Pene 3

Fa’atupu i te hō’ē huru ’oa’oa ’e i te hō’ē Vārua ’ana’anatae

« ’Ia ti’aturi. « ’Ia ’oa’oa. ’Eiaha e ha’aparuparu. E ’āfaro te mau ’ohipa ».

Nō roto mai i te orara’a o Gordon B. Hinckley

Pinepine te metua vahine o te peresideni Gordon B. Hinckley, ’o Ada Bitner Hinckley, i te parau ē « e nehenehe te huru ’oa’oa ’e te mata ’ata’ata e tauturu i te hō’ē ta’ata i ni’a fātata i te mau huru fifi ato’a, ’e tei te ta’ata tāta’itahi te hōpoi’a nō tōna iho ’oa’oa ».¹ Tōna ato’a metua tāne, ’o Bryant S. Hinckley, e hi’ora’a « nātura maita’i tōna ».² Tē fa’aha’amana’o nei te peresideni Hinckley ē, « I tō’u ’āpīra’a, ’ia hina’aro ana’e au e parau i te parau fa’ahapa, e parau mai tō’u metua tāne ē : E’ita te feiā ’ī’ino e hōro’a mai i te maita’i, e’ita te feiā mana’o tūtāperepere e fa’atupu, e’ita te feiā fē’a’a e fa’aoti ».³ Nā roto i te a’ora’a ’e te hi’ora’a maita’i a tōna nā metua, ’ua ha’api’i mai te tamaiti ’āpī ra ’o Gordon Hinckley ’ia ha’amata i te orara’a ma te mana’o ’ana’anatae ’e te fa’aro’o.

’Ei misiōnare i Peretāne, ’ua rave itoito ’o Elder Hinckley i te ’ohipa nō te pe’e i te parau a’o a tōna nā metua. E aroha rima ’oia i tōna mau hoa misiōnare i te mau po’ipo’i ato’a ma te parau i te tahi ’e te tahi ē, « E mea maita’i te orara’a ».⁴ fātata e 70 matahiti i muri mai, ’ua parau ’oia i te hō’ē pupu misiōnare i te fenua Philipino ’ia rave ato’a i te reira peu. ’Ua parau ’oia ia rātou, « e mahana maita’i roa te mahana nō ananahi ra i roto i tō’u orara’a ». « E mahana maita’i te mau mahana ato’a i roto i tō’u orara’a. Tē ti’aturi nei au ē, e mahana maita’i te mau mahana ato’a i roto i tō ’outou orara’a—’outou tāta’itahi. Tē ti’aturi nei au ē, e nehenehe ’outou e fa’aineine ia ’outou i te po’ipo’i ’e ’ia aroha rima i tō ’outou hoa ’āpiti ’e ’ia parau ē, ‘’e te taea’e (te tuahine), e mea maita’i te orara’a. Haere ana’e, ’e ’ia maita’i teie mahana.’ ’E ’ia ho’i mai ’outou i te pō, tē ti’aturi nei au ē, e nehenehe tā ’outou e parau i te tahi ’e te tahi ē, ‘mea maita’i roa teie mahana. E mea maita’i roa. ’Ua tauturu tātou i te hō’ē ta’ata i roto i tō tātou tere… E ’āpe’e tātou ia rātou ’e e pure tātou ’e e ti’aturi tātou ē, e haere mai rātou i roto i te ’Ēkālesia.’ E mea ti’a i te mau mahana ato’a ’ia riro ’ei mahana maita’i i roto i te tau o te misiōni ».⁵

Teie te huru nō te parau a’o a te peresideni Hinckley nō ni’a i te orara’a. Teie tā te peresideni Russell M. Nelson nō te pupu nō te Tino ’Ahuru e Ma Piti ’āpōsetolo i parau nō ni’a i te peresideni Hinckley ’e tāna vahine ’o Marjorie : « ’Aita rāua e ha’amāu’a i te taime i te feruri-noa-ra’a i ni’a i te tau ma’iri ’e ’aore rā i ni’a i te tau nō ananahi. ’E e rohi tāmau māite noa rāua noa atu te fifi ».⁶ ’Ua parau ato’a o Jeffrey R. Holland, nō te pupu Tino ’Ahuru Ma Piti ē : « ‘E riro mau te mau parau ra, e ’āfaro te mau ’ohipa’ ’ei mau parau ha’apāpūra’a tāmau nā te peresideni Hinckley i te ’utuāfare, i te mau hoa ’e i te feiā ’āpiti. ‘Tāmata noa ’eiaha e fa’aea’, tāna ïa e parau mai. ’A ti’aturi. ’A ’oa’oa. ’Eiaha e ha’aparuparu. E ’āfaro mai te mau ’ohipa ».⁷

Te peresideni Hinckley ’e te feiā ’āpī — « ’Ua rau tā tātou mau tumu e roa’a ai te mana’o ’ana’anatae ».

