“Mas Dakong Panginahanglan sa Panaghiusa,” kapitulo 43 sa Mga Santos: Ang Istorya sa Simbahan ni Jesukristo sa Ulahing mga Adlaw, Volume 2, Walay Dili Balaan nga Kamot, 1846–1893 (2020)
Kapitulo 43: “Mas Dakong Panginahanglan sa Panaghiusa”
Kapitulo 43
Mas Dakong Panginahanglan sa Panaghiusa
Niadtong Septyembre 1892, sila si Francis Lyman ug Anthon Lund miabut sa St. George, Utah. Sulod sa pipila ka semana, ang duha ka apostol mibisita sa mga ward ug nagtambag sa mga Santos sa tibuok tunga-tunga ug habagatang Utah. Sa hapit na mahuman ang templo sa Salt Lake, ang Unang Kapangulohan ug ang Napulog Duha nagsugod sa pag-awhag sa mga Santos nga mas maghiusa. Apan imbis makakita og panaghiusa ug maayong kabubut-on sa ilang mga biyahe, sila si Francis ug Anthon kasagaran makakita og mga ward ug mga branch nga napuno sa panagbingkil. Ang St. George mao usab.1
Kadaghanan sa mga panagbingkil tungod sa politika. Sulod sa daghang mga dekada, ang mga Santos sa Utah mibotar sa lokal nga mga kandidato sa People’s Party, usa ka politikanhong grupo nga gilangkuban sa mga miyembro sa Simbahan. Apan niadtong 1891, ang mga lider sa Simbahan mibungkag sa People’s Party ug miawhag sa mga Santos sa pag-apil sa Democrats o sa Republicans, ang duha ka partido nga midominar sa politika sa Estados Unidos. Kini nga mga lider naglaum nga ang dugang politikanhong mga kalainan sa mga Santos makadugang sa ilang impluwensya sa lokal nga mga eleksyon ug sa Washington, DC. Sila nagtuo usab nga ang kalainan makatabang nga makab-ot sa Simbahan ang mga tumong sama sa pagka-estado sa Utah ug kinatibuk-ang amnestiya alang sa mga Santos kinsa misulod ngadto sa dinaghan nga mga kaminyoon sa wala pa ang Manipesto.2
Apan karon, sa unang higayon, ang mga Santos nasugamak sa masuk-anong panag-away sa usag usa tungod sa nagkalain-laing politikanhong mga panglantaw.3 Ang panagbangi nakahasol ni Wilford Woodruff, ug siya miawhag sa mga Santos sa Abril 1892 nga kinatibuk-ang komperensya sa paghunong sa panag-away.
“Ang matag tawo adunay dakong katungod—mga propeta, mga apostoles, mga santos ug mga makasasala—sa iyang politikanhong kombiksyon sama sa iyang relihiyosong mga opinyon,” pahayag ni Wilford. “Ayaw pagsulti og bakak nga mga pamahayag ug walay hinungdan sa usag usa tungod sa bisan unsa nga kalainan sa politikanhong mga butang.”
“Kana nga kinaiya mosangpot ngadto sa kalaglagan,” mipasidaan siya.4
Sa St. George, sama sa bisan asa, kadaghanan sa mga Santos nagtuo nga sila kinahanglang moapil sa Democratic Party, tungod kay ang Republican Party mao ang nangulo sa mga paningkamot batok sa dinaghan og asawa sa Simbahan. Sa daghang mga komunidad, ang komon nga kinaiya mao nga ang maayong Santos sa Ulahing mga Adlaw dili gayud mahimong Republican.5
Si Wilford Woodruff ug ang ubang lider sa Simbahan gusto nga mohagit niini nga panglantaw, ilabi na nga ang Estados Unidos gidumala nianang higayona sa Republican.6 Samtang dugang nga nahibaloan nila ni Anthon ug Francis ang mahitungod sa sitwasyon sa St. George, sila gusto nga motabang sa mga Santos nga makasabut nga sila mahimong magkalahi sa politika nga dili mag-away o magkabahin diha sa Simbahan.
