Pene 13

Te hau ’e te poupou nā roto i te fa’arava’ira’a iāna iho i te pae tino

« Tē ha’api’i nei tātou i te parau nō te fa’arava’ira’a iāna iho ’ei parau tumu nō te orara’a, ’oia ho’i, ’ua tītauhia ia tātou ’ia ’imi i te maita’i nō tātou iho ’e ’ia ha’apa’o i tei tītauhia nō tātou iho ».

Nō roto mai i te orara’a o Gordon B. Hinckley

I te tamari’iri’ira’a, ’ua ha’api’i mai Gordon B. Hinckley i te mau parau tumu nō te fa’arava’ira’a iāna iho ’a rave ai ’oia i te ’ohipa i pīha’i iho i tōna nā metua ’e tōna mau taea’e ’e te mau tuahine. ’Ua fa’aha’amana’o ’oia i muri mai :

« ’Ua ora mātou i roto i te hō’ē fare o tā’u i mana’o ē, e fare rahi… Tē vai ra hō’ē ’āua rahi, e rave rahi tumu rā’au ’e te rahira’a mirioni rao’ere tā rātou e hue mai i raro, ’e te rahira’a ’ohipa ’ e ti’a ’ia rave-tāmau-hia.

« … Hō’ē umu na’ina’i tā mātou i roto i te fare tūtu ’e hō’ē umu na’ina’i i roto i te piha tāmā’ara’a. I muri a’e ’ua tāmauhia hō’ē umu rahi, ’e ’ua riro ïa ’ei ’ohipa fa’ahiahia roa. Terā rā, e mea ’amu ’ārahu roa te reira umu, ’e ’aita e mātini uira nō te fa’a’ī i te ’ārahu. Tītauhia ’ia ope i te ’ārahu i roto i te umu ’e ’ia fa’a’ī maita’i pau roa te pō.

« ’Ua ’apo mai au i te hō’ē ha’api’ira’a rahi nā roto mai i taua umu rahi ra : mai te mea e hina’aro ’oe ’ia māhanahana noa, tītauhia ia ’oe ’ia ope noa.

« ’Ua ’itehia i tō’u metua tāne te hō’ē mana’o ’ia ti’a i tāna mau tamāroa ’ia ha’api’i i te rave i te ’ohipa, i te pu’e tau māhanahana ’e i te pu’e tau to’eto’e, ’e nō reira, ’ua ho’o mai ’oia i te hō’ē fenua fātata e piti tā te rahi, ’e i te fa’ahope’ara’a, ’ua tae’a-roa-hia e ’ahuru ma piti tā. ’Ua ora mātou i reira i te pu’e tau māhanahana, ’e ’ia ha’amata te ha’api’ira’a, e ho’i mātou i te ’oire.

« E rave rahi tumu rā’au i ni’a i tō mātou fenua ’e ’ua tītauhia ’ia topetope i te mau tumu rā’au i te pu’e tau fa’atupura’a rā’au. E ’āfa’i tō mātou pāpā ia mātou i te mau vāhi fa’a’ite’itera’a topera’a rā’au fa’aterehia e te feiā ’aravhi nō te fare ha’api’ira’a tuarua nō te ’ohipa fa’a’apu. ’Ua ’apo mai mātou i te hō’ē parau mau rahi—’oia ho’i, e nehenehe tā ’oe e fa’ata’a i te huru o te hotu tā ’oe e pāfa’i i te ’āva’e setepa nā roto i te huru tā ’oe topera’a i te ’āva’e fepuare ».¹

Nā roto i teie mau parau mau tei riro ’ei ’itera’a tumu nōna, e mea pinepine te peresideni Hinckley i te ha’api’i i te mau ha’api’ira’a ’ōhie nō te orara’a o te ’evanelia. ’Ua fa’a’ite pāpū ’oia i te mau ha’amaita’ira’a e roa’a mai nā roto i te ’ohipa-itoito-ra’a, ’e ’ua fa’aitoito ’oia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei ’ia ora ’ia au i te fāito o tā rātou mau faufa’a ’e ’ia fa’aineine ia rātou nō te mau ’ati rahi e nehenehe e tupu mai a muri a’e.

