Onimakina te Uea
Ara katan ni koaua n onimakinan te Uea ao Ana tangira nakoia Natina.
Tariu ao mwaneu aika kam tangiraki, te reta are I karekea n taai aika nako ao e kabwarabwara atuun au marooro. Te tia kororeta e kantaninga ana mare n te tembora ma te mwaane ae ea tia ni mate buuna ibukin te maiu ae na roko. E bon kona n riki bwa te kauaei. E titiraki ni kangai: e na kona n reke oin ana auti n te maiu ae na roko, ke e na maeka ma buuna ao ana moannei? I tii tuangnga bwa e na Onimakina te Uea.
I teimatoa n rinanon baike i a tia n ongo mai iroun te aomata ae e onimakinaki, are I a tibwauaia man ana kariaia. Imwiin buan buuna ae e tangiraki ao tinaia natina, te buu te mwaane e a manga mare ma temanna. Tabeman natiia ake a ikawai a rangin n totokoa te mare kaua ao ni ukoukorii taeka n reirei mai iroun aia koraki ae te mataniwii ae onimakinaki n te Ekaretia. Imwiin ongoraeakinan bukin aia totoko, are e boboto iaon kangaanga ao te irekereke n te aonaaba n tamnei ke n te aba n Uea are e na kairiia nakon te Kabanea ni Moti, e taku te tia kairiiri aei: “Kam raoraomaeakina te bwai ae e kairua. Kam riai n raoraoma ibukin rokomi naba n taabo akekei. Iangoa raoi te bwai anne. Ngkana kam roko ikekei, bwaai ni kabane a na tamaroa riki nakon are kam kantaningaia.”
Aio bon te reirei ae rangin ni karaunano! Onimakina te Uea!
Man reeta ake I karekei, I ataia bwa tabeman a reke aia kangaanga man titiraki ibukin te aonaaba n tamnei ibukin bwaai ake tina karekei imwiin te mate ao imwain te manga uti . Tabeman a taku bwa te aonaaba n tamnei e na teimatoa n tira iai kangaangan te maiu n rabwata ake ti rinanoi ni maiura ae mamate aio. Tera raoi ae ti ataia ni bwaai aika a riki n te aonaaba n tamnei? I kakoaua ana taeka temanna te burobetia n taekan te aro mai BYU iaon aio bwa e kakoaua: “Ngkana ti titirakinira te bwai ae tia ataia ibukin te aonaaba n tamnei man booki aika a kariaiakaki, te reke iai e ‘karako n aron are ti iaiangoia.’”1
Ngaia anne, ti ataia man koroboki aika tabu bwa imwiin matera ao ti teimatoa ni maeka bwa tamnei n te aonaaba n tamnei. E reirei naba koroboki aika tabu bwa te aonaaba n tamnei aei e kamaenakoaki imarenaia naake a raoiroi ke aki inanon te maiu aio ao naake a tia ni buakaka. A kabwarabwara naba bwa a kanga tamnei aika a kakaonimaki ni kabuta te euangkerio nakoia naake a buakaka ke aki ongotaeka (taraa 1 Betero 3:19; Reirei ao Berita aika Tabu 138:19–20, 29, 32, 37). Te kabanea ni kakaawaki, kaotioti n taai aikai a kaotaki iai bwa te mwakuri ni kamaiu e reitinako n te aonaaba n tamnei (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 138:30–34, 58), kaumakaki bwa ti na aki tautaua ara tai n rairannano n te aonaaba ae mamate aei (taraa Aramwa 13:27), ti reireinaki bwa tabeua rairannano a kona ni karaoaki ikekei (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 138:58).
Te mwakuri ni kamaiu n te aonaaba n tamnei e irekereke ma kainaomatakiia tamnei n aron are kabwarabwaraaki ni Koroboki aika tabu bwa te “tautoronaki.” Ni kabane ake n te aonaaba n tamnei a mena iaan te tautoronaki. Ana kaotioti Beretitenti Joseph F. Smith ae tamaroa, a karinaki inanon tiekition 138 n Reirei ao Berita aika Tabu, taekinaki bwa aika a raoiroi a mate, ake a mena n te aba n “rau” (Reirei ao Berita aika Tabu 138:22) ngkai a kantaninga te Mangauti (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 138:16), “a tara buan tamneia n te tai ae maan man rabwataia bwa te tautoronaki” (Reirei ao Berita aika Tabu 138:50).
Ake a buakaka a rotaki naba n te tautoronaki ae e raka. Ibukin te aki rairannano man taian bure, ao a mena inanon te “nne ni kaikain” ake tamnei (1 Betero 3:19; taraa naba Reirei ao Berita aika Tabu 138:42). Tamnei aikai a kabwarabwaraaki bwa a kabaeaki” ke a “tautoronaki”(Doctrine and Covenants 138:31, 42) ke n “teweaki nakon te a rootongitong ” ma te “tang, te tatakarua, ma te kangenge wii” n tataninga te manga uti ao te moti (Aramwa 40:13–14).
