Banna n Riki Bwa Ana Reirei
Reiakinan rongorongon Kristo ao Ana kawai a kairiira bwa ti na kinaa ao n Tangiria.
Banna n te onimaki
N te ingabong aio natira aika uoman ma tibura aika teniman i North America, ao tao iteran mwaitia kaain te aonaaba, a noora tikiraoin otamwaakan taai ae kaoti mai mainiku. Teniman riki natiu ao itiman tiibu i Aberika, ao iteran naba te aonaaba are teuana, a noora te rotongitongo ae tabe ni karaurau n roko irarikiia ngkai e bua taai riaon te oraitan i maeo.
Te teimatoa aei n akea rootakina ngke e kaoti te ngaina ma te bong bon teuana te kauring ni katoa tai iaon koaua aika a riki ake a kairii maiura ake ti aki kona ni bitii. Ngkana ti karinei ao ni butimwaai baike ti karaoi ma koaua aika akea tokiia aikai, ti namakina te rau mai inanora ao te katiteuanaaki. Ngkana ti aki, ti na rau, ao a na aki mwakuri bwaai n aron are ti kantaningaia.
Te ngaina ma te bong bon teuana te katooto ni banna ake e a tia n anga te Atua nakoia ake a maiu iaon te aba, ni aroni bwaai ae ngkai. Bwa koauan maiura n aomata bwa ti aki kona n tukii baike a kaineti ma are e tangiria nanora ao ni birinako ma ngaia. I kauringaki n aei ni katoaa tain kibau mai Aberika n nakon te maungatabu ni kabuta, n kaoka te tai rikaaki 10 te aoa n teuana te bong.
Ngkana iai nanora ni kan ataia, ti nooria bwa Tamara are i Karawa e a tia n anganiira kakoaua aika a tau ibukin kairan maiura bwa ti aonga ni kinaa ao ni karekei kakabwaia n te rau ao te kimwareirei.
Rinanon te Burabeti Iotebwa Timiti, Tamnein te Uea e kamatoaa, “Ao riki, N na anganiko te banna ni katooto ibukin bwaai ni kabane, bwa ko aonga n aki mwamwanaaki; bwa e mena Tatan n taabo nako i aon te aba, ao e waaki nako ni mwamwanaia kaain te aonaba.”1
Korioa are te tia kakewea Kristo e bwaka ibukin te aro ni mwamwanaaki, n aki kakoaua ae maiu te Atua ao rokon Kristo. E taetae ni kakoaua Aramwa nakoina: “Bwaai ni kabane a kaotia bwa iai te Atua, eng, n te aba ao bwaai ni kabane ake a mena iaona, eng ma butina, eng, ma buraneti ni kabane ake a buti n aron karaoaia a kakoaua bwa iai te Tia Karikibwai ae moan te Rietaata.”2
Ngke e kaumaki Korioa bwa e na anganaki te kanikinaa imwaain ae na kona ni kakoaua, Aramwa e karaoa ae na teke man aki kona n taetae. N nanorinano man karawawataakina, ao e kaotia Korioa bwa e mwamwanaakii iroun te riaboro.
Ti riai n aki mwamwanaaki. Ti kona n noori kakai ake riki ke ni kaoti nakoira man maiuakinan te wanawana . Ao ni kamwataua n taraia ao n iangoan kamimiin karawa ae baireaki ma itoi aika aki kona ni warekaki mwaitiia ma karawa a kaunga te aomata ae iai nanona ni kakoaua n anenea te anene n taromauri ae kakannato aei “My God, How great thou art!”3
Eng, e maiu Tamara te Atua, ao E bon kaotia Ngaia nakoira ni katoa tai n aanga aika a mwaiti.
Bannan te Nanorinano
Ma n ataia, ni kakoaua, ao n teimatoa iroun te Atua, a riai nanora ni butimwaea Tamnein te koaua. E reirei Aramwa bwa e rimoa te onimaki imwaain te nanorinano.4 E reitia Moomon bwa e aki bebete iroun temanna are e aki “nimamannei man nanorinano inanona” bwa e na karekea te onimaki ao te kantaninga ao ni karekea Tamnein te Atua.5 Te Uea are Beniamina e kabwarabwara bwa te aomata are e moanibwaia moa mimitongin te aonaaba bon “ana kairiribai te Atua.”6
N anga Ngaia nakon te bwabetito bwa e na kakoroa bukin te raoiroi, e ngae ngke E raoiroi ao man tabu, Iesu Kristo e kaota te nanorinano anne imatan te Atua bon aan anuan maiuia Ana reirei.7
Ni kabane reirei aika a boou a kantaningaaki bwa a na kaota te nanorinano imatan te Atua rinanon te otenanti n te bwabetito. N aron aei, “ni kabane naake a kananorinanoia imatan te Atua, ao n tangiria ni bwabetitoaki, ao n roko ma naano aika uruaki, … a na butimwaeakin te bwabetito nako nanon ana ekaretia.”8
Te nanorinano e karika nanoia reirei nakon te rairannano ao te ongotaeka. Ngkanne e a kona Tamnein te Atua n uota te koaua nakon te nano anne, ao e na bon karekea nnena n rin.9
Bon karakon te nanorinano are e buoka riki kakoroan bukin ana taetae ni burabeti te Abotoro are Bauro ni boong aika kaitira:
“Ba ane a na riki aomata ba taan tangiria i bon i rouia, tani kani manemane, tani kamoamoaia, tani kainikatonga, tani taetaebuaka te Atua, taan aki iri nanoia aia karo, taan bangaomata, taan aki itiaki,
“Tani babakaine, tani kainamatoa, tani winnanti, tan aki tau bangiia, tan tiritiri, tan riba te raoiroi.”10
Ana kakao te Tia Kamaiu n reirei mai Irouna bon te kakao n rairaki nako man ana kakamwane te aonaaba ao n riki n aron ae boni Ngaia—te nano ae nimamannei ao ni mangaori, n nanorinano. Ti a kona ngkanne ni uouota Amona ao ni kunea bwa e bebete, bwa n riki bwa ana reirei tiaki te karawawata ma e kakukurei, n aron are e kamataata ni kaokiokia ao n reireiniira Beretitenti Russell M. Nelson.