Ta’a ’ē noa atu teie mau parau tumu, ’ua tauturu te peresideni Hinckley i te ’imira’a i te mau rāve’a e ti’a ai i te Feiā Mo’a ’ia ha’apa’o i te reira. ’Ei hi’ora’a, i te ’āva’e ’ēperēra 2001 ’ua ha’amau ’oia i te ’Āfata moni tāmau nō te ha’api’ira’a, tāna i parau ē, nā te Fatu te reira i fa’auru mai.² Nā roto i teie fa’anahonahora’a, e nehenehe te ta’ata e hōro’a i te moni i roto i te hō’ē ’āfata ’ei moni tārahu nō te hō’ē taime poto nō te tauturu i te mau melo ti’amā o te ’Ēkālesia, te rahira’a e mau misiōnare ’ua ho’i mai nā te misioni, ’ia roa’a te ’ite ’e ’aore rā te ha’api’ira’a tōro’a ’o te arata’i ia rātou i roto i te hō’ē ’ohipa maita’i nō te orara’a. ’Ia fa’aho’i ana’e mai te reira mau ta’ata i taua moni tārahu ra, e tu’uhia te reira i roto i taua ’āfata ra nō te tauturu i te tahi atu mau ta’ata. ’Ua tauturu teie moni tāmau nō te ha’api’ira’a e rave rahi tauatini ta’ata ’ia fa’arava’i ia rātou iho. Mai tā te peresideni Hinckley i parau i te hō’ē taime, ’ua hōro’a mai te reira i te hō’ē « hihi māramarama o te ti’aturira’a ».³

« ’Aore hō’ē mea i raro a’e i teie ra’i e nehenehe e mono i te ’ohipa maita’i. Te rāve’a te reira e riro mai ai te mau moemoeā ’ei ’ohipa mau ».

Te mau ha’api’ira’a a Gordon B. Hinckley

Mai te mea e ’ohipa tātou ma te parau ti’a, e ha’amaita’ihia tō tātou orara’a ē a muri noa atu.

Tē ti’aturi nei au i te ’evanelia o te ’ohipa. ’Aore hō’ē mea i raro a’e i teie ra’i e nehenehe e mono i te ’ohipa maita’i. Te rāve’a te reira e riro mai ai te mau moemoeā ’ei ’ohipa mau. Te rāve’a te reira e riro ai te mau māna’ona’ora’a fa’a’ohipa-’ore-hia ’ei mau ’ohipa pāutuutu.⁴

E mea maita’i te tahi ma’a ha’uti iti ’e te tahi ma’a fa’atau iti. Terā rā, nā te ’ohipa e fa’atupu i te ta’a-’ē-ra’a i roto i te orara’a o te hō’ē tāne ’e ’aore rā o te hō’ē vahine. Nā te ’ohipa e hōro’a mai i te mā’a tā tātou e ’amu, te ’ahu tā tātou e ’ō’omo, te fare i reira tātou e ora ai. E’ita tā tātou e nehenehe e huna i te tītaura’a ’ia rave i te ’ohipa ma te rima ’aravihi ’e ma te ferurira’a māramarama mai te mea e hina’aro tātou ’ia tupu i te rahi ’e ’ia manuia te ta’ata hō’ē ’e te tā’āto’ara’a.⁵

’Ua ’itehia iā’u e ’ere te orara’a i te hō’ē ’āna’ira’a ’ohipa rarahi ’e te ro’o rahi. Te orara’a maita’i, tei roto ïa i te fa’a’ite-tāmau-ra’a i te maita’i ’e i te tura, te ravera’a ma te fa’arahi ’ore i te mea i tītauhia ’ia rave i te taime i tītauhia ’ia rave. ’Ua hi’o vau e ’ere nā te feiā māramarama e fa’atupu i te ta’a-’ē-ra’a i roto i teie ao. ’Ua hi’o vau te rahira’a o te ’ohipa i ravehia, ’ua ravehia ïa nā te mau tāne ’e te mau vahine e tāleni na’ina’i tō rātou tei ’ohipa ma te fa’ahiahia mau.⁶

Tītauhia ’ia rave te mau tamari’i i te ’ohipa ’e tō rātou mau metua—horoi i te ’āu’a ’e ’o rātou, tā’ahu i te tahua fare ’e ’o rātou, tāpū i te ’aihere, tope i te tumu rā’au ’e te mau rā’au ri’i, pēni, tātā’i, tāmā, ’e e rave rahi atu ā mau ’ohipa i reira rātou e ha’api’i ai i te ’ohipa, ’o te ho’o ïa nō te mā, te haerera’a i mua ’e te manuia.⁷

« Tītauhia ’ia rave te mau tamari’i i te ’ohipa ’e tō rātou mau metua… E ha’api’i mai rātou ē, te ’ohipa, ’o te ho’o ïa o te mā, te haerera’a i mua ’e te manuia ».

