Ang Kinabuhi ug Pangalagad ni Wilford Woodruff
Misteryoso ang pamaagi og lihok sa Dios sa Iyang mga katingalahang gipanghimo; Mimarka ang Iyang mga tunob sa dagat ug misakay sa unos.”1 Sinugdanan kini sa paborito nga himno ni Presidente Wilford Woodruff, “Ang Dios Naglihok sa Misteryosong Paagi.”
“Ganahan siya [niana nga himno],” miingon si Presidente Heber J. Grant, nga nag-alagad isip usa ka Apostol sa dihang si Wilford Woodruff mao ang Presidente sa Simbahan. “Gikanta namo kini, siguro ko, usahay makaduha sa usa ka bulan sa among sinemana nga miting sa Templo, ug panagsa rang molabay ang bulan nga dili ipakanta ni Brother Woodruff kanang kantaha. May pagtuo siya niini nga buluhaton sa tibuok niyang kasingkasing ug kalag, ug naningkamot pag-ayo ginamit ang tanang gahum nga gihatag sa Dios kaniya alang sa kalamboan niini.”2
Si Matthias F. Cowley, kinsa nagserbisyo usab uban ni Presidente Woodruff, nakaobserbar: “Tingali wala pay tawo sa Simbahan nga mibati pag-ayo sa kamatuoran niining mga pulonga, ‘Ang Dios naglihok sa misteryosong paagi sa Iyang mga katingalahang gihimo,’ kay ni Wilford Woodruff. Espiritwal kaayo siya, hingpit kaayo nga mahalaron sa pagserbisyo sa Dios, nga sa iyang tibuok kinabuhi ang gipakita sa milagroso nga paagi ang katuyoan sa Dios. Wala gayud niya ibase ang iyang pagtuo diha sa mga milagro, mikumpirmar lamang kini unsay iyang gituohan sa iyang tibuok kasingkasing ug gisuportahan sa iyang mga ideya sa mga pagtulun-an sa Balaang Kasulatan.”3
Sa naobserbahan ni Presidente Grant ug ni Brother Cowley, ang paborito ni Presidente Woodruff nga himno mao ang angay nga tema sa iyang kinabuhi. Naghulagway usab kini sa kauswagan nga iyang nasaksihan sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Ang himno mabasa:
Mga Santos pagmaisugon;
Katalagman nga gikahadlokan
May kalooy ug mohatag og
Panalangin nimo.
Dayon ang katuyoan moabut,
Ipakita kada oras;
Mapait tingali kini,
Pero mahimong matam-is.
Si Wilford Woodruff maoy nag-unang sumasalmot sa importanting mga panghitabo sa unang kasaysayan sa Simbahan, ug pamilyar siya sa katalagman nga maoy makahatag og mga panalangin sa mga matinud-anon sa katapusan. Nakasinati siya sa kapait sa pagpanggukod ug pag-antus, pero bisan niining tanan nakaambit usab siya sa katam-is nga gigiyahan sa kamot sa Ginoo. Sa dihang iyang nahibaloan ang Pagpahiuli sa ebanghelyo, nakaangkon siya og klaro nga pagsabut sa buhat sa Dios.
Ang Pagkabata ug Kabatan-on ni Wilford Woodruff: Usa ka Lig-on nga Pundasyon nga Gihimo diha sa Panimalay
Natawo si Wilford Woodruff niadtong Marso 1, 1807, didto sa Farmington, Connecticut, ngadto nila ni Aphek Woodruff ug Beulah Thompson Woodruff. Sa nag-edad pa lang siya og 15 ka bulan, ang iyang inahan namatay tungod sa hilanat [spotted fever]. Paglabay sa tulo ka tuig, naminyo pag-usab si Aphek. Si Wilford ug ang iyang duha ka magulang nga igsoong lalaki gipadako sa ilang amahan ug sa ilang ina-ina, nga si Azubah Hart Woodruff. Si Aphek ug si Azubah adunay unom ka mga anak, upat niini namatay sa ilang pagkamasuso ug pagkabata.
Ang mga sinulat ni Wilford Woodruff nagpakita nga siya nagdako sama sa ubang mga batang lalaki sa iyang panahon. Mieskwela siya ug nagtrabaho sa uma sa pamilya. Nagtrabaho usab siya sa sawmill sa iyang amahan sa gamay pa kaayo siya, nakaangkon og eksperyensya nga nakatabang kaniya sa dihang midako na siya sa pag-abli sa iyang kaugalingong sawmill. Usa sa iyang paborito nga pagpalabay sa panahon mao ang pagpangisda, ug siya ug ang iyang mga igsoong lalaki sa kasagaran makakuha og isda sa suba nga nag-agi sa sawmill sa ilang amahan.
Iyang gimahal ang iyang pamilya ug nagtahud pag-ayo sa iyang mga ginikanan. Uban sa pagdayeg ug pasalamat iyang gihulagway ang iyang amahan nga kusgan kinsa kanunay nga “motrabaho pagayo” ug kinsa “usa ka tawo sa gugma nga putli, matinuoron, maligdong, ug matinud-anon.”5 Nahinumdom usab siya kon sa unsa nga paagi nga ang pagtudlo sa ebanghelyo sa iyang ina-ina nakatabang kaniya sa pagpangita sa tinuod nga Simbahan sa Ginoo.6
Bisan dako na siya, daghan sa iyang pinakamalipayong panahon sa iyang kinabuhi may kalabutan sa iyang mga ginikanan ug mga igsoon. Nagpasakop siya sa Simbahan sa samang adlaw nga nagpasakop ang iyang igsoon nga si Azmon. Nalipay siya sa dihang iyang natudloan ug nabunyagan ang iyang amahan ug ina-ina ug mga sakop sa ilang pamilya. Dayon iyang gisiguro nga ang buhat sa templo mapahigayon alang sa iyang inahan, usa ka kahigayunan nga iyang giingon nga igo nang ikabayad kaniya sa tanang mga paninguha sa iyang kinabuhi.7
“Ang Panalipod ug Kalooy sa Dios”
