Wase 21

Na Parofita ko Josefa Simici

Ko Josefa Simici e iyaya ena ligana na Turaga ena kena vakalesui mai na veika kece a yali ena veisenijiuri ni butobuto vakayalo.

Na Bula nei Spencer W. Kimball

Ena 1970 vakacaca, e a lako kina ko Peresitedi Spencer W. Kimball vata kei ira na veiliutaki tale eso ena Lotu ki vuravura raraba me sotavi ira na lewenilotu ena veikoniferedi ni iwasewase. Ena dua vei ira na koniferedi oqori, a vakaraitaka kina na vakavinavinaka ena isolisoli mai vua na Parofita ko Josefa Simici:

“Baleta ni a lako e dua na gonetagane yabaki tinikava me laki masu e veikau mai Niu Ioka, era sa lako mai kina na drau vakaudolu na tamata ki na koniferedi ni iwasewase. Baleta ni a lako na gonetagane yabaki tinikava ko ya ki na veikau, ni wilika oti ena ivolanikalou, ‘Ia kevaka sa lailai na vuku vua e dua vei kemudou, me kerea vua na Kalou’(Jemesa 1:5), baleta ni a bulataka na ivakatakila mai cake, sa tu kina oqo vei keda na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai. Sa tu vei keda na veivakalougatataki kece sara ka na rawa ni da yaco kina me da tamata mamarau duadua e vuravura taucoko, baleta ni a lako e dua na gonetagane yabaki tinikava me laki masu ki veikau. Au vakavinavinaka vakalevu ni a raica rawa na nona gaunisala ki veikau ko Josefa, kau vakavinavinakataka talega ni a kila na ka me cakava ka vakakina ni a tudei na nona vakasama me ciqoma na vosa ni Turaga ni yaco mai ka vakalevulevuya ka tara na matanitu oqo.”¹

Ena dua tale na gauna, e vakamacalataka kina o Peresitedi Kimball na nona nanuma ena gauna e sarava kina e dua na kena iyaloyalo na Parofita o Josefa Simici ka tu ena dua na rumu ena Valetabu e Salt Lake: “Au rai yani ki na lalaga e liu, ka raici Josefa Simici, kau qai vakasamataka sa dua na parofita cecere dina sara ko Josefa Simici. E sega ni tamata walega ko koya.… au vakasamataka na nona dau vakacacani kei na veika rarawa a sotava. Au vakasamataka na ivakatakila kece sara a yaco mai lomalagi ki vua ka qai solia mai vei keda. Au qai rawata tale eso na kaukauwa vou.”²

iVakavuvuli nei Spencer W. Kimball

A kacivi ko Josefa Simici me parofita me vaka na nona kila taumada kei na nona vuku na Kalou.

E a vakarautaki taumada ko Josefa Simici ena veisenijiuri ni bera ni sucu. A vakayacani me yacana ko Josefa ni se bera mada ga ni sucu [raica 2 Nifai 3:14–15]. Na nona itavi me lako mai ki vuravura ena kena gauna dodonu ena veigauna e muri oqo me dolava na katuba ki na vuravura cecere, me solia na kosipeli vei ira, me solia na matabete vei ira, ka solia vei ira na inuinui ni ra sa vakanamata tiko ki na bula tawamudu.³

O Josefa Simici, na parofita ni Turaga, a vakatikori, lesi ni bera ni sucu mai, ka lesi ena veitabagauna sa sivi, me lako mai ena gauna oqo ka… dolava na vuravura ena vunautaki ni kosipeli dina ka bula.

… A lako mai ko Josefa Simici ki na vuravura oqo ka a tagica tu na veivuke; a vakaleqai tu ena vica na drau na yabaki.… Sa oti e drau vakadrau na yabaki mai na gauna a tiko kina e dua na parofita.… Ka sa kena gauna.⁴

E dina sara na Kalou na Tamada kei na Luvena ko Jisu Karisito, ka rau a rairai ki vei Josefa Simici, e dua na cauravou ena itabayabaki ni Matabete i Eroni, me solia vua na gone oqori na idusidusi me baleta na kawatamata, erau sega ni dau rairai wale tu ga mai ki vua e dua na tamata ena vuravura. Ia, e kaya na Turaga ni rairai oqo, ka sa tuvai tu mai vakamatau, a yaco baleta, “Koi au na Turaga, au sa kila tu na veika rarawa ena yaco vei ira na kai vuravura; a ka oqo au sa kacivi Josefa Simici kina na noqu tamata, ka vosa vua mai lomalagi, ka solia vua na vunau.” (V&V 1:17.)