Te pūai rahi o teie ’Ēkālesia ’o te ’ohipa ïa. Tē rave nei te mau ta’ata ato’a i te ’ohipa. E’ita ’outou e tupu i te rahi ’ia ’ore ’outou ’ia rave i te ’ohipa. Te fa’aro’o, te ’itera’a pāpū o te parau mau, e au ïa mai te uaua o tō’u rima. Mai te mea e fa’a’ohipa ’outou i te reira, e pūai ïa te reira. Mai te mea e tu’u ’outou i te reira i roto i te tā’amu fa’atautau, e paruparu ’e e poria ’oia. Tē fa’a’ohipa nei tātou i te ta’ata. Tē tīa’i nei tātou i te mau ’ohipa rarahi nō roto mai ia rātou, ’e te ’ohipa nehenehe ’e te fa’ahiahia maori rā, ’ia fa’aoti iho ā rātou i tā rātou ’ohipa. E hōro’a mai rātou i te hotu.⁸

’Aore hō’ē ’ohipa e tupu i roto i teie ’Ēkālesia mai te mea ’aita ’outou e rave i te ’ohipa. E au mai te hō’ē pereo’o tūra’i (brouette). ’Aita ’oia e nu’u maori rā ’ia tāpe’a ’outou i nā tāpe’ara’a e piti ’e ’a tūra’i ai. Nā te ’ohipa itoito e tūra’i i te ’ohipa a te Fatu i mua, e mai te mea ’ua ha’api’i ’outou i te rave pāpū i te ’ohipa, e ha’amaita’i te reira i tō ’outou orara’a e a muri noa atu. Tē ti’aturi nei au i te reira ma tō’u ’ā’au ato’a. E ha’amaita’i te reira i tō ’outou orara’a ē a muri noa atu.⁹

E hōpoi’a nā tātou ’ia tauturu ia vetahi ’ē ’ia fa’ateitei ia rātou iho ’e ’ia fa’arava’i rātou ia rātou iho.

Tē nā ’ō ra te hō’ē parau pa’ari ē, mai te mea e hōro’a ’outou i te i’a nā te hō’ē ta’ata, e tāmā’a ’oia hō’ē mahana. ’Ia ha’api’i rā ’outou iāna i te tāi’a, e ’amu ïa ’oia ē hope noa atu tōna orara’a. […]

’Ia hōro’a mai te Fatu i te hi’ora’a ātea ’e te hāro’aro’ara’a ia tātou nō te rave i te mau mea ’o te tauturu i tō tātou mau melo ’eiaha i te pae vārua noa, i te pae tino ato’a rā. Tei ni’a iho ia tātou te vaira’a te hō’ē tītaura’a rahi. ’Ua parau te peresideni Joseph F. Smith ē… hō’ē ha’apa’ora’a ’aita e tauturu i te hō’ē ta’ata i roto i teie orara’a, e mea pāpū ē, ’aore re’a ’ohipa tā te reira ha’apa’ora’a e rave nō taua ta’ata ra i roto i te orara’a a muri a’e (hi’o « The Truth about Mormonism », Out West magazine, Tetepa 1905, 242).

Mai te mea tē vai ra te veve rahi i rotopū i tō tātou mau ta’ata, tītauhia ia tātou ’ia rave i te mau mea ato’a e ti’a ia tātou ’ia rave nō te tauturu ia rātou ’ia fa’ateitei ia rātou iho, ’ia ha’amau i tō rātou orara’a i ni’a i te hō’ē niu o te fa’arava’ira’a iāna iho nā roto i te ha’api’ipi’ira’a. Te ha’api’ira’a ’o te tāviri ïa e ’itehia ai te rāve’a. […]

E hōpoi’a hanahana nā tātou… ’ia « aupuru i te feiā paruparu, [’ia] fa’ateitei mai i te rima tautau ra i ni’a, ’e [’ia]… fa’a’eta’eta i te mau turi ’āvae paruparu ra » (PH&PF 81:5). Tītauhia ia tātou ’ia tauturu ia rātou ’ia fa’arava’i ia rātou iho ’e ’ia manuia.