Te mau ha’api’ira’a a Gordon B. Hinckley.

Noa atu ē, e mea rahi te ta’ata mana’o pāto’ito’i ’e te ti’aturi ’ore, e nehenehe tā tātou e fa’atupu i te hō’ē vārua ’oa’oa ’e te ’ana’anatae.

Tē vai ra te ma’i ri’ari’a o te mana’o ti’aturi ’ore i roto i te fenua. Fātata roa e riro ’ei ma’i tāmau nō te tahi pupu ta’ata. Tē fa’a’amu-tāmau-hia nei tātou i te mā’a fa’a’ino ta’ata, te ’imira’a i te hape, ’e te fa’a’inora’a te tahi ’e te tahi. […]

Tē haere mai nei au… nō te tāparu ’ia fa’aea tātou i te ’imi i te mau vero ’e ’ia ’oa’oa hope hau atu i te māramarama o te mahana. Tē hina’aro nei au ’ia ha’apūai tātou i te mana’o maita’i. Tē ani nei au ia tātou ’ia ’imi hōhonu a’e ā tātou i te maita’i, ’ia tāmarū tātou i tō tātou reo fa’a’ino ’e te tāhitohito, ’ia ha’apoupou rahi a’e tātou i te maita’i ’e te ’ohipa.

’Aita vau e ani nei ’ia māmū te mau fa’ahapara’a ato’a. E tae mai te tupura’a nā roto i te fa’atītī’aifarora’a. E tae mai te pūai nā roto i te tātarahapa. E pa’ari tō te tāne ’e ’aore rā tō te vahine, ’ia fa’a’ite mai vetahi ’ē i tāna ra mau hape i rave, e taui a’e ra i tōna ra haere’a. ’Aita vau e parau nei ē, ’ei paraparaura’a ha’avare ’e te fa’atietie ana’e tā tātou. Te parau māramarama ma te ha’avare ’ore ’e te parau ti’a, ’o te hō’ē ïa peu maita’i ’e ti’a ’ia ’imihia ’e ’ia fa’ahotuhia. Tā’u e parau nei ’e e ani nei maori rā, e taui tātou i te peu pāto’ito’i e vai nei i roto i tō tātou orara’a sōtiare ’e ’ia ’imi i te maita’i fa’ahiahia i roto i te fenua ’e i te tau tā tātou e ora nei, ’ia paraparau tātou nō te maita’i o te tahi ’e te tahi hau atu i te paraparaura’a i te mau hape o te tahi ’e te tahi, ’e ’ia mono te mana’o ti’aturi i te mana’o ti’aturi ’ore. E mono ana’e tō tātou fa’aro’o i tō tātou mau ri’ari’a.⁸

’Ua rau tā tātou mau tumu ’ia riro ’ei feiā mana’o ti’aturi i roto i teie ao. Hā’atihia tātou ’e te ’ati, ’oia ïa. Te mau fifi i te mau vahi ato’a, ’oia ïa. Terā rā… e’ita e nehenehe ia ’outou, ’eiaha ’outou e patu i te hō’ē mea i roto i te mana’o ti’aturi ’ore ’e ’aore rā, i roto i te ’ino. ’A hi’o ma te mana’o ’ana’anatae, ’a rave i te ’ohipa ma te fa’aro’o, ’ei reira te ’ohipa e tupu ai.⁹

’Eiaha e fa’atopa i te mōrare. ’Eiaha e ha’apae. ’A ’imi i te māramarama o te mahana i roto i te mau ata. E matara mai te mau rāve’a nō ’outou i te pae hope’a. ’Eiaha e vaiiho i te mau peropheta o te pōuri ’ia ha’afifi i te mau mea e ti’a ia ’outou ia rave.¹⁰

’A fa’atupu i te huru ’oa’oa. ’A fa’atupu i te hō’ē vārua ’ana’anatae. ’A haere ma te fa’aro’o, ma te ’oa’oa nā roto i te nehenehe o te nātura, i roto i te maita’i o te feiā tei herehia e ’outou, i roto i te ’itera’a pāpū e vai ra i roto i tō ’outou ’ā’au nō ni’a i te mau mea hanahana.¹¹

Te fa’anahora’a a te Metua i te Ao ra ’o te hō’ē ïa fa’anahora’a nō te ’oa’oa. E mea māmā a’e te haere’a, e iti a’e te ha’ape’ape’ara’a, e iti a’e te fifi o te mau ’arora’a mai te mea ē, e fa’atupu tātou i te vārua ’oa’oa.¹²

’Eiaha e fa’aea noa i ni’a i tō tātou mau fifi, e vaiiho rā i te hō’ē vārua mēhara ’ia arata’i ’e ’ia ha’amaita’i ia tātou.

