Katean te Maiu n Totoko nakon Tatan
I tataro bwa ti aonga ni kona n teimatoa ni katei maiura n ira ana babaire ao baike a katauaki ae mai iroun te Atua ake a karaoaki iroun Tamara are i Karawa.
Inanon ririki aika bwakanako mai iaon te tabo n taetae inanon te Tienta ni Maungatabu aei, ao ti a tia ni karekei reirei, kairi mai iroun te tamnei, kairan arora, ao te kaotioti. Inanon taai akanne, ao a mwaiti taan taetae ake a tia n anga aia kabootau man wanawanaia ao man aia taneiai ni kabwarabwaraa raoi tuua n ana euangkerio Iesu Kristo.
N aron te katooto, n te aro aei, ao ti a tia n atai rongorongon waanikiba ao aron kibakibaia are kona n kararoaira man ana tabo n tiku tii man te bitaki ae uarereke.1 Inanon te waaki aei, ao ti reireiaki man kabotauakin ana mwakuri te buroo ma te bitaki n te nano ae korakora are kainanoaki bwa ti aonga ni kona ni butimwaea ana wewete te Uea bwa ti na Iriiria.2
N te tai aei, ao I kan raona te kabootau aei ma te nanorinano man au kakatauraoi nakon nakoau are I a mena iai ngkai. I kananona te ataibwai n intinia ibukin te kateitei n te aonaaba. Inanona au tai ni kamatebwai n te iuniwetiri, I miia te bong are n na konaa ni karekei bwaai ake a na kainnanoaki bwa iaonga ni kona ni kariaiakaki bwa na ira te reirei ibukin korean tamnein kateitei ake “aki kona n rootaki man korakoran te mwaeiei.”
E a roko te bong are n nang moana iai au moan kamatebwai iaon te reirei aei. Moan taeka n reirei ake e taekin te burobeetia nakoira n te bong anne bon: “E oti bwa e rangi n ingainga nanomii ni kan moana ami kamatebwai iaon kateitei ake aki kona n rotaki man korakoran te mwaeiei,” ike angiina a katoutouii atuia. Ma e a manga kaeka te burobetia, “I rangi ni karautaeka bwa e aki kona n reke anne, bwa I aki konaa n reireinii ngkamii aron katean aekaki ni kateitei, aika ‘aki kona n rootaki-’ nakon te mwaieie. E aki oota raoi nanon aei,” e taekinna, “ibukina bwa tenaan mwaieie bon bwaai aika ana kaoti, e ngae ngkana ti tangiria ke tiaki.”
E a manga reitia man taku, “Te bwai ae I konaa n reiakinii ngkamii iai bon aron korean tamnein kateitei aika a kona ni kaaitarai mwaieie, kateitei aika a kona ni kaitaraa korakoran te mwaeiei, bwa e aonga n ae teimatoa n tei n aki rootaki n te urubwai ae korakora ao ni konaa n reitinako n anga bonganana are bon kateaki ibukina.”
Aanga aia kamatebwai tenaan intinia iaon taian abwaki, ma tamaroana are e na aanga, ao kabwarabwaraan aan te kateitei, bouana, ma taian kabwaro, ao kanoan raon riki te kateitei ake iaon te tamnei. Kanoan taian kamatebwai aikai ake a karaoaki nakon taian tamnei ma kabwarabwaraana, ake ana karauaki raoi n iraki iroun te tia kateia bwa e aonga n ono bwain te kateitei ao ni kakoroa raoi oin bukina are bon kateaki iai.
E ngae ngke ai 40 te ririki n nako imwiin te tai are I moan ira iai au reirei iaon katean kateitei ake a kona ni kaitarai mwaeiei, I rangi n uringa te tai are I karekea raoi iai, te ota ae bwanin iaon te rabakau aei ake a na rangi ni bongana nakon kateitei ake n na korei inanon au tai ni mwakuri inanon bongin maiu ake imwaaiu. Tiaki tii anne, ma ae rangi ni kakawaki riki—bwa e na kaota raoi kanakoraoan maiu ao maiuia ake na kona n kaotii tein au mwakuri aika tamaroa nakoia.