Sa pagpahinumdom sa iyang pagkabata ug kabatan-on, giila ni Wilford Woodruff ang gahum sa Ginoo nga miluwas sa iyang kinabuhi sa daghang mga higayon. Sa artikulo nga giulohan nga “Hugna sa mga Aksidente,” iyang gihulagway ang mga aksidente nga iyang nasinati, natingala nga buhi pa siya aron iya kining ikaistorya. Sama pananglit, miistorya siya sa usa ka panimpalad nga iyang nasinati didto sa uma sa pamilya: “Sa nag-edad pa ako og unom ka tuig, hapit ako mamatay sa nasuko nga toro. Ang akong papa ug ako naglawog og kalabasa ngadto sa kabakahan, [ug] usa ka toro nga nasuko miilog sa gikaon sa baka. Akong gikuha ang kalabasa. Miingon si papa nga ilabay ang kalabasa ug modagan. Midagan ako sa may bakilid, ug gidala ang kalabasa, determinado nga adunay katungod ang baka. Migukod ang toro. Sa hapit na ako niya maapsi, nahulog ako sa lungag sa poste; milayat ang toro ibabaw nako, gikuha ang kalabasa, ug gitusoktusok kini sa iyang mga sungay, ug mao untay nahitabo kanako, kon wala pa ako mahulog.”8
Miistorya usab siya sa usa ka aksidente sa dihang nag-edad pa siya og 17 anyos: “Nagsakay ako og kabayo nga wala nako mahibaloi nga masukihon diay, ug samtang nagdulhog sa batoon nga bungtod, ang kabayo nakakitag higayon, kalit lang misuki, ug midagan sa bakilid, bisan og batoon, kusog kaayo, ug nagsugod sa pagpamatid, ug misulay sa pagsalibay kanako ngadto sa mga kabatoan; pero milanding sa iyang ulo, migunit sa masig ka dalunggan nga nakigbugno sa kamatayon, nagpaabut sa higayon nga malabay ngadto sa mga bato. Samtang anaa niana nga kahimtang, naglingkod nga nagbikangkang sa iyang liog, nga walay rinda nga magamit sa paggiya kaniya gawas sa iyang mga dalunggan, misutoy siya sa pagdagan nga kusog kaayo, hangtud nga nabangga siya sa bato ug nalup-og sa yuta. Nalabay ako saylo sa iyang ulo ug sa mga bato, mga usa ka rod [mga lima ka metro o lima ug tunga ka yarda], ug nabusdak sa yuta sa saktong angulo sa akong mga tiil, nga ingon mao ra ang bugtong butang nga nakaluwas sa akong kinabuhi; kay, kon nabusdak pa ang laing parte sa akong lawas, namatay na unta ako diha-diha; ingon og, ang akong mga bukog mitusok sa akong kalawasan sama sa bagakay. Nabali ang duha ka parte sa akong walang tiil, ug grabing napiang ang akong buol-buol, ug hapit ako maligiri sa kabayo sa iyang pagpaningkamot nga makatindog. Ang akong tiyo, nga si Titus Woodruff, nakakita kanako nga natagak, nangayog panabang, ug gidala ako sa iyang balay. Naghigda ako gikan sa alas 2 sa hapon hangtud sa alas 10 sa gabii, nga wala matambali; dayon ang akong papa miabut, kuyog si Dr. Swift, sa Farmington, uban kaniya, nga mitarung sa akong mga bukog, ug misemento sa akong mga bitiis, ug gipasakay ako sa iyang karwahe mga walo ka milya paingon sa balay sa akong amahan. Ang akong pag-antus grabe kaayo. Hinoon, giatiman ako pag-ayo, ug paglabay sa walo ka semana makalakaw na ako ginamit ang mga sungkod.”9
Ang kinabuhi ni Wilford Woodruff padayong gipanalipdan, bisan pa sa kanunayng aksidente og bisan gani sa iyang pagkahingkod. Sa edad nga 41, iyang gisumarays ang mga disgrasya nga iyang nasinati, nagpasalamat nga giluwas sa Ginoo:
“Nabali ang akong duha ka mga tiil––duha ang nabali sa usa ka tiil––ang mga bukton, ang bukog sa dughan ug tulo ka gusok, ug duha ka buol-buol nalisa. Nalumos ako, mikaging ako sa kabugnaw, napaso ug napaakan sa buang nga iro––diha ako sa kusog kaayo nga tubig sa duha ka water wheels––miagi sa daghang grabe nga atake sa sakit, ug nahilo nga grabe kaayo––mitugpa sa mga ginuba nga rilis––hapit maigo sa mga bala, ug nakasinati og laing daghang makuyaw nga mga hitabo.
“Milagro kini para nako, nga sa tanang kadaut ug bali nga mga bukog nga akong nahiaguman, wala akoy piang, pero nakalahutay sa pinakalisud nga trabaho, pagka-expose ug mga pagbiyahe––nakalakaw og kwarenta, singkwenta, ug sa usa ka okasyon, saysienta ka milya sa usa ka adlaw. Ang panalipod ug kalooy sa Dios ania kanako, ug ang akong kinabuhi hangtud karon napatunhay; tungod sa maong panalangin gibati nako nga mohatag og kinasingkasing nga pasalamat ngadto sa akong Langitnong Amahan, mag-ampo nga ang nahibiling mga adlaw sa akong kinabuhi magahin sa pagserbisyo Kaniya ug sa pagtukod sa Iyang gingharian.”10
Pagtinguha ug Pagpangita sa Tinuod nga Simbahan sa Ginoo
Batan-on pa si Wilford Woodruff sa dihang nakahukom siya nga moserbisyo sa Ginoo ug magkat-on mahitungod Kaniya. Siya miingon, “Sa batan-on pa ako interesado kaayo ako sa hilisgutan mahitungod sa relihiyon.”11 Bisan pa niana, wala siya magpasakop og bisan unsa nga simbahan. Hinoon determinado siya nga mangita sa tinuod nga Simbahan ni Jesukristo. Nadasig sa mga pagtulun-an sa iyang mga ginikanan ug sa ubang mga higala ug pinaagi sa inspirasyon sa Espiritu, nakombinser siya “nga ang Simbahan ni Kristo wala pa sa yuta––nga dunay nawala gikan sa relihiyon nga putli ug walay mansa sa atubangan sa Dios ug nga ang dako nga kausaban hapit na moabut.”12 Nadasig kaayo siya sa mga pagtulunan sa usa ka tawo nga ginganlan og Robert Mason, kinsa nanagna nga si Wilford mabuhi nga makaambit sa bunga sa gipahiuli nga ebanghelyo (tan-awa sa mga pahina 1–3 niini nga libro).