’Ua ha’amaita’ihia tātou ma te fa’ahiahia ! E ti’a ia tātou ’ia fa’a’ite i tō tātou māuruuru ! ’A fa’atupu i te hō’ē vārua mēhara nō te ha’amaita’ira’a i te orara’a ’e nō te mau hōro’a ’e te mau ha’amaita’ira’a nehenehe tā tātou tāta’itahi e fāna’o nei. ’Ua parau te Fatu ē, e riro te fenua i tei marū. (Hi’o Mataio 5:5.) ’Ua ’ite au ē, tā te marū e hōro’a mai ’o te hō’ē ïa vārua māuruuru, e ’ere rā te paraura’a ē, ’aita ’oe e hina’aro i te tauturu a vetahi ’ē, o te fāri’ira’a rā ē, te vai ra hō’ē mana rahi a’e i ni’a a’e ia ’oe, te ’itera’a ē, te vai ra te Atua, ’e te fāri’ira’a i tāna mau fa’auera’a. Teie te ’ōmuara’a o te pa’ari. ’A haere ma te ’ā’au mēhara i mua iāna tei hōro’a mai i te ora ’e i te mau hōro’a maita’i ato’a.¹³

’Aita ā i ’itehia a’enei te hō’ē taime fa’ahiahia i roto i te ’ā’amu o te ao nei nō te ora i ni’a i te fenua nei mai teie te huru. ’Auē te māuruuru rahi e ti’a ia tātou tāta’itahi ’ia fa’a’ite nō tō tātou orara’a i roto i teie tau fa’ahiahia ’e te mau ha’amaita’ira’a fa’ahiahia tei roa’a ia tātou.¹⁴

’Ia feruri ana’e au i te mau mea māere tei tupu i roto i tō’u orara’a—hau atu i tei tupu i roto i te toe’a o te ’ā’amu o te ta’ata nei—e tupu mai te fa’aturara’a ’e te ’ā’au mēhara. Tē feruri nei au i te pereo’o uira ’e te manureva, te rorouira, te mātini fax, te rata uira ’e te ’itenati. E mau semeio ana’e te reira ’e te fa’ahiahia. Tē feruri nei au i te ta’ahira’a rahi tei tupu i roto i te ’ohipa rapa’au ma’i ’e te maita’i o te ea… Ta’a ’ē noa atu teie mau mea ato’a, tē vai ra te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai o te ’evanelia mau a Iesu Mesia. ’Ua riro ’outou ’e ’o vau nei ’ei tuha’a nō te semeio ’e nō te māere o teie ’ohipa rahi ’e o teie bāsileia ’o tē ’ohu nei nā te ao nei ma te ha’amaita’i i te orara’a o te ta’ata i te mau vāhi ato’a e tae’ahia atu te reira. E māuruuru rahi mau tō’u.¹⁵

Tē ora nei tātou i roto i te ’īra’a o te mau tau. ’A tāpa’o i teie parau. ’A tāpa’o i te ta’o ra te ’īra’a. Tē fa’a’ite ra te reira i [te] mau maita’i ato’a tei ha’aputuputuhia [mai] tahito [mai] ’e tei fa’aho’ihia mai i te fenua nei i roto i teie tau tu’ura’a hope’a.

’Ua ’ī roa… tō’u ’ā’au i te māuruuru i te Atua Manahope. Nā roto i te hōro’a o tāna Tamaiti, ’oia te Atua nō teie ao, ’ua ha’amaita’ihia tātou ma te nehenehe. I roto i tō’u ’ā’au tē ta’i nei te mau parau o tā tātou hīmene, « Tai’o mai na i tō mau maita’i ; ’a tai’o hō’ē hō’ē i te reira. ’A tai’o i tō ’outou mau ha’amaita’ira’a rau ; ’a hi’o e aha tā te Atua i rave » (Te mau hīmene, n°147).¹⁶

Ma te ’ā’au mēhara, ’eiaha tātou e pārahi noa i roto i te tahi mau fifi ri’i tō tātou. E tai’o ana’e rā tātou i tō tātou mau ha’amaita’ira’a, ’e i roto i te hō’ē vārua ha’amaita’i rahi, pāturuhia ’e te hō’ē fa’aro’o rahi, haere ana’e i mua nō te patu i te bāsileia o te Atua i ni’a i te fenua nei.¹⁷

’Ia arata’ihia tō ’outou mau ao ’e tō ’outou mau ’āru’i e te hō’ē vārua ha’amaita’i. ’A fa’a’ohipa i te reira. E ’ite ïa ’outou i te mau hotu fa’ahiahia.¹⁸

E hōro’a mai te ’evanelia a Iesu Mesia i te hō’ē tumu e ’oa’oa ai tātou.

