Wase 20

Na Marama ena Lotu

O ira na marama bula dodonu era dau qarava vakavinaka na nodra itavi e vuqa e solia vei ira na Kalou, era sa vu ni veivakalougatataki cecere ki na nodra dui matavuvale, ki na Lotu, ka vakakina ki vuravura.

Na Bula nei Spencer W. Kimball

Avola vakaoqo ko Peresitedi Spencer W. Kimball “Au dau vakasakita na nodra yalodina e vuqa na noda marama kei na nodra dinata ka sega ni vakayavalati ena inaki ni buladodonu.” A qai tukuna na veika oqo:

“Na nona ivolaniveisiga na tinaqu vakasakiti e tukunikataki kina e dua na bula ka dau vakamolimolitaki kina na veigauna vinaka ni veiqaravi ka veivutunitaki ga ni sega ni rawa ni levu cake na ka e caka. Au matadredredre ena noqu wilika e dua na itukutuku ka a volai kina ena ika 16 ni Janueri, 1900. E a veiqaravi voli kina vaka imatai ni daunivakasala ena neitou iSoqosoqo ni Veivukei e Thatcher, Arizona, eratou a gole na mataveiliutaki ki na nona vale e dua na marama ka sa vakavuna tiko na nona sega ni culacula rawa na tauvimate ni dua na gonelailai. A kauta o tinaqu na nona misini, e dua na ivakasigalevu ni vakatakakana, na nona gonelailai, kei na dua na idabedabe cecere, ka tekivu me ratou cakacaka. A qai vola ena bogi ko ya, keitou sa cakava e va na liku ni vakasaqa, va na pea na tarausese ka tekivuna e dua na sote me baleta e dua vei iratou na gonetagane. Eratou a cegu ena va na kaloko ena yakavi me ratou lako ki na dua na veibulu, sa mani sega ni toso tale kina na neitou cakacaka. Au sa vakauqeti sara ga ena veika sa rawa o ya, ka na sega beka ni vakaoqo na noqu vakasama, ‘E sega soti ni levu.’

“Ena rua na siga ki muri, eratou a sota ena neitou vale na iSoqosoqo ni Veivukei ena dua na cakacaka. Sa bau lewe levu dina era yaco mai,’ a vola koto vakaoqo o tinaqu, ka rawa kina e vuqa na ka.’ Ni oti na soqoni ni cakacaka o ya, a lako yani, sega ena vosakudrukuru ki na dua na matabose.

“Oqori na mataqali vale au a sucu kina, e cicivaka e dua na marama ka sa tiki ni nona ivalavala kecega na veiqaravi. Oqori talega na mataqali vale sa tauyavutaka na watiqu. Oqori na mataqali vale era sa tauyavutaka e udolu na marama yalodina ena Lotu raraba.”¹

E vakatavuvulitaka o Peresitedi Kimball na kedra bibi na marama bula dodonu ena Nona ituvatuva me baleti ira na luvena na Tamada Vakalomalagi. E kaya kina: “Ena dua na siga, ni sa tukuni oti na italanoa me baleta na itabagauna oqo kei na veitabagauna sa oti, ena vakasinaiti ena kedra italanoa ni yaloqaqa na noda marama, ena nodra yalomatua kei na yalodina, na nodra yaloqaqa, eda nanuma kina me vaka ni ra a liu ki na ibulubulu ni Turaga ko Jisu Karisito ni sa oti na nona tucaketale, era sa dau kidava vakalevu na noda marama buladodonu na veika e tawamudu na kedra yaga.”²

iVakavuvuli nei Spencer W. Kimball

Ni sa soli vei ira na itavi e duidui, me ra cakacaka vata na marama kei na turaga ena veitokani tautauvata ka veirokorokovi.

Era sa vakavulici keda ena ivolanikalou kei ira na parofita ni “sa sega ni dau digitaki ira vakailoa na tamata na Kalou” (Cakacaka 10:34).… Eda tautauvata vakavinaka sara me vaka ni da luvena vakayalo. Eda sa tautauvata ena noda rawata na loloma sa uasivi sara ni Kalou me baleti keda yadua. E vola kina vakaoqo o Elder John A. Widtsoe ka sa bale yani:

“Na nona tikina na marama ena Lotu sai koya me lako tikiva na turaga, e sega ni liu vua se muri vua. Ena Lotu erau tautauvata vakavinaka na turaga kei na marama. Na kosipeli … a tuvalaka na Turaga me baleti rau na tagane kei na yalewa” (Improvement Era, Maj. 1942, t. 161).