E sega ni dau vakayacora tu ga vakaveitalia na Turaga e dua na ka, ia e dau tuvalaki vakamatau ena veigauna kece me vaka e dua na tama dauloloma.⁵

Na iMatai ni Raivotu nei Josefa Simici e dolava e dua na itabagauna vou ni ivakatakila vakalou.

Ena veigauna ni gagadre bibi, ena veigauna digitaki, ena gauna veiganiti, sa dau vakatakilai Koya na Kalou vua na tamata sa vakarau tu me baleta na veivakatakilai vakaoqo. Ia me vaka ni sai koyakoya tikoga na Kalou ena noa, nikua, ka tawamudu, ena sega ni rawa ni tasogo ko lomalagi vakavo ga kevaka ena lokataka na tamata ena vuku ni nona tawa vakabauta.

Ena noda itabagauna a sotavi kina e dua na ka vakaoqo. Na kena gadrevi me vakatotolotaki; sa robota tu na vuravura e dua na vukitani ka solegi ira na tamata na butobuto, sa buwawa na vakasama ni tamata ka vakabutobutotaki na rarama [raica Aisea 60:2]. Sa yaco mai na gauna. Ena taqomaka na sore ni itei na galala ni bula vakalotu me yacova ni sa rawa ni kadre ka tubu. Ia na tamata a vakarautaki mai ena gauna ni itabagone, e savasava ka tadola tu na nona vakasama me savasava na nona vakabauta me baleta na nona vosa na Kalou ni na sega ni rawa ni kaukamea tikoga na lomalagi ka parasa tikoga na vuravura me vaka na kedra ituvaki erau a tu kina ena vuqa na senijiuri [raica Tiko Voli mai na Lekutu 26:19].

E sega ni dua na vakasama cala e tu makawa mai e votu vua na parofita ka se qai vakatorocaketaki tiko oqo. E a sega ni vakatawani ena ivalavala vakavanua kei na itukuni kei na vakabauta na veika tawakilai kei na veitalanoa buli ni veisenijiuri. E vulica na ka kecega. E masuta na kila ka kei na veidusimaki. Sa vakadruka na rarama na kaukauwa mai na butobuto. Ni tekiduru duadua ena loma ni veikau vakanomodi ka masu ena yalodina sa basika e dua na ivalu vakaturaga ka vakaseva na nona vakarusai. Ena vica vata na senijiuri, sa vakacacana ko Lusefa na vakasama ni tamata ka sa dredre vua me laiva na nona ile vakasetani. Oqori sa vakayavalata na nona kaukauwa. Me talanoataka mada ga vakataki koya ko Josefa Simici na nona italanoa:

“… Sega ni dede sa vaka e vesuki au e dua na kaukauwa ka vakamalumalumutaki au sara; io sa curumi au sara ka vesuka na wa ni yamequi.… sa ubi au mai na butobuto loaloa, kau kila niu sa na rusa vakaidina.

“… sa voleka sara meu rawai, ka meu waraka ga meu vakarusai—io me vakarusai au e dua na kaukauwa vuni mai na vuravura tani,… ena gauna sara ga oqori au sa raica kina e cake e dua na duru bukawaqa, donuya tiko na uluqu, sa sivia sara na ramase ni matanisiga.…

“… Au vakila sara ni sa tasere na qau ivesu. Ia ni sa mai toka e mataqu, au sa qai raica e rua na Tamata, ia na kedrau iserau kei na iukuuku sa sega ni vakamacalataki rawa, raica erau sa tucake tu ena maliwa lala donuya na mataqu. A sa kacivi au e dua vei rau, dusi koya na kena ikarua ka kaya: Oqo na noqu Gone ni Toko. Mo Rogoci Koya!“ [Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:15–17.]⁶

Na lomalagi ka ra a tasogo sara tu vakalevu ena vuqa na senijiuri era sa tadolavi tu ena gauna oqo. Na domo ka ra a vakanomodi ka vagalui ka sega tu ni rogoci ena vuqa na senijiuri sa tekivu oqo me ra vosa tale. Na ivakatakila ka a sa voleka sara ni yali se vakarusai sa tekivu me basika tale.…

E dua na dina vou, e dua na vakasama era sega tu ni kila e vuqa sara na tamata e vuravura, a basika mai, ena gauna o ya a dua ga na tamata e delai vuravura e kila deivaki ni dua na ka bula vakataki koya na Kalou, ni o Tamada kei na Luvena erau duidui ka bula vakataki rau ka rau taukena na yago [vakalagilagi] na yago vakalewe kei na sui [ka ni] sa buli o koya ena kedrau ibulibuli. Me vaka ni sa vaka na ibulibuli kei Tamana na Luvena, na Kalou na Tamana sa tautauvata kei na ibulibuli ni Luvena.⁷

