Wase 4

Na Mana ni Veivosoti

Sa rawa me da vakila na mana ni veivosoti, mai na veivutuni dina kei na kaukauwa veivueti ni iVakabula.

Na Bula nei Spencer W. Kimball

Ea vakavulica o Peresitedi Spencer W. Kimball ni “veivutuni sa idola tudei ki na dua na bula e vinaka sara ka marautaki. Eda gadreva taucoko.” ¹

A tukuna talega o koya ni “inuinui sai … koya na iyau talei ni veivutuni, ni kevaka ena sega oqo ena sega ni rawa vua e dua me vakayacora rawa na sasaga levu ka dredre oqo.” E vakamatatataka ena nona talanoataka na nona a vukea e dua na marama ka a lako mai vua ni a rarawataka na itovo ca a vakayacora. A kaya na marama oqo: “Au kila ca ni ka au sa cakava. Au sa wilika na ivolanikalou, kau sa kila na kena isau. Au kila niu sa cudurvi kau na sega ni vosoti rawa, sa qai cava na vuna meu veivutuni kina?”

A kaya vua o Peresitedi Kimball: “I ganequ vinaka, o sega ni kila na ivolanikalou. O sega ni kila na kaukauwa ni Kalou se na nona vinaka. Sa na rawa mo vosoti ena ivalavala butobuto oqo, ia ena vinakati kina na kena rawati na veivutuni dina.”

E a qai cavuta vua na marama oqo eso na tiki ni ivolanikalou me baleta na veivosoti ena yaco vei ira era veivutuni vakaidina ka muria na vunau ni Kalou. Ena nona sa vakasalataki koya tiko, sa raica rawa vua e dua na ivakatakilakila ni inuinui ka a mani kaya sara mai: “Vinaka, vinaka vakalevu! Au vakabauti kemuni. Au sa na veivutuni vakadina ka savata na noqu bula duka ena dra ni Lami ka rawata na veivosoti o ya.”

E a nanuma sara o Peresitedi Kimball na nona a lesu tale mai vua na marama o ya “ka sa yaco me dua na tamata vou—na totoka ni matana, na vinaka ni nona ilakolako, ka sinai ena inuinui ka a tukuna vei au, ni vakatekivu mai na siga talei o ya, ni a vaka na kalokalo na inuinui ka tautauri matua kina o koya, ka sa sega tale ni nanuma na itovo ca o ya ka sega tale ni toro voleka kina.”²

iVakavuvuli nei Spencer W. Kimball

Ena kauta mai na vakacegu na cakamana ni veivosoti ka na vukea na noda toro voleka yani vua na Kalou.

Sa tiko e dua na cakamana lagilagi vei ira yadua na tamata era sa vakavakarau me ra veisau. Na veivutuni kei na veivosoti ena vakararamataka sara e dua na bogi buto. Ni ra sa sucuvou na tamata, ni sa veisau na bula—sa na qai yaco mai na cakamana levu ni kena vakavinakataki ka vakalogavinakataki ka veivakatataki. Na gauna e sa veivakarerei kina na mate vakayalo ia oqo sa tu kina na veivakabulai, na gauna sa tagutuvi mate kina o bula—ni yaco na veika oqo sa qai o koya oqo na cakamana ni cakamana. Ena sega ni yali na cakamana lelevu vakaoqo vakavo ga ke tiko e dua ka na vakayagataka tiko na kaukauwa ni veivueti ni iVakabula kei na nona caka vinaka vakaikoya me yaco kina me sucuvou.…

Na usutu ni mana ni veivosoti o ya ni na kauta mai na vakacegu vei ira na tamata era a dau sotava taumada na taqaya, lomaleqa, lomaocaoca kei na rarawa. Ena vuravura oqo ni leqaleqa kei na veilecayaki sa iyau kunekune dredre sara oqo.³