Ti rangi ni kakabwaiki ngkai ti kona ni karekea te atatai iaon te babaire ni kamaiu are e karaoia Tamara are i Karawa, bwa ti aonga ni karekea ana euangkerio Iesu Kristo are e kaokaki, ao n onimaki nakon kaetieti ake a karekeaki mairouia burabeti aika maiu! Ni kabane“babaire” ngkoa mai ieta ake a tia ni karaoaki ao “kabwarabwaraan mwakuriakiia” ake a reireiniira arora ni karekea te maiu ae kakukurei—te maiu ni kona n totokoa te bure, mano man te kariiri, n totokoi ana waaki ni buaka Tatan, are e teimatoa ni kamangaoa aron reken te maiu ma ara utu aika tangiraki ae akea tokina ma Tamara are i Karawa.
Ni maoan ana mwakuri, ara Tia Kamaiu ao e, “tiku n ti ngaia bwa e na kataaki iroun te riaboro.”3 Ma e tokanikai Iesu man te kataaki ae korakora anne. E kangaa karekean te anua n totoko nakon Tatan ke totokoan kariiri ni buoka Iesu? Te bwai ae angan Iesu te tokanikai ngke e rinanon te taai ni kangaanga aikai bon katauraoan Tamneina, are e Anganna te korakora bwa e na kona n totokoi kariiiri mai iroun te tia kaaitara.
Tera mwakuri tabeua ake a buoka ni katauraoa te Tia Kamaiu imwaain te tai ae rangi ni kakawaki aei?
Te moan, e a tia n aki mamatam inanon 40 te ngaina ao 40 te bong, te aki mamatam ae raonaki ma te tataro ae teimatoa. Ngaia are, e ngae ngke E rangi ni mamaara rabwatana, ma E rangi ni korakora tamneina. E ngae, ngke, tiaki tuangaki bwa ti na aki mamatam inanon te maan anne—ma ti inanon 24 te aoa ao teuana te tai n te namwakina—te aki mamatam e uota te korakora nakon tamneira ao ni katauraoira bwa ti na kona n totokoi kariiri inanon maiura.
Te kauoua, inanon te rongorongo are koreaki iaon te kataaki are anganaki te Tia Kamaiu, ti noria bwa E aki toki ni kaekaekai ana titiraki Tatan ma kanoan booki aika tabu n ana iango, n taekinii, ao ni karaoi n aron are taekinaki n taia ake a riai.
Ngke e kataia Tatan n tuanga bwa E na oniki atiibu nakon te kariki bwa E aonga ni katoka Bakina imwiin Ana aki mamatam are abwabwaaki, e takute Uea nakoina, “E koreaki, bwa e aki maiu te Aomata ti man te kariki, ma man ana taeka te Atua ake a otinako mai wiina.”4 Ao, ngke e a manga mena te Uea i taberan te tembora, ao e a manga kataia naba te riaboro ni kariiria ni kan noora Mwaakana, ma e kaeka te Uea iaan te kariaia are irouna, “E bon koreaki naba, bwa ko na tai kataa Iehova ae Atuam.”5 Ao n ana kateniua ni kariiri Tatan, ekaeka nakoina te Uea, “E koreaki, Ko na taromauriia Iehova ae Atuam, ao ko na toro i Rouna n ti Ngaia.”6
E tiku mwiin te mwaieie inanon te tai are e riki iai iaon rabwatan te kateitei are e a tia raoi ni karauaki ni baireaki aron kateakina—iai mwiina ake a kaoti tao n aron taian raeuaaki, uruakin bwain nanona ke taian tiiring, ao wintoo ake a uruaki. Ma te kateitei ae e a tia raoi ni kateaki aei e teimatoa ni kakoroa nanon kateakina ibukin kamanoakiia ake a maeka inanona, ao imwiin onobwai tabeua ake a karaoaki, e na manga okira arona n aron are e moan kateaki iai.
