Kapitulo 13
Bunyag
“Ang bunyag sa pagkatinuod … pagbalhin, o pagkabanhaw gikan sa usa ka kinabuhi ngadto sa lain—kinabuhi nga sad-an ngadto sa kinabuhi nga espirituhanon.”
Gikan sa Kinabuhi ni Joseph Fielding Smith
Niadtong Abril 1951 nga kinatibuk-ang komperensya, si Presidente Joseph Fielding Smith namulong bahin sa iyang kasinatian 67 ka tuig na nga milabay sa dihang gibunyagan siya sa edad nga 8. Sa adlaw sa iyang bunyag, miingon siya, mibati siya nga “nagbarug nga putli, limpyo, atubangan sa Ginoo.” Apan nakakat-on nga kinahanglan siyang maningkamot sa tibuok niyang kinabuhi aron magpabilin nga ingon niini. Miingon siya: “Duna koy igsoong babaye nga mabination kaayo, sama sa tanan nakong igsoon, kinsa mitudlo kanako nga kinahanglang magpabilin kong walay buling sa kalibutan. Ang iyang gipangtudlo atol sa akong bunyag nagpabilin sa tanang adlaw sa akong kinabuhi.”1
Nagmatinuoron sa gitudlo sa iyang igsoon, giawhag ni Presidente Smith ang mga miyembro sa Simbahan sa pagtuman sa ilang pakigsaad sa bunyag—nga magpabilin “[sa] espirituhanong kinabuhi” nga ilang nadawat dihang sila gibunyagan.2 Mipahayag siya:
“Walay mas importanting tambag ang ikahatag ngadto ni bisan kinsang miyembro sa Simbahan kay sa pagtuman sa mga sugo human sa bunyag. Mitanyag og kaluwasan ang Ginoo ubos sa kondisyon sa paghinulsol ug kamatinud-anon sa iyang mga balaod.”3
Mga Pagtulun-an ni Joseph Fielding Smith
1
Ang bunyag pinaagi sa pagpaunlod usa ka pagpahisama sa pagkatawo, pagkamatay, ug pagkabanhaw.
Ang bunyag, nga ikatulong baruganan ug unang ordinansa sa Ebanghelyo, mahinungdanon sa kaluwasan ug kahimayaan sa gingharian sa Dios. Ang bunyag, una, mao ang paagi diin ang mahinulsulon nga tawo mapasaylo sa mga sala. Ikaduha, kini ang agianan padulong sa gingharian sa Dios. Ang Ginoo, nga nakigsulti kang Nicodemo, nag-ingon kanato diha sa Juan 3:1–11. …
… Ang bunyag himoon pinaagi sa pagpaunlod sa tubig. … Ang bunyag dili mahimo sa ubang paagi kay sa pag-unlod sa tibuok lawas sa tubig, sa mosunod nga mga hinungdan:
(1) Pagpahisama kini sa pagkamatay, paglubong ug pagkabanhaw ni Jesukristo, ug sa tanan nga makadawat sa pagkabanhaw.
(2) Ang bunyag pagpakatawo usab ug pagpahisama kini sa pagkatawo sa bata nganhi sa kalibutan.
(3) Ang bunyag sa pagkatinuod, usa ka paghulagway sa pagkabanhaw, pagbalhin, o pagkabanhaw gikan sa usa ka kinabuhi ngadto sa lain— kinabuhi nga sad-an ngadto sa kinabuhi nga espirituhanon.