’Ua parau te Fatu ē : « Nō reira, ’a fa’ate’itei mai na i tō ’oe ’ā’au ’e ’a ’oa’oa, ’e ’a ’ati atu i te mau fafau tā ’oe i fa’aau ra » [PH&PF 25:13]. Tē ti’aturi nei au ē, tē parau mai nei ’oia ia tātou tāta’itahi, ’ia ’oa’oa. Te ’evanelia e ’ohipa ïa nō te poupou. E hōro’a mai ’oia i te hō’ē tumu e ’oa’oa ai tātou.¹⁹

’Eiaha roa atu ’ia mo’ehia ia ’outou ē, ’o vai ’outou… E tamari’i mau ’outou nā te Atua… E Metua Mure ’Ore ’Oia nō ’outou. Tē here nei ’Oia ia ’outou… Tē hina’aro nei ’Oia i Tāna mau tamaiti ’e Tāna mau tamāhine ’ia ’oa’oa. ’Aore roa atu te hara i riro ’ei ’oa’oa. ’Aore roa atu te ’ōfatira’a ture i riro ’ei ’oa’oa. ’Aore roa atu te ha’apa’o ’ore i riro ’ei ’oa’oa. Te ’ē’a e tae atu ai i te ’oa’oa, e ’itehia ïa i roto i te fa’anahonahora’a a tō tātou Metua i te Ao ra ’e i roto i te ha’apa’ora’a i te mau fa’auera’a a Tāna Tamaiti Here, te Fatu ra ’o Iesu Mesia.²⁰

Ta’a ’ē atu tā ’outou huru ravera’a i te mau ’ohipa i tahito ra, te pupu atu nei au ia ’outou i te hō’ē tītaura’a… nō te fa’atuea i tō ’outou orara’a i ni’a i te mau ha’api’ira’a o te ’evanelia, te hi’ora’a i teie ’Ēkālesia ma te here ’e te fa’atura ’e te māuruuru ’ei metua vahine nō tō ’outou fa’aro’o, ’ia ora i tō ’outou orara’a ’ei hi’ora’a nō te mea tā te ’evanelia a Iesu Mesia e rave nō te hōpoi mai i te ’oa’oa i te ta’ata.²¹

’O Hinckley mā ’e te mau tamari’i ’āpī — « I roto i te orara’a tā’āto’a, ’a fa’atupu i te ’ārearea ’e te ’ata’ata rahi. ’Ei ’oa’oara’a nō te orara’a, ’eiaha ’ia riro ’ei fa’aoroma’ira’a noa ».

Te tātarahapa te hō’ē ïa o te mau parau tumu mātāmua o te ’evanelia. Te fa’aorera’a hara e tāpa’o ïa nō te huru atua. Tē vai ra te ti’aturira’a nō ’outou. Tei mua tō ’outou orara’a, ’e e nehenehe te reira e fa’a’īhia i te ’oa’oa, noa atu ē, ’ua pēpē ri’i te tau i muta’a ra i te hara. E ’ohipa fa’aora teie ’e te tauturura’a i te ta’ata i roto i tō rātou mau fifi. Teie te tumu o te ’evanelia.²²

E rave rahi te ta’ata tā’u e fārerei nei ’o te amuamu tāmau noa nei nō ni’a i te teimaha o tā rātou mau hōpoi’a. ’Oia mau, e mea pūai te fa’ahepora’a. ’Ua rau te ’ohipa e rave, ’ua rahi roa. Tē vai ra te mau fifi nō te pae faufa’a o te ’āmuihia i teie mau fa’ahepora’a, ’e ’ia ’āmuihia teie mau mea tā’āto’a, nā te reira e tūra’i ia tātou ’ia amuamu, ma te pinepine i te fare ’e i te vāhi ta’ata. ’A huri na i tō ’outou ferurira’a. E parau ’āpī maita’i te ’evanelia. Tē vai nei te ta’ata ’ia roa’a tōna ’oa’oa [hi’o 2 Nephi 2:25]. ’Ia ’oa’oa ! ’A vaiiho i te reira ’oa’oa ’ia ’ana’ana i ni’a i tō ’outou mata ’e ’ia paraparau nā roto i tō ’outou ’itera’a pāpū. E nehenehe ’outou e fārerei i te mau fifi. E tupu mai paha te mau ’ati rahi i te tahi taime. Terā rā, ’ia ’ana’ana noa i roto i teie mau mea tā’āto’a, ’o te tāparura’a ïa a te Fatu :

« E haere mai ’outou iā’u nei, ’e te feiā ato’a i ha’a rahi, ’e tei teiaha i te hōpoia, ’e nā’u ’outou e fa’aora.

« ’A rave mai i ta’u zugo i ni’a ia ’outou, ’e ’ia ha’api’ihia ’outou e au, tē marū nei ho’i au ’e te haeha’a o te ’ā’au, ’e e noa’a ho’i te ora i tō ’outou vārua.

« Tē marū nei ho’i ta’u zugo ’e te māmā nei ta’u hōpoi’a ». (Mataio 11:28–30.)

