Pene 20
Fa’ahoara’a i te mau ta’ata e ’ere nō tō tātou nei fa’aro’o
« E haere nā tātou e tauturu i te mau tāne ’e te mau vahine e mana’o maita’i, noa atu e aha tā rātou fa’aro’o ’e te vāhi e ora ra rātou ».
Nō roto mai i te orara’a o Gordon B. Hinckley
’Ua parau te peresideni Gordon B. Hinckley i roto i te hō’ē rurura’a a te feiā fa’atere nō te mau ’Ekālesia i te ’āva’e novema 1994 ē :
« Nō te mau ha’api’ira’a fa’aro’o huru rau tātou. Noa atu te ta’a-’ē-ra’a i roto i tā tātou mau fa’aro’o, tē mana’o nei au ē ’ua hō’ē tō tātou mana’o i roto i tō tātou ’itera’a i te mau ’ino ’e te mau fifi o te ao nei ’e o te sōtaiete tei reira ho’i tātou i te orara’a, ’e tā tātou hōpoi’a rahi ’e te rāve’a nō te ti’a ’āmui nō taua mau maita’i ra i mua i te ta’ata ’e i roto i tō tātou iho nei orara’a, ’o te fa’a’ite nei i te parau nō te viretu ’e te orara’a mōrare, nō te fa’aturara’a i te mau tāne ’e te mau vahine ato’a ’ei mau tamari’i nā te Atua, nō te hina’arora’a i te peu maita’i ’e te au maita’i i roto i tō tātou mau aura’a, ’e te fa’ahereherera’a i te ’utuāfare ’ei tufa’a tumu nō te sōtaiete tei ha’apa’ohia e te Atua…
« Tei roto ia tātou tāta’itahi te hina’aro ’ia tauturu i te feiā veve, ’ia fa’ate’itei i tei hepohepo, ’ia hōro’a i te tāmāhanahanara’a, te ti’aturira’a, ’e te tauturura’a i te feiā ato’a i roto i te fifi ’e te māuiui noa atu e aha te tumu.
Tē ’ite nei tātou i te hina’aro ’ia tinai i te mau fifi nō te sōtaiete ’e ’ia mono atu i te mana’o tāhitohito e vai nei i teie mahana nā roto i te ’ana’anatae ’e te fa’aro’o. E ti’a ia tātou ’ia ’ite ē ’aita e hina’arohia te riri ’aore rā te fa’ahapara’a i te tahi ’e te tahi. E ti’a ia tātou ’ia fa’a’ohipa i tō tātou mana nō te tāmarū i te mau reo riri ’e te mārōra’a tāho’o…
« Nō roto mai tō tātou pūai i tō tātou ti’amāra’a ’ia mā’iti. Tē vai nei te pūai i roto ato’a i tō tātou huru rau. Tē vai ra rā te pūai rahi a’e i roto i te fa’auera’a a te Atua ia tātou tāta’itahi ’ia ha’a nō te fa’ateiteira’a ’e te ha’amaita’ira’a i te tā’āto’ara’a o Tāna mau tamāroa ’e mau tamāhine, noa atu e aha te huru o tō rātou nūna’a ’aore rā fenua ’aore rā te tahi atu mau ta’a-’ē-ra’a […]
« ’Ia ha’amaita’i mai te Fatu ia tātou ’ia ’īriti mai roto mai i tō tātou ’ā’au ’e ’ia ti’avaru atu i rāpae’au i tō tātou sōtaiete te mau tufa’a ato’a nō te au ’ore, te fa’a’oroma’i ’ore, te tati nūna’a ’ē (raciste), ’e te tahi atu mau parau ’e mau ’ohipa fa’a’āmahamaha. Te parau ’ino, te fa’a’ino tati nūna’a ’ore, te mau i’oa pi’i au ’ore, te ’āfa’ifa’i parau tāho’o, ’e te tihotiho parau ’ino ’e te ’iriā, e’ita ïa e ti’a ’ia vai mai i rotopū ia tātou nei.