Atol sa miting sa pagkapari nianang hapona, si Francis mipahinumdom sa mga lalaki nga ang Simbahan nagkinahanglan og mga miyembro sa duha ka partido sa politika. “Kita dili gusto ni bisan kinsa nga usa ka Democrat nga mag-usab,” siya mipaniguro kanila. Apan siya miingon nga ang mga Santos kinsa wala mobati og lig-ong panag-uban sa Democratic nga Partido kinahanglang mokonsiderar sa pag-apil sa mga Republican. “Wala kaayoy daghang kalainan tali sa duha ka partido kon hunahunaon,” siya mipasabut.7
Si Francis dayon mipadayag sa iyang gugma alang sa tanang mga Santos, bisan unsa pa ang ilang politikanhong mga panglantaw. “Kinahanglan nga dili nato itugot ang bisan unsa nga kapungot sa atong kasingkasing ngadto sa usag usa,” siya mipasabut pag-ayo.8
Paglabay sa duha ka adlaw, sila si Francis ug Anthon miadto sa templo sa St. George. Mitabang sila sa mga bunyag, mga pagtuga, ug ubang mga ordinansa. Usa ka makapabayaw nga espiritu ang nagpatigbabaw niana nga gambalay.9
Mao kadto ang matang sa espiritu nga gikinahanglan sa mga Santos samtang sila mangandam sa pagpahinungod og laing templo ngadto sa Ginoo.
Didto sa Siyudad sa Salt Lake, ang mga panday, mga elektrisyan, ug ubang hanas nga mga mamumuo nagtrabaho og dali aron sa pagsiguro nga ang sulod sa templo andam na alang sa pagpahinungod sa Abril 1893. Niadtong Septyembre 8, ang Unang Kapangulohan milibut sa gambalay uban sa arkitekto nga si Joseph Don Carlos Young ug uban pa. Samtang sila naglakaw gikan sa usa ka kwarto ngadto sa laing kwarto, misusi sa kalamboan sa trabaho, ang mga sakop sa kapangulohan nahimuot sa unsay ilang nakita.
“Ang tanan anaa na sa katapusang bahin,” sulat ni George Q. Cannon sa iyang journal.
Si George nahimuot pag-ayo sa moderno nga panagway sa templo. “Makapatingala unsa nga mga kausaban ang nahitabo pinaagi sa mga naimbento sukad nahimo ang unang plano sa templo,” siya misulat. Si Truman Angell, ang orihinal nga arkitekto sa templo, nagplano sa pagpainit ug pagpahayag sa templo gamit ang mga stove ug mga kandila. Karon ang bag-ong mga teknolohiya nagtugot sa mga Santos sa pag-instalar og mga elektrik nga suga ug steam-powered nga sistema sa pagpainit sa tibuok gambalay. Ang mga trabahante nag-instalar usab og duha ka mga elevator aron sa pagtabang sa mga patron nga sayon nga makalihok gikan sa usa ka andana ngadto sa uban.10
Hinoon, ang mga pundo alang sa konstruksyon nahurot na, pipila ka tawo nagduha-duha nga ang Simbahan adunay mga kapanguhaan sa pagtapos sa templo sa unom ka bulan sa dili pa ang pagpahinungod. Sugod sa 1890, ang Unang Kapangulohan namuhunan og dako sa sugar beet factory sa habagatan sa Siyudad sa Salt Lake, naglaum nga makakwarta sa pagbaligya sa abut sa yuta alang sa lokal nga mga mag-uuma ug makahimo og bag-ong mga trabaho alang sa mga indibidwal kinsa mobalhin gikan sa Utah alang sa mas maayo nga mga oportunidad sa pagtrabaho. Kini nga pamuhunan, uban sa pagkawala sa kabtangan sa Simbahan nga giimbargo sa pederal nga gobyerno, nakapaminos sa bililhong mga kapanguhaan sa mga lider sa Simbahan nga magamit unta nila sa pagkompleto sa templo.11
Ang mga Relief Society, mga Mutual Improvement Association, mga Primary, ug mga Sunday School naningkamot sa pagtabang nga mapagaan ang problema sa kwarta pinaagi sa pagkolekta og mga donasyon alang sa pundo sa templo. Apan mas daghan pa ang kinahanglang buhaton.