Tē ti’aturi nei au ē, ’aita te Fatu e hina’aro ’ia hi’o i tōna mau ta’ata ’ia fa’autu’ahia i te ora i roto i te veve. Tē ti’aturi nei au ē, e vaiiho ’Oia i te feiā ha’apa’o ’ia ’oa’oa i te mau mea maita’i o te fenua nei. E tītau ’Oia ia tātou ’ia rave i teie mau mea nō te tauturu ia rātou.¹⁰

Tītauhia te ta’ata tā tātou e ha’api’i, ’ia rave ’oia nōna iho i te mau mea ato’a e ti’a iāna ’ia rave. ’Ia pau ana’e tāna mau rāve’a, tītauhia iāna ’ia fāriu atu i ni’a i tōna feti’i nō te tauturu mai iāna. ’Ia ’ore e mara’a i te fēti’i, nā te ’Ēkālesia ïa e rave i muri iho. ’E ’ia rave ana’e te ’Ēkālesia, tō tātou hina’aro rahi maori rā, ’ia ha’apa’o i tōna mau hina’aro mātāmua ’e i muri iho, ’ia tauturu iāna i te roara’a e tītauhia, terā rā, ’ia tauturu iāna i roto i te ha’api’ira’a, te ha’apāpūra’a i te ’ohipa, te ’imira’a i te rāve’a nō te fa’ati’a fa’ahou iāna i ni’a i tōna nā ’āvae. Terā ïa te fā rahi o te fa’anahora’a tōtauturu fa’ahiahia a [te ’Ēkālesia].¹¹

Te feiā tei ō i roto i teie fa’anahora’a ’ua ora ïa rātou i « te fa’ahapara’a o te fa’atau ’e i te mau ’ino o te ’ohipa ’ore ». ’Ua tāpe’a noa rātou i tō rātou tura ’e tō rātou ti’ara’a ta’ata. ’E te rahira’a tāne ’e te vahine ’aita i ō i roto i teie fa’anahora’a, ’o tei tauturu rā i roto i te mau taiete fa’atupura’a ’e te hāmanira’a mā’a, ’e e rave rahi atu ā mau taiete, ’ua fa’a’ite rātou i tō rātou ’itera’a pāpū nō te ’oa’oa i te tāvinira’a ia vetahi ’ē ma te ā’au hōro’a.

Te ta’ata o te ’ite i teie fa’anahonahora’a i roto i te mau ’ohipa ato’a e ravehia nei, ’e i roto i te mau hope’ara’a fa’ahiahia o te reira fa’anahonahora’a, e’ita ia tāna e nehenehe e fē’a’a i te vārua o te heheura’a tei fa’a’ite mai i te reira ’e ’o tei fa’a’ā’ano i tōna mana nō te maita’i.¹²

E tāmau noa tātou i te hōro’a i te tauturu i roto i teie ’ohipa. E vai noa te mau hina’aro i te mau taime ato’a. E vai noa mai te po’ia, te hina’aro ’e te ’ati rahi i rotopū ia tātou. ’E e vai noa ā i te mau taime ato’a te feiā tei putapū te ’ā’au i te māramarama o te ’evanelia o te hina’aro ’ia tāvini ’e ’ia rave i te ’ohipa ’e ’ia fa’ateitei i te feiā nava’i ’ore o te fenua nei.

Mai te reira ato’a tā tātou tauto’ora’a nō te ha’amau i te moni tāmau nō te ha’api’ira’a. ’Ua tupu te reira nā roto i tā ’outou mau hōro’ara’a ma te ā’au maita’i… Tē hōro’ahia nei te mau ’aitārahura’a i te feiā ’āpī tamāroa ’e te tamāhine ti’amā nō te ha’api’ira’a. ’Āhiri ’aita te reira, e mau ïa rātou i roto i taua veve nei ā i orahia mai e tō rātou mau metua ’e te mau tupuna mai te tau ’e te tau. […]

Nā te Vārua o te Fatu e arata’i nei i teie ’ohipa. E ’ere teie ’ohipa tōtauturu i te ’ohipa fa’aro’o, tōna parau, e raiti ’e te pipi, e ’ahu ta’oto ’e te fare ’ie, e ’ahu ’e te rā’au nō te ma’i, e ’ohipa ’e e ha’api’ira’a nō te hō’ē ’ohipa maita’i a’e. Terā rā, teie ’ohipa tei parauhia e ’ere i te ’ohipa fa’aro’o, e fa’a’itera’a ïa nō te hō’ē vārua i roto—te Vārua o te Fatu, inaha, i parauhia ho’i ’Oia ē, ’ua « hāmani maita’i haere » (Te Mau ’Ohipa 10:38).¹³

’Ua fa’aitoito mai te mau peropheta ia tātou ’ia fa’aineine ia tātou iho i te pae vārua ’e i te pae tino nō te mau ’ati rahi e tupu mai.