E sega ni rawarawa na kunei ni vakacegu ena vuravura ni leqa oqo. E yaga sara vua na tamata yadua me vakasaqara.… Sa rawa me rawati ga ena kena bulataki e dua na ivakarau ni bula ni veivutuni, ka kerei na vosoti ni ivalavala ca levu ka lalai, ka yaco na veivolekati sara kei na Kalou. Oqo e dua na usutu ni nodra vakavakarau na lewe ni Lotu, na nodra vakarautaki ira tu me ra sotava na iVakabula ena nona lako mai.… O ira era sa vakarau tu era na yalovakacegu tiko. Era na votai ena veivakalougatataki a yalataka na iVakabula vei ira na nona iapositolo: “Au sa laiva vei kemudou na vakacegu, au sa solia vei kemudou na noqu vakacegu; au sa sega ni solia vei kemudou, me vaka sa solia ko vuravura. Me kakua ni rarawa na yalomudou, se rere.” (Joni 14:27.)

[E dua vei ira na inaki] ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai sa ikoya me kacivaka vei ira na tamata ena veivanua kecega me ra veivutuni. O ira era na vakayacora na kaci oqo, ke ra lewenilotu se sega, sa rawa me ra votai talega ena cakamana ni veivosoti. Ena tavoya laivi na Kalou na wai ni matadra ni oca, kei na veivutuni, na yololailai, na rere kei na kilai ni cala. Ena sosomitaka na tagi na marau, ena sosomitaka na mata ni lomaleqa kei na lomaocaoca na mata mamarau.

Na veisereki! Na vakacegu! Na marau! Sa rawa me ra vosoti ka vakadodonutaki ka vakasavasavataki o ira era sa bikai tu ena itovo vakatani kei na rarawa kei na ivalavala ca kevaka era na lesu vua na Turaga, vuli mai Vua, ka vakamuria na nona ivunau. Sa rawa me da wasea na cakamana oqo oi keda kece sara eda gadreva me da veivutunitaka na veicala kei na malumalumu ni veisiga.⁴

Eda gadreva taucoko tu na veivutuni.

“… Sa sega ni rawa me curu ki na matanitu ni Kalou e dua na ka sa tawa savasava.…” (1 Nifai 15:34.) Ka vakakina ni “… sa sega na ka tawa savasava sa tiko vata kei na Kalou.…” (1 Nifai 10:21.) Na ibalebale ni vosa tawa savasava ena ivola oqo kivei ira na parofita sa tautauvata na kena ibalebale vua na Kalou. Kivua na tamata ena via vakaoqo na kena ibalebale ni vosa oqo—me kena ivakaraitaki, e dua na tiki ni duka lailai ena sega ni vakaduka e dua na sote se vinivo vulavula. Ia kivua na Kalou ka sa uasivi sara, na savasava sa kena ibalebale na yalo kei na itovo savasava, ke lailai sobu mai na ka oqo, ena ivakatagedegede cava ga, e sa na ivalavala tawa savasava ka sa na sega ni rawa ni tiko vata kei na Kalou.

Kevaka me a sega na isolisoli veivakalougatataki ni veivutuni kei na veivosoti ke a dua dina na vakanuinui tawayaga ni tamata, ni sega tale ni dua vakavo ga na iVakavuvuli e a bula tawa cala ena vuravura oqo.⁵

E se bera vakadua ni dua na siga ni nona bula e dua na tamata me sega ni gadrevi kina na veivutuni me baleta na nona tiko vinaka kei na ilakolako tawamudu.

Ia e vuqa sara vei keda ni da vakasamataka na veivutuni e vaka me da vakawalena ka nanuma ni yaga ga vei ira na turaga kei na marama watida, noda itubutubu, luveda, wekada, o ira na noda itokani, na vuravura—tamata tani kei na tamata kecega ka sega ga ni o keda. Sa vakakina na kena vakasama ka kilai levu tu se na kena vakanananutaki ni a vakarautaka na Turaga na veivutuni me baleti ira walega era laba se veidauci se butako se vakayacora na veicala bibi tale eso. Oqo e sega ni vakakina. Kevaka eda yalomalua ka gadreva dina na bulataka na kosipeli ena qai donu kina ena noda vakasama ni veivutuni sa kovuta kece sara na veika eda vakayacora ena bula oqo, na ka vakayalo se na kena e vakayago. Na veivutuni e sa baleta na tamata yadua ka se bera ni uasivi sara.⁶

Na veivutuni sa idola ni veivosoti. E sa tadola tu na katuba ki na marau kei na vakacegu ka dusimaka na salatu ni bula ki na matanitu ni Kalou. E dolava na yalomalumalumu ena loma ni tamata ka yaco na yalona me yaloraramusumusu ka soli koya ki na lewa ni Kalou.