E sega tale ni dua na ka e kau tani mai na taucoko ni raivotu oqo vei Josefa me a rawa ni sotava na inaki ni kena vagalalataki na kabukabu ni veisenijiuri. E a [sega] ni rawa ni vakaseyavutaka na vakasama makawa kei na vakanananu cala e dua wale tu ga na veivakauqeti, e dua na domo vuni, e dua na tadra.⁸

E a nuitaki vua na gonetagane oqo na uma vakasama cecere duadua me kilai vua na tamata. Nanuma, ena mataka ni vulaitubutubu o ya e sega ni bau duabulu vei ira na tamata taucoko e vuravura me kila vakavinaka tu na Kalou. Era lewe levu na tamata uasivi, ia era a lako voli kecega ena butobuto vakayalo ena veisenijiuri oqo. Ia oqo e dua na gonetagane e kila.…

E kila vakavinaka cake ko Josefa, mai vei ira kecega na tamata bula, na veika dina taucoko oqo:

E kila ni bula tiko na Kalou, ni o koya e dua na tamata sa [vakalagilagi], e vakalewe kei na sui, me vakataki keda se eda vakataki Koya, ena kena iBulibuli.

E kila ni italanoa lasu na itukutuku sa kilai tu mai vakabalavu me baleta na Kalou e tolu. E kila o koya ni o Tamana kei na Luvena e rua na ka bula duidui ka dui tu na kedrau ibulibuli, na domodrau, kei … na nodrau ivakarau.

E kila ni sega ni tiko e vuravura na kosipeli, ni a vulica mai vei iratou na Kalou, ni a sega ni tu e vuravura na Lotu dina, ni a tukuna vakakina vua na Kalou ni lomalagi kei vuravura.⁹

E rairai ni ivakatakila cecere duadua ka a soli e vuravura sai koya na kena ena mataka ko ya ena veikau mai Niu Ioka.¹⁰

O Josefa Simici na liga ni cakacaka ni Turaga ena kena vakalesui mai na kosipeli.

E a vakasalataki na parofita gone oqo ni na yaco me liga ni cakacaka ena ligana na Turaga ena kena vakalesui mai na kosipeli tawamudu vata kei na veika a mai yali ena veisenijiuri taumada. Sa qai mai tomani tiko ena veiyabaki na raivotu kei na ivakatakila oqo, a rogoci kina ka se baci rogoci tale na domo i Jiova, ena nona vakalesuya mai ki vuravura mai vua na parofita gone oqo na dina ni kosipeli, na matabete ni Kalou, na veiqaravi vakaiapositolo, na dodonu kei na kaukauwa, na tauyavutaki ni Lotu, me rawa kina ni tu tale e vuravura ki vei ira na tamata kecega era na ciqoma na ivakatakila kei na dina tawamudu.¹¹

E a rairai vei Josefa na parofita o Moronai ka tiko vata kaya me vica vata na auwa ena dua na gauna ena nona vakamacalataka na kena tawani na vanua ko Amerika mai vei ira na Liai ka vakatalega kina na iVola i Momani, ka na keli mai na qele ka vakadewataki.… na itukutukuvolai oqo na iVola i Momani, ena vukea na kena vakadeitaki na nona vakalou na Turaga ko Jisu Karisito.¹²

Ena isolisoli kei na kaukauwa ni Kalou, a vakadewataka kina ko [Josefa] na itukutukuvolai ko ya, sa kilai tu ena gauna oqo me iVola i Momani.¹³

E a vakatakilai mai na kosipeli ena vosa ena vosa kei na vunau ena vunau, ka sa vakalesui mai kina na dina, sa soli na kaukauwa ka vakatakilai na dodonu, ka sa yaco me veirauti na rarama kei na tamata sa tu me tauyavu kina na matanitu ni Kalou oqo ka a raica ko Taniela ena rua veimama na udolu na yabaki sa oti [raica Taniela 2:44–45].¹⁴

Ni sa oti na veisenijiuri babalavu ni butobuto vakayalo, sa tekivu me cila mai na rarama ni sa dolavi na itabagauna oqo ena ivakatakila. A ciqoma ko Josefa Simici na Parofita na ivakatakila mai vua na Turaga ka kauta mai kina ki vuravura na veika sa mai yali—na matabete ni Kalou—na veivakadonui, na kaukauwa, na dodonu me qaravi kina na veicakacakatabu vakalotu, kei na tomani tikoga ni nona ivakatakila na Turaga ki vei ira na nona tamata ki na vuravura oqo.¹⁵

E a soli vei Josefa Simici na kaukauwa, me rawa kina ni veivauci e vuravura ka me vauci talega mai lomalagi. Sa dau veisolisolitaki sobu mai vua e dua na peresitedi ki na dua tale na idola oqori.¹⁶

A dregata ko Josefa Simici na nona ivakadinadina ena nona dra.