« ’Ia ha’amaita’i mai te Atua ia tātou pā’āto’a i te hau nō ō mai Iāna ra. ’Ia ha’amaita’i mai ’Oia ia tātou i te ’ā’au mēhara ’e te hina’aro ’ia ora ’āmui tātou ma te fa’atura te tahi i te tahi, te tāhō’ēra’a i tā tātou mau tauto’ora’a nō te ha’amaita’i i te mau nūna’a ta’ata i reira ho’i tātou e fāna’o ai i te ora ».1
Hō’ē matahiti i muri a’e i te hōro’ara’a i teie parau poro’i, ’ua a’o te peresideni Hinckley i te hō’ē pupu nō te feiā fa’atere nō te fenua nei. E pupu na’ina’i—e 30 ana’e ta’ata—e pupu ma te mana rahi rā : e mau peresideni, e mau pāpa’i ve’a fa’atere, e mau ta’ata fatu, ’e e mau pāpa’i ve’a tei ti’a nō te mau taiete ve’a rarahi i te fenua Marite. I roto i te hō’ē « tāu’ara’a parau au maita’i ’e te ’are’area i te tahi mau taime », ’ua hōro’a ’oia i te « hō’ē hi’ora’a rarahi nō te ti’ara’a o te ’Ekālesia nā te ao nei, ’ua fa’a’ite ’oia i tōna mau mana’o nō ni’a i te mau ’ōpuara’a misiōnare, te tōtauturu ’e te ha’api’ira’a ’e ’ua fa’ati’a i te pāhono atu i te mau uira’a… ’Ua pāhono ’oia i te mau uira’a ato’a ma te huna ’ore ’aore rā ma te taiā ’ore ’e ’aore rā ma te hō’ē noa a’e fa’a’itera’a nō tōna ha’amā ’ore ». ’Ua fa’a’ite te feiā tei tae atu i tō rātou māere i tōna ’orera’a i tāpe’a i tōna mau mana’o, ’e ’ua pāhono atu ’oia ē te hō’ē noa mea tāna i ’ore i tuatāpapa o te mau fa’anahora’a ïa nō te mau ’ōro’a mo’a nō te hiero. ’Ua parau ’oia ē « e nehenehe te tahi ’ē atu mau mea e paraparauhia ».
I te hō’ē taime nō teie tāu’ara’a parau, ’ua parau ’o Mike Wallace, te pāpa’i ve’a pa’ari a’e nō te fa’anahora’a ’āfata teata 60 Minuti ē, ’ua hina’aro ’oia ’ia rave i te hō’ē fa’anahora’a ta’a ’ē nō ni’a i te peresideni Hinckley. ’Ua fa’aea ri’i te peresideni Hinckley ’e ’ua pāhono i muri iho, « māuruuru. E haru ïa vau i teie anira’a ».2
’Ua parau te peresideni Hinckley i muri iho ’ē ’ua fē’a’a ri’i ’oia ’ia uiuihia ’oia e Mike Wallace, tei mau i te ro’o nō te hō’ē pāpa’i ve’a fa’ahuehue. ’Ua fa’a’ite ’oia nō te aha ’oia i fāri’i ai ’ia uiuihia noa atu teie fē’a’ara’a :
« ’Ua mana’o vau e riro ïa teie ’ei rāve’a nō te fa’a’ite’ite i te tahi mau huru maita’i nō tō tātou ta’ere ’e tā tātou parau poro’i i nā milioni ta’ata e rave rahi. ’Ua fa’aoti au ē e mea maita’i a’e ’ia fa’aitoito noa atu te mau fifi ’eiaha rā e ’ape i te mau fifi ma te fa’aea noa ma te ’ohipa ’ore ».3
Teie te mau mea i parauhia i roto i taua tāu’ara’a parau ra :
Wallace tāne : « E aha tō ’oe hi’ora’a i te mau ta’ata e ’ere i te mōmoni ? »
Peresideni Hinckley : « Ma te here ’e te fa’atura. E rave rahi tō’u mau hoa e ’ere i te mōmoni. Tē fa’atura nei au ia rātou. Tē ha’apoupou rahi nei au ia rātou ».
Wallace Tane : « Noa atu ē ’aita ā rātou i ’āmui atu ra i te ’Ekālesia ? »
Peresideni Hinckley : « ’Ē. I te mau ta’ata ato’a e ’ere nō teie ’Ekālesia, tē parau nei au ē tē ’ite nei mātou i te mau viretu ato’a ’e te maita’i i roto ia ’outou. ’A ’āfa’i mai te reira nā muri ia ’outou ’e e hi’o ïa mātou e aha te ’āpiti atu ».4
I te taime ’ua hope te uiuira’a, ’ua riro te peresideni Hinckley ’e ’o Mike Wallace ’ei mau hoa. ’Ua parau ’o Wallace tāne nō ni’a i te peresideni Hinckley mai te hō’ē « ta’ata fa’atere auhia, ’e te fa’atura, te maita’i ’e te ’ana’anatae » ’o tei « ti’a roa ’ia fāri’i i te here a tō te ao mai tāna e fāri’i ra ».5
’Ua fa’aitoito te peresideni Hinckley ia tātou ’ia ’āmui atu i te feiā e ’ere nō tō tātou fa’aro’o « i roto i te mau ’ohipa maita’i nō te huira’atira ».