Tē ha’api’i nei tātou i te parau nō te fa’arava’ira’a iāna iho ’ei parau tumu nō te orara’a, ’oia ho’i, ’ua tītauhia ia tātou ’ia ’imi i te maita’i nō tātou iho ’e ’ia ha’apa’o i tei tītauhia nō tātou iho. ’E nō reira, e fa’aitoito tātou i tō tātou mau ta’ata ’ia vai tā rātou te tahi mea, ’ia fa’anaho ātea, ’ia ha’aputu… i te mā’a, ’ia ha’amau i te hō’ē ’āfata moni ha’aputu, mai te mea e nehenehe, nō te mau mahana fifi. I te tahi mau taime e tupu mai te mau ’ati rahi i te taime mana’o-’ore-hia—te ’ohipa ’ore, te ma’i, te mau ’ohipa mai te reira te huru.¹⁴

’Ua mātaro teie ao tahito i te mau ino ’e te mau ’ati rarahi. ’O tātou ’o tē tai’o nei ’e ’o tē ti’aturi nei i te mau pāpa’ira’a mo’a, ’ua ’ite tātou i te mau fa’aarara’a a te mau peropheta nō ni’a i te mau ’ati ’o tei tupu na ’e ’o te tupu ā […]

E mea pūai te mau parau o te heheura’a i roto i te tuha’a 88 o Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau nō ni’a i te mau ’ino ’o te tupu i muri a’e i te mau fa’a’itera’a a te mau peresibutero. ’Ua parau te Fatu ē :

« I muri a’e i tā ’outou parau fa’a’ite ra e tae mai ai te fa’a’ite nō te ’āueuera’a fenua, ’o te fa’atupu mai i te ’ū’urura’a i roto iāna, ’e e topa atu te ta’ata nei i ni’a i te fenua ’e e ’ore roa e nehenehe ia rātou ’ia ti’a noa i ni’a.

« ’E e tae ato’a mai ho’i te fa’a’ite nō te reo o te pātiri, ’e te reo nō te uira, ’e te reo nō te vero rahi, ’e te reo nō te ’are miti i te ha’amaeara’a ia rātou iho i ni’a roa a’e i tō rātou ra mau ’ōti’a.

« ’E e ’ārepurepu noa te mau mea ato’a ra ; ’e e ’āehuehu te māfatu o te ta’ata nei ; nō te mea ’ē e tae mai te mata’u rahi i ni’a i te mau nūna’a ta’ata ato’a » (PH&PF 88:89–91). […]

Mai te mau ’ati i tupu i muta’a iho ra, e rahi atu te tupu mai a muri a’e. E aha tā tātou e rave ?

’Ua parau te hō’ē ta’ata ē, ’aita te ua i topa i te taime ’a hāmani ai ’o Noa i te pahi. Noa atu rā i te reira, ’ua hāmani ’oia i te pahī, ’e ’ua topa mai ra te ua.

’Ua parau te Fatu ē, « mai te mea rā ’ua vai ineine noa ’outou e ’ore ’outou e mata’u » (PH&PF 38:30).

’Ua fa’a’ite-ato’a-hia te fa’aineinera’a mātāmua i roto i te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau, tei nā ’ō mai ē, « nō reira, ’a ti’a na ’outou i roto i te mau vāhi mo’a ra, ’e ’eiaha ’ia fa’anu’u-’ē-hia atu, ē tae noa atu i te mahana o te Fatu e tae mai ai » (PH&PF 87:8). […]

E nehenehe tā tātou e ora i te hō’ē orara’a e ti’a ai ia tātou ’ia ti’aoro i te Fatu nō tāna pārurura’a ’e tāna arata’ira’a. E ’ohipa mātāmua teie. E’ita tā tātou e nehenehe e tia’turi i tāna tauturu mai te mea ē, ’aita tātou e hina’aro e ha’apa’o i tāna mau fa’auera’a. Tātou i roto i teie ’Ēkālesia, ’ua ’ite pāpū i te mau utu’a o te ha’apa’o ’ore i roto i te hi’ora’a o te nūna’a ta’ata ’āti Iareda ’e te ’āti Nephi. Nō tō rātou ’ino, ’ua haere rātou tāta’itahi mai te huru hanahana ē tae atu i te ha’amoura’a hope.