Paglabay sa mga katuigan, sa pagtuo nga ang ubang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw makakuha og kaayohan sa iyang personal nga mga kasinatian,13 si Presidente Wilford Woodruff mosaysay kanunay sa istorya sa iyang pagpangita sa kamatuoran. Siya miasoy:
“Wala ako makakita og mga tinuohan kansang mga doktrina, pagtuo o praktis, uyon sa Ebanghelyo ni Jesukristo, o sa mga ordinansa ug mga gasa nga gitudlo sa mga Apostoles. Bisan og ang mga ministro niadtong panahona nagtudlo nga ang pagtuo, mga gasa, mga grasya, mga milagro ug mga ordinansa, nga natagamtam sa karaang mga Santos, gihunong ug wala na kinahanglana, wala ako motuo nga kini tinuod, nawala lamang kini tungod sa pagkawalay pagtuo sa mga katawhan. Nagtuo ako sa samang mga gasa, mga grasya, mga milagro ug gahum ipakita sa usa ka panahon sa kalibutan ingon man usab sa lain, sa dihang adunay Simbahan ang Dios dinhi sa yuta, ug nga ang Simbahan sa Dios i-establisar pagusab dinhi sa yuta, ug nga ako mabuhi pa aron makakita niini. Kini nga mga baruganan napatik sa akong hunahuna gikan sa pagbasa sa Daan ug Bag-ong Tugon, uban sa mainitong pag-ampo nga ang Ginoo mopakita kanako unsay sakto ug sayop, ug mogiya kanako sa dalan sa kaluwasan, bisan unsa pay opinyon sa tawo; ug ang paghunghong sa Espiritu sa Ginoo sulod sa tulo ka tuig nagtudlo kanako nga siya hapit na motukod sa iyang Simbahan ug gingharian dinhi sa yuta sa katapusang mga adlaw.”14
“Ang akong kalag nagpunting niining mga butanga,” siya miingon. “Sa akong pagkabatan-on nag-ampo ako adlaw ug gabii aron ako mabuhi pa aron makakita og usa ka propeta. Mibiyahe ako og liboan ka kilometro aron makakita og usa ka propeta, o usa ka tawo nga makatudlo kanako sa mga butang nga akong nabasa sa Biblia. Dili ako makaapil og bisan unsang simbahan, tungod kay wala akoy nakita nga simbahan niadtong higayona nga nagtudlo niini nga mga baruganan. Migahin ako og daghang mga oras sa tungang gabii, sa daplin sa sapa, sa kabukiran, ug sa akong galingan …, maghangyo sa Dios nga ako mabuhi pa aron makakita og usa ka propeta o tawo nga motudlo kanako sa mga butang sa gingharian sa Dios sa akong pagbasa niini.”15
Ang pagsiksik ni Wilford Woodruff natapos sa dihang nag-edad na siya og 26. Niadtong Disyembre 29, 1833, nakadungog siya sa sermon nga gisangyaw ni Elder Zera Pulsipher, nga misyonaryo sa mga Santos sa Ulahing Adlaw. Sa iyang journal iyang gihulagway ang iyang tubag sa sermon ni Elder Pulsipher:
“Iyang gisugdan ang miting sa pasiunang pamahayag ug dayon nag-ampo. Mibati ako sa Espiritu sa Dios sa pagpamatuod nga siya sulugoon sa Dios. Misugod dayon siya sa pagsangyaw, ug kadto usab adunay awtoridad, ug sa dihang nahuman na niya ang iyang pakigpulong tinud-anay nakong gibati nga mao kadto ang unang sermon sa ebanghelyo nga wala gayud nako madungog sukad. Naghunahuna ako nga mao na kini ang akong gipangita. Wala nako batia nga mobiya sa balay nga dili makapamatuod sa kamatuoran ngadto sa mga tawo. Akong gibuka ang akong mga mata aron makakita, akong mga dalunggan aron makadungog, akong kasingkasing aron makasabut, ug ang akong mga pultahan aron mopakitag kaayo kaniya nga nangalagad kanato.”16
Giimbitar ni Wilford Woodruff si Elder Pulsipher ug ang iyang kompanyon, nga si Elijah Cheney, nga mopuyo sa panimalay sa Woodruff. Paglabay sa duha ka mga adlaw, nga migahin og taas taas nga panahon sa pagbasa sa Basahon ni Mormon ug nakigistorya sa mga misyonaryo, si Brother Woodruff gibunyagan ug gikumpirmahan nga usa ka miyembro sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Gikan nianang adlawa ang iyang kinabuhi nausab. Nga nakakaplag sa kamatuoran, iyang gipahinungod ang iyang kaugalingon sa pagtudlo niini ngadto sa uban.
“Tinguha sa Paglakaw ug Pagsangyaw sa Ebanghelyo”
Determinado sa pagtuman sa mga pakigsaad nga iyang gihimo sa bunyag, si Wilford Woodruff usa ka intrumento nga giandam sa mga kamot sa Ginoo, kanunayng andam sa pagbuhat sa Iyang kabubut-on. Sa ulahing bahin niadtong 1834 duna “siyay tinguha sa paglakaw ug sa pagsangyaw sa Ebanghelyo”17 ug nakadawat og tawag nga moserbisyo sa habagatang silangang Estados Unidos. Nasayud siya sa mga pagsulay nga naghulat kaniya ug nga ang iyang kinabuhi mahimutang sa kakuyaw samtang siya magbiyahe, pero nakakita siyag kalig-on sa iyang pagpamatuod ug hugot nga pagtuo. Unya iyang nahinumduman: “nasayud ako nga ang Ebanghelyo nga gipadayag sa Ginoo ngadto ni Propeta Joseph Smith tinuod, ug bililhon kaayo nga gusto nakong isulti ngadto sa mga tawo nga wala pa makadungog niini. Maayo ug yano kaayo kini, para nako mapatuo nako ang mga tawo.”18
Sa dihang nagsugod si Wilford Woodruff sa iyang unang misyon, bag-o lang siyang giordinahan nga priest sa Aaronic Priesthood. Ang iyang kompanyon, nga naordinahan nga elder, nagpabilin uban kaniya sa unang mga pagsulay sa misyon pero nawad-an sa kadasig ug mipauli sa ila sa Kirtland, Ohio. Nagbinugtong sa dili sinati nga lugar, si Wilford nag-ampo sa panabang ug mipadayon sa iyang misyonaryo nga buluhaton, mitaak sa kalapukan ug basang kayutaan. Sa katapusan miabut gayud siya sa siyudad sa Memphis, Tennessee, “gikapoy ug gigutom.”19 Sa iyang unang misyonaryo nga kasinatian didto, namulong siya sa daghang nanambong. Iyang giasoy:
“Miadto ako sa pinakanindot nga balay paabangan [o balay sak-anan] sa lugar nga gidumala ni Mr. Josiah Jackson. Giingnan nako siya nga usa ako ka langyaw, ug walay kwarta. Mihangyo ako niya kon makapuyo nianang gabhiona. Nangutana siya kon unsay akong negosyo. Giingnan nako siya nga usa ako ka tigsangyaw sa Ebanghelyo. Mikatawa siya, ug miingon nga dili ako usa ka tigsangyaw tan-awon. Dili ako makabasol kaniya, kay ang tanang mga tigsangyaw nga iyang nailhan magsakay og nindot nga mga kabayo o nindot nga mga karwahe, nagsinina og nindot nga sinina, ug dunay dagko nga mga suweldo, ug gusto pang makita nga ang kalibutan maimpyerno kay sa pagtaak sa kalapukan aron lang moluwas sa mga tawo.
“Ang tag-iya gusto lang nga malingaw, mao nga miingon siya nga ako magpabilin aron mosangyaw. Gusto siyang motan-aw kon ako makasangyaw ba. Angkunon nako nga niining higayona ako nagpabadlong, ug mihangyo niya nga dili na lang ako mosangyaw. Sa sige nakog balibad, mas gusto na hinoon si Mr. Jackson nga mosangyaw gayud ko….
“Naglingkod diha sa dakong hawanan aron manihapon. Sa wala pa ako mahuman, nangabut ang mga tawo nga datu ug posturawo sa Memphis, nagsul-ob sa ilang nindot nga sinina ug sida, samtang ang akong hitsura sa inyong mahunahuna, human miagi sa kalapukan. Sa dihang nahuman nako og kaon, ang lamesa gipagawas agi sa mga tawo. Gipahimutang ako sa daplin sa kwarto, nga may podyum nga dunay Biblia, libro sa himno ug kandila diha niini, gilibutan sa usa ka dosena ka mga tawo, nga ang tag-iya diha sa tunga. Dihay mga lima ka gatus ka mga tawo ang mitambong, dili ang pagpaminaw sa sermon sa Ebanghelyo pero aron maglingawlingaw…. Ganahan ba kamo niining sitwasyuna? Sa inyong unang misyon, nga walay kompanyon o higala, ug gitawag sa pagsangyaw sa maong kongregasyon? Alang kanako kini mao ang pinakanindot nga mga takna sa akong kinabuhi, bisan og akong gibati nga kinahanglan ako og kauban.
“Mibasa ako og usa ka himno, ug mihangyo nila sa pagkanta. Walay usa nga mikanta. Giingnan nako sila nga dili ako makamaong mokanta; pero uban sa tabang sa Ginoo, ako mag-ampo ug mosangyaw. Miluhod ako aron mag-ampo, ug ang mga tawo nga naglibut kanako miluhod. Nag-ampo ako ngadto sa Ginoo sa paghatag kanako sa iyang Espiritu ug ipakita nako ang mga kasingkasing sa mga tawo. Misaad ako sa Ginoo sa akong pag-ampo nga akong ihatag niana nga kongregasyon bisan unsay iyang ihatag kanako. Mibarug ako ug namulong sa usa ka oras ug tunga, ug kadto maoy usa sa pinakamaayong sermon sa akong kinabuhi.