Te mau ha’api’ira’a a Gordon B. Hinckley
1
’Ia ha’amana’o ana’e tātou ē e mau tamari’i te mau ta’ata ato’a nā te Atua, e haere rahi atu ïa tātou e fa’ateitei ’e e tauturu ia rātou i rotopū ia tātou.
’Eiaha roa atu tātou e ha’amo’e ē tē ora nei tātou i roto i te hō’ē ao ’ua rau te huru o te ta’ata. Te mau ta’ata o te fenua e mau tamari’i pā’āto’a ana’e ïa nā tō tātou Metua ’e e rave rahi ’e ’ua rau ho’i tā rātou mau ha’apa’ora’a fa’aro’o. E ti’a ia tātou ’ia fa’atupu i te fa’a’oroma’ira’a ’e te ’ā’au mēhara ’e te fa’atura i te tahi ’e te tahi.6
’Aita e hina’arohia i roto i te mau fenua ato’a te tama’i i rotopū i te mau huru pupu ta’ata ato’a. ’Ia ha’api’ihia i roto i te mau fare ato’a o te ta’ata ē e mau tamari’i pā’āto’a tātou nā te Atua, tō tātou Metua Mure ’Ore, e mai te mea tē vai ra te ti’ara’a metua, e ti’a ïa ia vai mai te autaea’era’a.7
Mai te mea e tāpe’a tāmau tātou i mua ia tātou taua hōho’a ra nō te fatura’a ’āi’a hanahana, nō te ti’ara’a metua o te Atua ’e te autaea’era’a o te ta’ata ’ei mau mea mau, e rahi atu ïa tō tātou fa’a’oroma’ira’a, te hāmani-maita’i-ra’a, te haerera’a e fa’ateitei ’e e tauturu e paturu i taua mau ta’ata ra i rotopū ia tātou. E’ita ïa tātou e hina’aro i te rave i taua mau mea ra ’o te ’ore e ti’a ia tātou ’ia rave. E mau tamari’i tātou nā te Atua ’e tē here nei tātou Iāna. Ia rahi atu ā tō tātou nā-reira-ra’a.8
2
E ti’a ia tātou ’ia ora ma te fa’atura, te ’ā’au mēhara, ’e te auhoara’a i te mau ta’ata e ’ere nō tā tātou fa’aro’o.
« Tē ti’aturi nei mātou e ti’ara’a tō mātou ’ia ha’amori i te Atua Mana Hope mai te au i tō mātou iho hina’aro, ’e e ti’ara’a ho’i tō te mau ta’ata ato’a ’ia ha’amori rātou noa atu te huru, te vāhi ’e te mea tā rātou i hina’aro » (Te mau Hīro’a Fa’aro’o 1:11).