’Oia mau, ’ua ’ite tātou ē, tē ma’iri nei te ua i ni’a i te parau ti’a ’e i ni’a i te parau ti’a ’ore (hi’o Mataio 5:45). Terā rā, pohe noa atu ā tei parau ti’a ra, e ’ore ïa e mo’e, e ora rā i te Tāra’ehara a te Fa’aora. ’Ua pāpa’i ’o Paulo i tō Roma, « Tē ora nei tātou, i ora ïa tātou ’ei fa’atupu i tā te Fatu ; ’e tē pohe nei tātou, i pohe ïa tātou ’ei fa’atupu i tā te Fatu » (Roma 14:8) […]

’Ua a’ohia ’e ’ua fa’aitoitohia… tō tātou mau ta’ata ’ia rave i teie fa’aineinera’a nō te pāruru i tō rātou ora ’ia tupu noa mai te hō’ē ’ati.

E nehenehe tā tātou e ha’aputu i te pape, te mau mā’a tumu, te rā’au nō te ma’i, ’e te ’ahu māhanahana. Tītauhia ia tātou ’ia ha’aputu i te tahi faufa’a moni ’ia tupu noa mai te mau mahana fifi.¹⁵

E fa’anahonahora’a tōtauturu fa’ahiahia roa tā tātou ē tae noa atu i te mau fare nō te ha’aputu i te tahi mau mea, mai te vaira’a huero i terā vāhi ’e terā vāhi. E mea faufa’a ’ia rave tātou i te reira. Terā rā, te vāhi maita’i a’e nō te ha’aputu i te mā’a tei roto ïa i tō tātou fare, ē tae noa atu i te tahi faufa’a moni ha’aputu. Te fa’anahonahora’a tōtauturu maita’i roa a’e ’o tā tātou iho ïa fa’anahonahora’a tōtauturu. E pae ’e ’aore rā e ono punu iti tītona i roto i te fare e mea maita’i a’e ïa i te hō’ē tura i te fare vaira’a tōtauturu […]

E nehenehe tā tātou e ha’amata ma te ha’iha’i roa. E nehenehe tā tātou e ha’amata nā ni’a i te hō’ē hepetoma mā’a ha’aputu e haere marū noa ai ē tae roa atu i te hō’ē ’āva’e, ’e i muri iho e toru ’āva’e. Tē parau nei au i teienei nō te mā’a nō te pāhono i te mau hina’aro tumu. Mai tā ’outou pā’āto’a e ’ite nei, e ’ere teie parau a’o i te parau ’āpī. Terā rā, tē taiā nei au, ’o te feruri te mau ta’ata e rave rahi ē, e mea teimaha roa nō rātou te ha’aputura’a roa i te mā’a, ’ore atu ra rātou e rave i te hō’ē noa a’e ’ohipa.

’A ha’amata ma te ha’iha’i roa… ’e ’a haere marū noa ai e tae’ahia atu i te hō’ē fāito maita’i. ’A ha’aputu tāmau noa ma’a vāhi iti i te moni, e māere ’outou i te rahira’a o te ha’aputuhia.¹⁶

E ’oa’oa tātou i te ti’amāra’a nā roto i te ha’apaera’a i te tārahu mai te mea e ti’ahia, ’e i te ha’aputura’a i te moni nō te mau taime nava’i ’ore.

’Ua a’ohia tātou nā ni’a iho noa, nō ni’a i te fa’arava’ira’a iāna iho, nō ni’a i te tārahu, nō ni’a i te tāranira’a. E rave rahi o tō tātou mau ta’ata tei roto i te tārahu rahi nō te mau mea e ’ere roa i te mea hina’arohia… Tē fa’aitoito atu nei au ia ’outou te mau melo nō teie ’Ēkālesia ’ia fa’ati’amā ia ’outou i te tārahu, mai te mea e nehenehe, ’e ’ia fa’ata’a i te tahi faufa’a moni nō te mau mahana fifi.¹⁷

’Ua tae te taime e fa’anaho i tō tātou mau fare […]