Te manga uti irouia kaain te aonaaba n tamnei e a tia ni kakoauaaki man manga utin Iesu Kristo (taraa 1 I-Korinto 15:22), e ngae ngke e riki n te tai ae e kaokoro ibukiia kurubu aika a kakaokoro. Ni karokoa te tai are e a tia ni koteaki, koroboki aika tabu a tuangiira bwa te waaki ni kakukurei n te aonaaba n tamnei e irekereke ma te mwakuri ni kamaiu. Bwaai aika uarereke a kaoti. Te Euangkerio e tibwauaaki nakoia ake a ribaaki, taan aki rairannano, ao taan aki ongotaeka a kona ni kamaiuaki man te tautoronaki ao n teimatoa nakon taian kakabwaia ake a anganaki iroun Tamara are I Karawa ae tangiraki.
Te tautoronaki are tamnei aika raoiroi ake a rairaki n te Aonaaba n Tamnei a na tataninga—ao ni kona ni kariaiakaki ni—karaoi otenanti are a na karaoaki ibukiia n te aonaaba bwa aonga ni bwabetitoaki ao ni kukurei n ana kakabwaia te Tamnei ae Raoiroi (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 138:30–37, 57–58).2 Onomwi ni karaoi otenanti aikai a kakorakoraia ni waaki rake iaan ana kariaia te nakoanibonga ni kakorakora aia taanga ni buaka aika raoiroi aika a kona n tataekina te euangkerio nakon tamnei n te ne ni kaikain.
Irarikin reirei aikai, ara atatai iaon Koroboki aika a Tabu e nang uarereke ibukin te aonaaba n tamnei are e rimwiaki n te mate ao n irianaki ma kaotan te Kabanea ni Moti.3 Tera riki baika ti atai ibukin te aonaaba n tamnei? A mwaiti kaain te Ekaretia aika a tia ni karekei mii ke kairi tabeua ni kaongoia aron mwakurin bwaai ke ni barongaaki n te aonaaba n tamnei, ma taneiai n tamnei aikai a na aki kamataataki ke n riki bwa ana reirei te Ekaretia. Eng, te koaua, a mwaiti rongorongo mai irouia kaain te Ekaretia ao tabeman inanon booki aika a tia ni boretiaki n aron booki n atatai iaon te kaan-ma te mate.4
Man taian iango aikai, te kauring iroun Unimwaane D. Todd Christofferson ao Neil L. Andersen n aia rongorongo ni maungatabu ni kabuta aika nako a kakawaki bwa ana ururingaki. Unimwaane Christofferson e reirei: “E riai n uringaki bwa tiaki ni kabane rongorongo aika karaoaki irouia taan kairiri n te Ekaretia, n te tai are ngkoa ao ngkai, are a na tau ni karinaki bwa te reirei. E bon rangi n ataaki inanon te Ekaretia bwa te rongorongo ae karaoaki iroun temanna te tia kairiri n te tai ae tii teuana e kaonoti. ibon ibukin ana iango ae tamaroa, e aki kantaningaki bwa e na riki ke ni kamatoaki ibukin te Ekaretia ae bwanin.”5
N te maungatabu are imwiina, Unimwaane Andersen e reirei iaon te reirei n aio: “Te reirei e kanakoaki irouia 15 kaain te Moan Beretitentii ao te Kooram n te Tengaun ma uoman. E aki karabaaki inanon te barakarabe n teuana te marooro.”6 Te katanoata n te Utu, are e tiainaaki irouia 15 burabeti, taan mamata, ao taan kaotioti, bon te kamataata ae tamaroa ibukin te reirei anne.
Riaon te bwai teuana ae bwainaki n aron te katanoata nakon te utu, aia reirei ni burabeti Beretitenti n te Ekaretia, e kamatoaki irouia tabeman burabeti ao abotoro, bon katooto naba n te bwai aei. Taekinan bwaai aika a riki n te aonaaba n tamnei, te Burabeti Iotebwa Timiti e anga uoua reirei ngke e a kaan toki ana mwakuri ake a tia n tataekinaki irouia ana aomata ake imwiina. Teuana mai ibuakona bon ana angareirei n te King Follett are kaain te utu aika a raoiroi a na bon kaitibooaki n te aonaaba n tamnei.7 Teuana riki bon te taeka n te taunimate n ana kabanea n ririki ni maiun: “Tamneia ake a raoiroi a na karietataaki nakon te kabanea n mimitong ni mwakuri … [n] te aonaaba n tamnei. … Aki raroa mai iroura, a atai ao a oota n ara iango, namakin, ao ara mwakuri, ao a aki toki ni maraki ibukin bwaai aikai.”8
Ao, e kanga aron te titiraki are I taekinna mai imwaaina ibukin te tabo ae maeka iai te tamnei? Ngkana e tara ni boou te titiraki anne ke e aki kakawaki iroum, iangoi oin am titiraki aika mwaiti, ke ake ko a tia ni kataia ni kaekai iaon bwaai aika ko ongo mai iroun te aomata temanna n taai aika nako. Ibukin titiraki ni kabane iaon te aonaaba n tamnei, I kataui uoua rekeia. Temoan, uringnga bwa te Atua e tangiriia Natina ao e na bon karaoa te kabanea n tamaroa ibukira. Tekauoua, uringa te reirei ae ataaki man te Baibara aei, are e a tia n riki bwa te kaeka ae rangin n ibuobuoki nakoiu nakon kaekaan titiraki aika a mwaiti aika a tuai kaekaaki:
“Ko na onimakina Iehova n nanom ni kabanea; ao tai mwiokoa oin am ataibwai.