Ia, ena loma ni veivakadeitaki cecere oqori, e duidui toka ga na noda itavi kei na noda ilesilesi. Ena duidui tawamudu oqori—ni sa soli vei ira na marama e vuqa na itavi cecere vakatina ka vakamarama kei ira na turaga na itavi bibi vakatama kei na matabete— ia sa sega ni tu duadua ga na tagane ka me tu tani na yalewa se tu duadua ga na yalewa me tu tani na tagane ena Turaga (raica 1 Kori. 11:11). Erau na veivakalougatataki ruarua na tagane bula dodonu kei na yalewa bula dodonu kivei ira kece erau na tara na nodra bula.

Nanuma tiko, ena vuravura ni da se bera ni lako mai ki ke, a soli vei ira na marama yalodina na ilesilesi eso ka ra tabaki taumada na turaga yalodina ki na itavi eso vakamatabete. Ni da sa sega ni nanuma rawa ena gauna oqo na kena matailalai, ena sega ni veisautaka na dina talei ni veika eda sa vakadonuya oti.³

Ena so na gauna eda dau rogoca na itukutuku veivakasosataki me baleta na ivakarau e dau vakayacori vei ira na marama. E rairai ni dau yaco na veika oqo, ena vuku ni sega ni veinanumi kei na veikauwaitaki, ia e sega ni dodonu me vakakina kemuni na taciqu. O ira na marama ena Lotu oqo e tu na cakacaka me ra cakava, e dina beka ni duidui, ia e tautauvata vakavinaka na kena bibi kei na cakacaka eda cakava. Na nodra cakacaka, e tautauvata kei na veicakacaka taumada eda kerei kina—e dina ga ni duidui na noda itavi kei na noda ilesilesi.…

Era sega ni vinakata na noda marama me ra ivakarau ni ka se me ra raici sobu; era gadreva me ra dokai ka vakarokorokotaki me vaka ni ra ganeda ka da tautauvata ga. Au tukuna tiko na veika kece oqo, kemuni na taciqu, sega ni baleta na kena lomalomaruataki na ivunau se na ivakavuvuli ni Lotu me baleti ira na marama, ia e baleta ni ena so na gauna sa dau lomalomaruataki vakalevu na noda itovo.⁴

E Nona isoqosoqo na Turaga na iSoqosoqo ni Veivukei me baleti ira na marama. E vukea na veituberi vakabete e dau soli vei ira na turaga. E koto e dua na kaukauwa ena isoqosoqo oqo ka se bera ni vakayagataki sara vakavinaka me vaqaqacotaka na vuvale e Saioni ka tara cake na Matanitu ni Kalou.…

… Ena nona vuku kei na loloma uasivi, sa lewa kina na Tamada me rau dau vakararavi vei rau vakataki rau na tagane kei na yalewa me rawa ni seraka mai kina na veika e rawa ni rau dui rawata. Baleta ni duidui na kedrau ituvaki, e rawa ni rau veivukei; baleta ni rau tautauvata ena vuqa sara na tikina, e rawa ni rau veikilai. Me rau kakua ni veivuvutaki ena vuku ni nodrau duidui; me rau kila vakataki rau na veika e vakatamata kei na veika e dodonu ga me vakakina ena duidui eso oqori, ka cakava na veika e ganita. Me ra veivakalougatataki na turaga ena matabete kei na marama ena iSoqosoqo ni Veivukei ki na nodra bula na lewe kece sara ni Lotu cecere oqo, ena noda veivukei vakataki keda ena sala ka uasivi sara.⁵

Sa kacivi ira na marama na Kalou me ra veivuke ena kena vakabulabulataki, taqomaki, ka yadravi na vale kei na matavuvale.

