Mwichenapen Mwichefen
Ewe Kinamwen Kraist a Awesano Tipekoum
October 2021 mwichenap


Ewe Kinamwen Kraist a Awesano Tipekoum

Nupwen tongen Kraist a tono nemenano manauach, sia arap ngeni tipefesen fiti tipetekison, tipepos, me kirekiroch.

Pwi me fefinei achengicheng, non tesin weiresin taiso, ewe foun ngasangas a angang weires. Ekkewe ngasangas mi tongeni tawe ngeni fetan meni repwe weires ne anisi pochokunen sata fan pan. Non ei napanap, ewe tesin osukosuken ekiek mi tongeni pwarano semwen mi monono ewe minne ese pwaochuno. Ekkewe osukosuk mi pwano ra tongeni safenir me mwen repwe efisi watten osukosuk non anein manau.

Ewe COVID-19 mi chou fetan a ennetin ew tesin osukosuken ekiek non unusen fonufan! Ewe tes a pwano sokopaten met mi fis. Safean mi och me tumun ra fen for.1 Chon sinenap non pekin safei, sense, chon tumun, me ekkoch ra fen pwaracho ne fangeno ar fansoun—me ra soposopono ne fori. Chommong aramas ra pwarano ar fangafangoch me kirekiroch—me ra soposopono ne fori. Nge, ekkoch osukosuk mi monono ra fen pwano. Ekkewe mi mecheres ngenir ar repwe semwen ra riaffou—me ra soposopono ne riaffou. Sipwe pesei me kinisou ngeni ekkewe ra angang ar repwe awesi ekkei sokofesen mi monono.

Ewe samwaw mi chou fetan a pwan ew tesin ekiek non pekin ngun ren an ewe Chon Amanau we Mwichefen me ekkewe ra choni. Met kewe ra pwano mi pwan nofit fengen. Manauach a fen feioch ren ach iamwir non ew “napanap mi tekia me pin,”2 ewe Feito Tapweto Mwirinongonong fiti kokot, me pesepes seni Mwichefen ren kaeon kapas allim non imw. Chommong ra fen awora aninisoch me ourur non ekkei fansoun weires me repwe pwan soposopono.3

Nge, non ekkoch fansoun, ewe tesin osukosuken ekiek non pekin ngun a pwano aninifengen me koum fengen. Ei a affata pwe mi wor ach angang sipwe fori ne siwini netipach me chufengen usun noun ewe Chon Amanau ennetin chon kuno. Ei esap ew minafon sosot, nge ew mi fakkun auchea.4

Nupwen ewe Chon Amanau a churi ekkewe Chon Nifai, a aitir, “Esap wor anini fengen nefinemi. … I ewe a wor ren ewe ngunun anini i ese feito seniei, nge a feito seni ewe tefin, i ewe semenapen anini, iwe i a amwasangata netipen aramas pwe repwe anini ren song, emon ngeni pwan emon.”5 Nupwen sia anini fengen non song, Setan a takir me ewe Koten nang a kechiw.6

Setan a takir me Kot a kechiw ren ru popun. Aewin, anini a apwangapwangano meinisin ach pwarata ngeni ewe fonufan usun Jises Kraist me ewe ngaseno minne a feito seni An nimenimochun foffor, … umoumoch, me chen.”7 A apasa, “Ew minefon annuk ua ngenikemi pwe oupwe tong fengen. … Ika oupwe tong fengen nefinemi, iwe, aramas meinisin repwe sinei pwe ami nei chon kaeo”8 Sokofesenin we mi pwan ennet—aramas meinisin ra sinei pwe sisap noun chon kuno nupwen sise pwari tong nefinach. An angang non fansoun soponon ese fisioch nupwen anini ika tipekoum9a fis nefinen Noun chon kuno.10 Oruwan, anini a efeiengawa kich aramas non pekin ngun. A oturseni kich kinamwe, pwapwa, me asoso, me ach tufichin mefi ewe Ngun mi Fel a apwangapwangeno.

Jises Kraist a awewei pwe esap iei An nongonong pwe esap “orueta netipen aramas ren song, emon ngeni pwan emon; nge [ina An] nongonong mi ennet, pwe ekkena sokkun mettoch repwe kouno.”11 Ika ngang mi mwitir ne netipengaw ika ponuweni sokofesenin ekiek ren ai upwe song ika opungu ekkoch, Ua “tur” non ewe tesin aweiresin ataiso non pekin ngun. Ei tes ua tur non esap wewen pwe upwe epinukungaw. Nge a pwarano pwe mi auchea upwe siwin. Me mi och ai sinei.