“Ko na ataia n nakonakom ni kabane, ao E na kaeti kawaim” (Taekan Rabakau 3:5–6).
N arona naba, Nibwaai e karina riki temanna te tia kakoaua ngke e kangai, “O te Uea, I a tia n onimakiniko, ao N na onimakinako n aki toki. N na aki katoka au onimaki iaon te iriko” (2 Nibwaai 4:34).
Ti kona ni iangoi bwaai aika a riki n te aonaaba n tamnei ke ni marooroakinii bwaai aikai ke titiraki ake a tuai kaekaaki n te utu ke n taabo riki aika kaan. Ma ti riai n aki reirei ke ni kabonganai reirei aika matoa ake a aki irekereke ma reirei aika a kariaiakaki. Karaoakina e na bon aki kona n reitinakoa ana mwakuri te Uea ao n aki kaungaia naba aomata man ukoukoran oin mwengaraoia ke reireiaia rinanon oin aia kaotioti are e a tia te Uea ni katauraoa te baire ibukira. Ongoraeakinan reirei mai irouin temana ke taian karioiango a kona ni kararoaira man iangoan te reirei ao te mwakuri are e na karababai ara atatai ao ni buokiira n teimatoa n ira kawain te berita ae tabu.
Onimakinan te Uea bon te reirei ae e taabangaki ao ae koaua n Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong Aika Kaitira. Anne ana reirei Iotebwa Timiti ngke Aika Itiaki n taai akekei a rinanon te karawawataki ae korakora ao n taraa n rangin ni kangaanga arona.9 Anne e teimatoa n riki bwa te reirei ae moan te tamaroa ae ti kona ni kabongana ngkana ara kekeiaki n reirei ke ara kekeiaki ni kakaea te rau ae karekea te tutuki ni bwaai ake a tuai kaoti ke ni kariaiakaki bwa ana riki bwa ana reirei te Ekaretia.
Te aeka n reirei anne e kaineti nakon titiraki aika tuai kaekaaki iaon te kabaebae n te maiu are imwiina ke bitaki aika tangiraki ibukin te bwai ae riki ke buure n te aonaaba ae mamate. A mwaiti baike tiaki ataia ma are ti kakoaua bon ti Onimakina te Uea ao Ana tangira nakoia Natina.
Kabaneana, tera are ti ataia ibukin te aonaaba n tamnei bon ana mwakuri ni kamaiu te Tama ma Natina a reitinako ikekei. Ara Tia Kamaiu e kabwarabwara te mwakuri ibukin taetaekinan te tokanikai nakoia ake a tautoronaki (taraa 1 Peter 3:18–19; 4:6; Reirei ao Berita aika Tabu 138:6–11, 18–21, 28–37),ao e reitinako te mwakuri anne bwa taan uarongorongo aika tau ma ni konabwai a reitinakoa tataekinan te euangkerio, n raonaki ma te rairannano, nakoia ake a teimatoa ni kan kaitiakaki (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 138:57). Te kantaninga ibukin bwaai aikanne ni kabane e kabwarabwaraaki n ana reirei ae bwainaki te Ekaretia, ake a kaokaki n te kaotioti n taai aikai.
“Maate ake a rairi nanoia a na kabooaki, rinanon te ongeaba nakon otenanti n ana auti te Atua,
“Ao i mwin ae a tia ni kabwakaa tuaaia ibukin riaoan te tua irouia, ao a tebokaki ni kaitiakaki, a na karekea te kaniwanga ni kaineti ma aia mwakuri, bwa bon ngaiia taan bwaibwai n te kamaiuaki” (Reirei ao Berita aika Tabu 138:58–59).
Tabera n tatabemaniira nako bwa tina tibwaua te reirei iaon kaokan te euangkerio, kawakinan tuua, te tangira ao te ibuobuoki ao karaoan te mwakuri ni kamaiu inanon tembora aika tabu.
I kakoauai baike I a tia n taekin ikai ao koaua ake a na taekinaki ao n reiakinaki n te maungatabu aio. A bane ni kona ni karaoaki aikai ibukin Ana Mwakuri ni Kamaiu Iesu Kristo. N aron ae ti ataia man te kaotioti n taai aikai, E “kamimitonga te Tama, ao e kamanoi mwakuri ni kabane inanon baina” (Reirei ao Berita aika Tabu 76:43; e kairaki ma katuruturuana). N aran Iesu Kristo, amen.