Karinean Arana
Ma kinakira n te berita ao ni bwaibwai, ti a aranaki n aran Iesu Kristo.
N aroiai kaaro a ingainga n tataninga bungiakin te teei, iai tabeia n rinea aran natiia ae boou. Tao ngke ko bungiaki, ko karekea aram are e a tia ni bwatinaki rikaaki n am utu man rooro nako. Ke tao te ara are ko anganaki e rang kinaaki n te ririki ke te tabo are ko bungiaki iai.
Te burabeti are Ereman ao buuna a anga araia aia utu aika nanonaki nakoia natiia mwane Nibwaai ao Riaai. Ereman e tuanga natina te mwaane imwiina:
“I a tia n anganingkami araia ara moan bakatibu … bwa ngkana kam uringa arami kam na kona n uringiia; ao ngkana kam uringiia kam na kona n uringa aia mwakuri; … are e taekinaki, ao e koreaki naba, bwa a bon raoiroi.”
“Ngaia are, natiu mwaane, I tangiria bwa kam na karaoa ae raoiroi.”1
Aran Nibwaai ao Riaai a buokiia n uringnga aia mwakukri aia bakatibu aika a raraoi ao kaungaia bwa a na karaoi naba aika a raraoi.
Tariu, n aki tabe bwa ti maeka ia, aekakiratera ara taetae, ke ngkana 8 te ririki ke iaona riki ke 108, ti tibwa te ara ae onoti are iai naba bukina ae aekakin aei.
“Ngkai angiina mai [iroura] akana ti babetitoaki nako nanoni Kristo … ba [ngaira] ti temanna ni kabaneira I nanoni Kristo Iesu.”2
Ngkai membwa n ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia aika Itiaki ni Boong aika Kaitira,“ti moana ara motinnano ni kaota tatauraoira ni katoka iaora aran Kristo, man te otenanti n te bwabetito.”3 Rinanon te berita aei, ti berita n tainako bwa ti na ururingnga, ni kawakini Ana tua nako, ao ni beku ibukiia tabeman. Tatauraoira ni kawakina te berita aei ni kaboua ni katoa Tabati ngkana ti kana te toa ao ni manga kimwareirei riki ni kakabwaia n “nakona[ra] inanon te maiu ae boou.”4
Te ara are ti anganaki kinakira n tatabemaniia ao e anganiira ara bwaibwai n ara utu iaon te aba. E ngae n anne, ngkana tia manga “bungiaki kaua” n te bwabetito, kinakira bwa antai ngaira e a karababaaki. “Ibukin te berita ae tabu are ti a tia ni karaoia, ti na aranaki bwa natin Kristo, … bwa taraia, …e a tia ni manga bungia tamneimi; bwa kam taekinna bwa a bitaki nanomi rinanon onimakinan arana; mangaia ae kam a bungiaki irouna.”5
Ngaia, man kinakira n te berita ao ni bwaibwai, ti a aranaki n aran Iesu Kristo. Ao “a [na] akea te ara riki teuana ke te kawai riki teuana ke te anga are e na reke iai te kamaiuaki nakoia natiia aomata ma ti n aran ao rinanon Kristo, ae te Uea ae Moan te Mwaaka”6
Aran Iesu e a kaman ataaki n te tai ae rang ni maan imwain Bungiakina. Nakon te Uea Beniamina, te anera e taetae ni burabetiia, “Ao e na aranaki bwa Iesu Kristo, ae Natin te Atua, … ao e na aranaki tinana bwa Maria.”7 Ana mwakuri n “ana tangira ni kabomwi”8 a ataia naba natin te Atua n tabo ake e a tia n roko iai ana euangkerio iaon te aba, man ana bong Atam ao Nei Ewa ni karokoa ara bong aei, bwa natira a na ataia bwa antai ae a na kawaria ibukin kamaunan aia bure.”9
N te ririki ae nako, Beretitenti Russell M. Nelson e kanakoa ana bubuti nakoia titita bwa a na “katei taai aika a na roko ni buoka ikotakiia kain Iteraera.” E kaoira bwa tina wareka Ana Boki Moomon ao ni “mwakeni kiibu ake a kabwarabwara ke a kaineti ma te Tia Kamaiu.” E bubuti bwa ti na “kaakarabakaukina taekan Kristo, ao ti kimwareirei iroun Kristo ao ti tataekina Kristo ma [ara] utu ao raora.” Tao kam a tia ni kaman kinai kakabwaia man ana berita are “ngkoe ao ngaiia a na riki ni kaniiaki riki nakon te Tia Kamaiu … Ao bitaki, ma kakai naba, a na waaki n riki.”10
Ara berita bwa ti na aki toki n ururingnga te Tia Kamaiu n tainako e anganiira te korakora n tei ibukin te koaua ao te etieti—ngkana ti mena ibuakon te koraki ae rawata ke n te tabo ae akea kaina, are akea ae e atai ara mwakuri ma ti te Atua. Ngkana ti Ururingnga ao Arana are ti katoka iaora, akea riki te tabo ae ti na kamangoraki iai ni kabotauana ke n te motikitaeka ni kainikatonga. Ngkai ti boboto iaon te Tia Kamaiu, ti taraira bwa antai raoi ngaira—natin te Atua ae kakaawaki.