Niadtong Oktubre 10, ang Unang Kapangulohan ug ang Korum sa Napulog Duha nakigmiting sa ubang mga lider sa Simbahan, lakip sa mga presidente sa stake ug mga bishop, sa dako, wala pa kaayo mahuman nga pundukanan nga kwarto sa ibabaw nga andana sa templo. Ang katuyoan sa miting mao ang pagpangayo og tabang sa lokal nga mga lider nga mangita og pundo alang sa templo.12
Sa wala madugay human si George Q. Cannon mibukas sa miting, si John Winder, usa ka magtatambag sa Tigdumalang Bishopric, mi-report ngadto sa nagpundok nga mokabat og dili mominus nga dugang nga $175,000 aron mahuman ang templo. Ang pagsangkap og mga kagamitan sa sulod mas dako pa og gasto.
Si Wilford Woodruff misulti sa iyang labing ligdong nga tinguha nga ang templo makompleto sumala sa iskedyul. Si George dayon miawhag sa mga lalaki sa kwarto sa paggamit sa ilang impluwensya sa pagpangita sa gikinahanglan nga mga pundo. Ang matag stake gipaabut nga makakolekta og piho nga kantidad base sa gidak-on niini ug sa makaya sa indibidwal ug mga pamilya.
Ang mga lalaki sa kwarto mibati sa espiritu ug miuyon nga motabang. Usa ka tawo, nga si John R. Murdock, mirekomendar nga kadtong tanan nga anaa mosulti kon pila ang ilang personal nga andam idonar ngadto sa templo. Matag usa, ang mga lider sa Simbahan misaad og ubay-ubay, nga makakuha og total nga kontribusyon nga $50,000.
Sa wala pa tapusa ang miting, si George miingon, “Wala pay panahon sukad ang Simbahan naorganisar, sa akong opinyon, sa dihang adunay panginahanglan alang sa panaghiusa diha sa Simbahan kay sa karon.” Siya mipamatuod nga ang Unang Kapangulohan nagkahiusa ug kanunay nga nagtinguha nga makahibalo sa hunahuna ug kabubut-on sa Ginoo kon unsaon sa paggiya ang Simbahan.
“Ang Ginoo mipanalangin nato ug midawat sa atong mga paghago,” siya mipahayag. “Siya mihimong yano kanato, matag adlaw, kon unsay atong buhaton.”13
Uban sa mga panday nga nagtrabaho sa templo mao si Joseph Dean, ang kanhi presidente sa misyon sa Samoa. Si Joseph miuli na gikan sa Pasipiko duha ka tuig na ang milabay. Sa makadiyot, naglisud siya sa pagpangita og kanunay nga trabaho aron sa pagsuporta sa iyang mga asawa, nga sila si Sally ug Florence, ug pito ka anak. Sa dihang siya nadawat nga motrabaho sa templo niadtong Pebrero 1892, ang trabaho usa ka dako nga panalangin. Apan ang iyang suweldo ug ang kinitaan ni Sally gikan sa pagpanahi ug paghimo og sinina igo-igo ra sa pagpakaon, pagpapuyo, ug pagsinina sa dako nga pamilya.14
Niadtong tinglarag sa 1892, ang Unang Kapangulohan mitugot og dies porsinto nga usbaw sa mga trabahante sa templo aron sa pagsiguro nga sila nabayran sama sa ubang mga mamumuo sa industriya. Alang sa pipila ka mga lalaki, kadto mao ang labing taas nga suweldo nga gibayad kanila.15 Si Joseph ug ang iyang mga asawa mapasalamaton sa usbaw, apan sila nagpadayon sa pagpakigbisog nga adunay igong kwarta alang sa ilang mga panginahanglan.