’Ua parau te peresideni J. Reuben Clark Jr., i roto i te purera’a autahu’ara’a nō te ’āmuira’a i te matahiti 1938 ē : « ’Ia ō ana’e ’outou i roto i te tārahu, e riro mai te moni taime (intéret) ’ei hoa nō ’outou i te mau minuti ato’a i te ao ’e i te pō ; e’ita tā ’outou e nehenehe e ’ape iāna, ’e ’aore rā, e ha’apae iāna ; e’ita tā ’outou e nehenehe e pāto’i ; e’ita ’oia e fati i mua i te mau tītaura’a, te mau ’anira’a, ’e ’aore rā, te mau fa’auera’a ; ’e i te taime e tae ai ’outou i ni’a i tōna ’ē’a ’e ’aore rā, e fārerei ai iāna ’e ’aore rā e ’ore ai e pāhono i tāna ’anira’a, e ha’aperehu ’oia ia ’outou » (i roto i te Conference Report, Apr. 1938, 103).

’Ua ’ite au e tītauhia ’ia tārahu i te moni nō te ho’o mai i te hō’ē fare, ’oia mau. Terā rā, e ho’o tātou i te hō’ē fare e mara’a ia tātou ’ia ’aufau, ’e ’ia fa’a’ōhie i te mau ’aufaura’a ’o te vai tāmau noa i ni’a a’e i tō tātou upo’o ma te aroha ’ore ’e ’aore rā ma te fa’aea ’ore […]

Mai te ’ōmuara’a o te ’Ēkālesia, ’ua paraparau mai te Fatu i te parau nō te tārahu. Nā roto i te heheura’a, nā ’ō atu ra ’Oia ia Martin Harris : « ’A ’aufau na ’oe i te tārahu tā ’oe i fa’aau i te ta’ata nene’i parau ra. ’A ’īriti ’ē atu na ’oe ia ’oe iho i te tītīra’a ra » (PH&PF 19:35).

’Ua paraparau tāmau noa te peresideni Heber J. Grant i ni’a i teie tumu parau… Nā ’ō mai ra ’oia : « Mai te mea tē vai ra te hō’ē mea ’o te fa’atupu mai i te hau ’e te ’oa’oa i roto i te ’ā’au o te ta’ata, e i roto i te ’utuāfare, ’o te orara’a ïa ia au i tā tātou faufa’a. E mai te mea ē, tē vai ra hō’ē mea fa’ateimaha, fa’atupu paruparu ’e te fa’atopa mana’o, ’o te tārahu ïa ’e te mau tītaura’a ’o te ’ore e ti’a ’ia pāhono » (Gospel Standards, ha’aputura’a G. Homer Durham [1941], 111).

Tē poro nei tātou i te hō’ē parau poro’i nō ni’a i te fa’arava’ira’a iāna iho i roto i te ’Ēkālesia tā’āto’a. E’ita e manuia te fa’arava’ira’a iāna iho mai te mea ē, tē vai noa ra te tārahu i ni’a i te hō’ē ’utuāfare. ’Aita hō’ē ta’ata e ti’amā i te fa’atītīra’a mai te mea e tārahu tāna i te tahi atu mau ta’ata.

Nō te fa’atere i te mau ’ohipa a te ’Ēkālesia, ’ua tāmata mātou i te fa’a’ite i te hō’ē hi’ora’a. ’Ia au i te ture, ’ua ha’apa’o pāpū mātou i te fa’anahora’a o te tu’ura’a i te hiti i te matahiti tāta’itahi hō’ē fāito i ni’a i te hānere o te ’āpī a te ’Ēkālesia nō te fa’aineine nō te tau fifi.

Tē ’oa’oa nei au ’ia parau atu ē, i roto i tāna mau terera’a ’ohipa ato’a, i roto i tāna mau ’ohipa ato’a e rave, i roto i tāna mau tuha’a ato’a, e nehenehe te ’Ēkālesia e tere noa ma te tārahu ’ore i te moni. Mai te mea ’aita tā mātou e nehenehe e fa’atere i tā tātou ’ohipa, e fa’aiti mātou i tā tātou mau fa’anahonahora’a. E fa’aiti ïa mātou i te mau ha’amāu’ara’a ’ia tū’ati i te ’āpī. E’ita rā mātou e tārahu […]

’Auē te hau te ferurira’a ’ia ’ore ana’e e tārahu, i te ha’aputura’a i te tahi moni iti nō te taime fifi ’e ’ia rave mai i te taime e tītauhia […]

Tē fa’aitoito atu nei au ia ’outou… ’ia hi’o i te huru o tā ’outou faufa’a moni. Tē a’o atu nei mātou ia ’outou ’ia fa’aiti i tā ’outou ha’amāu’ara’a ; ’ia ha’avī ia ’outou iho i roto i tā ’outou mau ho’ora’a mai nō te ’ape i te mau tārahu mai te mea ē, e nehenehe. ’A ’aufau vitiviti i tā ’outou mau tārahu mai te mea e ti’a ia ’outou, ’e ’a fa’ati’amā ia ’outou i taua tītīra’a ra.