Sa ka lagilagi sara ena itabagauna kecega e dua na marama bula dodonu. Mo dua na marama bula dodonu ena iotioti ni gauna oqo ena vuravura oqo, ni bera na ikarua ni lako mai na noda iVakabula, sa dua na ilesilesi vakaturaga. Na nona bula dodonu kei na veivakauqeti na marama bula dodonu ena gauna oqo ena rawa ni vakatinitaki na kena revurevu ena veigauna vinaka eso. Sa biu mai ke me vakabulabulataka, me taqomaka, ka yadrava na itikotiko—sai koya na koronivuli vakaturaga taumada ni kawatamata. Na veikoronivuli tale eso ni kawatamata ena rawa ni luluqa se karusa, ia na marama bula dodonu e rawa ni veivuke ena kena vueti na itikotiko, sai koya beka na iotioti ni ivakaruru duadua ga era kila eso na tamata ena maliwa ni cava kei na leqa.⁶

Ni wilika ena pepa, ni sarava ena retioyaloyalo, ni rogoca ena retio, o ni wilika na ivola kei na mekesini, e vuqa na ka era kauta yani ki na nomuni vakasama e kedra inaki me na kauti kemuni tani.… Eso na ka era tukuna tiko vei kemuni ena gauna oqo sai koya ni: sega soti ni ganita me da vakawati; sega soti ni ganita me da vakaluveni; o ni na rawata beka na marau kece vakavuravura ni sega na icolacola kei na veitavi oqori.… E vuqa tu na sala me soli kina vei iko na galala cacawadruwadru rawarawa oqo. Era kaya tiko vei iko ni o vesuki tu ki na nomu vale, vua na watimu, vei ira na luvemu, ki na nomu cakacaka ena nomu vale. Era vosa ka volavola tiko vei iko ena vuku ni dua na galala era sega sara ga ni kila kina e dua na ka.…

O Ivi, ena dua na gauna lekaleka sa oti mai na itikotiko vakatui tawamudu, e vaka me kila vinaka na sala ni bula, baleta ni a marau—e marau!—ni rau sa kania na vuanikau vakatabui.… A tekivutaka ko Ivi na tinada lomani na kawa tamata ena marau, e vinakata na gone, e marau ena vuku ni reki era na kauta mai ki vua, ka tu vakarau me sotava na leqa e sala vata mai kei na dua na matavuvale, ka vakatalega kina na kena reki.…

E dua tiko na nodra itavi tabu na tina. Era veitokani vata kei na Kalou, ka vakakina vata kei ira na dui watidra tagane, taumada ena nodra vakasucumi ira mai na luvena vakayalo na Turaga kei na nodra susugi ira cake na gone oqori me ra na qarava na Turaga ka muria na nona ivakaro.… Na itutu vakatina e dua na ilesilesi tabu, ena noda soli keda ka vakatabui keda ki na kena vakayacori na cakacaka ni Turaga, na vakatatabu kei na noda tamusuki ki na nodra susugi ka tuberi, na vakani ni yago, kei na vakasama, kei na yalodra o ira era a taqomaka na nodra isolisoli taumada ka ra lako mai kina ki vuraura oqo me baleta na ikarua ni nodra isolisoli me ra vuli ka vakatovolei ka cakacaka tiko ki na bula vakalou.⁷

Sa rui levu na marama era vakayagataka na nodra gauna ena sotasota vata, ena politiki, ena cakacaka ena gauna e dodonu me ra tiko kina e vale me ra veivakavulici ka veituberi ka ciqomi ira ka lomani ira na luvedra ka taqomaki ira.⁸

E sega tale ni dua na itavi dokai me cecere cake e rawa ni soli vua e dua na marama mai na nona veivuke ena nona ituvatuva vakalou na [Kalou]. Au gadreva meu vakadeitaka ni na sega ni kunea e dua na marama na vakacegu kei na reki kei na sautu e cecere cake ka sega ni cau ki na kawatamata mai na nomu yaco mo dua na tina yalomatua ka kilikili ka susugi ira cake na gone vinaka.⁹

Sa yalataka tu na Turaga vei ira kece na marama yalodina na veivakalougatataki ni bula vakamatavuvale tawamudu.

Eso vei kemuni era sa yali na watimuni tagane ena vuku ni mate, eso tale beka ena veisere. Eso vei kemuni e se sega ni bau tovolea na galala cecere ni vakawati. Ia, ena ivakarau ni tawamudu, na yali ni veivakalougatataki oqo sa “lekaleka walega” (raica V&V 121:7).…

Nanuma talega, ena noda vakanamata ki na lagilagi kei na bibi ni bula vakamatavuvale eke, eda lewe kece sara ni nona matavuvale tawamudu na Tamada Vakalomalagi.