Ni “sa ivalavala ca oqo na talaidredre ki na vunau” (1 Joni 3:4), ki na ivalavala ca vakaoqo sa tu na kena itotogi ena lawa tawamudu. Na tamata yadua e tuvaki vinaka tu na nona bula ena saumi taro ki na ivalavala ca e vakayacora, ka na rawa me totogitaki ki na cala o ya. Ia, na mate ni Karisito ena kauveilatai ena yalani keda ena itotogi tawamudu ni ivalavala ca eso. E a ciqoma o Koya na itotogi ni ivalavala ca kei vuravura, ka sa namaki kina vei ira era na veivutuni ka lako yani vua ena vosoti na nodra ivalavala ca ka vagalalataki mai na itotogi.⁷

Sa tiki ni veivutuni dina na liaci ni ivalavala ca kei na yalo rarawa e vakalou.

Na veivutuni sa dua na lawa veikauwaitaki ka ivakaraitaki ni loloma vakalou. E tawamudu ka rabailevu.… E levu na kena gacagaca, ka ra sa yaga yadudua ki na veivutuni e taucoko.…

E sega ni dua na gaunisala vakatui ki na veivutuni, ka sega na gaunisala vakaikoya ga ki na veivutuni. Na tamata kecega me na vakamuria na sala sa vakarautaki se tamata vutuniyau se dravudravua, vuli se sega, balavu se lekaleka, ravouvou se tamata daukerekere, tui se tawavanua. “Ni sa sega ni vinakati ira vakailoa na tamata na Kalou.” (Roma 2:11.) …

Ni se bera ni cakacaka mana na veika ni veivutuni e gadrevi me vakayacori na imatai ni kalawa. Na imatai ni kalawa, o ya na nona liaca rawa o koya na tamata ivalavala ca na nona caka cala. Oqo na kilai yalona, na vakadeitaki ni ivalavala ca. Ni sega ni yaco na ka oqo ena sega kina na veivutuni dina me baleta ni sega ni liaci na ivalavala ca.…

Na gauna eda sa kila rawa kina na bibi ni noda ivalavala ca, sa rawa me da muataka na noda vakasama me muria na ituvatuva vakaoqo me vagalalataki keda mai na revurevu ni ivalavala ca. E a saga o Alama me vakaraitaka na ka oqo vei Korianitoni ena nona kaya: “… Ia mo kauwaitaka ga na nomu ivalavala ca ka veivutunitaka sara.… Mo kakua ni vakalewa … me iulubale ni nona ivalavala …” (Alama 42:29–30.)⁸

Na Yalo Tabu e rawa ni vakaitavitaki koya ena itavi bibi ni vakatakilai vua na tamata cakacala na nona ivalavala ca. Ena dau veivuke o koya ena kena vakatakilai “na dina ni veika kecega” (Moronai 10:5); ena vakavulici ni veika kecega ka vakavotuya ki na vakasama ni tamata (Joni 14:26); ka vakatakila ki na vuravura ni ivalavala ca (Joni 16:8).

Sa dau vakavuqa me ra vakaraitaka na tamata ni ra sa veivutuni ia era a lomaleqataka walega na cala era a cakava. Ia na veivutuni dina ena vakatakilakilataki walega ena yalo rarawa vakalou ka veisautaki keda, veivakavoui, ka veivakabulai. Na kena rarawataki e sega ni rauta … a tukuna vakaoqo o Paula vei ira na yalododonu e Korinica:

“Au sa qai reki, ka sega ga ni dou a vakararawataki ni dou sa rarawa ga ki na veivutuni; ni dou sa vakararawataki me vaka na loma ni Kalou, me kakua ni yali vei kemudou e dua na ka ena vuku i keitou.