E mea faufa’a rahi roa ē—’a ti’aturi ai tātou i te ha’amori i te Atua mai te au i tā tātou ha’api’ira’a, ’eiaha tātou e fa’a’oru ’aore rā e fa’ahua parau ti’a ’aore rā e te’ote’o, ’ia fa’ati’a rā tātou ia vetahi ’ē i te ha’amaita’ira’a ’ia ha’amori mai te au i tō rātou mau hina’aro. Te rahira’a o te pe’ape’a i roto i te ao, nō roto mai ïa i te tama’i i rotopū i te mau fa’aro’o. Tē ’oa’oa nei au e nehenehe iā’u ’ia parau ē e nehenehe tā’u e pārahi i pīha’i iho i tō’u mau hoa katolita ’e ’ia paraparau ia rātou ē, e nehenehe tā’u e pārahi i pīha’i iho i tō’u mau hoa porotetani ’e e paraparau ia rātou. E ti’a mai ïa vau nō te pāruru ia rātou, mai tā teie ’Ekālesia i rave ’e e tāmau ā i te rave, nō te pāruru ia rātou i roto i teie nei ao.9
Tē ani nei au i tō tātou mau ta’ata i te mau vāhi ato’a ’ia ora ma te fa’atura ’e te ’ā’au mēhara nō rātou e ’ere nō tā tātou fa’aro’o. Tē vai nei te hō’ē hina’aro rahi nō te peu maita’i ’e te fa’aturara’a te tahi i te tahi i rotopū i te mau ta’ata e mau ti’aturira’a ’e e mau ha’api’ira’a ta’a ’ē tā rātou. E’ita e ti’a ia tātou ’ia turu i te hō’ē noa a’e ha’api’ira’a nō ni’a i te maita’i a’e te hō’ē nūna’a i te tahi atu nūna’a. Tē ora nei tātou i roto i te hō’ē ao ’e ’ua rau te huru o te ta’ata. E nehenehe ’e e ti’a ia tātou ’ia fa’atura i te mau ta’ata e ’aita tātou e fāri’i ra i tā rātou mau ha’api’ira’a. E ti’a ia tātou ’ia ineine ’ia pāruru i te mau ti’ara’a o vetahi ’ē ’o te nehenehe e riro ’ei mau ta’ata hāmani-’ino-hia ’e te huru fa’a’oroma’i ’ore.
Tē hina’aro nei au ē ’ia ’ite ’outou i teie mau parau pūai a Iosepha Semita tei fa’ahitihia i te matahiti 1843 :
« Mai te mea ’ua fa’a’itehia ē ’ua ineine au i te pohe nō te hō’ē ‘mōmoni,’ tē parau hua nei ’oia i mua i te Ra’i ē ’ua ineine ato’a vau nō te pohe nō te pārurura’a i te ti’ara’a nō te hō’ē peresebiteriana, te hō’ē bāpetizo, ’aore rā te hō’ē ta’ata maita’i nō te tahi atu fa’aro’o ; nō te mea te ture o te tāta’ahi i te ti’ara’a nō te feiā mo’a i te mau mahana hope’a nei e tāta’ahi ato’a ïa i te ti’ara’a nō te mau katolita nō Roma ’aore rā te tahi ’ē atu fa’aro’o » (History of the Church, 5:498).10
’Eiaha tātou e mā’iti’iti i te hō’ē noa pupu ta’ata. ’Eiaha roa atu tātou e rave i te ti’ara’a e mea maita’i a’e mātou. ’Eiaha roa tātou ’ia riro ’ei feiā parau ti’a a’e tātou. ’Ia riro tātou ’ei mau ta’ata maita’i, ’ei fāri’i i te mau ta’ata ato’a ’e te mau hoa. E nehenehe tā tātou e tāpe’a i tō tātou fa’aro’o. E nehenehe tā tātou e fa’a’ohipa i tā tātou ha’apa’ora’a. E nehenehe tā tātou e here i tā tātou huru ha’amorira’a ma te ’ore e fa’a’ino ia vetahi ’ē. Tē rave nei au i teie taime nō te ani i te hō’ē vārua fa’a’oroma’ira’a ’e te herera’a i te ta’ata tupu, nō te auhoara’a ’e te here i te feiā nō te tahi atu mau fa’aro’o.11
’Eiaha tātou ’ia riro ’ei feiā mārō ’ia paraparau ana’e tātou nō ni’a i te mau ta’a-’ē-ra’a i te pae ha’api’ira’a. ’Aita e vāhi nō te ’ino’inora’a. ’Eiaha roa atu rā tātou e fa’aru’e ’aore rā e ha’afaufa’a ’ore i te ’itera’a tei tae mai ia tātou nā roto i te heheura’a ’e te hōro’ara’ahia mai te mau tāviri ’e te mana i raro a’e i te rima o te mau ta’ata tei mau i te reira i muta’a ihora. ’Eiaha roa atu tātou e ha’amo’e ē, e fa’aho’ira’a mai teie i te mau mea tei ha’amauhia e te Fa’aora o te ao nei […]
E nehenehe tā tātou e fa’atura i te tahi atu mau fa’aro’o, ’e e ti’a ia tātou ’ia nā reira. E ti’a ia tātou ’ia ’ite i te maita’i rahi tā rātou e fa’atupu nei. E ti’a ia tātou ’ia ha’api’i i tā tātou mau tamari’i ’ia fa’a’oroma’i ’e ’ia fa’ahoa i te mau ta’ata e ’ere nō tā tātou fa’aro’o.12
’Eiaha tātou e hāmani ’ino i te tahi atu mau ’ēkālesia. ’Eiaha tātou e fa’a’ino i te tahi atu mau ’ēkālesia. ’Eiaha tātou e mārō ’e te tahi atu mau ’ēkālesia. ’Eiaha tātou e mārō parau ’e te tahi atu mau ’ēkālesia. E parau noa tātou i te feiā e ’ere paha nō te tahi atu mau fa’aro’o ’aore rā ’aita e fa’aro’o, « e ’āfa’i mai ’outou i tā ’outou parau mau ’e e hi’o ïa mātou mai te mea e nehenehe tā mātou e fa’arahi atu i te reira ».13
3
Ma te ’ore e ha’afifi i tā tātou ha’api’ira’a tumu, e nehenehe tā tātou e ha’a e vetahi ’ē i roto i te mau ’ohipa maita’i.