“Ang mga kinabuhi sa kongregasyon akong nakita sa pananawon sa akong hunahuna, ug gisultihan sila sa ilang dautang mga binuhatan ug sa ganti nga ilang maangkon. Ang mga tawo nga naglibut kanako miduko sa ilang mga ulo. Ako nahuman sa paglabay sa tulo ka minuto ako na lang ang nagpabilin sa kwarto.
“Sa wala madugay gidala ako ngadto sa higdaan, sa kwarto nga tupad sa dakong kwarto dihay daghang nagpundok nga mga tawo nga akong gisangyawan. Madungog nako ang ilang panag-istoryahanay. Usa ka tawo miingon nga gusto siyang masayud kon giunsa nianang batan-ong lalaki nga Mormon pagkasayud sa ilang mga kinabuhi kaniadto. Pagkataudtaud naglalis na sila mahitungod sa pipila ka punto sa doktrina. Ang usa misugyot nga tawgon ako aron maoy mohukom. Ang tag-iya miingon, ‘ayaw; duna na kitay igo.’
“Pagkabuntag, lami ang akong pamahaw. Ang tag-iya miingon nga kon makabalik ako sa iyang balay, ug mahimong mopuyo kutob sa akong gusto.”20
Niadtong Nobyembre 1836, si Wilford Woodruff nakahuman sa iyang misyon sa habagatang silangang Estados Unidos. Iyang girekord sa iyang journal nga niadtong 1835 ug 1836 nakabiyahe siya og 9,805 ka mga milya [15,688 ka kilometro], nakahimo og 323 ka mga miting, miorganisar og 4 ka mga branch sa Simbahan, mibunyag og 70 ka mga tawo ug mikumpirmar og 62, mipahigayon og 11 ka ordinasyon sa priesthood, ug miayo sa upat ka mga tawo pinaagi sa pagpandong sa mga kamot ug naluwas siya gikan sa mga kamot sa 6 ka lain-laing mga mob.21 Giordinahan siya nga usa ka elder niadtong Hunyo 1835 ug usa ka Seventy niadtong Mayo 1836.
Sa dihang mibalik si Elder Woodruff ngadto sa Kirtland, iyang nahibaloan nga daghang mga miyembro sa Simbahan didto mibiya sa simbahan ug nakigbatok ni Propeta Joseph Smith. “Sa panahon sa apostasiya sa Kirtland,” siya miingon, “Maglisud si Joseph Smith pag-ila kon duna siyay ikaatubang nga usa ka tawo, gawas kon ipadayag sa Espiritu sa Dios ngadto kaniya, kon siya higala ba o kaaway. Kadaghanan sa nangulong mga tawo nakig-away kaniya.”22
Bisan “sa taliwala niana nga kangitngit,”23 Si Wilford Woodruff nagpabiling matinud-anon ngadto sa Propeta ug matinud-anon sa iyang pagsangyaw sa ebanghelyo. Gitawag siya ngadto sa Unang Korum sa Seventy, ug niana nga kapasidad nagpadayon siya sa pagpamatuod sa kamatuoran, nagbiyahe ngadto sa mga komperensya sa maong dapit. Sa wala pay usa ka tuig nga siya miabut sa Kirtland, iyang gisunod ang aghat sa pagserbisyo og full-time nga misyon ngadto sa Fox Islands, saylo lang sa kabaybayunan sa estado sa Maine. Siya miingon:
“Ang Espiritu sa Dios miingon ngari kanako, “Pagpili og kauban ug lakaw ngadto sa Fox Islands.’ Nan, wala akoy nahibaloan unsay anaa sa Fox Islands kay sa unsay anaa sa Kolob. Pero ang Ginoo misulti nako sa pag-adto, ug ako miadto. Akong gipili si Jonathan H. Hale, ug miuban siya kanako. Among gipapahawa ang pipila ka mga yawa didto, misangyaw sa Ebanghelyo ug mihimo og mga milagro…. Miabut ako sa Fox Islands, ug mihimo og nindot nga buhat didto.”24 Sa dihang miabut si Elder Woodruff sa Fox Islands, iyang nakita “ang mga tawo didto nga naghandom og karaang hanay sa mga butang.” Dayon siya mireport, “Nga dili na maghisgot bahin niini, nga ako nakabunyag og sobra sa 100 ka ka tawo didto.”25
Nagpadayon sa Misyonaryong Pagserbisyo isip usa ka Apostol ni Ginoong Jesukristo
Samtang nagmisyon si Elder Woodruff didto sa Fox Islands niadtong 1838, nakadawat siya og tawag nga nakapalambo sa iyang misyonaryong pagserbisyo sa nahibiling bahin sa iyang kinabuhi. “Niadtong ika-9 sa Agosto, nakadawat ako og sulat,”miingon siya, “gikan kang Thomas B. Marsh, kinsa mao ang Presidente sa Napulog Duha ka mga Apostoles, nagpahibalo kanako nga si Joseph Smith, ang Propeta, nakadawat og pagpadayag, naghingalan sa mga tawo nga gipili sa pagpuli sa mga dapit niadtong napukan: John E. Page, John Taylor, Wilford Woodruff ug Willard Richards.
“Si Presidente Marsh midugang, sa iyang sulat, ‘Hibaloi kini, Brother Woodruff, nga pinaagi niini, nga ikaw gitudlo sa pagpuli sa dapit sa usa sa Napulog Duha ka mga Apostoles, ug kana sumala sa pulong sa Ginoo, nga gihatag karong bag-o, nga kinahanglang magdali ikaw sa pag-adto sa Far West, ug sa moabut nga ika-26 sa Abril, biyai usa ang mga Santos dinha ug lakaw ngadto sa laing rehiyon tabok sa dakong lawod.’”
Dayon mikomentaryo si Presidente Woodruff, “Ang unod niining sulata gipadayag na ngari kanako pipila ka mga semana na ang milabay, pero wala akoy gisultihan niini.”26
Ang instraksyon nga “lakaw ngadto sa laing rehiyon tabok sa dakong lawod” nagpasabut sa sugo sa Ginoo nga ang Napulog Duha ka mga Apostoles magmisyon ngadto sa Great Britain. Pagkahuman sa pagkaorden nga usa ka Apostol niadtong Abril 26, 1839, si Elder Wilford Woodruff mibiya padulong sa Great Britain isip usa sa “talagsaong mga saksi sa pangalan ni Kristo sa tibuok kalibutan” (D&P 107:23).
Si Elder Woodruff moserbisyo unya sa laing mga misyon sa Estados Unidos ug sa Great Britain. Nailhan siya nga usa sa pinakabantugang misyonaryo sa kasaysayan sa Simbahan. Kining libroha naglangkob sa daghang mga asoy sa iyang misyonaryong mga kasinatian.
Pagtabang sa mga Santos nga Magkapundok
Karon ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw giawhag sa pagtukod sa gingharian sa Dios sa mga dapit diin sila magpuyo, sa ingon makapalig-on sa Simbahan sa tibuok kalibutan. Sa unang mga adlaw sa Simbahan, ang mga misyonaryo nga mga Santos sa Ulahing mga Adlaw miawhag sa mga Santos sa pagbalhin ngadto sa punoang buhatan sa Simbahan, bisan sa Kirtland, Ohio, o Lalawigan sa Jackson, Missouri, o Nauvoo, Illinois, o sa Dakbayan sa Salt Lake, Utah.