“Ia na rarawa sa vaka na loma ni Kalou sa vakayacora na veivutuni ki na bula o koya sa sega ni veivutuni tale: ia na rarawa vakavuravura sa vakayacora na mate.” (2 Korinica 7:9–10.)⁹

Sa tiko na veika e lavaki ki na veivosoti yadua. Me veiraurau na ivadreti kei na mavoa. Na lolo, na masumasu, na yaloraramusumusu me veiraurau se levu cake mai na ca o ya. E gadrevi kina na yalomalua kei na yalo bibivoro. E dodonu me vakayacori na “veivutuni ena sulutaga kei na dravusa.” Me laurai na wainimata kei na saumaki ni yalo.¹⁰

Na vakanadakui ni ivalavala ca e okati kina na tara ni dua na bula vou.

Sa dina sara, ni sega ni rauta na veibeitaki ni caka cala. Ena ca sara ka veivakarusai kevaka me sega ni sala vata kei na nona sasaga me vagalalataki koya mai na caka cala. Me sala vata na veibeitaki, qai muri tarava yani na gagadre ni yalo me vakasavasavataka na caka cala ka vakaisosomitaki lesu na veika a vakayali ena vuku ni cala o ya.¹¹

E tiko e dua na vakatakilakila dina ni veivutuni. Oqo na kena vakanadakui na ivalavala ca. Kevaka ga me na sega tale ni tomana na tamata cala na nona ivalavala ca ena vei inaki dodonu—me baleta ga na kena vakasamataki na bibi ni cala o ya kei na yalo e gadreva me vakamuria na ivakaro ni Turaga—sa qai veivutuni dina o koya. Na lawa oqo e a vakarautaka na Turaga: “Raica oqo ga na sala dou na kila kina na tamata sa veivutuni vakaidina—ena tusanaka na nona ivalavala ca, ka biuta laivi sara vakadua” (V&V 58:43. Vakuri ena vosa kala.)

E na dua tale na kena itukutukuni, e sega ni veivutuni dina me yacova ni sa vakanadakuya vakadua na tamata na nona sala ni caka cala ka butuka yani e dua na salatu dodonu.… Ena sega ni tete yani na kaukauwa ni veivakabulai vua e dua e vinakata me veisautaka walega na nona bula. Na veivutuni dina ena matanataki.

E sega ni dodonu vua e dua me kidroataka na kena vinakati na cakacaka, ka sega walega ena nona gadreva. Ni dina ga, ni cakacaka ena toroya cake na noda bula vakayalo kei na yagoda.¹²

Na kena vakanadakui vakadua na ivalavala ca ena sega walega ni gadrevi kina na vakanuinuitaki ni veika vinaka. Me na vakayacora o koya. Ena gadrevi me na cata sara na nona rawai ena ivalavala ca. Me na kila vakaikoya ni sa vakanadakuya sara na ivalavala ca ia e sa veisautaka na veika e vakavolivolita tiko na ivalavala ca oqo. Me kakua tale ni lakova na vanua se na iwalewale kei na veika a yaco kina na ca o ya, ni veika oqo ena rawa sara ga me kena ivurevure tale. E dodonu me vakanadakui ira na tamata era okati ena ivalavala ca oqo. Ena sega ni rawa beka me cata na tamata o ya ia e dodonu me lako tani mai vei ira kei na veika e a veiwekanitaka na ivalavala ca o ya. E dodonu me kauta tani na ivola, vatu talei, kei na veika ena dau vakananuma lesu kina o koya “na gauna makawa” kei na “veisiga sa sivi.” E dodonu me sa guilecava na itikotiko, naba ni talevoni, tamata, vanua kei na veika a yaco mai na gauna makawa ni ivalavala ca, ka taraicake e dua na bula vou. E dodonu me tagutuva na veika kece ka na rawa ni vakavurea na vakasama makawa.¹³

Na kena vakanadakui na veika butobuto, na vakavoutaki ni bula, veisautaki ni itovo, cokonaki ni vakarau se na kena vakavinakataki, eda na gadreva kina na veivuke ni Turaga, ka na rawa ni yaco vei keda kevaka eda na vakayacora na noda itavi. O koya ga ena vakararavi matua vua na nona Turaga ena yaco me vakatulewataki koya vakaikoya ka na rawa me rawata na veika kecega ena saga me vakayacora, me vaka beka na kena rawati na peleti parasa, taya e dua na waqa, vorati e dua na itovo, se valuta rawa e dua na cala waka titobu.¹⁴

Na vakatutusa e veivakacegui.