Mo ni vakadeitaka tale tikoga, ni o ira kece na marama yalodina, kevaka e sega ni nodra cala era sega kina ni vauci rawa vua e dua na turaga bula kilikili ena bula oqo, era na qai rawata na veivakalougatataki oqori ena tawamudu. Ena veigauna eso o gadreva kina na veiciqomi kei na veikauwaitaki oqori ka kunei ena bula vakamatavuvale e vuravura, yalovinaka ka kila tiko ni kila tiko na Tamada Vakalomalagi na nomu rarawa, ia ena dua na siga ena vakalougatataki iko kina ena veivakalougatataki ka na sega ni rawa mo vakamacalataka.

Ena so na gauna na vakatovolei ka vakadinadinataki ena gadrevi kina na vakuwai—ia na yalewa kei na tagane bula dodonu ena dua na siga era na ciqoma kece—vakasamataka mada, kemuni na marama—na ka kece e tua vua na Tamada! E sega walega ni kilikili me da waraka; sa kiikili me da bula kina!

Ia, e sega ni gadrevi vua e dua me vakawati se me tina me rawa ni qai maroroya na imatai kei na ikarua ni vunau levu—o ya me da lomana na Kalou kei na kai noda—e keri e tukuna kina ko Jisu ni ra lili kina na lawa kece sara kei ira na parofita.¹⁰

Oi kemuni o ni se bera ni vakila ena gauna oqo na itavi dina ni yalewa, sega ni baleta na nomuni lewa, ia ena vuku ni veika eso ko ni sega ni rawa ni vakatulewa kina, e se rawa tikoga ni levu na ka ko ni cakava mo ni vukei ira kina na tani.¹¹

Na yalewa yadua e dodonu me segata me rawata vakavinaka na inaki vakalou me baleti koya.

Eda marautaka ka qoroya na kena vakatorocaketaki ka vakaraitaki ena gauna veiganiti na veitaledi e vuqa e tu vei ira na noda marama.¹²

Eda vakauqeti ira kece sara na noda marama me ra vakayagataka na nodra veigauna vinaka me ra vakararamataki kina e koronivuli, ena nodra vuli vakataki ira, ka vakakina ena iSoqosoqo ni Veivukei.¹³

E rawa ni o ni biuta na nomuni takete na goneyalewa, mo ni vakadre vinaka toka ka qai yacova. Ni segata tikoga. Mo ni dau masu ka vakamalumalumutaki kemuni ena nomuni vakasaqara na vuku kei na kila ka. O ni tu oqori ena itabayabaki ni nomuni bula mo ni vuli ka vakavakarau. Vulica na levu ga ni ka o ni rawata. Na tubu ena yaco mai na nomuni biuta na nomuni takete cecere ka qai kakavaki mo ni yacova na kalokalo.¹⁴

Na goneyalewa kece, au kaya na goneyalewa kece e dodonu me vakarautaki koya me vakawati ka qarava na itavi ni vale. O ni sega ni dau wilika oqori ena mekesini nikua, ia e ka dina taucoko. E dodonu me vakayaloqaqataki me gadreva kina me vakarautaki koya ki na veiqaravi dina vakamarama. E dodonu me maqosa ena veika e yaga ka veivakabulabulataki ki na nona bula vakamatavuvale. E dodonu me vakatorocaketaka na nona taledi, vaqaqacotaka na nona kila ka kei na ivakadinadina ni kosipeli, ka gadreva me veiqaravi vei ira na tani. Eso beka na goneyalewa era na kacivi me ra daukaulotu, ka da na rawa ni vakayagataki keda sara vakavinaka koi keda kece ena matanitu ni Kalou kevaka era na vakarautaki ira vakavinaka.… Eda vinakati ira na noda yalewa me ra vuli vakavinaka, baleta ni rawa ni ra na sega ni vakabulai rawa na gone mai na nodra lecaika na tinadra.¹⁵

Keimami gadreva mo ni guta ka rawata na vuli oqori … ka na rauti iko ki na tawamudu ka vakakina ki na veiqaravi taucoko ena bula oqo. Me ikuri ni maqosa ena veika taumada ka bibi oqo ka sala vata kei na qaravi vale, era tu eso tale na maqosa e rawa ni vakabulabulataki ena sala veiganiti eso ka na vakalevutaka na kemu yaga e vale, ena Lotu, ka vakakina ena itikotiko.

