Ti Apros ti Mangisalakan
No umasidegtayo Kenkuana, umayto ti Dios a mangispal kadatayo, agasannatayo man wenno ikkannatayo iti pigsa a mangsango iti ania man a kasasaad.
Agarup 2000 a tawen ti napalabas, bimmaba ti Mangisalakan manipud iti bantay kalpasan ti panangisurona iti Naimbag a Gasat ken dadduma pay a pagbatayan ti ebanghelio. Iti pannagnana, inasitgan isuna ti maysa a lalaki nga agkukutel. Impakita ti lalaki ti panagraem ken panagdayaw bayat ti panagparintumengna iti sango ni Cristo, nga agkalkalikagum iti pannakagin-awa manipud iti sagsagabaenna. Simple ti kiddawna: “Apo, no pagayatam koma, mabalinnak a dalusan.”
Inunnat ti Mangisalakan ti imana ket, iti panangaprosna kenkuana, kinunana, “Kayatko, madalusanka koma.”1
Masursurotayo ditoy a kanayon a kayat ti Mangisalakantayo a bendisionannatayo. Mabalin a sumangbay a dagus ti sumagmamano a bendision,mabalin a nabaybayag a sumangbay dagiti dadduma, ken mabalin a sumangbay ti sumagmamano kalpasan daytoy a biag, ngem dumtengto dagiti bendision iti naituding a panawen.
Kas iti agkukutel, makasaraktayo iti pigsa ken liwliwa iti daytoy a biag babaen ti panangawat Iti pagayatanna ken ti pannakaammo a kayatna a bendisionannatayo. Makasaraktayo ti pigsa a mangsango iti ania man a karit, mangparmek kadagiti sulisog, ken mangawat ken mangibtur kadagiti narigat a kasasaadtayo. Awan duadua, iti maysa kadagiti karirigatan a kanito ti biagna, ad-adda pay a pimmigsa ti Mangisalakan nga agibtur idi kinunana iti Amana, “Maaramid koma ti pagayatam.”2
Saan nga inaramid ti agkukutel ti dawatna iti managinkukuna wenno mangpilpilit a wagas. Ipalgak dagiti balikasna iti napakumbaba a galad, nangato a panangnamnama ngem addaan iti napudno a tarigagay a maaramid ti pagayatan ti Mangisalakan. Daytoy ti maysa a pagwadan ti galad a nasken nga umasidegtayo ken ni Cristo. Mabalintayo ti umasideg ken ni Cristo nga addaan iti kasiguraduan a ti tarigagayna ita ken kanayon ket isunto ti kasayaatan para iti mortal ken agnanayon a biagtayo. Addaan isuna iti agnanayon a pannirigan nga awan kadatayo. Nasken nga umasidegtayo ken ni Cristo nga addaan iti napudno a tarigagay nga ipasakup ti pagayatantayo iti pagayatan ti Ama, kas iti inaramidna.3 Daytoyto ti mangisagana kadatayo para iti agnanayon a biag.
Narigat unay a panunoten ti panagsagaba ti bagi ken panunot a narikna ti agkukutel nga immasideg iti Mangisalakan. Apektuan ti kukutel dagiti urat ken kudil, a mangpalaad iti itsura ken pannakabaldado. Malaksid iti dayta, agbanag daytoy iti pannakaibabain iti kagimongan. Nasken a panawan ti maysa nga agkukutel dagiti ipatpategna iti biag ket agbiag a mailasin iti kagimongan. Maibilang a narugit dagiti agkukutel, iti agpada a bagi ken espiritu. Gapu iti daytoy, naidawat iti linteg ni Moises nga agkawes dagiti agkukutel iti pigis a lupot ket ipukkaw ti, “Narugit!” bayat ti pannagnada.4 Masakit ken malalais, agnanaed dagiti agkukutel kadagiti napagtalawan a balbalay wenno kadagiti tanem.5 Saan a narigat a panunoten a nadadaelen ti panunot ti agkukutel nga immasideg iti Mangisalakan.
No dadduma—iti maysa a wagas wenno sabali—mabalin a madadael met ti panunottayo, gapu man kadagiti bukodtayo nga aramid wenno aramid dagiti dadduma, gapu kadagiti pasamak a mabalin wenno ditayo mabalin a kontrolen. Kadagiti kasta a kanito, mabalintayo nga ipabus-oy ti pagayatantayo kadagiti imana.