Na vakatusai ni ivalavala ca sa dua na ka bibi ka gadrevi ena veivutuni ka vakakina na kena rawati na veivosoti. Sai koya e dua na ivakatakilakila ni veivutuni dina, ni, “Oqo ga na sala dou na kila kina na tamata sa veivutuni vakaidina—ena tusanaka na nona ivalavala ca, ka biuta laivi sara vakadua.” (V&V 58:43; vakuri ena vosa kala.) …

Na vakatutusa ena rairai dua toka vei ira na ka dredre vua na tamata ivalavala ca me vakayacora. E dau tarovi koya na nona madualaka me kilai na nona cala ka vakadinadinataka na nona ivalavala ca. Ena so na gauna na nona sega ni veivakabauti mai vei ira na tamata ena laki vakatusa kina na nona cala ka sa vakadeitaka kina me na vunia na veika oqo e lomana.…

Ena nona kila na yalodra na tamata, kei na nodra inaki, kei na nodra rawa ni veivutuni ka vakatorocaketaki ira vakaiira, sa dau wawa na Turaga me qai veivosoti ena gauna sa taucoko kina na veivutuni. Sa dodonu vua na tamata e cala me “yalo raramusumusu ka yalo bibivoro” ka rawa vua me talairawarawa ka vakayacora na veika kece e gadrevi. Na nona vakatusa na nona ivalavala ca bibi ki na dua na mata vakatulewa dodonu ni Lotu sai koya e dua vei ira na veika e lavaka na Turaga. Na ivalavala ca oqo e okati kina na veidauci, veibutakoci, na ivalavala vakasisila tale eso ni duavata vakayago, kei na ivalavala ca lelevu tale eso vakaoqo. Na ivakarau ni vakatutusa vakaoqo ena vakadeitaka na vakatulewataki ka taqomaki ni Lotu kei ira na lewena ka muataka donu na ilakolako nei koya na tamata cala ena salatu ni veivutuni dina.

E vuqa sara na tamata cala ena nodra madua kei na dokadoka era sa vakayacora ga na lomadra, ka ra cakava ga, e dua na masu lekaleka vua na Turaga ka ra nanuma ni a rauta me vakatusai ni nodra ivalavala ca o ya. “Ia au sa vakatusa oti na noqu cala vua na Tamada Vakalomalagi,” era na kaya mai, “ka sa rauta vinaka o ya.” E sega ni dodonu o ya kevaka me vakayacori e dua na ivalavala ca levu. Sa vinakati kina e rua na ivakarau ni veivosoti me kauta mai na vakacegu vua na tamata cala—e dua mai vei ira na mata vakatulewa dodonu ni Lotu ni Turaga, na kena ikarua sai koya mai vua sara ga na Turaga. [Raica Mosaia 26:29.) …

… Na vakatutusa vinaka duadua e vakayacori ena yalodina, ka sega ni vakaukauwataki. E sa lomana sara ga mai o koya e caka cala, ka sega ni vakayacora baleta ni a kunei ni cala. Na vakatutusa vakaoqo … sa ivakatakilakila ni tomani tiko ni vakatutusa. Sa vakaraitaka tiko na nona vakadeitaka o koya e cala na nona ivalavala ca kei na nona gadreva me vakanadakuya na veika butobuto. Na vakatutusa ena yalodina sa tawamudu na kena taleitaki mai vua na Turaga ka sega mai na kena e vakaukauwataki, sega kina na yalo e raramusumusu, na kena e vakaraitaki mai vakasaurara ni sa kilai na nona cala ena veivakatarogi. Na vakatutusa e vakaukauwataki vakaoqo e sega ni vakaraitaka na yalomalua ka na dau rawati mai kina na loloma vakalou ni Turaga: “… Raica koi au na Turaga au sa bokoca na ivalavala ca; au sa yalololoma vei ira sa vakatusa na nodra ivalavala ca, ka yalomalumalumu.” (V&V 61:2; vakuri ena vosa kala.)¹⁵