Ia mo yalomatua ena digidigi ko vakayacora, eda sega ni vinakata me ra lecaika ka sega ni yaga na marama ena Lotu. Ena yaco mo ni tina ka radinivale vinaka cake, ruarua, ena bula oqo kei na tawamudu, kevaka ko ni na vakatorocaketaka na maqosa eso sa soli vei kemuni ka vakayagataka na veitaledi sa vakalougatataki kemuni kina na Kalou.¹⁶

Eda vinakata me ra rawata na noda marama na veika kecega e vinaka. Eda vakabauta ni rawa ni tu vei keda na veivakalougatataki kece oqo—na itovo ni noda vanua, na vakavinakataki, na vuli, kila ka, na taucoko—me rawa kina vei ira na tinadra na luveda me ra susugi ira ka tuberi ira cake ena bula dodonu.¹⁷

Au vakabibitaka tale na kena gadrevi vakalevu vei ira na marama yadua me ra dau vulica na ivolanikalou. Eda vinakata me ra vakalougatataki na noda veivale mai vei ira na marama kenadau ena ivolanikalou—se o sega ni vakawati se vakawati, gone se qase, dawai se o vakamatavuvale.

Veitalia na veika o ni dui sotava, ni o sa kila vakavinaka cake na dina ni ivolanikalou, sa na vinaka cake na ivakarau ni nomu muria na ikarua ni ivunau cecere duadua, mo lomana na kai nomu me vakataki iko. Mo ni yaco mo ni vuku ena ivolanikalou—me kua ni o ni veivakalolovirataki kina vei ira na tani, ia mo ni laveti ira cake! Se o cei beka ena gadreva vakalevu cake me “kumuna cake” na dina ni kosipeli (me qai dau goleva ena veigauna e gadreva kina) mai vei ira na marama era dau qarava e levu na veisusu kei na veituberi?

Segata mo uasivi sara ena nomu veisasaga dodonu kece, kei na veiyasa kece sara ni nomu bula.

Mo ni dau nanuma tiko, kemuni na marama lomani, na veivakalougatataki tawamudu e nomuni ena nomuni lewena na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai, era cecere cake sara mai na veivakalougatataki kecega o ni rawa ni ciqoma. E sega tale ni dua na ka cecere e rawa ni o ni kilai kina ena vuravura oqo mai na nomuni kilai me marama ni Kalou. E sega tale ni dua na itutu cecere cake e rawa ni soli vei kemuni mai na luvena yalewa na Kalou ka vakila na bula vakaveitacini yalewa, na bula vaka-radinivale, kei na bula vakatina se na veicakacaka tale eso ka dauvakauqeti keda ena vinaka.…

… O ni na gadreva taucoko mo ni dau gunu vakatitobu mai na veidina vakosipeli me baleta na kemuni ituvaki tawamudu kei na duatani sara ni nomuni bula. O ni na gadreva vakalevu cake tikoga, mo ni vakila na loloma uasivi e tu vua na Tamada Vakalomalagi me baleti kemuni ka kidava na veika e solia vei kemuni. Vakananuma vakatitobu na dina cecere oqo, vakauasivi ena veigauna ko ya (ni vakanomodi ena yalo nanamaki o ni dau sotava) ko ni na vakataroga ka veilecayaki kina.…

E sega tale ni dua na yalayala e cecere ka lagilagi cake me soli vei ira na marama mai na kena e vu mai na kosipeli kei na Lotu i Jisu Karisito. Evei tale na vanua ko ni rawa ni kila kina se ko cei dina koi kemuni? Evei tale na vanua e rawa ni soli kina vei kemuni na ivakamacala kei na veivakadeitaki e ganita me baleta na ibalebale ni bula. Na ivurevure cava tale e rawa ni o vulica mai kina na kemu duidui ka vakakina o cei dina o iko? O cei tale e rawa ni o vulica mai vua na nona ituvatuva lagilagi ni marau na Tamada Vakalomalagi?¹⁸

E rawa ni ra cau vakalevu sara ki vuravura kei na matanitu ni Kalou na marama bula dodonu.