Gibayran nila ang ilang ikapulo sa matinud-anong paagi, hinoon, ug gani midonar og baynte singko dolyares ngadto sa pundo sa templo.16
Niadtong Disyembre 1, si Joseph nakadawat sa iyang binulan nga tseke nga $98.17. Human sa trabaho, miadto siya sa duol nga tindahan aron mobayad sa lima ka dolyares nga utang. Ang tag-iya sa tindahan mao ang bishop ni Joseph, ug imbis dawaton ang bayad, ang bishop misulti kaniya nga ang ilang presidente sa stake karong bag-o mihangyo sa matag pamilya sa stake nga modonar og piho nga kantidad sa kwarta ngadto sa Simbahan alang sa konstruksyon sa templo. Si Joseph ug ang iyang pamilya gihangyo nga mohatag og kontribusyon nga usa ka gatus nga dolyares.
Nakuratan si Joseph. Si Sally bag-o lang nanganak, ug si Joseph kinahanglan pa nga mobayad sa doktor. Nakautang usab siya og kwarta sa laing lima ka tindahan ug abangan sa balay ni Florence. Sumahon ang tanan, ang iyang bayranan sa iyang tanang mga utang molabaw pa sa iyang binulan nga sweldo, nga mas menos pa sa gipangayo sa stake nga donasyon. Unsaon man niya nga makahatag sa dako nga kontribusyon—ilabi na human ang iyang pamilya bag-o lang midonar og baynte singko dolyares nga dako nga sakripisyo?
Ingon niini ka lisud sa pagtuman sa iyang obligasyon, si Joseph miuyon sa pagpangita og paagi nga makakita sa kwarta. “Buhaton nako ang labing maayo nakong mahimo,” siya misulat nianang gabhiona sa iyang journal, “ug mosalig sa Ginoo nga ako makalahutay.”17
Nianang pagka-Enero, si Maihea, usa ka hamtong nga lider sa mga Santos sa mga Isla sa Tuamotu, mitawag og komperensya sa Faaite, usa ka isla nga mga lima ka gatus ka kilometro sa amihanang silangan sa Tahiti. Kusog kaayo ang ulan sa mga adlaw nga nagsingabut ang komperensya, apan ang determinado nga mga Santos wala motugot nga ang panahon makapugong nila sa pag-adto.18
Usa ka buntag sa wala pa ang komperensya, usa ka kusog nga hangin midala sa upat ka sakayan ngadto sa Faaite gikan sa Takaroa, usa ka isla nga duha ka adlaw ngadto sa amihanan. Uban sa bag-ong mga Santos nga miabut, si Maihea nakahibalo, mao ang upat ka puti nga mga lalaki nga nangangkon nga mga misyonaryo sa Simbahan, nga dunay awtoridad sa pagtudlo sa gipahiuli nga ebanghelyo.19
Si Maihea natahap. Pito ka tuig ang milabay, usa ka misyonaryo sa Naorganisar pag-usab nga Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw miabut sa iyang balangay sa kasilinganan nga isla sa Anaa. Ang misyonaryo midapit sa mga Santos sa Anaa nga moapil kaniya sa pagsimba, nangangkon nga si Brigham Young ug ang mga Santos sa Utah mibulag sa ilang kaugalingon gikan sa tinuod nga simbahan ni Kristo. Daghang mga Santos ang midawat sa imbitasyon. Apan si Maihea ug ang uban nagdumili, nahinumdom nga si Brigham Young mipadala sa mga misyonaryo kinsa mitudlo kanila sa ebanghelyo.20
Wala makasiguro kon kining bag-ong mga misyonaryo tinuod ba nga mga representante sa Simbahan, si Maihea ug ang mga Santos sa Tuamotu wala kaayo motagad kanila, mihatag lamang nila sa wala pa mahinog nga lubi nga makaon. Hinoon, sa wala madugay, si Maihea nakahibalo nga ang labing tigulang nga misyonaryo mao ang usay tiil nga lalaki nga ginganlan og James Brown, o Iakabo, nga mao ang usa sa mga ngalan sa mga misyonaryo nga mitudlo kaniya sa ebanghelyo. Bisan ang mga Santos nga bata pa kaayo aron mahimamat si James Brown sa personal nakadungog na sa mas tigulang nga henerasyon nga naghisgot sa iyang ngalan.