Gusto kong maghisgot sa ikaduhang rason: Ang bunyag pagpakatawo usab ug pagpahisama sa pagkatawo sa bata nganhi sa kalibutan. … Sa Moises 6:58–60 atong mabasa:
“Busa Ako mohatag nganha kanimo og usa ka sugo, sa pagtudlo niini nga mga butang sa gawasnon nga paagi ngadto sa imong mga anak, mag-ingon:
“Nga tungod sa kalapasan miabut ang pagkapukan, diin nga pagkapukan nagdala og kamatayon, ug sa ingon nga ikaw natawo ngadto sa kalibutan pinaagi sa tubig, ug dugo, ug sa espiritu, diin Ako mibuhat, ug busa gikan sa abug nahimo nga buhi nga kalag, gani ikaw kinahanglan pa matawo pag-usab ngadto sa gingharian sa langit, sa tubig, ug sa Espiritu, ug malimpyohan pinaagi sa dugo, gani sa dugo sa akong Bugtong Anak; nga ikaw mabalaan gikan sa tanan nga sala, ug motagamtam sa mga pulong sa kinabuhi nga dayon niini nga kalibutan, ug kinabuhi nga dayon sa kalibutan nga umaabut, gani sa imortal nga himaya;
“Kay pinaagi sa tubig ikaw magtuman sa sugo; pinaagi sa Espiritu ikaw kahatagan og kaangayan, ug pinaagi sa dugo ikaw pagabalaanon.” …
… Ang matag bata nga diha sa sabakan naglutaw sa tubig, natawo sa tubig, ug sa dugo ug sa espiritu. Mao nga kon matawo kita sa gingharian sa Dios kinahanglang matawo kita sa samang paagi: pinaagi sa bunyag natawo sa tubig; pinaagi sa pagpaagas sa dugo ni Kristo nalimpyohan ug nabalaan; ug nahatagan sa kaangayan pinaagi sa Espiritu sa Dios, kay dili kompleto ang bunyag nga wala ang bunyag sa Espiritu Santo. Imong makita ang pagkapareho tali sa pagkatawo nganhi sa kalibutan ug ang pagkatawo ngadto sa gingharian sa Dios. …
Ari na kita sa ikatulong hinungdan: Ang bunyag sa pagkatinuod, usa ka paghulagway sa pagkabanhaw, pagbalhin, o pagkabanhaw gikan sa usa ka kinabuhi ngadto sa lain— kinabuhi nga sad-an ngadto sa kinabuhi nga espirituhanon. …
… Ang tanang tawo … nagkinahanglan og paghinulsol. … Anaa sila sa espiritwal nga kamatayon. Unsaon nila sa pagbalik? Pinaagi sa pagpaunlod sa tubig. Patay sila, ug giunlod sa tubig ug mobangon sa pagkabanhaw sa espiritu balik sa espirituhanong kinabuhi. Mao kana ang bunyag.4
Kini nga painting naghulagway sa tawo nga gibunyagan sa Suba sa Dnieper duol sa Kyiv, Ukraine.
2
Ang gagmayng bata nga wala pa sa edad sa pagkamay-tulubagon dili kinahanglang bunyagan kay sila natubos na pinaagi sa Pag-ula ni Jesukristo.
Nahibalo ko nga ang gagmayng bata nga wala pa sa edad sa pagkamay-tulubagon, ug dili sad-an, sila … natubos pinaagi sa dugo ni Kristo, ug usa ka pagbiay-biay ang pakiglalis nga kinahanglan silang bunyagan, naglimud sa kaangayan ug kalooy sa Dios [tan-awa usab sa Moroni 8:20–23].5
Sa ika-29 nga Seksyon sa Doktrina ug mga Pakigsaad miingon ang Ginoo (mga bersikulo 46–47):
“Apan tan-awa, Ako moingon nganha kaninyo, nga ang gagmay nga mga bata natubos gikan sa sinugdanan sa kalibutan pinaagi sa akong Bugtong Anak;
“Busa, sila dili makasala, kay ang gahum wala ihatag ngadto kang Satanas sa pagtintal sa gagmay nga mga bata, hangtud nga sila magsugod nga mahimo nga adunay tulubagon sa akong atubangan.”