E se sega vakadua ni bau dua na gauna e vuravura me tubu kina na veilecayaki ena vuku ni nodra itavi na marama. E se sega vakadua ni bau dua na gauna ena Lotu e rawa kina vei ira na marama me ra vakavotukanataka e vuqa na ka me ra vakaraitaka kina na cava e rawa ka dodonu me nodra itavi dina e vuravura. Na mana kei na kedra revurevu na marama kei na tina ena vuravura sa ka bibi duadua. Na vakasama ni “liga ni veimei sa liutaka na vuravura” e sa qai bulabula vakalevu cake tikoga ena gauna oqo mai na veigauna sa oti yani.¹⁹

Sa dua na ka talei na kena soli vei ira na marama Yalododonu Edaidai na iesilesi vakaitamera sa solia vei ira na Tamada Vakalomalagi, vakauasivi vei kemuni e nomuni na galala ni mai sucu ena tiki ni iotioti ni itabagauna oqo. Laiva me ra segata na marama tale eso ena nodra sega ni via vakarorogo… na nodra gagadre kocokoco. E rawa ni yaco me kaukauwa gadrevi vakalevu me baleta na loloma kei na dina kei na bula dodonu ena vuravura oqo.…

… Kemuni na marama lomani, meu vakatura mada vei kemuni e dua na ka e se bera ni bau tukuni vakadua se me tukuni ena kena ivakarau oqo. E vuqa na tubu lelevu e yaco mai ki na Lotu ena iotioti ni gauna ena yaco baleta ni vuqa na marama vinaka e vuravura (ka dau tu vakavuqa e lomadra na vakanananu vakayalo vakaoqo) era na kau mai vakayauyau ki na Lotu. Ena yaco oqo ena kena ivakatagedegede era na vakaraitaka kina ena nodra bula na marama ena Lotu na buladodonu kei na vosa vakadodonu ki na ivakatagedegede era na laurai kina na marama ena Lotu ni ra duidui—ena veisala mamarau eso—mai vei ira na marama ni vuravura.… O koya oqo era na yaco me ra igu duatani kina ni tubu vakaiwiliwili kei na tubu vakayalo ena Lotu ena veisiga e muri o ira na marama dau ivakaraitaki vinaka.…

Keimami lomani kemuni na marama. Keimami nuidei tu ena vukumuni. Keimami reki ena nomuni yalodina. Keimami sa dau vakayaloqaqataki ni ko ni tiko … ena iwasewase oqo ni itabagauna oqo ka gadrevi vakalevu kina na nomuni taledi kei na nomuni igu vakayalo.²⁰

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Vakayagataka na vakasama eso oqo ena nomuni vulica na iwase oqo se ena nomuni vakavakarau mo ni veivakavulici. Raica na tabana e v–ix, me baleta na ikuri ni veivuke.

Raica lesu na italanoa ena tabana e 252 kei na imatai ni parakaravu ena tabana e 253. Na italanoa veivakauqeti cava e lako mai ki na nomuni vakasama me baleti ira na marama ena nomuni matavuvale kei na Lotu?
Vulica na ikatolu ni parakaravu taucoko ena tabana e 256. Ena duidui ni kedra ituvaki kei na nodra itavi, e rawa vakacava ni ra veivukei vakataki ira na tagane kei na yalewa? Me vakaevei beka na ivakarau ni nodra cakacaka vakaveitokani ena matavuvale? Ena Lotu?
Na cava na vuna e sa rui “ilesilesi vakaturaga” kina na noda yaco me da marama buladodonu “? (tabana e 256). Na sala cava soti sa tovolea tiko kina ko vuravura me vagolei ira tani na marama mai na ilesilesi oqo? Na sala cava beka e rawa ni da vukei ira kina na cauravou kei na goneyalewa me ra taleitaka na ilesilesi vakaturaga oqo?
Ni o ni wilika na tabana e 258 kei na imatai ni tolu na parakaravu ena tabana e 259, vakananuma vakatitobu na ka e tukuna na ivakavuvuli oqo me baleta na nona loloma na Tamada Vakalomalagi me baleti ira kece na Luvena.
Na cava beka eso na sala e rawa ni ra qarava vakavinaka kina na marama ena Lotu na kedra inaki vakalou? (Raica na tabana e 259–61.) Ena rawa vakacava vei ira na turaga ena Lotu me ra tokona na nodra sasaga na marama ena Lotu? (Raica na tabana 254–56.)
Vakasamataka vakatitobu na parakaravu ka tekivu ena boto ni tabana e 261. Na cava beka e vakauqeti kemuni ena vuku ni malanivosa oqo? Na sala cava beka e sa vakataucokotaki kina na parofisai oqo me baleta na tubu ni Lotu ena gauna oqo?

iVolanikalou Veiwekani: Ai vola ni Vakaibalebale 31:10–31; Efeso 5:22–29; Alama 56:41–48; V&V 25:1, 5–10; Mosese 3:18, 21–25