Teie te hō’ē tuha’a o te ’evanelia pae tino ’o tā tātou e ti’aturi nei. ’Ia ha’amaita’i mai te Fatu ia ’outou… nō te fa’anaho i tō ’outou ’utuāfare. Mai te mea ’ua ’aufau ’outou i tā ’outou mau tārahu, mai te mea tē vai ra tā ’outou faufa’a ha’aputu, noa atu te iti, e nehenehe te vero e pūpuhi ’ati a’e ia ’outou, e roa’a tō ’outou fa’aeara’a nō tō ’outou [’utuāfare] ’e te hau i roto i tō ’outou ’ā’au.¹⁸

Te mau mana’o tauturu nō te tuatāpapara’a ’e te ha’api’ira’a

Mau uira’a

’Ua ha’api’i te peresideni Hinckley ē, « ’aore hō’ē mea… e nehenehe e mono i te ’ohipa maita’i » (tuha’a 1). E mea nāhea te ’ohipa i riro ai ’ei ha’amaita’ira’a i roto i tō ’outou orara’a ? E aha tā ’outou i ha’api’i mai i roto i te ’ohipa itoito ? Nāhea e nehenehe ai i te mau metua ’ia tauturu i tā rātou mau tamari’i ’ia ha’api’i i te rave i te ’ohipa ?
E aha tā tātou mau hopoi’a nō te feiā nava’i ’ore i te pae tino ? (Hi’o te tuha’a 2). Nāhea tātou ’ia tauturu ia vetahi ’ē ’ia fa’arava’i ia rātou iho ? E mea nāhea tō ’outou orara’a i ha’amaita’ihia ai nō te tāvinira’a tā ’outou i hōro’a ’e i fāri’i ?
’A hi’o fa’ahou i te mau fa’aineinera’a tā te peresideni Hinckley i a’o mai ia tātou ’ia rave nō te mau taime fifi (hi’o te tuha’a 3). I nāfea tō ’outou ’itera’a i te faufa’a o te fa’aineinera’a nō te mau taime fifi ? E aha te tahi mau ’ohipa na’ina’i, i haere marū noa i te rahi, tā tātou e nehenehe e rave nō te fa’aineine ia tātou iho ?
’A hi’o fa’ahou i te parau a’o a te peresideni Hinckley nō ni’a i te tārahu ’e te tāranira’a (hi’o te tuha’a 4). Nō te aha e mea faufa’a ’ia ha’apa’o maita’i i te huru nō tā tātou ha’amāu’ara’a i te moni ? Nāhea te tārahu i te ha’ape’ape’a ia tātou i te pae tino ’e i te pae vārua ? Nāhea e ti’a ai i te mau metua ’ia ha’api’i i tā rātou mau tamari’i ’ia fa’a’ohipa i te moni ma te pa’ari ?

Te mau pāpa’ira’a mo’a

1 Tesalonia 4:11–12 ; PH&PF 1:11–13 ; 78:13–14 ; 104:13–18 ; Mose 5:1

Tauturu ha’api’ira’a

« ’A ara ’eiaha ’outou e tāpū ’oi’oi i te mau ’āparaura’a maita’i nō te tāmata i te vauvau hope roa i te ha’api’ira’a tā ’outou i fa’aineine. Noa atu e mea faufa’a ’ia ha’api’i hope i te ha’api’ira’a, e mea faufa’a a’e rā ’ia tauturu i te mau pīahi ’ia fāri’i i te fa’aurura’a a te Vārua, ’ia tātara i tā rātou mau uira’a, ’ia fa’arahi i tō rātou māramarama i te ’evanelia, ’e ’ia fa’ahōhonu i tā rātou fafaura’a ’ia ha’apa’o i te mau fa’auera’a » (Te Ha’api’ira’a, ’Aita e Pi’ira’a Teitei A’e, [1999], 64).