Maayo kini. “Ang gagmayng bata natubos gikan pa sa katukuran sa kalibutan.” Unsay Iyang buot ipasabut niana? Buot ipasabut nga sa wala pa ipahimutang ang katukuran sa yuta, kini nga plano sa katubsanan, ang plano sa kaluwasan nga angay natong sundon niining mortal nga kinabuhi, tanan giandam, ug ang Dios, nga nasayud sa katapusan gikan sa sinugdanan, mihimo og mga paagi alang sa katubsanan sa gagmayng bata pinaagi sa pag-ula ni Jesukristo. …
… Kon sud-ungon ninyo ang nawong sa gamayng bata ug siya mopahiyum kaninyo, makatuo ba mo nga ang gamayng bata dunay mantsa sa bisan unsang matang sa sala nga makapugong nga dili niya ikauban ang Dios kon kini mamatay? …
Nahinumdom ko sa akong pagmisyon sa England, dunay pamilya nga taga-Amerika nagpuyo didto. … Dihang nadungog [sa bana] ang mga Elder nga nagsangyaw sa kadalanan iya silang gidapit sa iyang panimalay kay sila ilang kataginasud. Dili siya interesado sa ebanghelyo; interesado lang siya kay sila gikan sab sa Estados Unidos. Nakasangyaw ko didto. Dili ako ang una niyang nadunggan nga nagsangyaw, apan iya kong gidapit sa iyang panimalay. …
Nagtuo mi nga mangadto lang mi sa ilaha ug maghisgot og baseball ug football ug ubang butang, ug magkumparar sa mga butang sa Estados Unidos ngadto sa Great Britain—mga butang nga iyang hilig. Mao kadto ang among gihimo, sa sinugdanan wala mi maghisgot bahin sa relihiyon. Nagsige mi og balik, ug nagtuo siya nga maayo ming mga tawo kay wa mi maghisgot bahin sa among relihiyon ngadto kaniya. Apan wala magdugay nagsugod sila sa pagpangutana—daan na ming nahibalo niini—ug usa ka gabii samtang didto mi sa ilang balay ang asawa nangutana nako: “Elder Smith, mangutana ko nimo.” Sa wala pa siya kapangutana nagsugod siya sa paghilak. Wa ko kahibalo sa hinungdan. Mibakho siya, ug dihang nahupay na siya ug nakapangutana kini ang iyang giistorya:
Dihang nangadto sila sa England nagsubo sila sa pagkamatay sa ilang gamayng anak. … Giadto nila ang ministro [sa simbahan nga ilang gitambungan] ug gusto nga ang bata malubong sa usa ka Kristiyano nga paglubong. … Giingnan siya sa ministro: “Dili mi kahatag sa inyong anak og Kristiyanong paglubong kay siya walay bunyag. Nawala na kaninyo ang bata.” Makasagmuyo kadto nga pulong, apan ingon niana ang iyang gisugilon, ug anaa sa kasakit ang kasingkasing sa maong babaye sulod sa tulo ka tuig. Mao nga nangutana siya nako: “Nawala na ba ang akong anak? Ikakita ko pa ba siya pag-usab?” Gipakli nako ang Basahon ni Mormon sa mga pulong ni Mormon ngadto sa iyang anak si Moroni [tan-awa sa Moroni 8]. Miingon ko: “Wala mawala ang inyong anak. Walay bata nga mawala. Ang tanang bata luwas sa gingharian sa Dios kon kini mamatay.”
… “ Ug Ako usab nakasud-ong nga ang tanan nga mga bata kinsa namatay sa wala pa sila moabut sa panuigon sa pagkamay-tulubagon maluwas diha sa celestial nga gingharian sa langit.” [D&P 137:10.] Kana ang giingon sa Ginoo kang Propeta Joseph Smith sa pagpadayag o sa iyang panan-awon didto sa Kirtland Temple. Di ba maayo man kini? Di ba makiangayon kini? Di ba husto kini? … [Ang bata] dili responsable sa orihinal nga sala, dili kini responsable sa bisan unsang sala, ug ang kalooy sa Dios ang miangkon niini ug gitubos na kini.
Apan ikaw ug ako unsa man? Nia kita, dunay panabut, ug ang Ginoo miingon: “Kinsa kadto nga adunay kahibalo, wala ba Ako magsugo sa paghinulsol?” [D&P 29:49.] Gisugo kita sa paghinulsol, sa pagpabunyag, paghugas sa atong mga sala pinaagi sa pagpabunyag, kay kita makasabut ug tanan kita nakasala. Apan wala ko bunyagi ug ikaw wala sab bunyagi alang sa mga gipangbuhat ni Adan. Gibunyagan ko aron malimpyohan ko gikan sa kaugalingon nakong binuhatan, ug mao sab kamo, ug sa ingon ako makasulod sa gingharian sa Dios.
… Ang Ginoo mihimo og mga paagi alang niadtong walay balaod, ug ang gagmayng bata dili ipaubos niana nga balaod sa paghinulsol. Unsaon man ninyo sa pagtudlo sa gamayng bata sa paghinulsol? Siya walay angay nga hinulsulan.
Mihimo ang Ginoo—ug sa Iya mismong paghukom—sa edad nga walo isip edad sa pagkamay-tulubagon. Kon mag-walo na ang atong edad gituohan nga may igo na kitang panabut nga kinahanglan kitang bunyagan. Ang Ginoo ra ang magbuot niadtong nag-edad og ubos niana.6
3
Ang matag tawo nga bunyagan sa Simbahan mihimo og pakigsaad uban sa Ginoo.
Ang matag tawo, kon siya magpabunyag, mohimo og pakigsaad.