E nehenehe tā tātou e rave i te ’ohipa ’e te mau ta’ata nō te tahi atu mau fa’aro’o i roto i te mau ’ōpuara’a huru rau i roto i te ’arora’a tāmau i te mau ’ino nō te sōtaiete ’o te ha’afifi nei i te mau faufa’a herehia tei riro ’ei mea faufa’a rahi nō tātou pā’āto’a. E ’ere teie nei mau ta’ata nō tā tātou fa’aro’o, e mau hoa, e mau ta’ata tupu, e mau hoa ’ohipa rā rātou nā tātou i roto i te mau ’ohipa huru rau. Tē ’oa’oa nei tātou i te hōro’a i tō tātou pūai i roto i tā rātou mau tauto’ora’a.
Terā rā i roto i teie mau mea ato’a ’aita ïa e parau fa’aau nō ni’a i te ha’api’ira’a tumu. ’Aita e ti’a ’ia vai mai taua parau fa’aau ra i roto ia tātou. ’Ia vai mai rā te hō’ē fāito nō te auhoara’a ’a rave ’āmui ai tātou i te ’ohipa.14
’Eiaha tātou e ha’amo’e ē tē ti’aturi nei tātou ’ia riro ’ei mau ta’ata ha’apa’o maita’i ’e te hāmani maita’i i te mau ta’ata ato’a. ’Ua pāpū iā’u ē e nehenehe tā tātou e ha’api’i maita’i i tā tātou mau tamari’i ’ia ’ore tātou e mata’u ē e ’ere rātou i tō rātou fa’aro’o ’a fa’ahoa ai ’e ’a hāmani maita’i ai rātou i te mau ta’ata ’o te ’ore e ti’aturi nei i te ha’api’ira’a a teie nei ’Ekālesia… E ’ohipa ana’e tātou i roto i te mau ’ohipa maita’i nō te huira’atira. Tē vai ra paha te mau taime, tē vai ra te mau fifi mōrare, e’ita ïa tātou e fa’ahuru ’ē i tā tātou mau ha’api’ira’a. I roto rā i taua mau huru ’ohipa ra, e nehenehe ïa ia tātou e fa’a’ite au noa i tō tātou mana’o fāri’i ’ore ma te ’ino’ino ’ore. E nehenehe tā tātou e fa’a’ite i te huru ha’avare ’ore o te mau ta’ata ’aita tātou e fāri’i ra i tō rātou mau mana’o. E nehenehe tātou e paraparau nō ni’a i te mau ture ’eiaha rā nō ni’a i te huru o te mau ta’ata.
I roto i taua mau ’ohipa ra ’o te ha’amaita’i i te orara’a o te ta’ata, ’e ’o tei fa’anahohia nō te ha’amaita’i i te tā’āto’ara’a o te huira’atira, e ti’a ana’e ïa tātou nō te tauturu […]
’A ha’api’i i te mau ta’ata tā ’outou e ti’a’au ra i te faufa’a rahi nō te mau peu maita’i i mua i te ta’ata. ’A fa’aitoito ia rātou ’ia tauturu, ma te fa’aha’amana’o ia rātou ē i roto i te mau tāu’ara’a parau i mua i te ta’ata, e mea manuia a’e te reo hau nō te ferurira’a pa’ari i te reo māniania ’e te tuōra’a nō te pāto’ira’a. Nā roto i te fāri’ira’a i taua mau hōpoi’a ra e ha’amaita’i ïa tō tātou nūna’a i tō rātou mau vāhi nohora’a, tō rātou mau ’utuāfare ’e te ’Ekālesia.15
« ’Ia riro tō tātou huru hāmani maita’i ’ei fa’a’ite’itera’a maita’i roa a’e nō te mea tā tātou e ti’aturi nei ».