E matata tu vei keda na itukutuku matailalai ni bula nei Josefa Simici. E a tukuna na nona raivotu lagilagi me baleta na Tamana kei na Luvena, a saqati ka vosa vakacacani kina. Era tabaka na dau tabaivola ni gauna oqo kei ira na Farisi na ivola kei na itukutuku lasu e vuqa, era biuti koya ki valeniveivesu… , boro kuluta ka qai kaburaka vua na vutinitoa, era vanai koya, ka cakava na veika kecega ena nodra kaukauwa me ra vakarusai koya kina. Ia ena nodra sasaga taucoko me ra taura na nona bula, a bula tiko ena loma ni vica na yabaki ni veivakacacani rarawa ka mosi me qarava kina na nona itavi me yacova ni sa qai yaco mai na nona gauna.

E a sotava e ruasagavulu kava na yabaki ni rarawa, e ruasagavulu kava talega na yabaki ni marau levu ena nona veivosaki vata kei na Kalou kei ira na tamata tale eso! Sa mai vakacavari na nona itavi—erau sa sema vata tale na lomalagi kei na vuravura; sa tauyavutaki tale na Lotu; era sa tuberi ko Brigham Young kei ira na iliuliu cecere tale eso me ra tomana; ka sa vakatikora ko koya e buradeladratou na Le Tinikarua na idola kece sara kei na kaukauwa e sala vata kei na itutu vakaiapositolo ka a taura tu ko koya, ka kaya kina vei ira: “Au sa vakotora na kena yavu mo ni qai cakacaka kina, ni sa toka e usouso ni domomuni na matanitu.”

Ka sa yaco mai na nona auwa me dregata kina na nona ivakadinadina ena nona dra, ka dau wasei vakavuqa vei ira na lewevuqa na nona itokani kei ira na nona meca.…

E dina ni a namaka me na kau tani vua na bilo, e kila ni na sega ni rawa ni levea. E kaya kina: “Au sa lako me vaka na lami sa laki vakamatei.” [Raica V&V 135:4.] …

Ia na veivakamatei dina! E rorogo na domo ni dakai! Ka drodro vakayauyau na dra ni vakabauta, ni a nanuma ko Hyrum na tuakana, me tiko vata ga kei koya. A dromu yani ki na qele na dra talei oqo, ka dregata yani e dua na ivakadinadina sega ni mate ka sega ni saumi rawa ka na dau rorogo tu ga ki na vakanananu kei na yalo.¹⁷

E a dregata ko Jisu na nona ivakadinadina ena nona dra. Sa vakakina ko Sitiveni. Sa dregata oqo ko Josefa Simici na nona ivakadinadina ena dra ka mate cauravou, me tukuna kina ki vuravura taucoko ni peleti ka vu mai kina na iVola i Momani a kunei ena dua na delana volekati Palmyra ena yasana ko Niu Ioka. Ia, na kilai ni ivola oqo kei na iVolatabu, ena nodra veiqaravi na agilosi, sa vakalesui tale mai kina ki vuravura na kosipeli i Jisu Karisito.¹⁸

E a taqomaki ka vakabulai na bula nei Josefa ena veigauna kece ni veivakacacani me yacova ni sa oti na nona cakacaka ka sa qarava na nona itavi ena vakalesui mai ni kosipeli kei na matabete kei na idola kece sara ni itabagauna, me yacova na gauna sa tauyavutaki rawa kina na matanitu. E a sega ni rawa ni vakamatei ni bera na gauna ko ya, e dina ga ni sa vorati koya tiko ko eli raraba. E vinakata me bula. E kamikamica tiko vua na bula. E koto kina na yalayala kamica ni duavata kei na nona matavuvale, o ira na wekana, kei na yalo vinaka e kauta mai ni sa seraka na cakacaka me taucoko. Ia, sa cava na nona cakacaka; sa rawa me ra tomana ena gauna oqo ko ira na iliuliu kaukauwa tale eso; sa gadrevi ko koya ena veivanua tale eso. E se qai yabaki tolusagavulu ga vakacaca, e se tamata gone sara, a mate, ka tomana na nona cakacaka ena veitabana tale eso.¹⁹

