Ao A Kan Nora Iesu Bwa Burara
I kakoauaa bwa e maiu Iesu. ao E kinaira, ao bwa iai Mwaakana ni kamarurungiira, ni bitiira, ao ni kabwarabure.
Tariu, mwaneu, ao raraou, inanon 2013 kainabau, Laurel, ao ngai ti weteaki bwa ti na beku bwa te tia kairiiri n te mition n te Czech/Slovak Mition. Natira aika aman a beku ma ngaira.1 Ti kakabwaiaaki ngkai te utu ngaira ma mitinare aika a wanawana ao kaain te Czech ao Clovak aika a rianako. Ti tangiriia.
Ngke e roko ara utu n te tabo ni mwakuri n te mition, te bwai are e reireiniira Unimwaane Joseph B. Wirthlin ti uotia bwa iriara. N te marooro ae atunaki “Te Tua ae Korakora” e titiraki Unimwaane Wirthlin, “Ko tangira te Uea?” Ana reirei nakoira ngaira ake ti kona ni kaeka ni kangai eng e rang bebete man nano nanona: “Kabanea am tai ma Ngaia. Katurua am iango iaon Ana taeka. Uota amona iaom. Ukoria bwa kona mataata ao n ongeabaa.”2 Unimwaane Wirthlin ngkanne e berita ni mwaakan kakabwaia aika a na reke nakoia naake a tauraoi n anga aia tai ao neia nakon Iesu Kristo.3
Ti uringa ana reirei Unimwaane Wirthlin ao ti berita inanora. Ngaira ma ara mitinare, ti kabanea te tai ae abwabwaki ma Iesu ni kamatebwaia Mataio, Mareko, Ruka, ao Ioane man te Nu Tetemanti ao te ka 3 Nibwaai man Ana Boki Moomon. Ni katoa tai ngkana e bwara ara boowi ni mitinare, ti a manga bane ni kaokiira nakon ae ti ataia bwa te “Euangkerio aika Nimaua”4 te wareware, marooro, iangoakiia, ao reiakina aron Iesu.
Irou, ibukin Laurel, ao ibukiia ara mitinare, kabanean te tai ma Iesu inanon koroboki aika tabu e bitii bwaai ni kabane. Ti karekea te kakaitau ae nano bwa antai raoi Ngaia ao tera ae e rangi ni kakawaki Irouna. Ti uaia ni iangoia bwa E kanga n reirei, tera ae E reirei iaona, arona ni kaota te tangira, tera ae E karaoia ni kakabwaia ao ni beku, Ana kakai, E kanga ni kaeka nakon te kamwaneaki, tera ae E karaoia ma te namakin n aomata ae kangaanga, Atongana n atakina ao arana, E kanga n ongora, E kanga ni katoka te itabarara, n te aonaaba are E maeka iai, Ana taeka ni kaikonaki, E kanga ni kaunga te katiteuanaaki ao te akoakoi, Ana konabwai ni kakabwarabure ao ni kamaiu, Ana reirei, Ana tataro, Ana anga karea, Mangautina, Ana euangkerio.
Ti aki toki n namakin “[uarereken] rabwatara” n aekan Takaio ni biri n tamwarakea te kai ae te tikumorea ngke e mwananga Iesu rinanon Ieriko ibukina bwa, n aron are e kabwarabwaraa Ruka, ti “kan nora Iesu ba burara.”5 Bon tiaki Iesu are ti kantaningaia ke n tangiria bwa E na riki bwa ngaia, ma, bon Iesu are Ngaia ngkoa ao Ngaia ngkai.6 N aron are e berita iai Unimwaane Wirthlin, ti reiakinna n te kawai ae eti bwa “ana euangkerio Iesu Kristo bon te euangkerio n onikaki. E anaira ngaira aika mwaane ao aine ae kaain te aonaaba ao ni kakororaoira bwa mwaane ao aine ibukin te maiu are akea tokina.”7
Akanne bon boong aika a onoti. Ti karekea te koaua ae “akea te bwai teuana ae kangaanga iroun te Atua.”8 Te bwakantaai ae tabu i Prague, Bratislava, ke Bmo, n rinanon mwaakan ao koauan raoi Iesu, e reitinako ni namakinaki inanon maiura ni kabane.