E mea au roa nā’u teie mau parau na Jenkins Lloyd Jones tā’u i tāpū mai roto mai i te Deseret News tau matahiti i ma’iri a’enei. Tē hōro’a atu nei au i te reira ia ’outou… ’Ua parau ’oia ē :

« Te ta’ata e feruri ē, e ’ohipa mātarohia te ’oa’oa, e pau ïa tōna taime i te horo-haere-noa-ra’a ma te tuotuō haere noa ē, ’ua ’eiahia ’oia.

E’ita te rahira’a o te mau pōpō e huihia e topa i roto i te ’āpo’o. E mea pa’ari te rahira’a ’i’o pua’a. E tupu te rahira’a tamari’i ’ei ta’ata mātarohia. E tītau te rahira’a fa’aipoipora’a manuïa i te hō’ē fāito teitei o te fāri’ira’a te tahi ’e te tahi. Te rahira’a o te mau ’ohipa e mea pinepine a’e te reira i te au-’ore-hia […]

« E au te orara’a nei mai te hō’ē rāterera’a nā ni’a i te hō’ē pereo’o ’auauahi tahito—te mau tāerera’a, te mau tīpu’ura’a, te ’auauahi, te repo puehu, te rehu auahi ’e te mau tūpa’ipa’ira’a tei mutumutuhia i te tahi taime e te tahi mau hi’ora’a nehenehe i rāpae, ’e te tahi tere vitiviti tā’ue i te tahi taime.

« Te ’ohipa e ti’a ’ia rave ’oia ho’i, e ha’amāuruuru i te Fatu i te vaiihora’a ia ’outou ’ia rātere ». (Deseret News, 12 nō tiunu 1973.)

Tē parau fa’ahou atu nei au, e te mau taea’e ’e te mau tuahine, te ’ohipa e ti’a ’ia rave ’oia ho’i, e ha’amāuruuru i te Fatu i te vaiihora’a ia ’outou ’ia rātere ; inaha ho’i, e ’ere ānei i te hō’ē tere nehenehe ? ’A ’oa’oa i te reira ! ’A ’ata nō te reira ! ’A hīmene nō te reira ! ’A ha’amana’o na i te mau parau a te pāpa’i Maseli :

« E maita’i tō te ’ā’au re’are’a mai te rā’au ma’i ato’a ra : e marō rā te ivi i te ’ā’au taiā » (Maseli 17:22.)²³

’A fa’atupu na i te au māite i roto i tō ’outou orara’a. ’A fa’atupu na i te ’ārearea ’e te ’oa’oa, te huru ’ata’ata, te ti’ara’a ’ia ’ata i te tahi taime i te mau mea ’ārearea.²⁴

I roto i te orara’a tā’āto’a, ’ia rahi te ’ārearea ’e te ’ata’ata. ’Ei ’oa’oa tō te orara’a e ti’a ai, ’eiaha ’ia rohi noa.²⁵

E parau poro’i nō te upo’oti’ara’a te ’evanelia ’o te ti’a ’ia fāri’ihia ma te poupou rahi, te here ’e te ’ana’anatae.

Tē ti’a nei au i’ō nei i teie mahana ’ei ta’ata ’ana’anatae nō ni’a i te ’ohipa a te Fatu. E’ita tā’u e nehenehe e ti’aturi ē, ’ua ha’amau te Atua i tāna ’ohipa i ni’a i te fenua nei ’e ’ia manuia ’ore. E’ita tā’u e nehenehe e ti’aturi ē, tē paruparu atu ra te reira. ’Ua ’ite au ē, tē pūai atu ra te reira… E fa’aro’o ’ōhie ’e te hanahana tō’u e upo’oti’a te maita’i ’e e rē te parau mau.²⁶

’Ua riro te ’ā’amu o Kaleba ’e o Iosua ’e te tahi atu mau ta’ata mā’imi nō Īserā’ela ’ei māna’ona’ora’a tāmau nā’u. ’Ua arata’i ’o Mose i te mau tamari’i Īserā’ela i roto i te medebara. I te piti o te matahiti o tō rātou ori-haere-noa-ra’a, ’ua mā’iti a’era ’oia hō’ē ti’a nō roto mai i nā ’ahuru ma piti ’ōpu tāta’itahi nō te haere e mā’imi i te fenua Kana’ana ’e ’ia fa’aho’i mai i te parau fa’a’ite nō ni’a i tōna mau maita’i ’e tōna mau ta’ata. ’O Kaleba te ti’a nō te ’ōpū o Iuda, ’o Iosua te ti’a nō te ’ōpū o Epharaima. Haere ana’e atu ra nā ti’a hō’ē ’ahuru e ma piti i roto i te fenua Kana’ana. ’Ua ’ite a’era rātou ē, e fenua hotu teie. E maha ’ahuru mahana tō rātou haerera’a. ’Ua fa’aho’i mai ra rātou i te tahi o te mau « vine tiote ’ōhie » (vine mātāmua) ’ei fa’a’itera’a i te hotu o te fenua (Numera 13:20).