Mga duha ka tuig human sa pagkamartir ni Joseph ug Hyrum Smith, ang mga Santos napugos sa pagbiya sa ilang mga panimalay sa Nauvoo, nagtukod og temporaryong kapuy-an sa Winter Quarters, Nebraska. Si Elder Woodruff, nga nagmisyon sa England, mibalik ngadto sa kinabag-an sa Simbahan. Mibiya gikan sa Winter Quarters, mitabang siya sa mga Santos sa ilang nailhan na kaayo nga pagbalhin: ang ilang panaw tabok sa mga kapatagan ug mga kabukiran sa Estados Unidos ngadto sa ilang gisaad nga yuta sa Walog sa Salt Lake. Isip apil sa unang pundok sa mga pioneer, iyang gidala si Presidente Brigham Young, kinsa nagmasakiton, sa katapusang bahin sa panaw. Si Elder Woodruff diha sa dihang mibangon si Presidente Young sa iyang higdaanan sa karwahe, mianinaw sa yuta sa ilang atubangan, ug mipahayag: “Igo na. Mao kini ang saktong dapit. Padayon.”27
Si Elder Woodruff mipadayon sa pagtabang sa mga Santos nga magkapundok sa ilang gisaad nga yuta. Usa sa iyang misyon, siya ug ang iyang pamilya migahin og duha ka tuig ug tunga sa Canada ug sa amihanang silangang Estados Unidos, nagtabang sa mga miyembro sa Simbahan nga makabalhin ngadto sa Salt Lake Valley. Uban siya sa katapusang grupo niining mga Santos sa dihang nakasinati siya sa mosunod, nagpakita sa iyang pagkasensitibo sa mga pag-aghat sa Espiritu:
“Nakakita ako og barko nga nangandam sa paglarga. Miduol ako sa kapitan ug nangutana kon pila ang iyang pasahero. ‘Tulo ka gatus ug singkwenta.’ ‘Makapasakay ka pa ba og laing usa ka gatus?’ ‘Oo.’ Sultihan ko na unta siya nga manakay na kami, sa dihang ang Espiritu miingon nako, ‘Ayaw pagsakay niana nga barko, ikaw ug ang imong grupo.’ Sige, miingon ako. Nakakat-on ako mahitungod nianang hinay, hinagawhaw nga tingog. Wala ako mosakay niana nga barko, pero mihulat sa pagkasunod buntag. Paglabay sa traynta minutos gikan sa pagbiya sa barko, nasunog kini. Pisi ang gigamit sa pagtimon imbis metal, mao nga pagkasunog niini dili na sila makabalik sa pantalan. Mangitngit nga gabii kadtong higayona, ug walay usa ka tawo nga naluwas. Kon wala pa ako mosunod sa impluwensya sa espiritu nga ania kanako, apil unta ako, uban sa among grupo.”28
Pagserbisyo didto sa Salt Lake Valley
Human makapahimutang ang mga Santos sa Salt Lake Valley, nausab ang mga katungdanan ni Elder Woodruff. Wala na siya ipadala sa layo aron magmisyon. Hinoon ang iyang mga kalihokan naglakip sa pagtabang sa mga Santos nga makabalhin ngadto sa punoang buhatan sa Simbahan, makigmiting niadtong mobisita sa maong dapit, nag-alagad isip usa ka magbabalaod, nagtrabaho sa pagpatubig ug pag-ugmad sa yuta, ug nagpalambo og mga paagi sa pagpananom ug pag-uma. Kanunay niyang bisitahan ang mga panimuyo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa Utah, Arizona, ug Idaho, nagsangyaw sa ebanghelyo ug nag-awhag sa mga Santos sa ilang mga katungdanan.
Si Wilford Woodruff nagserbisyo isip Assistant Church Historian gikan sa 1856 hangtud sa 1883 ug isip Church Historian gikan niadtong 1883 hangtud sa 1889, maoy panahon sa iyang daghang pagserbisyo diha sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles. Bisan og kini nga responsibilidad nagkinahanglan og daghang panahon, iya kining giisip nga pribilihiyo, nagtuo nga “ang kasaysayan niini nga Simbahan magpabilin sa tibuok panahon ug sa kahangturan.”29 Ang iyang pagserbisyo isip historian maoy pagpadayon sa usa ka buhat nga iyang gihimo niadtong 1835, sa dihang nagsugod siya sa paghimo og journal––usa ka personal nga rekord sa iyang kinabuhi ug sa kasaysayan sa Simbahan (tan-awa sa mga pahina 139–41).
Sa iyang padayon nga mga paningkamot sa pagpalig-on sa Simbahan, pagserbisyo sa komunidad, ug pagsangkap sa iyang pamilya, si Wilford Woodruff misunod sa mga baruganan nga iyang nakat-unan gikan sa iyang kugihan nga amahan. Si Elder Franklin D. Richards sa Korum sa Napulog Duha ka mga Aposotles miingon nga si Elder Woodruff “giila sa iyang kalihokan, kakugi ug pisikal nga paglahutay. Bisan og dili dakong tawo, nakahimo siya sa pagbuhat og mga trabaho nga dili mahimo sa mga tawo nga ordinaryo lang og lawas.”30
Ang journal ni Elder Woodruff’ puno sa mga sulat nga nagrekord sa daghang mga adlaw nga nagtrabaho og maayo. Miistorya siya og usa ka higayon, sa edad nga 67, misaka sa usa ka 12 ka pye nga hagdanan uban sa iyang anak nga lalaki nga si Asahel aron mamupo og mga peaches. Nawad-an sa panimbang si Asahel. Sa pagpaningkamot sa pagluwas ni Asahel, si Elder Woodruff maoy nahulog. Siya misulat: “Nahulog sa hagdanan mga 10 ka pye ngadto sa yuta ug naigo ang akong tuong abaga ug bat-ang ug hilabihan gyung sakita. Wala kaayo maunsa si Asahel. Hapdos kaayo ug napiang ako sa tibuok gabii.”31 Pagkasunod adlaw iyang girekord, “Nagping-it ako sa kasakit ug piang karon, pero miadto ako sa uma ug mipauli sa pagkagabii.”32 Mikomentaryo niining hitaboa, si Matthias Cowley miingon: “Ang tawo matingala gyud unsay gibuhat niining tigulang sa taas sa kahoy. Sa laing bahin, alang kang Elder Woodruff wala siya manumbaling sa iyang edad kon siya makakita og unsay naa sa iyang hunahuna nga kinahanglang buhaton, basta mahimo lang niya iya kining buhaton. Anaa siya bisan asa…. Andam siya sa bisan unsang kalit nga panghitabo sa bisan unsang higayon. Kon makakita siya og sangang nabali sa ibabaw sa kahoyng mansanas nga kinahanglang putlon, ang iyang hunahuna modala kaniya sa dili pa siya makaadto sa ibabaw sa kahoy, ug lisud kaayo alang kaniya ang paghangyo sa uban sa pagbuhat og butang nga mahimo niyang buhaton.”33