Me vaka ga na ivalavala ca lelevu a vakamacalataki taumada … ena gadrevi me vakatusai ki na mata vakatulewa dodonu ni Lotu, na vakatutusa vakaoqo e sega ni gadrevi se me vakayacori ena vuku ni ivalavala ca taucoko. Na ivalavala ca lalai ia na kena e vakamavoataka na yalodra na tamata eso—na duidui vakaveiwatini, na veicudruvi, na vakaduiduile kei na veika vakaoqo—e dodonu ga me laki tusanaki ki vua se vei ira na tamata e vakamavoataki, ka sega ni okati kina eke na vakatulewa ni Lotu.¹⁶

Na vakatutusa e veivakacegui.… Na vakatutusa e sega walega ni kena vakaraitaki ni cala ki na mata vakatulewa dodonu, ia sa kena wasei talega na icolacola bibi me vagalalataki kina. Ena talaucaka kina na nona icolacola vua e dua tale ka na rawa me colata na icolacolaa bibi o ya. Sa na qai yaco mai na yalo vakacegu ni kena muri na ituvatuva e tarava me vakayacori na veika kece e gadrevi me vagalalataki kina mai na icolacola bibi ni ivalavala ca.¹⁷

Sa tiki bibi ni veivutuni na vakalesui ni veika sa yali.

Ena gauna sa sotava kina e dua na tamata na yalo rarawa bibi kei na yalo raramusumusu ni sa vakadeitaka na nona ivalavala ca; ena gauna e sa vakanadakuya kina na nona caka cala ka sa lomana me cata sara; ka ni sa vakatusa ena yalomalua na nona ivalavala ca vua na Kalou kei ira na mata vakatulewa dodonu e vuravura—ni sa vakayacori na veika oqo, sa qai vo na kena vakalesui mai na veika a yali. E dodonu me na vakavinakataka tale na veika a vakacacana, butakoca, se cala kina.¹⁸

Na tamata ivalavala ca ka sa veivutuni sa gadrevi me vakalesuya tale na veika kece sara e rawa ni cakava. Au kaya “na veika kece sara e rawa ni cakava” baleta ni tiko eso na ivalavala ca ena sega ni rauta rawa na kena cakacaka ni vakalesui mai, kei na kena tale eso e sa vakatikina ga na veika e rawa ni vakalesui mai.

O koya e butako se basubasu sa na rawa beka me vakatikina na veika e vakavinakataka o ya na vakalesui mai ni ka a butakoci. O koya a lasu ena rawa me na qai tukuna na ka dina ka vakavinakataka ki na dua na ivakatagedegede na ka e vakacacana na lasu o ya. Na kakase ka a vakacacana na irogorogo vinaka ni dua na tamata sa rawa me vakavinakataki vakatikina ena sasaga gugumatua me vakalesui tale na kena irogorogo na tamata a vakacacani. Kevaka ena ivalavala ca se vakacala ka, e sa vakacacana kina o tamata cala e dua na iyau, e gadrevi me vakaisosomitaka se sauma taucoko se vakatikina.

Kevaka e sa rarawa ena vuku ni nona cala e dua na tamata ka kauta mai na madua vei watina kei iratou na gone, ena saga vagumatua me vakalesuya mai na nodratou veivakabauti kei na loloma ena veiqaravi ena yalodina kei na dodonu. Era okati talega eke o ira na marama vakawati kei na tina. O koya gona kevaka era caka cala na gone vei ira na itubutubu, sa tiki tiko ni nodra veivutuni me ra vakavinakataka na cala o ya ka me ra rokovi ira kina na nodra itubutubu.