Sumagmamano a tawenen ti napalabas, ni Zulma—ti asawak, ti kaingungotko, ti kasayaatan a paset ti biagko—nakaawat iti dakes a damag dua a lawas laeng sakbay ti kallaysa ti maysa kadagiti annakmi. Adda tumor iti parotid glandna, ket napardas ti panagdakkelna. Nangrugi a limteg ti rupana, ket dagus a naikabil iti nakain-inaka nga operasion. Adu dagiti napampanunotna ken namagdanag iti pusona. Malignant kadi ngata ti tumor? Kasano a malainganto ti bagina? Maparalisanto kadi ti rupana? Kasano ti kakaro ti saemna? Permanente kadi nga addanto piglat ti rupana? Agsublinto kadi ti tumor kalpasan a maikkat? Kabaelannanto kadi ti dumar-ay iti kallaysa ti lalaki nga anakmi? Bayat ti panagiddana iti operating room, nadadael ti panunotna.
Iti dayta a napateg unay a kanito, inyarasaas ti Espiritu kenkuana a nasken nga awatenna ti pagayatan ti Ama. Kalpasanna inkeddengna ti agtalek iti Dios. Nariknana unay nga ania man ti resultana, ti pagayatan ti Dios ti kasayaatan para kenkuana. Saan a nagbayag, in-inut a nakaturog gapu iti anesthesia.
Idi agangay, insuratna a kasla daniw iti diaryna: Iti operating table nagtamedak iti sangom, ken iti panangpasakup iti pagayatam, nakaturogak. Ammok a makapagtalekak Kenka, iti pannakaammok nga awan ti dakes a sumangbay manipud Kenka.”
Nakarikna iti pigsa ken liwliwa iti panangpasakupna iti Ama ti pagayatanna . Dayta nga aldaw, nawadwad a pinaraburan isuna iti Dios.
Ania man dagiti mabalin a kasasaadtayo, maaaramattayo ti pammatitayo nga umasideg ken ni Cristo ken masarakantayo ti Dios a mapagtalkantayo. Kas maysa kadagiti annakko, ni Gabriel, insuratna iti naminsan :
Segun iti propeta, naranraniag ti rupa ti Dios ngem iti init
ken napurpuraw ti buokna ngem iti niebe
ket ti timekna agungor kas iti panagayus ti maysa a karayan,
ket malaksid Kenkuana awan ti kaipapanan ti tao. …
Narumeknak idi maamirisko nga uray siak awan met ti kaipapanak.
Ket idi laeng a kapkapaek ti dalanko a mapan iti dios a mabalin a pagtalkak.
Ket idi laeng a natakuatak ti Dios a mabalin a pagtalkak.6
Ti Dios a mabalin a pagtalkantayo ti mangpatibker iti namnamatayo. Makapagtalektayo Kenkuana gapu ta ay-ayatennatayo ken kayatna no ania ti kasayaatan para kadatayo iti tunggal kasasaad.
Immasideg ti agkukutel gapu iti pannakabalin ti namnama. Awan dagiti pangrisut nga inted ti lubong kenkuana, uray koma no pannakaliwliwa man laeng. Iti kasta, nalabit a ti rikna ti simple nga apros ti Mangisalakan ket kas iti maysa nga apros iti sibubukel a kararuana. Mapanunottayo laeng ti nalaus a rikna ti panagyaman a nalabit nga adda iti agkukutel iti apros ti Mangisalakan, nangnangruna idi mangngegna dagiti balikas a “Kayatko; madalusanka koma.”
Ilanad ti estoria a “dagus a nadalusan ti kukutelna.”7
Mariknatayo met ti apros ti managayat, mangngagas nga ima ti Mangisalakan. Anian a rag-o, namnama, ken panagyaman iti kararuatayo iti pannakaammo a kayatna a tulongannatayo nga agbalin a nadalus! No umasidegtayo Kenkuana, umayto ti Dios a mangispal kadatayo, agasannatayo man wenno ikkannatayo iti pigsa a mangsango iti ania man a kasasaad.