Pagtukod sa Templo ug Buhat sa Templo
Kon ang mga Santos mopuyo og dugay-dugay nga panahon sa usa ka dapit, magtukod gayud sila og templo. Ilang gisunod kini nga sumbanan didto sa Kirtland, sa Nauvoo, ug sa katapusan sa Dakbayan sa Salt Lake. Sa pagbuhat sa ingon, matinud-anon sila sa pagpadayag gikan sa Ginoo nga pinaagi ni Propeta Joseph Smith––usa ka pagpadayag nga girekord ni Elder Woodruff sa iyang journal:
“Unsay tuyo nga pundukon ang mga Judeo, o ang mga katawhan sa Dios sa bisan unsang panahon sa kalibutan? Ang pinakaimportanting tuyo mao ang pagtukod og balay ngadto sa Dios diin Iyang ikapadayag ngadto sa Iyang mga katawhan ang mga ordinansa sa Iyang balay ug mga himaya sa Iyang gingharian ug tudloan ang mga tawo sa mga paagi sa kaluwasan. Kay adunay mga ordinansa ug mga baruganan nga kon kini itudlo ug buhaton, kinahanglang himoon sa usa ka dapit o balay alang niana nga katuyoan. Diha na kining daan sa hunahuna sa Dios sa wala pa ang kalibutan, ug sa maong katuyoan nga giplano sa Dios ang pagpundok sa mga Judeo, pero sila nagdumili. Alang sa maong katuyoan nga gipundok sa Dios ang mga katawhan sa katapusang adlaw––sa pagtukod og usa ka balay ngadto sa Ginoo aron sa pag-andam kanila alang sa mga ordinansa ug mga endowment, mga paghugas ug mga pagdihog, uban pa.”34
Si Elder Woodruff kanunay nga moawhag sa iyang isig ka mga Santos sa pag-ambit sa mga panalangin nga anaa sa templo. Miingon siya: “Akong giisip nga ang pagtukod og mga templo usa sa importanting mga butang nga gikinahanglan sa Ginoo gikan sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa dispensasyon sa kahingpitan sa mga panahon, aron kita moadto niadtong mga templo ug dili lamang tubson ang buhi pero ang mga patay tubson usab.”35 Sa makugihon nga kinaiya, iyang gipakita ang ehemplo sa buhat sa templo, nagsiguro nga ang buhat mahimo alang sa iyang liboan ka mga katigulangan.
Sama sa ubang daghang mga propeta sa iyang panahon, si Elder Woodruff nanagna nga ang panahon moabut nga aduna na unyay mga templo sa tibuok kalibutan.36 Nalipay siya sa opurtunidad nga makakita nga ang panagna matuman, samtang ang upat ka mga templo gitukod ug gipahinungod sa Teritoryo sa Utah mga 46 ka mga tuig human moabut ang mga Santos sa Salt Lake Valley––sa mga siyudad sa St. George, Logan, Manti, ug Dakbayan sa Salt Lake.
Gihalad ni Presidente Woodruff ang mga pag-ampo sa pagpahinungod sa mga templo sa Manti ug sa Dakbayan sa Salt Lake. Sa mensahe alang sa tanang mga miyembro sa Simbahan, siya ug ang iyang mga magtatambag sa Unang Kapangulohan mipamatuod sa mga panalangin nga madawat niadtong motambong sa mga pagpahinungod sa templo sa espiritu sa matinuoron nga pagsimba: “Ang maanindot nga inspirasyon sa Balaang Espiritu ihatag ngadto kanila ug ang mga bahandi sa Langit, ang paghimamat sa mga anghel, idugang matag karon ug unya, kay ang saad [sa Ginoo] gihatag na ug kini dili mapakyas!”37 Iyang gisulat ang usa niini nga kasinatian, nga iyang nasinati sa pagpahinungod sa Templo sa Logan:
“Samtang nag-atiman sa pagpahinungod niini nga templo, miabut sa akong hunahuna sa daghang mga oras nga akong gigahin sa pag-ampo sa akong pagkabatan-on sa paghangyo sa Ginoo sa pagtugot kanako nga magpabilin dinhi sa yuta aron makakita nga matukod ang Simbahan ni Kristo ug makapundok og mga tawo nga modawat sa karaang ebanghelyo ug makigbisog alang sa pagtuo kon mahatag na ngadto sa mga Santos. Ang Ginoo misaad kanako nga ako mabuhi pa aron sa pagpangita sa mga katawhan sa Dios ug makabaton og pangalan ug usa ka dapit … sulod sa iyang balay, usa ka ngalan nga labi pang maayo kay sa mga anak nga lalaki ug sa mga anak nga babaye, nga usa ka ngalan nga walay katapusan. Ug karon ako nalipay nga adunay pangalan uban sa iyang katawhan ug sa pagtabang sa pagpahinungod sa laing templo ngadto sa iyang labing balaang pangalan. Daygon ang Dios ug ang Kordero sa Kahangturan.”38
Ang Pagserbisyo ni Wilford Woodruff isip Presidente sa Simbahan
Sa dihang namatay si Presidente John Taylor niadtong Hulyo 25, 1887, ang Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles maoy nagdumala sa Simbahan, si Presidente Woodruff ang tigdumalang opisyal. Sa gibating paggiya sa tibuok Simbahan, si Presidente Woodruff mirekord sa mosunod nga mga hunahuna sa iyang journal: “Ania ako sa usa ka talagsaong sitwasyon, usa ka katungdanan nga wala gayud nako damha sa akong tibuok kinabuhi. Pero sa balaang giya sa Dios gihatag kini kanako, ug ako nag-ampo sa Dios akong Langitnong Amahan sa paghatag kanako og grasya sa akong responsibilidad. Taas ug may kapangakohan nga katungdanan nga dawaton ni bisan kinsang tawo ug usa ka katungdanan nga nagkinahanglan og dakong kaalam. Wala ako magdahum nga mabuhi pa kay ni Presidente Taylor…. Pero miabut kini…. Ang ikasulti ko lang, Katingalahan ang imong mga paagi, Ginoong Dios nga Makagagahum, kay ikaw mipili sa huyang nga mga tawo niini nga kalibutan sa pagpahigayon sa iyang buhat dinhi sa yuta. Hinaut nga ang imong sulugoon nga si Wilford makaandam sa bisan unsang naghulat kaniya dinhi sa yuta ug adunay gahum sa pagpahigayon sa bisan unsay isugo sa Dios sa Langit. Mangayo ako niini nga panalangin sa akong Langitnong Amahan pinaagi sa pangalan ni Jesukristo, ang Anak sa Buhing Dios.”39 Si Presidente Woodruff gipaluyohan isip Presidente sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw niadtong Abril 7, 1889. Siya ang ikaupat nga Presidente sa Simbahan niini nga dispensasyon.
