsa ang buhaton kon ang ngil-ad ug dili maayo nga mga hunahuna modulom sa akong salabutan. Migawas ako sa therapy nga andam, kay sa mahadlok, sa tibuok kinabuhi.

Hapit na 10 ka tuig sukad misugod ako sa unang therapy. Sukad niana nga panahon, nakahuman ako sa kolehiyo ug graduate school, ug misugod sa pagtrabaho, ug nagminyo. Mitrabaho ako sa akong labing maayo nga mahimong tigpasiugda alang sa mental nga kahimsog ug nag-awhag niadtong kinsa nakigbisog sa pagpangita og propesyonal nga tabang. Sa gihapon aduna akoy panagsa nga mahagitong mga panahon; dili ako maghunahuna nga kadto mawagtang gyud sa hingpit. Apan ako makahibalo kon unsaon sa pag-atubang niini karon busa dili kini ingon ka grabe ug kini dili magpabilin og dugay. Ang akong kinabuhi walay katapusan ka mas malipayon, ka mas kabuhong, ug ka mas malampuson kay sa wala pa ang pagpatambal. Mapasalamaton kaayo ako alang sa panalangin sa therapy.

Kon ikaw o usa ka tawo nga imong kaila naabuso, pangayo dayon og tabang gikan sa sibil nga mga awtoridad, mga serbisyo sa pagpanalipod sa bata, mga serbisyo sa pagpanalipod sa mga hamtong. Mahimo usab ikaw nga mangayo og tabang gikan sa usa ka tigtabang og biktima o mapagpakitambag o sa medikal nga propesyonal. Kini nga mga serbisyo makatabang og panalipod kanimo ug makapugong og dugang nga pang-abuso. Tan-awa ang“In Crisis”nga pahina alang sa dugang nga impormasyon.