Iti ania man, ti panangawat Iti pagayatanna—saan nga iti bukodtayo—makatulongto kadatayo a makaawat kadagiti kasasaadtayo. Awan ti dakes a mabalin nga aggapu iti Dios. Ammona no ania ti kasayaatan para kadatayo. Nalabit a saannanto nga ikkaten a dagus dagiti dagensentayo. No dadduma maaramidna a palag-anen dagita a dagensen, kas iti inaramidna ken ni Alma ken dagiti taona.8 Kamaudiananna, gapu kadagiti katulagan, maawanto dagiti dagensen,9 ditoy man a biag wenno iti nasantuan a Panagungar.
Iti napudno a tarigagay a matungpal ti pagayatanna, karagpin ti pannakaawat iti nadiosan a kababalin ti Mannubbottayo, ket tulongannatayo a padur-asen ti kita ti pammati nga impakita ti agkukutel tapno madalusan. Ni Jesucristo ket Dios ti ayat, Dios ti namnama, Dios a mangngagas, Dios nga agtarigagay a mangbendision kadatayo ken mangtulong kadatayo nga agbalin a nadalus. Dayta ti tinarigagayanna sakbay ti yaayna ditoy daga idi nagboluntario a mangispal kadatayo no matnagtayo iti basol. Dayta ti tinarigagayanna iti Getsemani idi naipasango iti saan a matukod a sakit kabayatan ti panagsagabana tapno agikaro iti basol. Dayta ti tarigagayanna itan no agpakpakaasi iti Ama para kadatayo.10 Isu a dagdagullitenna pay laeng nga ibaga: “Umaykayo kaniak, dakayo amin nga agrigrigat ken madagdagsenan, ta paginanaenkayto.”4
Mabalinnatayo nga agasan ken itag-ay gapu ta kabaelanna nga aramiden daytoy. Inakona iti Bagina ti amin a saem ti bagi ken espiritu tapno mapno ti lalaemna iti kaasi tapno makatulong kadatayo iti amin a banag ken tapno agasan ken itag-aynatayo.12 Nangayed ken makapatignay dagiti balikas ni Isaias, kas dinakamat ni Abinadi:
“Awan duadua nga inibturanna ti leddaangtayo, ken imbaklayna ti ladingittayo. …
“… Nasugatan gapu iti basbasoltayo, nadunor gapu iti kinamanagbasoltayo; adda kenkuana ti pannusa ti talinaaytayo; maagasantayo iti pannaplitna.”13
Maisuro daytoy isu met laeng a konsepto iti daytoy a daniw:
“O Karpintero a Nazareno,
Alisto koma a mabukel napirsay a puso,
Daytoy a biag, a dumanin aggibusto,
O, maaturmo kadi, Karpintero?
Ket babaen iti naasi ken nakasagana nga imana,
A nakaibinggasan nasam-it bukodna a biag
Iti nadadael a biagtayo, agingga a tumakderda
Baro a Panagparsua—“amin a banag baro.”
“Dagiti nadadael a [banag] ti puso,
Arapaap, namnama, pammati ken gusto,
Tunggal paset aramidem a perpekto,
O, Karpintero a Nasareno!”14
No mariknayo nga iti ania man a wagas a saankayo a nadalus, no mariknayo ti panagkapsut, ammoyo koma a mabalinkayo a madalusan, mabalinkayo a maatur, gapu ta ay-ayatennakayo. Agtalekka nga awan ti dakes a sumangbay nga aggapu Kenkuana.
Gapu ta Isu “nagpababa iti amin a banag,”15 inaramidna a posible para iti amin a banag a nadadael iti biagtayo tapno matarimaan wenno maatur, ket iti kasta mabalintayo ti makipagtunos iti Dios. Babaen Kenkuana, maitunos dagiti amin a banag, agpadpada a dagiti banag nga adda iti daga ken dagiti banag nga adda iti langit, a “mangpatpatalna babaen ti dara ti krusna.”16
Umasidegtayo koma ken ni Cristo, a mangar-aramid ti amin a kasapulan nga addang. No aramidentayo, agkaykaysatayo koma a mangisao iti, “Apo, no pagayatam, aramidennak koma a nadalus.” No aramidentayo, maawattayo ti mangag-agas nga apros ti Maestro, a kagiddan ti nasam-it nga aweng ti timekna: “Kayatko; madalusanka koma.”
Ti Mangisalakan isu ket Dios a mabalin a pagtalkantayo. Isu ti Cristo, ti Maysa a Napulotan, ti Mesias, a paneknekak iti nasantuan a naganna, uray pay ni Jesucristo, amen.