Uringan karaoan ara berita e taobarai raraoma n te aonaaba, biti nanououa nakon ninikoria, ao e anganiira te kantaninga n taai ni kataaki.
Ngkai ti karaoi kairua ao ti bwaka n ara bure iaon kawain te berita, ti na tii ururingnga Arana ao ana akoi n tangira nakoira. “Bwa iai irouna te mwaaka ni kabane, te wanawana, ma te atatai ni kabane; e atai bwaai ni kabane, ao bon te aomata ae nanoanga … nakoia ake a rairinanoia ma ni kakoaua arana.”11 Koauana akea riki te ara ae tangiraoi riki nakon aran Iesu nakoia ni kabane ake, a uruaki nanoia ao a raraoma tamneia, n ukoukoria ni “karaoa ae tamaroa ao n tamaroa riki.”12
Beretitenti Nelson e reirei: “Te bong e a tia n nako are kona riki iai bwa te Kiritian ae rau man mweengaraoi. Am aro e aki nanonaki bwa ko na roroko n taromauri n te Tabati. Bon taekan te roko n riki bwa ana reirei ni koaua man moaningabongin te Tabati ni karokoa tairikin te Kaonobong. … Akea te bwai ae aranaki bwa te itera n tai aeana reirei te Uea Iesu Kristo.”13
Kukureiira ni katoka iaora aran Kristo e raka riki nakon te reitaki. Bon tiaki te berita ae aki karaoaki ke te katei ae karikaki ni kakekewe. Bon tiaki bukamaruan te bwai ae kakaawaki ke te ara are ti katoka iaon ara kunnikai. Bon tiaki kabwaraana bwa ti na katokai iaon te tatanga ke e katineaki n te oo. Ngaia te ara are e “toka,”14 e koreaki inanora, ao “katotongana e toka iaon moa [ra].”15
Ana mwakuri n anga karea te Tia Kamaiu e na riai n ururingaki, n tainako, n ara iango, mwakuri, ao n reitakira ma tabeman. Bwa e aki ti Uringii arara, ma E ururingi ira n tainako. E taekinna te Tia Kamaiu:
“Bwa e kona te aine ni mwaninga taekan natina ae mamma, bwa e na akea ana nanoanga nakon natina te mwaane ae kanoan birotona? Eng, tao a na kona ni mwaninga, ma N na bon aki mwanuokiniko, O te bata are Iteraera.
“Noria, I a tia ni korea aram i nanon baiu.”16
Beretitenti George Albert Smith e reirei, “Karinei ara ake kam uouoti, ibukina bwa n te bong teuana e na reke am tai ao katabeam n ribooti … nakon Tamam are i Karawa … tera are koa tia ni karaoia ma [aara akanne].”17
N aron araia Nibwaai ao Riaai ake a tia ni karauaki n rineaki, e kona n tataekinaki ke e na koreaki nakoira bwa ngaira bon ana reirei ni koaua te Uea Iesu Kristo? Ti karinea aran Iesu Kristo n te aro are ti tauraoi ni katoka iaora? Ti riki bwa “ana tia ibuobuoki ao taan kakoaua”18 n Ana tatangira -n akoi ao mwaakana ni kamaiu?
E aki maan n nako, I ongora n Ana Boki Moomon. N ana kabanea ni mwakoro 2 Nibwaai, I ongo Nibwaai e taekina te bwai are I tuai warekia n te aro anne mai imwaina. Ni kabane rinanon ana rekooti, e reirei ao e kakoaua iroun te “Tia Kabooira,” “Atuaia Iteraera ae tabu,” “ana Tibutetei te Atua,” ao te “Meetia.” Ma ni kainan ana rongorongo, I ongo ngke e taekin taeka aikai: “I rang kimwareirei, I kimwareirei n te koaua, I kimwareirei iroun au Iesu, bwa e a tia ni kamaiua tamneiu.”19 Ngke I ongo taeka aikai, e kimwareirei nanou ao Ia manga ongora riki ni kaokiokia. I kina ao I kaeka nakon te kibu anne, n aron are I kina ao I kaeka nakon arau.
E a tia n taekinna te Uea, “Eng, a na kakabwaiaki te botanaomata aio ake a tauraoi ni katoka arau iaoia; bwa a na aranaki n arau; ao au bwai ngaia.”20
Ngkai kain Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira, ti bia “kukurei [ni katoka iaora] aran Kristo”21 man karinean Arana ma te tangira, motinnano, ao mwakuri aika raraoi. I kakoaua bwa Ngaia bon “ana Tibutetei te Atua, eng, ao Natin te Tama are i Karawa.”22 N aran natina ae mimitong, Iesu Kristo, amen.