Te kabotau n aron aei, a konaa ana kairoro te tia kaaitara ni karekei “raeuaaki” ke taian uruaki inanon maiura, irarikin ae ti rangi ni kekeiaki ni katea maiura nakon Ana tamnei te Atua are kantaningaia. Taian “raeuaki” aikai a kona n reke rinanon namakinan te nanokawaki ke te rawawata ibukin karaoakin tabeua kairua ao n aki karaoakin mwakuri n aroia ae te kabea n tamaroa, ke ibukin te namakin ae tiaki karaoa ae tamaroa n aron are ti bon tangiria bwa ti na karaoia.
Ma ae nanonaki raoi bwa ngkai ti karaoa nanon te babaire ao te tamnei are e a tia ni karaoia te Atua, are bon, ana euangkerio Iesu Kristo, ao bon anne bukina ae ti teimatoa n tei ngkai. E aki uruaki bouan maiura n ana ikakorakora te tia kaaitara ke man kaanganga ake ti rinanona ao ti na kaitaraa ma, ti a tauraoi ni waaki nako.
E na bon aki kaireruaaki nanon te kukurei are ti na karekea ngkana ti roko n te aonaaba aei are beritanaki inanon booki aika tabu7 ma te koaua are aongkoa tinang aki boo ma kangaanga ao rawawata, bwa aongkoa e nang akea te “raeuaaki” nakoira ake a reke man mwiin kariiri, mairoun te tia kaaitara, ke man taian kataaki inanon maiura n ara aonaaba.
Te kimwareirei aei e irekereke ma ana kabwarabwara Nibwaai iaon arora ni maiu ngke e taku, “I a tia n noori rawaawata aika a mwaiti i nanon au bong, e ngae n anne, e a tia n reke akoakiu ae bati iroun te Uea n au bong ni kabane.”8 Ana bong ni kabane! Ma e ngae ngke e karawawataaki Nibwaai rinanon te aki ota ao te kakaitara mai irouia tarina, e ngae ngke a kabaea iaon te kaibuke, e ngae n te bong are motirawa iai tamana, Riaai, e ngae ngke a riki bwa kairiribai Reimwan ma Remuera ma kaain ana baronga. E ngae ngke e rinanon boong n rawawata aikanne, ma e teimatoa nanon Nibwaai iroun te Uea.
Ma ti kona ni kabebeteaki ngkana ti ataia bwa e aki kona te Uea ni kariaia bwa ti na kataaki nakon are ti kona ni kaitaraa. E tuangiira Aramwa bwa ti na “taratara ao n tataro n aki toki, bwa [ti] aonga n aki kaririaki riaon are [ti] konaa ni kaitaraa, ao ma ni kairaki iroun te Tamnei ae Tabu, n riki n nanorinano, nimamannei, taotaonakinnano, onrake n te tangira ao te korakai inanon te tai ae maan.”9
Anne naba ae kona ni kabonganaaki nakon kataaki ni maiura aei. E kauringiira Ammon ana taeka te Uea: “Nako …ao taotaon nanomi nakon karawawatakimi, ao n na anganingkami te nakoraoi.”10
E katoatai te Uea ni katauraoa buokara ngkana ti aitara ma te kariiri, te kataaki, te bwarannano, te mamaara, ao bon te mate. E taku, “E koaua ae I tuangkami, ao te bwai ae I taekinna nakon temanna I taekinna nakoia ni kabane, kam na kukurei, ataei aika uarereke; bwa I memena i buakomi, ao I aki kitaningkami.”11 E na bon aki kona ni kakiira!
I tataro bwa ti aonga ni kona n teimatoa ni katei maiura n ira ana babaire ma aron mwakuriana are e bon karikaki iroun Tamara ao ni kakoroaki bukina rinanon ara Tia Kamaiu, ae Iesu Kristo. Ao, man ana nanoanga are e anga nakoira rinanon Ana Mwakuri ni Kamaiu ara Tia Kamaiu, ao ti na tokanikai inanon ara tai ni katea maiura n totokoa te bure, te kataaki, ao ni kakorakoraira inanon taai n rawawata, ao n taai ake ti aitara iai ma kanganga inanon maiura. Ao n raonaki ma aei, ti na karekea naba te kawai nakon kakabwaia ni kabane ake a beritanaki nakoira rinanon ana tangira Tamara ao ara Tia Kamaiu. N aran Iesu Kristo, amen.