E kena i vakarau ni dodonu vei koya e veivutuni me vakayacora e vuqa na ka me vakavinakataka na ka sa yaco. “Na yalo raramusumusu kei na yalo bibivoro” ena dau kunea na salatu ni kena vakavinakataki na veika eso. Na yalodina ni veivutuni e gadrevi vei koya e veivakamavoataki me cakava ena nona igu taucoko me vakavinakataka na cala e vakayacori.¹⁹

Ena gauna ni veivutuni e dodonu me da vakalesuya na veika e rawa kevaka e sega na veika taucoko sara. Ia ena veika kece oqo e dodonu me da nanuma tiko ni o koya na tamata ivalavala ca e vakamamasu tiko, ka gadreva tiko me vakavinakataka na nona cala, sa dodonu talega me vosoti ira na tamata era caka cala vua. Na Turaga ena sega ni vosoti keda vakavo ga ke da sa galala tani mai na lomaca kecega, na cudru kei na veibeitaki vei ira na wekada.²⁰

Na veivutuni dina e okati kina na yalodina ena kena bulataki na vunau ni Turaga.

Na ulu ni ivakamacala ni nona ivakatakila ena gauna oqo, a vakaraitaka kina na Turaga e dua vei ira na gacagaca dredre e gadrevi ena veivutuni dina. E sa tiki dredre toka ni veivutuni vei ira eso, baleta ni na vakaivakarautaka tiko ena nona bula taucoko. E kaya na Turaga:

“… Koi au na Turaga; au sa sega sara ni vakadonuya na ivalavala ca;

“Ia ko koya sa veivutuni vakaidina ka muria na vunau ni Turaga ena vosoti.” (V&V 1:31–32; vakuri ena vosa kala.)

Sa dodonu sara na ivolanikalou. iMatai, na tamata me veivutuni. Ni sa cakava o ya sa qai gadrevi me bulataka na vunau ni Turaga me rawata tale kina na nona itutu vinaka. E gadrevi na ka oqo me vakataucokotaki kina na veivosoti.…

Me vaka ga ni da dau vakayacora kece na cala lelevu ka lalai, eda gadrevi me da veivutuni ga ena veisiga, ka kakavaki yani ena toroicake ni noda rai kei na itovo. Ena sega ni rawa vua e dua na tamata me vakayacora kece na ivunau ni Turaga ena loma ga ni dua na siga, dua na macawa, dua na vula se dua na yabaki. Oqo e dua na sasaga ena drodrova yani na bula taucoko ni dua na tamata.…

… Na veivutuni sa okati talega kina na solibula kei na veika kecega ki na parokaramu ni Turaga. Na tamata cala o ya e se bera ni taucoko na nona veivutuni kevaka e sega ni solia na nona ikatini, sega ni laki lotu, beca na Siga ni Vakacecegu, sega ni masu vakamatavuvale, sega ni tokoni ira na vakaitutu ena Lotu, voroka na Vosa ni Vuku, sega ni lomana na Turaga kei ira na wekana.… Ena sega ni veivosoti na Kalou vakavo ga ni sa vakaraitaka na tamata caka cala ni sa veivutuni vakaidina ka drodrova yani na gacagaca ni nona bula taucoko.…

“Na kena matanataki na vunau” e okati kina e vuqa na itavi qaravi nei koya e yalodina.… Na cakacaka vinaka ena yalo gugumatua ka cokonaki ena vakatulewa dodonu sai koya na ka e gadrevi tiko. Me kena ikuri, me dua na sala vinaka ni kena vagalalataki na revurevu ni ivalavala ca ena dua na bula o ya na kena kau yani na rarama ni kosipeli vei ira na tamata era sega ni se marautaka. Sa na gadrevi kina na cakacaka vata kei ira na lewe ni Lotu luluqa kei ira mai taudaku—ka vakabibi ga vei ira mai taudaku. Mo vakasamataka na veika sa tukuna na Turaga me baleta na veivosoti ni ivalavala ca ki na cauraki ni ivakadinadina ena kena rokovi na cakacaka ena iotioti ni gauna oqo:

“Raica au a vosota na nomudou ivalavala ca ena ivakaro oqo—io mo dou yalodina tikoga ka ia na masumasu ena yalo vakarokoroko; ia mo dou tukuna yani ki vuravura taucoko na veika sa vakatakilai vei kemudou.” (V&V 84:61. Vakuri ena vosa kala.)²¹

Eda sa kila tiko beka na vuna sa vakamasuti keda tiko kina na Turaga ena udolu na veiyabaki oqo me da lako yani vua? Sa dina sara ni sa tukuna vei keda na Turaga na veika e baleta na veivosoti ka curuma mai na veivutuni, kei na vakacegu e yaco mai ena vuku ni lomaleqa ni caka cala, kei na nona vakamuria na nona masu lagilagi vua na Tamana ka umanaki ena veivakameautaki ni loloma kei na yalayala oqo:

“Dou lako mai vei au, koi kemudou vakayadua ga sa oca ka colata na icolacola bibi, ia kau na vakacegui kemudou.

“Vakataqara vei kemudou na noqu ivua, ka vuli vei au; niu sa yalomalua ka yalomalumalumu, dou na kunea kina na vakacegu ni yalomudou.

“Ni sa rawarawa na noqu ivua ka mamada na noqu icolacola.” (Maciu 11:28–30.)

Au sa nuitaka ka sa noqu masu ni ra na ciqoma o ira na tagane kei na yalewa ena veivanua kecega na veisureti totoka oqori ka yaco me cakacaka na iVakavuvuli ena nodra bula yadudua ena cakamana cecere ni veivosoti.²²

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Vakayagataka na vakasama eso oqo ena nomuni vulica na iwase oqo se ena nomuni vakavakarau mo ni veivakavulici. Raica na tabana e v–ix, me baleta na ikuri ni veivuke.

E a vakatoka o Peresitedi Kimball na veivosoti me “cakamana ni cakamana” (tabana e 41). Ena sala cava sa dua kina na cakamana na veivosoti? (Kena ivakaraitaki eso, raica na tabana e 40–42.)
Ena nomuni wilika na tikina ka tekivu tiko ena tabana e 42 mo ni vakanananutaka mada se na vakaevei na keda ituvaki ni yali na iVakabula kei na Nona Veisorovaki.
Wilika na ikalima, ikaono, kei na ikavitu ni parakaravu ena tabana e 44. Ena sala cava o ni nanuma kina ni rau duidui na “yalorarawa vakalou” kei na ivakaraitaki ni veivutuni? Na ivolanikalou cava e vakaraitaka tiko na yalorarawa vakalou ka baleti keda edaidai?
Ena tabana e 45–47 e vakaraitaka tiko kina o Peresitedi Kimball na sala ni kena vakanadakui na ivalavala ca kei na “taraicake e dua na bula vou.” Eda na vakayagataka vakacava na ivakasala oqo ki na dua na ivalavala ca eda saga tiko me da vorata rawa—kena ivakaraitaki, na yalo vakasisila, veivosacataki, se na veimau ilavo?
Raica lesu na tabana e 47–49. Na cava e dredre kina vei ira eso me ra vakatutusa? Na kalougata cava e dau yaco mai ni vakayacori na vakatutusa vua na Turaga? ki vua na bisopi se peresitedi ni tabana? se kivei ira eda caka cala vei ira?
Vakananuma mada na imatai ni parakaravu ena tabana e 50. Na cava na ibalebale ni kena vakavinakataki na ivalavala ca? Ena sala cava me kila vakavinaka kina e dua sa veivutuni na veika me cakava me vakavinakataka kina na nona ivalavala ca?
E duidui vakacava na ivakavuvuli nei Peresitedi Kimball ena iwase oqo mai na ivakavuvuli lasu ni veivutuni sai koya na kena vakayacori na veika sa tuvalaki tu me cakacakataki?

iVolanikalou Veiwekani: Aisea 1:18; Mosaia 4:3; Alama 36: 12–26; V&V 19:15–20; 64:8–9

clouds — “Na veivutuni kei na veivosoti ena vakararamataka sara e dua na bogi buto.”

bishop interviewing man — “Na vakatutusa e veivakacegui.”