Pagpamatuod sa Buhat sa Ginoo sa Ulahing Adlaw
Sa iyang mga mensahe ngadto sa mga miyembro sa Simbahan, si Presidente Woodruff mibalikbalik sa pagpamatuod sa Pagpahiuli sa ebanghelyo, sama sa iyang gibuhat sa iyang tibuok pagpangalagad. Bisan pa niana, nagpamatuod siya sa pagkadinalian sa katapusang siyam ka tuig sa iyang kinabuhi. Siya ang katapusang buhi nga tawo nga nakaalagad isip usa ka Apostol uban ni Joseph Smith, ug iyang gibati ang dakong panginahanglan sa pagbilin og klaro ug malungtarung pagpamatuod sa Propeta sa Pagpahiuli. Mga usa ka tuig sa wala pa siya mamatay, miingon siya:
“Adunay daghang mga butang nga wala nako masabti, ug usa niini nganong ania ako karon niining panahona. Wala ako makasabut ngano nga ako gipreserbar niining gidugayuna nga daghan sa mga Apostoles ug mga Propeta gipapauli na man…. Ako na lang ang bugtong buhi nga tawo nga nakadawat sa mga endowments ubos sa mga kamot ni Propeta Joseph Smith. Ako na lang ang bugtong tawo nga buhi nga uban sa Napulog Duha ka mga Apostoles sa dihang iyang gisalig ang gingharian sa Dios ngadto kanila ug gihatag ngadto kanila ang mga kasugoan sa pagdawat niini nga responsibilidad niininga gingharian. Nagbarug siya og mga tulo ka oras sa kwarto mihatag kanamo sa iyang katapusang pagtudlo. Ang kwarto napuno sa espiritu. Ang iyang nawong misanag sama sa amber; ang iyang mga pulong sama kakusog sa kilat ngari kanamo. Mituhop kini sa tanang bahin sa among kalawasan gikan sa alimpulo sa among ulo ngadto sa kiting sa among mga tiil. Miingon siya, ‘Mga kaigsoonan, ang Ginoong Makagagahum misilyo sa akong ulo sa tanang Priesthood, sa tanang yawe, sa tanang gahum, sa tanang baruganan nga iya sa katapusang dispensasyon sa kahingpitan sa mga panahon, ug sa pagtukod sa gingharian sa Dios. Akong gi-sealed kadtong tanang mga baruganan sa inyong mga ulo, Priesthood, pagkaapostol, ug mga yawe sa gingharian sa Dios, ug karon kinahanglang andamon ninyo ang inyong mga abaga ug dawaton kining responsibilidad niini nga gingharian o kamo panghimarauton.’ Wala nako kalimti kadto nga mga pulong––dili gayud nako malimtan samtang buhi pa ako. Mao kadto ang katapusang pakigpulong nga iyang gihimo. Sa wala madugay siya gimartir ug gipapauli ngadto sa himaya.”40
Isip Presidente sa Simbahan, si Presidente Woodruff miawhag sa mga Santos sa pagpangita ug sa pagsunod sa giya sa Espiritu Santo, nga magmatinud-anon sa ilang mga pakigsaad, mosangyaw sa ebanghelyo dinhi ug sa layong dapit, magmatinuoron sa ilang temporal nga mga responsibilidad, ug magmakugihon sa buhat sa templo ug sa family history. Ang iyang tambag mipalanog sa pamahayag nga iyang gihimo sa dihang usa pa siya ka sakop sa Korum sa Napulog Duha: “Bisan og unsa na kita ka maayo kita kinahanglang maningkamot nga molambo pa ug mahimong mas maayo pa. Nagsunod kita og lain nga balaod ug ebanghelyo sa unsay gisunod sa ubang mga tawo, ug aduna kitay lahi nga pagsabut sa gingharian, ug ang atong tumong kinahanglang taas usab sa atubangan sa Ginoo nga atong Dios, ug kinahanglang atong dumalahon ug kontrolon ang atong mga kaugalingon, ug ako mag-ampo sa Dios ang akong Langitnong Amahan nga ang iyang Espiritu magauban kanato ug makapahimo nato sa pagbuhat sa ingon.”41
Pag-isyu sa Pahayag [Manifesto]
Gilig-on sa gahum sa Ginoo, si Presidente Woodruff migiya sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa usa sa labing gubot nga mga panahon niini nga dispensasyon. Sa ulahing bahin niadtong 1880 ang Simbahan nagpadayon sa pagpraktis sa dinaghan nga kaminyoon sa pagsunod sa sugo sa Ginoo ngadto ni Propeta Joseph Smith. Bisan pa niana, ang gobyerno sa Estados Unidos bag-o lang mipasar og mga balaod batok sa maong praktis, nga dunay grabe nga mga silot sa mosupak niadtong mga balaora, lakip na sa pagkompiskar sa kabtangan sa Simbahan ug sa pagdili sa mga miyembro sa Simbahan sa sibil nga mga katungod, sama sa katungod sa pagbotar. Kini nga kalamboan mibukas usab sa legal nga mga paagi sa paggukod sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw kinsa maghimo sa dinaghan nga kaminyoon. Ang Simbahan legal nga mihangyo, pero walay nahimo.
Kining kahimtanga nakapabalaka pag-ayo ni Presidente Woodruff. Nangayo sa kabubut-on sa Ginoo mahitungod niining butanga ug nakadawat og pagpadayag nga ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw kinahanglang mohunong sa paghimo sa dinaghan nga kaminyoon. Misunod sa sugo sa Ginoo, miisyu siya sa unsay nailhan nga Manifesto––usa ka dinasig nga pamahayag nga nagpabilin nga basehanan sa opisyal nga gibarugan sa hilisgutan sa dinaghan nga kaminyoon. Niining pangpublikong deklarasyon, nga pinitsahan og Septyembre 24, 1890, iyang gipahayag ang iyang intensyon sa pagsunod sa balaod sa yuta. Mipamatuod usab siya nga ang Simbahan mihunong na sa pagtudlo sa pagbuhat sa dinaghan nga kaminyoon.42 Niadtong Oktubre 6, 1890, sa usa ka sesyon sa kinatibuk-ang komperensya, ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw mipaluyo sa deklarasyon sa ilang propeta, ang tanan misuporta sa pamahayag nga siya “hingpit nga gitugyanan og katungod pinaagi sa gahum sa iyang katungdanan sa pagpagula sa Manipesto.”43
Mihimatuod pag-usab sa Mahangturon nga Matang [Eternal Nature] sa Pamilya
Mga tulo ka bulan sa wala pa gimartir si Propeta Joseph Smith, namulong siya ngadto sa dakong pundok sa mga Santos. Si Elder Wilford Woodruff, kinsa mirekord sa sinopsis o summary sa pakigpulong, miingon nga ang Propeta namulong sa “usa sa labing importante ug makapaikag nga mga hilisgutan nga sukad gipresentar sa mga Santos.”44 Isip kabahin niini nga sermon, ang Propeta mipamatuod sa mahangturong matang sa mga pamilya. Namulong siya sa panginahanglan nga ma-sealed ngadto sa atong mga ginikanan ug sa pagpadayon nianang ordinansa sa pagsealed sa atong tibuok kaliwatan:
“Mao kini ang espiritu ni Elijah, nga atong tubson ang atong mga patay ug mosumpay sa atong mga kaugalingon sa atong mga amahan nga atua na sa langit ug mosilyo sa atong mga patay nga mabanhaw sa unang pagkabanhaw, ug dinhi gusto kita nga ang gahum ni Elijah mosealed niadtong nagpuyo sa yuta ngadto niadtong nag puyo sa langit…. Lakaw ug i-sealed dinhi sa yuta ang inyong mga anak nganha sa inyong mga kaugalingon ug ang inyong kaugalingon ngadto sa inyong mga amahan sa mahangturong himaya.”45