“Ug usab, pinaagi sa sugo ngadto sa simbahan mahitungod sa paagi sa bunyag—Tanan kadto kinsa magpaubos sa ilang mga kaugalingon sa atubangan sa Dios, ug magtinguha sa pagpabunyag, ug moduol uban ang masulub-on nga mga kasingkasing ug mahinulsulon nga mga espiritu, ug magpamatuod sa atubangan sa simbahan nga sila sa pagkatinuod naghinulsol sa tanan nila nga mga sala, ug sila andam sa pagdala diha kanila sa ngalan ni Jesukristo, nga adunay hugot nga tinguha sa pag-alagad kaniya ngadto sa katapusan, ug sa pagkatinuod magpakita pinaagi sa ilang mga buhat nga sila makadawat sa Espiritu ni Kristo ngadto sa kapasayloan sa ilang mga sala, pagadawaton pinaagi sa bunyag ngadto sa iyang simbahan.” (D&P 20:37.)7
“Ang matag tawo nga bunyagan niini nga Simbahan mihimo og pakigsaad uban sa Ginoo nga motuman sa Iyang mga sugo.”
Akong basahon ang ika-59 nga seksyon sa Doktrina ug mga Pakigsaad:
“Busa, Ako mohatag ngadto kanila [sa mga miyembro sa Simbahan] og usa ka sugo, nga nag-ingon: Higugmaa ang Ginoo nga inyong Dios uban sa inyong tibuok nga kasingkasing, uban sa inyong tibuok nga gahum, hunahuna, ug kusog; ug sa ngalan ni Jesukristo kamo moalagad Kaniya.
“Kamo mohigugma sa inyong silingan ingon sa inyong kaugalingon. Dili kamo mangawat; ni manapaw, ni magpatay, ni magbuhat sa bisan unsa nga butang nga sama niini.
“Kamo mopasalamat sa Ginoo nga inyong Dios sa tanan nga mga butang.” [D&P 59:5–7.]
Ang matag tawo nga gibunyagan niini nga Simbahan mihimo og pakigsaad uban sa Ginoo nga motuman sa Iyang mga sugo, ug niini nga sugo, nga gibalik-balik sa dispensasyon karon, giingnan kita nga kinahanglan kitang moserbisyo sa Ginoo sa tibuok natong kasingkasing ug hunahuna, ug sa tanan natong kusog, ug usab sa ngalan ni Jesukristo. Ang tanan natong buluhaton atong buhaton sa ngalan ni Jesukristo.
Sa atong pagpabunyag nakigsaad kita nga motuman niini nga mga sugo; nga kita moserbisyo sa Ginoo; nga atong tumanon ang pinakamahinungdanon sa tanang sugo; ug higugmaon ang Ginoo nga atong Dios; nga atong tumanon ang sunod nga mahinungdanong sugo, higugmaon ang atong silingan sama sa kaugalingon; ug sa tanan natong gahum, sa tanang kusog, ug tibuok kasingkasing atong ipakita Kaniya nga kita “mabuhi pinaagi sa matag pulong nga mogula gikan sa ba-ba sa Dios;” [D&P 84:44] nga magmasulundon kita ug magpaubos, magkugi sa pagserbisyo Kaniya, andam nga mosunod, sa pagpatalinghug sa mga tambag sa mga nagdumala kanato ug mobuhat sa tanang butang ubos sa bug-os nga tinguha ngadto sa himaya sa Dios.
Dili nato kalimtan kining mga butanga, kay kini nga sugo gikinahanglan nato isip mga miyembro sa Simbahan.8
4
Aron maangkon ang tibuok panalangin sa ebanghelyo, atong ipadayon ang kamapaubsanon, kamahinulsulon, ug kamasulundon human kita mabunyagan.