Ti aki toki ni kamatebwaia Mareko 2:1–12. Te karaki ae e anai nano. I tangiria ni warekea te mwakoro man Mareko ao imwiina n tibwaia n aron ae I a tia ni mataata iai imwiin te kamatebwai ae abwabwaki ao maroroakinana ma ara mitinare ao aomata tabeman.9
“Ao imwin tabebong E a manga nako [Iesu] nako Kaberemaum; ao e ongo te aba bwa E mena inanon te auti.
“Ao a botaki naba aomata aika bati ma ngaia, are akea te ne ni mena iai, ao akea naba n te mataroa: ao E reireiia te taeka.
Ao a nako Ina, n uota temanna ae nakibaina, ae uotaki irouia aman aomata.
“Ao ngke a aki kona ni kaania bwa e bati te aomata, a ieta taubukin te auti ike E mena iana Iesu: ao ngke a tia n urua, a naa te ne ni wene are e wene iai te nakibaina arei.
“Ao Iesu, ngke E nori aia onimaki, ao E taku nakon te nakibaina, Natiu, a kabaraki am bure”
Imwiin taetaena ma tabeman ibuakoia aomata,10 Iesu e anaa te aomata are e nakibaina ao e kamarurunga n rabwatana, ao e kangai:
“I taku nakoim, Teirake, ao tabeka kiem, ao nako n am auti.
“Ao e teirake naba, ao e tabeka nena ni wene, ao e otinako imatan te koraki ni kabaneia; ma ngaia are a bane ni mimi, ao a kamoamoa te Atua, ni kangai, Ti a tiba nora te aro aei.”11
Ngkai mataatau iaon te karaki aio: Ni moan waakin ana mwakuri, E oki Iesu nako Kaberemaum, te kaawa n akawa ae e uarereke ae e mena i meangin te Nama ae Kariraia.12 E a tia ni karaoi kakai aika a mwaiti man kamarurungaia aoraki ao ni kanakoi taimonio aika tamnei.13 Ni ingainga n ongo ao n nora te mwaane ae arana Iesu, a botiia kaain te kawa n te mweenga are E taekinaki bwa e na tiku iai.14 Ngke a bootaki, e moana ana reirei Iesu.15
Taian mweenga n te tai anne i Kaberenaum a boraoi taubukiia, te maeka ae teuana rietana, ae a ikoikotaki.16 Taubukiia ao oia a renganaki n te atibu, te kai, te tano ae matoatoa, ao te rau, are ko rin n nako nanona man te kaintamwarake ae a nim irarikin te auti.17 E waekoa n onrake te auti, n on ruu are e reirei iai Iesu, ao n onrake nako tinaniku.18
Te karaki e boboto iaon te mwaane are “e nakibaina” ao raoraona ake aman.19 Te nakibaina bon aekan te aoraki ae te boo, ae e irianaki ma akean te korakora ao te ruru.20 I iangoia ae temanna mai ibuakoia ake aman e kangai nakoia ake tabeman, “E a roko Iesu n ara kawa. Ti bane n ataa te kakai are E a tia ni karaoi ao naake E kamarurungiia. Ngkana ti bon uota raoraora nakon Iesu, tao e na bon kamarurungaki naba.”
Ngaia are, a bane ni katoai koonan kien raoraoia, ke te kainiwene ao ni moana uotakina rinanon kawai aika kiribaobao, ae ni irariki, ae kawain Kaberenaum ae aki timantiaki.21 Ma marakin aia matireti, a roko n te kabanea ni koona ike a kunea bwa aomata ke, n aron are e taekinaki ni koroboki aika tabu, “uarurungiia” aomata ake a roko n ongora e bon rangi ni korakora are te roko iroun Iesu e a kangaanga.22 Ma aia tangira ao aia onimaki , e aki bwara nanoia naake aman. Ma, a kaneneiia n tamwarake nako aon taubukin te auti are e boraoi, ni karaurau n tabeka raraoia ma ana kainiwene, n urua taubukin te ru are e reirei iai Iesu, ao ni karuoa raoraoia.23
Iangoia bwa tao i nukan kanakoan te reirei are e rangi ni kakawaki, Iesu e ongo te rongoaa ae kaakaarakin te taubuki, e tararake, ao n nora te bwangabwanga ae e tabe ni bubura n te taubuki ngkai e a mrara te tano ao te rau inanon te ru. Te mwaane ae boo iaon te kainiwene e a karuoaki nako aontano. N ae e kamiimii, Iesu e ataia ae aio tiaki te waaki ni kakeru ma bon te bwai ae bongana. E taraa te mwaane are iaon te kainiwene, n taekinna imataia aomata bwa e kabwarai ana bure, ao e kamarurunga rabwatana.24
Man iangoan, are e taekinaki ni Mareko 2 a mwaiti koaua aika a mataata iaon Iesu ae te Kristo. Te moan, ngkana ti kataia ni buoka temanna are ti tangiria n roko nakon Kristo, ti kona ni karaoia ma te onimaki ae Iesu iai konabwaina n tabeka rawawatan te bure ao ni kabwarabure. Te kauoua, ngkana ti uota aorakira n rabwatara, namakin, ke tabeua riki nakon Kristo, ti bon kona bwa ti ataia ae iai Mwakana ni kamarurung ao n karaunano. Te kateniua, ngkana ti kekeiaki n aroia naake aman n uotiia tabeman nakon Kristo, ti bon kona ma te atatai ae E norii nanora raoi ao E na karinei nakon etiia.