Sa misunod nga pipila ka mga dekada, ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nasayud nga duna gyuy “nagsumpay nga pipila ka matang o lain tali sa mga amahan ug sa mga anak” (D&P 128:18).Hinoon, ang ilang mga paagi wala pa mahan-ay sa hingpit; sama sa naobserbahan ni Presidente Woodruff, nga si Propeta Joseph wala magdugay sa kalibutan sa “pagdugang sa paghisgot niining butanga.”46 Nagsunod sumala sa “tanang kahayag ug kahibalo nga [ilang] nadawat,”47 sa kasagaran ang nagpasilyo sa ilang mga kaugalingon, o “nagpasagop,” ngadto ni Joseph Smith, Brigham Young, o sa ubang mga lider sa Simbahan sa ilang panahon kay sa ilang kaugalingong mga amahan ug mga inahan. Isip Presidente sa Simbahan, si Presidente Woodruff naghisgot niini nga praktis, nag-ingon: “Wala nato mahimo sa hingpit kadtong mga baruganan alang sa katumanan sa mga pagpadayag sa Dios kanato, sa pagsilyo sa mga kasingkasing sa mga amahan ngadto sa mga anak ug sa mga anak ngadto sa mga amahan. Wala ako matagbaw, ni si Presidente [John] Taylor, ni si bisan kinsang tawo sukad ni Propeta Joseph kinsa nakatambong sa ordinansa sa pagsagop diha sa mga templo sa atong Dios. Gibati namo nga duna pay ipadayag mahitungod niini nga hilisgutan kay sa atong nadawat.”48
Kana nga dugang pagpadayag miabut ngadto ni Presidente Woodruff niadtong Abril 5, 1894.49 Paglabay sa tulo ka adlaw, sa usa ka pakigpulong sa kinatibuk-ang komperensya, iyang gisulti ang kabahin sa pagpadayag: “Sa dihang nag-ampo ako sa Ginoo aron mahibaloan kinsa ang angay nga sagupon sa …, ang Espiritu sa Dios miingon ngari kanako, ‘Wala ba kamoy amahan, nga mipanganak kaninyo?’ Oo, duna ako.’ ‘Nan nganong dili man siya tahuron? Nganong dili magpasagop ngadto kaniya?’ ‘Oo,’ miingon ako, ‘sakto kana.’ Gisagop ako sa akong amahan, ug nga ang akong amahan nasealed ngadto sa iyang amahan, ug padayon pa; ug ang katungdanan nga gusto nako sa kada tawo nga modumala sa templo mao ang pagsiguro nga mapahigayon kini gikan niining adlawa hangtud sa kahangturan, gawas kon isugo sa Ginoong Makagagahum, mao, nga ang kada tawo sagupon sa iyang amahan…. Mao kana ang kabubut-on sa Dios ngadto niining mga katawhan. Gusto nako nga ang tanang mga tawo kinsa modumala niini nga mga templo niini nga mga bukid sa Israel sa paghinumdom niini. Unsay akong katungod sa pagkuha sa mga katungod sa kaliwatan ni bisan kinsang tawo? Unsay katungod ni bisan kinsang tawo sa pagbuhat niini? Wala; ako moingon himoa nga ang kada tawo masagop ngadto sa iyang amahan; ug sa ingon gibuhat gyud ninyo unsa ang gisulti sa Dios sa dihang mipahayag Siya nga Iyang ipadala si Elijah ang propeta sa katapusang adlaw [tan-awa sa Malaquias 4:5–6].…
“Gusto namo nga ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw gikan niining higayona mosubay sa ilang mga kagikanan kutob sa ilang mahimo, ug magpasealed ngadto sa ilang mga amahan ug mga inahan. Ang mga anak magpasealed ngadto sa ilang mga ginikanan, ug sumpayon kini nga kaliwatan kutob sa inyong makuha….
“Mga kaigsoonan, dawata kining mga butanga sa inyong kasingkasing. Atong ipadayon ang atong mga rekord, sulati kini sa matarung nga paagi sa atubangan sa Ginoo, ug padayuna kini nga baruganan, ug ang mga panalangin sa Dios magauban kanato, ug niadtong natubos mopanalangin kanato sa mga adlaw nga moabut. Ako nag-ampo sa Dios nga isip mga katawhan ang atong mga mata mabuka aron makakita, atong mga dunggan aron makadungog, ug atong mga kasingkasing aron makasabut sa importante ug dako nga buluhaton nga ania kanato, ug nga gisugo sa Dios sa langit kanato.”50
“Nag-ampo Kami Kanimo”
Niadtong Marso 1, 1897, ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw mipuno sa Salt Lake Tabernacle aron sa pagsaulog sa ika-90 nga adlawng natawhan ni Presidente Wilford Woodruff. Didto nakadungog sila og bag-o nga himno: “Nag-ampo Mi Kanimo.” Bisan si Evan Stephens mihimo sa musika sa himno karon ug misulat og bag-ong mga pulong aron sa paghatag og pagdayeg ngadto sa minahal nga propeta sa Simbahan:
Nag-ampo mi kanimo, mahal nga propeta,
Nga ang Dios mohupay kanimo;
Sa imong nagkadako nga edad,
Mosanag gihapon ang kahayag,
Mosanag gihapon ang kahayag.
Nag-ampo mi kanimo sa kinasingkasing,
Nga hatagan kag kusog nga makahimo,
Sa paggiya ug pagtambag namo,
Sa pagdan-ag sa ‘mong agianan.
Sa pagdan-ag sa ‘mong agianan.
Nag-ampo mi kanimo uban sa gugma;
Sama’s sa pag-ampo sa mga bata nga nadungog,
Panalanginan ka sa Dios
Ang tanan mahimo ug maayo nimo,
Ang tanan mahimo ug maayo nimo.51
Paglabay sa diseotso ka bulan, niadtong Septyembre 2, 1898, si Presidente Wilford Woodruff namatay, sa katapusan mitipon sa iyang isig ka mga Santos nga miuna kaniya sa kamatayon. Sa iyang haya, nga gihimo sa Salt Lake Tabernacle, ang “espiritu sa kalinaw … mipatigbabaw sa tibuok kalihokan, ug mituhop sa katiguman ug nagpabilin aron sa paghupay sa mga pagbati sa tanan.” Ang sulod sa Tabernacle gidayandayanan og puti,” nga dunay “daghan ug talagsaong” han-ay sa mga bulak ug binugkos sa mga trigo ug mga oats. Sa pikas bahin sa organ mao ang numero nga 1847 ug dagko nga pongpong sa sagebrush ug mga sunflower [ug] mga salingsing sa pine trees,” nagpahinumdom sa pag-abut sa mga pioneer sa Walog sa Salt Lake niadtong Hulyo 1847. Ibabaw sa usa ka dako nga litrato ni Presidente Woodruff, ang deklarasyon nga “Bisan og siya namatay namulong gihapon siya” misanag, agig halad sa usa ka propeta sa Dios kansang mga pagtulun-an ug ehemplo magpadayon aron sa pagdasig sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa ilang mga paningkamot sa pagtabang sa pagtukod sa gingharian sa Dios.52
Niadtong 1839, si Elder Wilford Woodruff (sa atubangan), Elder Brigham Young (sa luyo), ug ang ubang mga miyembro sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mibiya sa ilang mga panimalay aron mosangyaw sa ebanghelyo didto sa England.
Si Elder Wilford Woodruff ug ang iyang pamilya nagpuyo niini nga balay sa Nauvoo, Illinois.
Ang Templo sa Manti Utah, gipahinungod ni Presidente Wilford Woodruff niadtong 1888.
Si Presidente Wilford Woodruff, tunga, uban sa iyang mga magtatambag sa Unang Kapangulohan: sila si Presidente George Q. Cannon, wala, ug Joseph F. Smith, tuo.