’Ua haere mai ra rātou i mua ia Mose ’e ia Aarona ’e i te ’āmuira’a tā’āto’a o te mau tamari’i Īserā’ela ’e ’ua parau mai ra rātou nō ni’a i te fenua Kana’ana, « e fenua tahe pape mau ā te ū ’e te meli ; teie ho’i te mā’a nō taua fenua ra » (irava 27).

Terā rā, hō’ē ’ahuru o te mau ta’ata ’imi ’ua pohe rātou i tō rātou iho fē’a’a ’e te mata’u. ’Ua fa’a’ite mai rātou i te parau tano ’ore nō ni’a i te rahira’a ’e i te huru ta’ata o te ’āti Kana’ana. ’Ua parau mai ra rātou ē, « e pūai rahi tō rātou i tō tātou nei » (irava 31). ’Ua fa’aau rātou ia rātou iho mai te vīvī te huru i mua i te feiā rarahi tā rātou i ’ite i roto i te fenua. ’Ua pohe rātou i tō rātou iho huru māmahu.

’Ua ti’a a’era ’o Iosua ’e ’o Kaleba i mua i te ta’ata ’e nā ’ō mai ra, « ’o te fenua tā mātou i hi’o haere ra, e fenua maita’i rahi roa ïa.

« ’Ia au mai Iehova ia tātou nei, nāna tātou e arata’i i taua fenua ra e nāna e hōro’a mai nō tātou ; e fenua tahe pape noa ïa te ū ’e te meli.

« ’Eiaha rā e fa’arue ia Iehova, ’eiaha ho’i e mata’u i te ta’ata o taua fenua ra, e ta’ata ïa nā tātou : ’ua haere ’ē tō rātou ora, teie Iehova tei ia tātou nei : ’eiaha roa e mata’u atu ia rātou » (14:7-9).

Terā rā, i rahi a’e to te ta’ata ti’aturi i nā ta’ata fē’a’a hō’ē ’ahuru i te ti’aturi ia Kaleba ’e ia Iosua.

I reira tō te Fatu paraura’a ē, e ori-haere-noa te tamari’i Īserā’ela nā roto i te medebara e maha ’ahuru matahiti ē tae roa atu i te taime e hope pau roa ai i te pohe te u’i o te feiā tei haere ma te fē’a’a ’e te mata’u. Tē nā ’ō ra te mau pāpa’ira’a ē, « ’o taua mau ta’ata i hōpoi mai i te parau ’ino i taua fenua ra, pohe ihora ïa i taua ma’i pohe ra i mua i te ’aro o Iehova.

« ’Āre’a ’o Iosua… ’e ’o Kaleba… nō taua feiā ato’a i hi’o haere i taua fenua ra, ’ua ora ïa » (irava 37-38). ’O rātou ana’e tō taua pupu ra tei ora mai i roto i taua nā maha ’ahuru matahiti ori-haere-ra’a, ’e ’o tei fāri’i i te ha’amaita’ira’a ’ia tomo i roto i te fenua i parauhia ra, ’o tā rātou ho’i i hōpoi mai i te parau fa’a’ite maita’i ra.

Tē ’ite nei tātou i te tahi mau ta’ata ’ati a’e ia tātou ’aita e tāu’a nei i te ananahi o teie ’ohipa, fa’aea ’ohipa ’ore noa, paraparau noa i tō rātou mau fifi, fa’a’ite noa i te mata’u, ha’amāu’a noa i tō rātou taime i te ’imira’a ’e i te pāpa’ira’a i te mea tā rātou e fa’ariro nei ’ei mau paruparu, ’aita rā ho’i tō te reira e faufa’ara’a. Tō rātou fē’a’a nō ni’a i te ’ohipa i muta’a ra, ’aita tō rātou hō’ē ’itera’a ātea nō ni’a i te ananahi o te reira ’ohipa.

’Ua tano maita’i te parau i tahito ra ē, « ’Aore e parau i fa’a’itehia mai, e tai’ata te ta’ata i reira » (Maseli 29:18). ’Aore e pārahira’a i roto i teie ’ohipa nō te feiā e ti’aturi noa i roto i te ’evanelia pe’ape’a. E parau ’āpī maita’i te ’evanelia. E parau poro’i ïa nō te upo’oti’ara’a. E ’ohipa ïa ’o te ti’a ’ia fāri’ihia ma te ’ana’anatae rahi.