Banna n Tangira
Reiakinan rongorongon Kristo ao Ana kawai a kairiira bwa ti na kinaa ao n Tangiria.
E kaotia man ana katooto bwa man te anua n nanorinano ti kona n ataia ao n tangira te Atua te Tama ma nanora ni kabane ao n tangiriia tabeman n aron tangirara ibon iroura, n aki manga tukia. Ana mwakuri iaon te aba, ngke E kaaki ana kantaninga ma rabwatana iaon te baonikarea, bon te banna ibukin maiuakinan reirei aikai are e kateaki iaona Ana euangkerio. Reirei aika uoua aikai bon te taratara mai itinakura ma arora n reitaki ma tabeman, ao tiaki aron ukoran oin kukureira ke kamimitongakira.
Te taeka ni kakai bwa ngkana ti katuruturui konabwaira aika kabanean tamaroa iaon tangiran te Atua ma tabeman, ti konaa ni kunei rikiara ae kakawaki man tabu n aroia natin te Atua mwaane ao aine, ma bwaninin te rau ao te kimwareirei are e reke man te taneiai aei.
Ti riki n tii teuana ma te Atua n tatabemaniira rinanon te tangira ao te mwakuri n ibuobuoki. Ngkanne ti kona ni karekea ana kakoaua te Tamnei ae Raoiroi n te tangira ae e itiaki anne, uaan te kai are e taekinna Riaai n aron ae “e riaon karewen bwaai nako ake [e]a tia ni katoong mai i mwaaina.”11
Te baunuea are e karekea Kristo man te angaanga ao n Ana konabwai ni katea te banna ibukin tangiran te Tama ma tangirakira bon karekean mwaaka ni kabane, bwaai ni kabane ake iroun te Tama, are bon te karietataaki.12
Tibwangara n ribanai tamneira n tangiran te Atua ae akea tokina ao kaain rarikira ni moanaki man mweengara ma anua aika a tabu n reitakira ma te Atua ni katoa bong n te tataro ae onoti ao n utu n aran Natina ae Ana Riki Temanna, ni bootaki n reiakina Rongorongoia rinanon kamatebwaian koroboki aika tabu n tatabemaniira ao n ara utu, kawakinan te bong ae te Tabati, ao reken te beeba ni kariaia nakon te tembora iroun temanna, ni kabongana n tainako n aron are ti kona.
Ngkai rikirake n tatabemaniiran ara atatai ma tangiran te Atua ao te Nati, ti rikirake inanon te kakaitau ao n itangitangiri. Ara konabwai n tangira ao ni beku ibukiia tabeman itinanikun mweengara e rangi n rikirake tamaroana.
Baike ti karaoi n te mweenga bon nnen ara mwakuri aika a teimaan man kakukurei n arora n riki bwa Ana reirei. Kakabwaia aika a kakukurei n te euangkerio ae kaokaki bwa kainnabau, ae Gladys, ao ngai ti kukurei ma kaain batara bwa ti roko man reiakinakin ao ataakin karinean te Atua ni mweengara ao n tibwauakin Ana tangira ma kanoara.
Bannan te Mwakuri n Ibuobuoki
Tangiran te Atua ao te ibuobuoki imarenara e kanakoraoaki n te mweenga ao te ibuobuoki nakoia tabeman itinakun te mweenga e rikirake nakon te anua n tangira ae kororaoi.
Aei e kaineti ma banna ibukin mwakuri n ibuobuoki aika tabu n uean te Atua are a kateaki imwaaira irouia ana burabeti ao ana abotoro te Uea aika a maiu. Ti riki n tii teuana ma ngaiia.
Ao ngkanne ti konaa n taraia, rinanona, nakon te Atua “n ami iango,” bwa ti aonga n “aki nanououa” ao “n aki maaku.”13
N aroia ana burabeti ao ana abotoro te Uea, ti kona ni waaki nako ma “nanomi … n onrake n te tangira ae kororaoi nakoia aomata ni kabane, ao nakon te mwenga ae onimaki, [ma] te raoiroi ni katamaroa [ara] iango n aki toki; … [ao matoan nanora] e na [korakora] imatan te Atua; ao reirein te nakoanibonga … e na tim[tim] iaon tamnei[ra] n aron te aoi mai karawa.”
Ma ana burabeti ao ana abotoro te Uea aika a maiu, ngaira naba ti kona ni kaaina te kamronron n onimaki ae kakorakoraaki man te mwakuri n ibuobuoki ae tabu ike “te Tamnei ae Raoiroi e na riki bwa [raora] n taai nako, ao [ara] kainuea [ae] aki bibitaki n te raoiroi ao te koaua; ao [ara] tautaeka [e na] riki bwa te tautaeka ae akea tokina, ao n akean aanga ni kairoro e na [raanga] nako [ira] n aki tootoki.”14 Bwa aio ana berita ibukin ana babaire te Tama. N aran Iesu Kristo, amen.