Mwirin an ewe Chon Amanau churi ekkewe fonuwen Merika, ekkewe aramas ra chufengen; “ese wor anini fengen non unusen ewe fonu.”12 Om ekieki pwe ekkewe aramas ra chufengen pokiten ir meinisin ra nonnofengen, ika pokiten ese wor sokofesenin ekiek? Use nuku. Nge, anini fengen me tipekoum ra morono pokiten ra wanong ar mochenin tapweno mwirin ewe Chon Amanau nap seni mettoch meinisin. Ar sokofesen ese pwan kon namot non ar aea fengen tongen ewe Chon Amanau, me ra chufengen usun chon “muuni ewe muun Kot.”13 Pungunon pwe “ennetin ese tongeni wor emon aramas mi kon pwapwa seni ir … ekkewe ra fen for me nepoun Kot.”14

A namot achocho ne chufengen.15 A napeno nupwen sia amari ewe tongen Kot non netipach16me sia anonga ach ekiek won met sipwe angei non fansoun esemuch.17 Sia chufengen ren aewin napanapach mi nonno fengen pwe kich noun Kot18me ach nikitu ngeni ekkewe ennetin ewe kapas allim mi niwinsefan. Ach tongei Kot me ach tapweno mwirin Kraist a efisata ennetin aurek ren ekkoch. Sia aucheani sokopaten ningochun nikinikin ekkoch, ar memef, me sinenap.19 Ika sise tongeni anomu kich pwe noun Jises Kraist chon kuno nap seni ach pwisin mochen me ekiek, sipwe attona sefani met a kon auchea ngenikich me sipwe ekesiwin.

Meni sipwe mochen apasa, “Ewer mi tongeni wor rech chufengen—ika kopwe chok tipeew ngeniei!” Ew murinnon anen ach sipwe churi emon sipwe eis, “Met upwe tongeni fori an epwe wor tipeeu? Ifa usun upwe ponuweni ne anisi ei aramas epwe arap ngeni Kraist? Met upwe fori an epwe kisino anini fengen me forata ew Mwichefen non ewe neni non umoumoch me tong?”

Nupwen tongen Kraist a nemenano manauach,20sia arap ngeni tipefesen fiti tipetekison, tipepos, me kirekiroch.21 A kisino ach aurek usun ach pwisin memef me a nap usun an chon oruch. Sia “kutta ach sipwe ukukoch me kochufengen.”22 Sisap pachenong non “anini fengen,” apungu ekkewe sise tipeew ngenir, ika fori ar repwe turuno.23 Nge, sia ekieki pwe ekkewe sise tipeew ngenir ra fori ar tongeni mi murino ngeni ewe nonnomun manau rer.

Punuwei we a emon sou annuk nap seni 20 ier. Ren emon sou annuk, ra angang fengen me ekkoch mi fat ar anisi ekiek mi sokkono. Nge a kaeo an esap tipeew iwe nge esap rochongaw. Mi tongeni apasa ngeni chon anisi mi ungeni, “Ua kuna pwe sisap tipeew fengen won ei mettoch. Ua sanuk. Ua sufonuti mefiom. Ua anean kopwe tongeni pwan osufonuei.” Napengeni, ei a mumuta ren an epwe wor sufon fengen nefiner me pwan chiechioch ina mwo ir mi sokofesen.

Pwan mwo chon koum fengen akkom ra tongeni chufengen non ar angangen chon kuno noun ewe Chon Amanau.24 Non 2006, Ua fiti efeiochun ewe Helsinki Finland Tempel ne asamonu semei we me seman me inan kewe ir ekkewe akkomwen chon choni ewe Mwichefen non Finland. Chon Finland, pachenong semei we, ra aneanei ew tempel non Finland fan chommong ier. Non ewe fansoun, ewe tischrik tempel epwe apachanong Finland, Estonia, Latvia, Lithuania, Belarus, me Russia.

Atun ewe efeioch, ua kaeo och mettoch mi amairu. Non ewe aewin ranin sukkun ewe tempel a keimuno fan iten ekkewe memper chon Russia ar repwe fori angangepin non tempel. A weires ach sipwe awewei ifa usun amwararan we. Russia me Finland ra fen maun fengen non fite puku ier. Semei we ese nuku me oput Russia nge pwan meinisin chon Russia. A fen affata an pochokun memef, me an memef a ina usun an chon Finland tipekoum ngeni Russia. A fen omwochu non an ekiek ekkoch toropwe mi uruoni maunen fite puku ierin maun a no nefinen chon Finland me Russia. Met a fis ngeni fansoun World War II, nupwen Finland me Russia ra pwan koum fengen, ese wor met epwe siwin an ekiek .