Era kaya vakaoqo, “Ena karusa na momani kevaka eda vakamatei ira na nodra parofita… ena nodra labati. E sega ni vakataratutu ni na veisau me rarawa na matadredredre ni yalovakacegu ena ivalavala vakaloloma, ena gauna era qai kila kina ni ra sa caqeta tiko na matanimoto, ka ra vakamavoataki ira tikoga. A sega ni vakarusai na vakabauta vakamomani ena veivakamatei ena vuku ni vakabauta, ia sa koto kina na kena bibi. E a vakabulabulataka na qele na yago ka dresulaki o ya mai na gasau ni dakai; na dra era a vakadavea a vakasuasuataka na sorenikau; ka na beitaki ira ki na tawamudu na yalo era sa tala yani o ya ki lomalagi. E a tikoga ka tubu na inaki.²⁰

E a sega ni yali na cakacaka nei [Josefa Simici]. E a toso tikoga ki liu na nona ivakadinadina, ki na tawa vakaiyalayala.²¹

Nikua e vuqa sara na tamata rogo ena nodra rawa ka vakavuli, ena nodra dau bulataka na veika era vakabauta ni dina, kei na bula savasava, era na tu ka vakadinadinataka ni nona vakamatei ko Josefa Simici ena vuku ni nona vakabauta, me vakataki ira era a vakamatei e liu, sa dua tale na ivakadinadina ni kena sa vakalou na kosipeli i Jisu Karisito, sa vakalesui mai ena kena taucoko mai vua na parofita yalomalumalumu ko ya.²²

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Vakayagataka na vakasama eso oqo ena nomuni vulica na iwase oqo se ena nomuni vakavakarau mo ni veivakavulici. Raica na tabana e v–ix, me baleta na ikuri ni veivuke.

Na cava o ni nanuma ni sai koya eso na ka cecere a vakatakila na turaga mai vua na Parofita ko Josefa Simici? (Me baleta eso na ivakaraitaki, raica na tabana e 267–71.) Ni tarogi kemuni e dua e sega ni lewenilotu me baleti Josefa Simici, na cava o ni na tukuna?
Na cava na nona itavi na Kalou kei na cava na nona itavi ko Josefa Simici ena kena dolavi na lomalagi me baleta na Vakalesui mai ni kosipeli? (Raica na tabana e 265,267–70.)
Na cava a qai kila ko Josefa Simici ni sa oti na iMatai ni Raivotu ka a sega mada ni se kila e liu? (Me baleta eso na kena ivakaraitaki, raica na tabana e 267.) Na sala cava o ni nanuma e veisau kina na lomana me baleta na Kalou kei koya? Sa vakauqeti iko beka vakacava na nomuni ivakadinadina me baleta na iMatai ni Raivotu?
Na sala cava a iyaya kina ni cakacaka ni Turaga ko Josefa Simici ena kena semati na lomalagi kei na vuravura? (Raica na tabana e 267–73.) Na cava na nomuni nanuma e kena ibalebale me da iyaya ni cakacaka ena ligana na Turaga?
E kaya ko Peresitedi Kimball ni ra a vakanuinui na ilawalawa me ra vakarusa na Momani ena nodra vakamatei Josefa Simici (tabana e 273–74). Na cava na nomuni nanuma kei na lomamuni ena nomuni vakasamataka na veika sa yaco ena Lotu mai na gauna sa mate kina ko Josefa Simici?

iVolanikalou Veiwekani: Aisea 29:11–14; V&V 135; 136:37–39

Joseph in Sacred Grove — “E rairai ni ivakatakila cecere duadua ka a soli e vuravura sai koya na kena ena mataka ko ya ena veikau mai Niu Ioka.”

restoration of Aaronic Priesthood — E tiki ni Vakalesuimai na nodrau ciqoma na Parofita ko Josefa Simici kei Oliver Cowdery na Matabete i Eroni mai vei Joni na Dauveipapitaisotaki ka sa vakaturi cake tale mai na mate.

Joseph and Hyrum — Na nona vakamatei ko Josefa Simici ena vuku ni nona vakabauta, e rau a mate vata kina kei Hyrum na tuakana ena 1844, “sa dua tale na ivakadinadina ni kena vakalou na kosipeli i Jisu Karisito.”