’Eiaha roa atu tātou e riro atu i te mau pūai nō te ’ino. E nehenehe ’e e ti’a ia tātou ’ia tāpe’a i te mau ture tā teie ’Ekālesia i ti’a atu mai tōna ha’amaura’ahia mai. Tē vai ra te hō’ē ’ē’a maita’i a’e i te ’ē’a o tō te ao. Mai te mea terā te aura’a ’ia ti’a tātou ana’e, e nā reira ïa tātou e ti’a ai.
E’ita rā tātou e ti’a ’o tātou ana’e. ’Ua papū iā’u ē tē vai ra e mau milioni ta’ata nā te ao nei ’o te ’oto nei nō te ’ino tā rātou e ’ite nei nā pīha’i iho ia rātou. Tē here nei rātou i te mea vi’ivi’i ’ore, te mea maita’i ’e te mea e fa’a’oa’oa. E fa’ateitei ato’a rātou i tō rātou reo ’e e hōro’a ato’a rātou i tō rātou pūai nō te fa’ahereherera’a i taua mau maita’i ra tei ti’a ’ia tāpe’ahia ’e ’ia fa’atupuhia.16
E pure ana’e tātou nō te mau pūai nō te maita’i. E haere nā tātou e tauturu i te mau tāne ’e te mau vahine e mana’o maita’i, noa atu e aha tō rātou fa’aro’o ’e te vāhi tā rātou e ora ra. E ti’a pāpū atu nā tātou i mua i te ’ino, i te fare ’e nā te ara… E nehenehe tā tātou e riro ’ei mana nō te maita’i i roto i teie nei ao, tātou pā’āto’a.17
4
’Ia here, ’ia fa’atura ’e ’ia hāmani maita’i ana’e tātou ia vetahi ’ē, tē fa’a’ite ra ïa tātou ē e mau pipi mau tātou nā Iesu Mesia.
’A rave fa’aoti ai tātou i tā tātou misiōni ta’a ’ē, tē ha’a nei ïa tātou i raro a’e i te hō’ē fa’auera’a tei hōro’ahia mai ia tātou e te Fatu tei ti’afa’ahou, ’o te paraparau mai nei i roto i teie tau tu’ura’a hope’a nō te ’evanelia. Teie ïa Tāna ’ohipa ta’a ’ē ’e te fa’ahiahia. Tē fa’a’ite pāpū nei tātou i tō tātou ’itera’a nō ni’a Iāna. ’Eiaha rā tātou ’ia nā reira nā roto i te fa’a’oru ’aore rā ma te mana’ora’a ē e mea maita’i a’e tātou ia vetahi ’ē.
Mai tā Petero i parau, « e u’i mā’itihia tātou, e autahu’ara’a ari’i, e nūna’a mo’a, e feiā ho’ohia ». Nō te aha ? ’Ia nehenehe ia tātou ’ia « fa’a’ite hua i tōna maita’i, tei parau ia [tātou] i tō roto i te pōuri, ’ia tae i tōna ra māramarama ’ūmerehia » (1 Petero 2:9) […]
’Ia riro na tātou ’ei mau pipi mau nā te Mesia, ma te ha’apa’ora’a i te ture Auro, ma te ravera’a nō vetahi ’ē te mau mea ato’a tā tātou e hina’aro ia rātou ’ia rave nō tātou. E ha’apūai na tātou i tō tātou iho fa’aro’o ’e te fa’aro’o a tō tātou mau tamari’i ’a hāmani maita’i noa ai i te mau ta’ata e ’ere nō tā tātou fa’aro’o. E upo’oti’a te here ’e te fa’atura i te mau tufa’a ato’a nō te au ’ore. « ’Ia riro tō tātou huru hāmani maita’i ’ei fa’a’ite’itera’a maita’i roa a’e nō te mea tā tātou e ti’aturi nei ».18
Tē hina’aro nei au e parau ē ’ia fa’atupu tātou i te hō’ē mana’o nō te haere e tauturu i te mau ta’ata e ’ere nō tātou, ’ia fa’aitoito ia rātou, ’ia arata’i ia rātou ma te maita’i ’e te marū i roto i taua mau ’āmuira’a ra ’o te nehenehe e fa’a’ite’ite ia rātou i te mau fa’anahonahora’a fa’ahiahia a te ’Ekālesia.