Tungod kay si Maihea usa ka buta ug dili makaila sa misyonaryo, siya nangutana kaniya.21 “Kon ikaw mao ang samang tawo nga nakig-uban kanamo kaniadto, ikaw nawad-an og usa ka tiil,” miingon si Maihea, “kay ang Iakabo nga akong nailhan adunay duha ka tiil.”
Si Maihea dayon nangutana ni James kon siya nagtudlo ba sa samang doktrina sa tawo nga mibunyag kaniya daghang mga tuig na ang milabay.
Mitubag si James nga siya nagtudlo sa samang doktrina.
Ang mga pangutana ni Maihea nagpadayon: Gikan ba kamo sa Siyudad sa Salt Lake? Kinsa ang presidente sa Simbahan karon nga si Brigham Young patay na? Unsa nga kamot ang imong ipataas kon ikaw magbunyag? Tinuod ba nga ikaw nagtuo sa dinaghan nga kaminyoon?
Gitubag ni James ang matag pangutana apan si Maihea nagpabilin nga wala matagbaw. “Unsa ang ngalan sa balangay diin ang French midakop kanimo?” siya nangutana. Sa makausa, gitubag ni James ang pangutana sa saktong paagi.
Sa katapusan, ang kahadlok ni Maihea nawala, ug malipayon niyang gilamano si James. “Kon ikaw wala pa moabut ug nakatagbaw namo nga ikaw ang samang tawo nga naka-ari dinhi kaniadto, wala untay pulos ang pagpadala niining mga batan-ong lalaki dinhi,” miingon siya, nagpasabut ngadto sa mga misyonaryo nga kuyog ni James, “kay dili namo unta sila dawaton.”
“Apan karon,” miingon si Maihea, “gihangop ka namo. Gihangup usab namo kining mga batan-ong lalaki.”22
Nianang sama nga bulan, sila si Anthon Lund, Francis Lyman, ug B. H. Roberts mibisita sa Manassa, Colorado, sa hangyo sa Unang Kapangulohan. Upat ka bulan ang milabay sukad sila si Anthon ug Francis mihangyo sa mga Santos sa St. George sa paghunong sa panag-away bahin sa politika. Sukad niadto, ang susama nga panagbangi nagpadayon sa pagdisturbo sa Manassa ug sa ubang mga komunidad sa mga Santos. Karon, nga ang pagpahinungod sa templo sa Salt Lake sobra sa duha na lang ka bulan ang gipaabut, ang mga lider sa Simbahan nahadlok nga kini nga mga komunidad dili andam alang sa pagpahinungod kon sila dili magkahiusa sa pagpakigdait ug paghigugma.23
Sa Manassa, lain-laing mga Santos ang nakigkita sa tulo ka mga lider sa Simbahan aron sa pagpadayag sa ilang mga reklamo. Si Anthon migahin og napulo ka oras sa pipila ka adlaw sa pagpaminaw sa mga akusasyon ug sumbalik nga mga akusasyon kalabut sa politika, negosyo, ug personal nga mga panagbangi. Iyang giihap nga mo-total og saysentay singko ka indibidwal nga panagbangi ang gusto sa mga Santos sa Manassa nga husayon sa mga lider sa Simbahan.24
Human maribyu ang matag kaso, siya ug ang iyang mga kauban misulay sa pagsulbad sa labing samok nga mga reklamo. Ang pipila ka mga Santos naningkamot sa pagsulbad sa ilang kasungian sa pribado o miuyon sa pagpangayo og pasaylo sa publiko alang sa mga butang nga ilang nasulti ug nabuhat. Ang uban, bisan og wala malipay sa girekomendar nga solusyon, mapainubsanong misaad sa pagsunod niini.25