Usa sa mahinungdanong katuyoan sa tinuod nga simbahan mao ang pagtudlo sa mga tawo sa angay nilang buhaton human sa bunyag aron maangkon ang tanang panalangin sa ebanghelyo.9
Ang matag tawo nga nabunyagan, tinuorayng nabunyagan, mopaubos sa kaugalingon; masulub-on ang iyang kasingkasing; mahinulsulon ang espiritu; mohimo siya og pakigsaad sa Dios nga tumanon ang iyang mga sugo, ug mobiya sa tanan niyang sala. Dayon kon naa na siya sa Simbahan, kahigayunan ba niya ang pagpakasala kon miyembro na siya? Morelaks na lang? Makapatuyang ba siya sa mga butang nga gidili kaniya sa Ginoo? Dili. Gikinahanglan gayud nga may mahinulsulon siyang espiritu, masulub-ong kasingkasing sama kaniadto, human siya mabunyagan.10
Nakadungog ko sa uban natong batan-ong mga lalaki, ug sa uban nga di kaayo batan-on, naghisgot bahin sa bunyag. Nag-ingon nga wala sila kahibalo unsa kini, kay ang bunyag alang man sa kapasayloan sa mga sala, nga ang tawo di kinahanglang magpabunyag sa matag higayon nga siya makasala. Kahibalo mo ngano? Kon ang tawo makasala ug magpadayon sa espirituhanong kinabuhi mabuhi siya, makahinulsol siya ug mapasaylo. Wala niya kinahanglana ang bunyag aron mabalik sa kahimtang nga naa na kaniya.11
Kinsa, sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, ang nagtinguha og luna sa telestial nga gingharian? Kinsa, sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw ang nagtinguha og luna sa terrestrial nga gingharian? Niana nga mga gingharian gusto kita nga walay buhaton; dili kana ang tuyo sa tawo nga nabunyagan sa Simbahan, o wala kita magtinguha nga magpakabuhi aron dili makaadto sa celestial nga gingharian sa Dios; kay ang bunyag mismo, mao ang dalan niana nga gingharian. Ang bunyag dunay duha ka bahin; una alang sa kapasayloan sa mga sala, ug dayon, pagsulod sa gingharian sa Dios, dili sa telestial nga gingharian, dili sa terrestrial nga gingharian, apan sa celestial nga gingharian, diin nagpuyo ang Dios. Kana ang tuyo sa bunyag; kana ang tuyo sa gasa sa Espiritu Santo, pinaagi sa pagpandong sa mga kamot,—aron maandam kita, pinaagi sa pagsunod, pagpadayon, pagtuman sa mga sugo sa Ginoo, hangtud atong madawat ang kahingpitan didto sa celestial nga gingharian.12
Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo
Mga Pangutana
-
Samtang magbasa kamo bahin sa mga kaagi ni Presidente Smith diha sa “Gikan sa Kinabuhi ni Joseph Fielding Smith,” pamalandungi ang inyong bunyag. Sa unsang paagi milambo ang inyong panabut sa bunyag sukad niana? Unsaon nato pagtabang ang mga sakop sa pamilya o mga higala nga nangandam sa bunyag?
-
Unsa nga mga pasabut bahin sa bunyag ang inyong nakat-unan gikan sa mga pagtulun-an ni Presidente Smith sa seksyon 1? Sa unsang paagi ang mga pagtulun-an bahin sa mga simbolo sa bunyag makapalambo sa atong panabut sa pakigsaad sa bunyag?
-
Unsa ang gitudlo sa asoy sa seksyon 2 bahin sa gugma sa Langitnong Amahan alang sa Iyang mga anak? Paghunahuna og mga tawo nga inyong nailhan nga tingali makabenipisyo gumikan sa pagkat-on sa doktrina niini nga asoy.
-
Pamalandungi ang inyong paningkamot sa pagtuman sa mga pakigsaad sa bunyag (tan-awa sa seksyon 3). Sa unsang paagi kini nga pakigsaad nakaimpluwensya sa inyong pakigdait sa mga sakop sa pamilya ug sa uban?
-
Ikonsiderar ang pamahayag ni Presidente Smith sa sinugdanan sa seksyon 4. Unsa kaha ang angay itudlo ngadto sa mga tawo human sila mabunyagan? Unsaon nato sa pagtinabangay nga matuman ang mga pakigsaad sa bunyag?
May Kalabutan nga mga Kasulatan
Mateo 3:13–17; 2 Nephi 31:5–13; Mosiah 18:8–13; 3 Nephi 11:31–39; D&P 68:25–27; Mga Artikulo sa Hugot nga Pagtuo 1:4
Tabang sa Pagtudlo
“Makatabang ikaw niadtong imong gitudloan nga mobati nga mas masaligon sa ilang abilidad sa pag-apil sa panaghisgutan kon imong tubagon sa positibo nga paagi ang tanang sinsero nga komentaryo. Pananglitan, mahimo ikaw nga moingon nga, ‘Salamat sa imong tubag. Maayo kaayo kadto’ … o ‘Nindot kana nga ehemplo’ o ‘nagpasalamat ako sa imong tanang gisulti karon’” (Pagtudlo, Walay Labaw ka Mahinungdanon nga Tawag [1999], 64).