Uringnga, ana anga reirei Iesu e katokaaki man rikin te bwangabwanga i taubukin te auti. Irarikin are aboakiia ke kanakoaia naake aman ake a karika te bwangabwang ni katoka te reirei, e tuangiira koroboki aika tabu bwa “Iesu e nora aia onimaki.”25 Naake a noora te kakai a rotaki n te aro are “a miimi , ao ni kamoamoa te Atua, are e a tia n anga te mwaaka anne [nakoia] aomata.”26
Tariu ao mwaneu, n na kainna n uoua riki nonori. Bwa tao mitinare, minita, beretitenti n te Bootaki n Aine, bitiobi, tia reirei, kaaro, ataei, ke raao, ti bane ni waaki ngkai Aikai Itiaki ni Boong aika Kaitira ae taan iriria n te mwakuri ni karokoia aomata tabeman nakon Kristo. Ngaia are, tamaroan te anua irouia raao ake aman a bon raoiroi n iangoaki ao n katotongaki.27 A bon matoatoa, a kona ni bitaki, a waekoa n okira aroia, a kakauiango, karaoi mwakuri aika kakaokoro, ungannano, nanomwaaka, kakaonimaki, koaua n taai aika a na roko, nimamanei, ao n teimatoa.
Irarikina, naake aman a kaota kakawakin te maiu n tamnei n te komiuniti ao n te reitaki.28 N te aro bwa a na kona ni kairiia raoraoia nakon Kristo, naake aman n tatabemaniia a riai ni taua aia konan. Ngkana e kaki baina temanna, e na kangaanga riki arona. Ngkana uoman a bwara nanoia, e na rotaki te mwakuri n aki kona ni karaoaki. Iai tibwangara ae kakaawaki n abanuean te Atua.29 Ngkai ti kakoroi bukin taabe akanne ao ni karaoa tabera, ti tabeka ara koona. Bwa tao i Argentina ke Vietnam, Accra ke Brisbane, te mwaanga ke te uoote, te utu ke mitinare aika ikatoatoa, ti bane ni iai ara koona ae ti na tabekia. Ngkai ti karaoia, ao ngkana ti tangiria, ao e na kakabwaiaira ni kabane te Uea. N aron are E nora aia onimaki, E na nora naba ara onimaki ao ni kakabwaiaira ni kabane.
N taai aika a kakaokoro I a tia n uota koonan te kainiwene, ao n taai tabetai I riki bwa te aomata are e uotaki. Te mwaaka ni mwakoron te karaki ae tamaroa aei iaon Iesu bwa e kauringiira ae mwaitira riki ae ti kainanoia imarenara, ngkai taari ao mwaane, n te aro bwa kam na roko nakon Kristo ao ni bitaki.
Iai tabeua bwaai ae I a tia n reiakinna man kabanean te tai ma Iesu inanon Mareko 2.
“E bia anganiira te Atua bwa ti na kona n [uota ara koona], bwa ti na aki bwaka, bwa ti na aki maaku, ma ti na korakora n ara onimaki, ao ni botumwaaka n ara mwakuri, ni katiaa ana kantaninga te Uea.”30
I kakoauaa bwa e maiu Iesu. ao E kinaira, ao bwa iai Mwaakana ni kamarurungiira, ni bitiira, ao ni kabwarai ara bure. N aran Iesu Kristo, amen.