’Aita roa atu te Fatu i parau ē, e’ita te mau pe’ape’a e tupu mai. ’Ua fārerei tō tātou mau ta’ata i te mau huru ’ati ato’a nā roto i te hāmani-ino-ra’a a te feiā pāto’i ia rātou. ’Ua ’itehia rā tō rātou fa’aro’o i roto i tō rātou mau pe’ape’a ato’a. ’Ua haere pāpū teie ’ohipa i mua ’e ’aore roa atu i ’ōtohe i te hō’ē noa a’e ta’ahira’a mai te tau ’a ti’a mai ai te reira […]

Teie te ’ohipa a te Manahope. Tei ia tātou noa te parau nō tō tātou haerera’a i mua. E’ita rā te ’Ēkālesia e topa i te haerera’a i mua […]

I tō te Fatu ravera’a ia Mose i roto iāna, nā ’ō atu ra ’Oia ia Iosua, « e fa’a’eta’eta, ’e ’ia itoito roa ; ’eiaha e mata’u, ’eiaha ho’i e amiami : tei pīha’i-ato’a-iho ho’i tō Atua ’o Iehova ia ’oe i tō mau haere’a ato’a ra » (Iosua 1:9). Nāna teie ’ohipa. ’Eiaha roa atu e ha’amo’e i te reira. ’A fāri’i i te reira ma te ’ana’anatae ’e te here.²⁷

Ma te ’ite ē, e tamari’i tātou pā’āto’a nā te Atua, e nehenehe ïa tā tātou e ti’a teitei ri’i a’e, ’ia fa’ateitei ri’i a’e, ’e ’ia maita’i roa atu.

Tē vai ra terā huru ’oto tō te ta’ata i roto i te ao nei i teie mahana ’ia tarai i te tahi ’e te tahi. ’Ua ’ite ānei ’outou ē, ’aita e tītau-rahi-hia te pūai o te roro nō te fa’ahiti i te mau parau e pēpē ai te tahi ta’ata ? ’A tāmata na i te tahi a’e pae. ’A tāmata na i te fa’ahiti i te mau parau ha’apoupou […]

Tē vai ato’a ra i roto i tō tātou orara’a sōtaiete te hō’ē peu au ’ore i roto ia tātou e rave rahi ’ia ta’ahi ia tātou iho i raro. ’Ia hi’o tātou i te tahi atu mau ta’ata mai tē mea ra ē, e huru pāpū tō rātou, tē ti’ara’a mau ra, te rahira’a o tātou te tu’u nei tātou ia tātou i raro roa. Te mea faufa’a, e ’ere ïa i te paraparaura’a ia tātou iho nō ni’a i te reira… Te mea faufa’a, ’o te fa’arirora’a ïa i te mau mea ato’a nō tātou ’ei mau mea maita’i roa a’e.

’Eiaha e ha’amāu’a i tō ’outou taime ’ia ’ino’ino ia ’outou iho. ’Eiaha e ta’ahi ia ’outou iho i raro. ’Eiaha roa ’ia mo’ehia ia ’outou ē, e mau tamari’i tamāroa ’e e mau tamāhine ’outou nā te Atua. E ti’ara’a matahiapo hanahana tō ’outou. Tei roto ia ’outou te hō’ē tuha’a o te nātura o te Atua.²⁸

Tē hīmene nei tātou, « E tamari’i au nā te Atua ra » Te mau himene n°185). E ’ere te reira i te hō’ē noa hotu, te hō’ē hotu pehepehe—e parau mau ora ra te reira. Tē vai ra te tahi tuha’a hanahana i roto ia tātou tāta’itahi ’o te tītauhia ’ia ’atu’atu, tītauhia ’ia tupu, tītauhia ’ia māhora. ’Outou ’e te mau metua tāne ’e te mau metua vahine, ’a ha’api’i i tā ’outou mau tamari’i ē, e mau tamaiti ’e e mau tamāhine mau rātou nā te Atua. ’Aita e parau mau rahi a’e i te reira i te ao ato’a nei—te ferurira’a ē, tē vai ra hō’ē tuha’a hanahana i roto ia tātou.²⁹

’A ti’aturi ia ’outou iho. ’A ti’aturi i tō ’outou ’aravihi ’ia rave i te mau mea rarahi ’e te maita’i. ’A ti’aturi ē, ’aita e mou’a teitei e ’ore e ti’a ia ’outou e pa’uma. ’A ti’aturi ē, ’aita e vero pūai e ’ore e ti’a ia ’outou ’ia fa’aruru atu… E tamari’i ’outou nā te Atua, ma te ’aravihi hope’a ’ore.³⁰

’A ti’a teitei ri’i a’e, ’a fa’ateitei ri’i a’e, ’a ha’amaita’i ri’i a’e. ’A rave i te tauto’ora’a hau atu. E ’oa’oa a’e ’outou. E ’ite ’outou i te hō’ē ’oa’oa ’āpī, te hō’ē māuruuru ’āpī i roto i tō ’outou ’ā’au.³¹

’Oia mau, e vai mai ihoa te tahi mau fifi i ni’a i te ’ē’a. E vai mai te mau ’ati e tītauhia ’ia upo’oti’a. E’ita rā rātou e vai ē a muri noa atu. E ’ore te [Atua] e fa’aru’e ia ’outou […]