Ew ier me mwen efeiochun ewe Helsinki Finland Tempel, ewe mwichen soupungun tempel, mi pachenong chon Finland, ra chufengen ren porousen kokkotun ewe efeioch. Fansoun ewe mwich, emon a apareni pwe ekkewe Sounengin Russia repwe sai non ekkoch ran ar repwe fiti ewe efeioch me ina repwe aneanei ar repwe angei ar efeiochun tempel me mwen ar repwe niwiniti imwer. Ewe meinapen ewe mwich, Brother Sven Eklund, a ekieki pwe ekkewe chon Finland ir mi tongeni ekis witiwitino, pwe ekkewe chon Russia repwe akkom ne fori angangepinin tempel non ewe Helsinki Tempel. Meinisin chon ewe mwich ra tipeew. Aramas mi Pin non Fansoun Soponon non Finland ra ammangano ar efeiochun tempel ar repwe anisi Sounengin Russia.

Ewe Presetenin Area mi nom atun ewe mwichen tempel, Elter Dennis B. Neuenschwander, a makkei mwirinon: “A fokkun nap ai mwareiti ekkewe chon Finland non ei fansoun. Uruon chon Finland mi weires ren chon orur kewe otiw … me ar meseik ren an keran wor [ew tempel] a foruta won pwisin ar puun ra mo nikitano. Ar mutata ekkewe chon Russia repwe tonong non ewe tempel akkom [a] ew esisinen tong me asor.”25

Nupwen ua aporausa ei kirekiroch ngeni semei we, netipan a pweteteno me a kechiw, ew mettoch ese fifis ngeni ei chon Finland mi pwaracho. Seni ena fansoun tori an mano unungat ier mwirin, i ese apasa och mettoch mi ngaw usun Russia. Pesepes me ren nenien appiru an chiechian chon Finland, semei we a finata epwe wanong an fofforun chon kuno non Jises Kraist epwe nap seni ekiek meinisin. Ekkewe chon Finland ir wesewesen chon Finland; ekkewe chon Russia ir wesewesen chon Russia; rese nikitano ar oreni, uruo, ika ar sinei ar repwe asueno tipekoum. Ese namwot ar repwe fori. Nge, ra finata ar repwe fori ar fofforun chon kuno non Jises Kraist epwe ina akkomwen ekiek.26

Ika ir mi tongeni, kich mi pwan tongeni. Sia tongeni wato mettochun ach newo, oreni, me sinei ngeni ewe Mwichefenin Jises Kraist. Samuel ese sawasini an neuo usun emon Chon Leiman,27pwan Moronai ese sawasini an usun emon chon Nifai.26 Nge emon me emon ir a wanong an fofforun chon kunon ewe Chon Amanau akkom.

Ika esap kich ew, esap kich Noun.29 Ua tingor pwe sipwe pwaracho ne wanong ach tongen Kot me fofforun chon kunon ewe Chon Amanau epwe nap seni ekiek meinisin.30 Sipwe eppeti ewe pwon mi nom non ach fofforun chon kuno—ewe pwonen sipwe ew.

Sipwe tapweno mwirin ewe nenien appiru an Souneng seni ewe fonufan ekkewe a fen fisioch ar winiti chon kuno noun Kraist. Sia tongeni anongonong won Jises Kraist, i “ach kinamwe, ewe … a ataetiw ewe etip nukanapan a refikich; a aukano non an [asoren achasefan] ewe tipekoum.”31 Ach kapasen pwarata usun Jises Kraist ngeni chon fonufan epwe pochokununo, me sipwe pochokun non pekin ngun.32 Ua pwarata pwe nupwen sia “nikitano tipekoum” me sia winiti “usun chok tipen ewe Samon non tong me chufengen ren I non nuku,” sipwe weri An kinamwe.33 Non iten Jises Kraist, amen.

Esinesin

  1. Nengeni “The First Presidency Urges Latter-day Saints to Wear Face Masks When Needed and Get Vaccinated Against COVID-19,” Newsroom, Aug. 12, 2021, newsroom.ChurchofJesusChrist.org; “Vaccines Explained,” World Health Organization, who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/covid-19-vaccines/explainers; “Safety of COVID-19 Vaccines,” Centers for Disease Control and Prevention, Sept. 27, 2021, cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/safety/safety-of-vaccines.html; “COVID-19 Vaccine Effectiveness and Safety,” Morbidity and Mortality Weekly Report, Centers for Disease Control and Prevention, cdc.gov/mmwr/covid19_vaccine_safety.html.