Human sa duha ka semana, sila si Anthon, Francis, ug B. H. nagtuo nga nahimo na nila ang tanan nga ilang mahimo sa pagtabang sa mga Santos sa Manassa. Hinoon, sila nasayud nga daghan sa ginagmay nga mga panagbangi nagpabilin. “Nagtawag kami kaninyo sa paghimo sa tanan ninyong mahimo sa paghusay sa bisan unsa nga mga kalisud nga nagpabilin gihapon,” ilang gisultihan ang lokal nga kapangulohan sa stake, “ug sa paghiusa sa katawhan pinaagi sa espiritu sa ebanghelyo.”26
Si B. H. mihatud nila ni Anthon ug Francis ngadto sa ilang tren, apan wala siya mouban kanila. Ang iyang ikaduhang asawa, nga si Celia, ug ang ilang mga anak nagpuyo sa Manassa, ug siya gusto nga mogahin og pipila pa ka adlaw uban kanila.27
Sa dihang miabut siya balik sa Utah, si B. H. miabli sa iyang journal aron ipadayag ang iyang mga paningkamot sa pagbuntog sa panagbangi ug pagpangita og kalinaw sa iyang kaugalingong kinabuhi. Sulod sa sobra og usa ka tuig, siya gihasol sa iyang pakigbisog sa pagpaluyo sa Manipesto. Ang iyang kasingkasing nalukmay, sa hinay-hinay, samtang siya nakahinumdom sa espirituhanong kumpirmasyon nga iyang nadawat sama sa kalit nga kahayag sa dihang una niyang nadungog ang mahitungod sa kausaban.
“Tingali ako nakalapas sa pagsalikway sa unang pagpamatuod nga akong nadawat kabahin niini ug nagtugot sa akong kaugalingong paghukom, ug sa akong kaugalingong dili maalamon, tawhanong rason sa pagpakigbatok sa inspirasyon sa Dios,” sulat ni B.H.
“Wala ko makasabut sa mga katuyoan ngano nga giisyu ang Manipesto. Wala ko makasabut hangtud niining adlawa,” siya nagpadayon. “Apan sigurado ako nga kining tanan sakto. Nga ang Dios adunay katuyoan niini diin ako mibati nga sigurado, ug sa tukma nga panahon kini ipakita.”28
Niadtong Enero 5, 1893, si Joseph Dean nakahibalo nga ang presidente sa Estados Unidos nga si Benjamin Harrison mipirma og kinatibuk-ang amnestiya nga pamahayag, nagpasaylo sa mga Santos nga naghimo og dinaghan nga kaminyoon apan mihunong sa panagtipon human sa Manipesto.29
Ang presidente mipahibalo sa mga lider sa Simbahan pipila ka bulan sa sayo pa nga siya mopirma sa pamahayag. Sa samang opisyal nga komunikasyon sa gobyerno, siya mihangyo sa Unang Kapangulohan sa pag-ampo alang sa iyang asawa, nga si Caroline, kinsa hapit na mamatay. Human sa daghang mga tuig sa panagbangi tali sa mga Santos ug sa gobyerno, ang Unang Kapangulohan nasurprisa sa hangyo—ug misaad nga tumanon kini.30
Alang ni Joseph, ang pamahayag sa amnestiya adunay gamay nga epekto, tungod kay wala niya biyai ang iyang dinaghan nga pamilya human sa Manipesto. Apan ang Deseret News ug ang ubang mga pamantalaan sa Utah miila sa simbolikanhong kaimportante sa pamahayag, ug ang mga artikulo nag-awhag sa mga Santos nga magmapasalamaton ni Presidente Harrison sa pag-isyu niini sa matinuorong paagi.31
Sa kasamtangan, si Joseph ug ang ubang mga mamumuo mipalugway sa ilang mga adlaw sa ilang tingtrabaho og duha ka oras aron humanon ang templo sa Salt Lake inig Abril 6. Ang Unang Kapangulohan kanunay nga mibisita sa dapit nga gitukuran, nagsusi sa mga detalye ug nag-awhag sa mga artesano [craftsmen] sa ilang mga paningkamot.32