Tē mana’o nei au i te pehepehe a Edwin Markham :
’Ua fa’ariro ’oia iā’u mai te hō’ē ta’ata e ’ere nō tāna pupu—
’Ōrurehau, pāto’i, te hō’ē mea i tāu’a-’ore-hia.
’Ua noa’a rā iā’u te pūai nō te here :
’Ua fāri’i mātou iāna i roto i tā mātou pupu !19
E mea pāpū roa e’ita e ti’a ia tātou ’ia fa’ateniteni i [tā tātou fa’aro’o] ’aore rā ’ia fa’a’oru i roto i te mau mea ato’a. E riro ïa te reira ’ei pāto’ira’a i te Vārua o te Mesia tā tātou e tāmata i te pe’e. E ’itehia taua Vārua ra i roto i te ’ā’au ’e te vārua, i roto i te huru hau ’e te ha’eha’a nō tō tātou orara’a.
’Ua ’ite pā’āto’a tātou i taua mau ta’ata ra tā tātou i fātata e hina’aro ’ia riro mai ia rātou nō te mea ’ua fa’atupu rātou i te hō’ē huru, ma te fa’ahiti ’ore i te reira, ’o tei riro ’ei hōho’a o te nehenehe o te ’evanelia tā rātou i fa’a’ohipa i roto i tō rātou orara’a.
E nehenehe tā tātou e parau marū ri’i. E nehenehe tā tātou e hāmani maita’i atu i te feiā e hāmani ’ino nei ia tātou. E nehenehe tā tātou e ’ata ’ia ’ōhie roa ana’e te riri. E nehenehe tā tātou e fa’a’ohipa i te tāpe’ara’a ia tātou iho ’e te ha’avīra’a ia tātou iho ’e ’ia tau’a ’ore i te mau fa’a’inora’a e parauhia i ni’a ia tātou.20
’Ua hāro’aro’a mau ānei tātou, ’ua ta’a ānei ia tātou te aura’a faufa’a rahi o te mea tei mauhia e tātou ? E hope’ara’a teie nō te mau u’i ta’ata ato’a, te pene hope’a i roto i te hi’ora’a rahi o te orara’a o te ta’ata.
E’ita rā te reira e tu’u ia tātou i ni’a i te hō’ē ti’ara’a teitei a’e. E fa’aha’eha’a rā te reira ia tātou. E tu’u mai te reira i ni’a iho ia tātou i te hō’ē hōpoi’a rahi nō te haere atu ma te ha’ape’ape’a i te mau ta’ata ato’a i roto i te Vārua o te Fatu tei ha’api’i mai ē, « e aroha atu i tō ta’ata tupu mai tō aroha ia ’oe iho na » (Mataio 19:19). E ti’a ia tātou ’ia ti’avaru ’ē atu i te fa’arirora’a ia tātou ’ei mea parau ti’a a’e ’e ’ia ti’a atu i ni’a atu i te ha’apa’ora’a iāna iho […]
’O tātou nō teie u’i e hotu hope’a ïa tātou nō te mau mea ato’a tei nā mua atu. E’ita e nava’i i te ’ite-’ōhie-noa-hia tātou ’ei melo nō teie ’Ekālesia. Tē vai nei te hō’ē tītaura’a hanahana i ni’a ia tātou. E fāri’i na tātou i teie tītaura’a hanahana ’e e tūtava na tātou i te rave fa’aoti i te reira.