  2. Russell M. Nelson, “Sisters’ Participation in the Gathering of IsraelLiahona,Nov. 2018, 69.

  3. Nengeni Doctrine and Covenants 81:5.

  4. Chommong aposel me soufos ra fen afanafana usun etipeew me anini fengen non chommong ier. Nengeni, ren awewe: Marvin J. Ashton, “No Time for Contention,” Ensign, May 1978, 7–9; Marion G. Romney, “Unity,” Ensign, May 1983, 17–18; Russell M. Nelson, “The Canker of Contention,” Ensign, May 1989, 68–71; Russell M. Nelson, “Children of the Covenant,” Ensign, May 1995, 32–35; Henry B. Eyring, “That We May Be One,” Ensign, May 1998, 66–68; D. Todd Christofferson, “Come to Zion,” Liahona, Nov. 2008, 37–40; Jeffrey R. Holland, “The Ministry of Reconciliation,” Liahona, Nov. 2018, 77–79; Quentin L. Cook, “Hearts Knit in Righteousness and Unity,” Liahona, Nov. 2020, 18–22; Gary E. Stevenson, “Hearts Knit Together,” Liahona, May 2021, 19–23.

  5. 3 Nifai 11:28–29

  6. Nengeni Moses 7:26, 28, 33. Ei ese apasa pwe an ewe Chon Amanau fangono manauan mi chok fis ika pwe afen sopweno ne riaffou; Jises Kraist a awesano ewe Achasefan. Nge nengeni, An nukuchar me unusoch me kirekiroch a fangono a ounusano An we asoren achasefan a mut ngeni An epwe mefi netipechou me netipengaw.

  7. 2 Nifai 2:8

  8. John 13:34–35.

  9. Tipekoum ina ewe napanap ika memefin finata ne ungeni emon ika och mettoch; a esisinnata ungeni, eppwis, koput, enikinik, me anonnonen koput ika tipengaw. Ewe kapasen Greece a wewen “tipekoum” mi pwan wewe ngeni pwe koput. Ina ewe sokonon masanon aw minne wewen “tong.” Nengeni An James Pochokun, Ewe Minefon Pochokun Naponon Unusen Masowen ewe Paipen (2010), Kinikinin Tiksineri noun Greek, nampan 2189.

  10. Nengeni John 17:21, 23

  11. 3 Nifai 11:30

  12. 4 Nifai 1:18

  13. 4 Nifai 1:17

  14. 4 Nifai 1:16.

  15. President Russell M. Nelson a fen apasa, “Ewe Samon a tongei achocho” (non Joy D. Jones, “An Especially Noble CallingLiahonaMay 2020, 16).

  16. Nengeni 4 Nifai 1:15 Mi wor ekkoch mine ra fori ei tipeeu. Non ranin Enoch kewe, “ewe Samon a kokkori noun kewe aramas Zion, pokiten ra chok tipeni ew me aani ew ekiek, me ra nom non wenechar; me ese wor osupwang neir” (Moses 7:18).

  17. Nengeni Mosaia 18:21

  18. Nengeni Foffor 17:29Konupin 82:6

  19. Nengeni 1 Corinth 12:12–27

  20. Nengeni Moronai 7:–48

  21. Nengeni Doctrine and Covenants 107:30–31

  22. Dallin H. Oaks, “Defending Our Divinely Inspired ConstitutionLiahonaMay 2021, 107.

  23. Nengeni Rome 14:1–3, 13, 21

  24. Ewe Chon Amanau a esita Noun kewe “chon kuno, non fansoun nom, [ekkewe] ra kutta fansoun ne u fengen me rese omusa fengenir non netiper; iwe ren ei kirikiringaw ra kuna eriaffoun tekian niwinin tipis. Ina minne,” Jises a pesei Noun chon kuno non fansoun soponon, “Ua apasa pwe oupwe omusano emon me emon ami.” (Doctrine and Covenants 64:8–9).

  25. Elter Dennis B Neuenschwander, an pwisin porous.

  26. Usun non orenien chon Finland, nupwen Brother Eklund a aporousa ei pungun finata, a apasa pwe mi pungoch. Me nukun an mwareiti an ekkewe Chon Finland kirekiroch, a apasa an kinisou ren ekkewe chon Russia. Ekkewe chon Finland ra kinisou ren ewe watten aninis an ekkewe chon Russia ngeni ewe angang a fis non ewe Helsinki Finland Tempel. (Brother Sven Eklund, an pwisin porous.)

  27. Nengeni Ilaman 13:2, 5

  28. Nengeni 3 Nifai 5:13,20

  29. Nengeni Doctrine and Covenants 38:27

  30. Nengeni Luke 14:25–33

  31. Ephesus 2:14–15

  32. Nengeni Ephesus 2:19

  33. Nengeni Russell M. Nelson, “The Canker of ContentionEnsignMay 1989, 71.

Printini