’A hi’o i te mau mea maita’i. ’Ia ’ite mai ’outou ē, tē ’ara noa mai ra ’Oia i ni’a iho ia ’outou, tē fa’aro’o mai ra ’Oia i tā ’outou mau pure ’e e pāhono ’Oia i te reira, tē here nei ’Oia ia ’outou ’e e fa’a’ite pāpū mai ’Oia i te reira here.³²

’Ua rau te mau mea maita’i ’e te mā ’e te nehenehe e ti’a ’ia ha’apa’arihia. E tuha’a tā tātou i roto i te ’evanelia a Iesu Mesia. Te ’evanelia « te parau ’āpī maita’i » ïa ! Te parau poro’i a te Fatu e parau poro’i ïa nō te ti’aturira’a ’e nō te fa’aorara’a ! Te reo o te Fatu e reo ïa nō te parau maita’i ! Te ’ohipa a te Fatu e ’ohipa ïa nō te rave fa’aotira’a hanahana !

I roto i te hō’ē taime pōuri ’e te ahoaho nā ’ō atu ra te Fatu ia rātou tāna i here : « ’Eiaha e taiā tō ’outou ’ā’au, ’eiaha ho’i e mata’u » (Ioane 14:27).

E riro teie mau parau faufa’a nō te ti’aturira’a ’ei mōrī nō tātou tāta’itahi. ’Ia ti’aturi tātou iāna. E ’ore ho’i ’oia e tāna mau fafaura’a e hape.³³

Te mau mana’o tauturu nō te tuatāpapara’a ’e te ha’api’ira’a

Mau uira’a

’A feruri i te parau a’o a te peresideni Hinckley ’ia « ’imi hōhonu atu » i te maita’i ’e ’ia « fa’atupu i te hō’ē huru ’oa’oa (’e) te hō’ē vārua ’ana’anatae » (tuha’a 1). Nō te aha tātou e hina’aro ai i teie parau a’o i teie mahana ? Nāhea e ti’a ai ia tātou ’ia fa’atupu i te hō’ē huru ’oa’oa ?
’Ua parau te peresideni Hinckley ē, e ’itehia « te mau hotu nehenehe » ’ia « vaiiho ana’e tātou i te hō’ē vārua ha’amaita’i ’ia arata’i ia [tātou] » (tuha’a 2). I tō ’outou mana’o, nō te aha teie « mau hotu nehenehe » i tupu mai ai ? E mea nāhea ’outou i te ha’amaita’ihia, mai te mea e vārua ha’amaita’i tō ’outou ?
E aha tō ’outou mana’o nō ni’a i te fa’aaura’a i te orara’a « mai te hō’ē tere nā ni’a i te hō’ē pereo’o ’auauahi tahito » ? (Hi’o i te tuha’a 3). Nāhea te « parau ’āpī maita’i » o te ’evanelia i te fa’auru ia ’outou ’ia fa’aineine nō taua tere ra ?
I tō ’outou mana’o, e nāhea te ’ā’amu o Kaleba ’e o Iosua e au ai ’ia fa’a’ohipahia i roto i tō ’outou orara’a ? (Hi’o te tuha’a 4). E aha te mau hi’ora’a tā ’outou i ’ite nō te mau ta’ata tei fāri’i i te ’evanelia ma te ’ana’anatae ? Mai te mea ē, e paruparu ri’i tātou, nāhea e roa’a fa’ahou ai ia tātou tō tātou mana’o ’ana’anatae ? E aha te mau ’itera’a tei ha’amara’a i tō ’outou ’ana’anataeraa i te ’ohipa a te Fatu ?
I tō ’outou mana’o, nō te aha tē vai ra terā huru tō tātou ’ia fa’aha’eha’a ia vetahi ’ē ’e ia tātou iho ? Nāhea tātou i te ’aro i teie huru ? E aha te ti’a ia tātou ’ia rave, te ta’ata ’e te ’utuāfare, nō te tauturu ia vetahi ’ē « ’ia ti’a teitei ri’i a’e » ’e « ’ia fa’ate’itei ri’i a’e » ? (Hi’o te tuha’a 5).

Te mau pāpa’ira’a mo’a

Ioane 16:33 ; Philipi 4:13 ; Mosia 2:41 ; Alama 34:38 ; Etera 12:4 ; PH&PF 19:38–39 ; 128:19–23

Tauturu Ha’api’ira’a

« Te fa’a’ohipara’a i ni’a i te mea o tā ’oe i ha’api’i, e hōpoi mai te reira i te fa’ahaura’a nō te māramarama e ti’a i te vaira’a (hi’o Ioane 7:17) » (’Ia Poro Haere i Tā’u nei ’Evanelia [2004], 19). ’A feruri i roto ia ’outou iho nāhea ’outou i te fa’a’ohipa i te mau ha’api’ira’a o te ’evanelia i te fare, i te ’ohipa ’e i roto i tā ’outou mau hōpoi’a i roto i te ’Ēkālesia.