E ti’a ia tātou ’ia ora mai te mau pipi mau a te Mesia, ma te aroha i te ta’ata ato’a, hāmani-maita’i-ra’a i te feiā i hāmani ’ino mai ia tātou, ha’api’ira’a nā roto i te hi’ora’a maita’i i te mau ’ē’a o te Fatu, ’e te rave-fa’aoti-ra’a i te tāvinira’a rahi Tāna i fa’ata’a mai nā tātou.21
Nō roto mai i te pure ha’amo’ara’a nō te Pū ’āmuira’a i te ’oire nō Roto Miti, i Utaha : ’Ia riro mātou nō tā ’oe nei ’Ekālesia ’ei feiā fāri’i ta’ata ’e te maita’i. ’Ia tāpe’a noa mātou i te mau ture ’e te mau peu i mātauhia ai mātou ’e ’a hōro’a ia vetahi ’ē te ha’amaita’ira’a ’ia ha’amori « te huru, te vāhi ’e te mea tā rātou e hina’aro » [Te mau Hīroa Fa’aro’o 1:11]. Ha’amaita’i mai ia mātou ’ia haere atu mātou mai te mau ta’ata tupu maita’i ’e ’ia tauturu i te ta’ata ato’a. ’Ia fa’ateitei tātou i te mau rima ’e ’ia fa’a’eta’eta tātou i te mau turi ’āvae paruparu nō te mau ta’ata ato’a i roto i te hepohepo [hi’o PH&PF 81:5]. ’Ia ora ’āmui pā’āto’a tātou i roto i te hau ma te ’ā’au mēhara ’e te fa’atura te tahi i te tahi.22
Te mau mana’o tauturu nō te tuatāpapara’a ’e te ha’api’ira’a
Mau uira’a
-
I roto i tō tātou mau aura’a ’e vetahi ’ē, nō te aha e riro ai ’ei tauturura’a ’ia ha’amana’o ē e mau tamari’i pā’āto’a tātou nā te Atua ? (Hi’o te tuha’a 1). Nāhea e nehenehe ai ia tātou e fa’atupu rahi atu ā i te ’ā’au mēhara ’e te fa’aturara’a ia vetahi ’ē ? Nāhea te feiā pa’ari e nehenehe ai e ha’api’i i te mau tamari’i ’ia māuruuru ’e ’ia fa’atura ia vetahi ’ē ?
-
’A tai’o fa’ahou ā i te a’o a te peresideni Hinckley nō ni’a i tō tātou aura’a ’e te mau ta’ata e ’ere nō tā tātou fa’aro’o (hi’o te tufa’a 2). Nāhea tātou e nehenehe ai e ’ite ē tē fa’a’ite ra ’ānei tātou i te huru fa’a’oru ’aore rā tō tātou huru maita’i a’e i te tahi atu mau ta’ata i roto i teie mau aura’a ? Nāhea e nehenehe ai ia tātou ’ia fa’a’ite rahi atu ā i te auhoara’a ’e te here nō te feiā e ti’aturira’a ’ē tō rātou ?
-
Nō te aha e mea faufa’a rahi roa ’ia ha’a ’āmui atu te mau melo nō te ’Ekālesia ’e te tahi atu mau ta’ata i roto i te mau ’ohipa maita’i ? (Hi’o te tuha’a 3). E aha te tahi mau hi’ora’a nō taua mau tauto’ora’a ra ? Nāhea e nehenehe ai ia tātou ’ia riro ’ei mana rahi a’e nō te fa’atupu i te maita’i i roto i tō tātou ’āmuira’a ta’ata ?
-
E aha tā tātou e nehenehe e ha’api’i mai nō ni’a i te ti’ara’a pipi i roto i te mau ha’api’ira’a a te peresideni Hinckley i roto i te tufa’a 4 ? Nāhea tō ’outou ’itera’a i te here ’e te fa’atura i te fa’a’orera’a i te mau mana’o au ’ore ? Nō te aha tō tātou huru i ni’a ia vetahi ’ē e riro ai « ’ei fa’a’itera’a hau atu i te maita’i nō te mea tā tātou e ti’aturi nei » ? ’A feruri i te mau rāve’a ta’a ’ē e nehenehe ai ia ’outou ’ia tauturu atu ia vetahi ’ē.
Te mau pāpa’ira’a mo’a
Mataio 7:12 ; Luka 9:49–50 ; Ioane 13:34–35 ; 1 Ioane 4:7–8 ; PH&PF 1:30 ; 123:12–14 ; Te mau Hīro’a Fa’aro’o 1:13
Tauturu ha’api’ira’a
« ’A ’ite ai ’oe i te ’oa’oa ’o te tae mai nā roto i tō ’oe māramarama i te ’evanelia, e mea pāpū ē e hina’aro ’oe i te fa’a’ohipa i te mea ’o tā ’oe i ha’api’i. ’A tūtava i te ora mai te au i tō ’oe ’ite. ’Ia nā reira ’oe, e pūai ïa tō ’oe fa’aro’o, tō ’oe ’ite, ’e tō ’oe ’itera’a pāpū » (’Ia Poro Haere i Tā’u nei ’Evanelia [2004], 19).