Si Joseph, sa iyang bahin, determinado sa paghimo sa iyang labing maayo sa pagtukod sa templo ug pagtuman sa iyang saad sa pagdonar og usa ka gatus ka dolyares ngadto sa pagkompleto niini. Niadtong Pebrero, si apostol John W. Taylor mikanselar sa usa ka gatus ka dolyares nga tubo sa utang nga iyang gihatag ni Joseph, ug si Joseph nakakita niini diha-diha nga usa ka panalangin. “Akong gikonsiderar nga ang Ginoo mi-refund nako,” misulat siya sa iyang journal.33
Pagkatunga-tunga sa Marso, si Joseph nakabayad og setentay singko dolyares sa pagtukod sa templo, ug siya naglaum nga mobayad sa nahibilin nga baynte singko dolyares inig ka Abril, sa dili pa mahuman ang templo. Gidala usab niya ang duha sa iyang mga anak aron makakita sa sulod sa templo. Sa bunyaganan, iyang gipakita kanila ang dako nga bunyaganan nga nagpatong sa mga buko-buko sa dose ka puthaw nga baka—usa ka panan-awon nga nakapahadlok sa iyang singko anyos nga anak nga lalaki, nga si Jasper, kinsa nagtuo nga ang mga hayop tinuod.34
Sa kwarto sa pagtuga sa ilawom sa templo, ang mga artist nagpintal sa maanindot nga talan-awon [murals] nga nagrepresentar sa Tanaman sa Eden, kompleto sa mga busay, kasagbutan, ug daghang mga bungtod. Usa ka hagdanan gikan niini nga kwarto paingon sa laing kwarto sa pagtuga, diin ang dugang nga mga talan-awon [murals] sa mga desyerto, titip nga pangpang, ihalas nga mga hayop, ug itom nga mga panganud nga nagpakita sa kinabuhi human sa Pagkapukan. Sa wala pa sugdi ang mga mural, kadaghanan sa mga artist nga nagtrabaho gi-set apart sa Unang Kapangulohan ug nakadawat og world-class nga pagbansay gikan sa mga magtutudlo sa art didto sa Paris.35
Duol sa hinapos sa Marso 1893, si Bishop John Winder mitawag sa mga trabahante ug miawhag kanila sa pagsulbad sa bisan unsa nga mga reklamo o negatibo nga mga pagbati diha sa mga trabahante. Ang templo kinahanglan nga andam sa pisikal nga paagi alang sa pagpahinungod, apan ang mga trabahante kinahanglan andam usab sa espirituhanon.36
Aron matabangan ang tanang mga Santos nga magkauyon sa ilang kaugalingon ngadto sa Dios ug sa usag usa, ang Unang Kapangulohan mitawag og espesyal nga pagpuasa sa tibuok Simbahan nga mahitabo dose ka adlaw sa dili pa ang pagpahinungod.
“Sa dili pa mosulod ngadto sa templo aron sa pagpresentar sa atong kaugalingon sa atubangan sa Ginoo sa ligdong nga katiguman,” sila misulat sa usa ka sulat ngadto sa tanang mga miyembro sa Simbahan, “atong palingkawason ang atong kaugalingon sa tanang mabangis ug dili mabination nga pagbati batok sa usag usa.”37
Sa adlaw sa puasa, nga usa ka Sabado, sila si Sally ug Florence Dean nagpundok uban sa mga Santos aron manganta, mag-istorya, ug mag-ampo. Apan si Joseph dili makaapil nila. Adunay daghang trabahoon sa templo, ug siya ug ang iyang isig ka trabahante nagtrabaho sa tibuok adlaw, nagpuasa usab.38
Sa mga adlaw nga misunod, si Joseph mitabang sa pag-instalar sa mga tabla sa salog samtang ang mga pundok sa tigpahimutang sa carpet, tigbitay sa mga kurtina, mga tigpintal, mga tigtabon sa nipis nga bulawan [gilder], ug mga elektrisyan nagdali-dali sa paghuman sa katapusang minuto nga mga buluhaton. Usa ka komitiba sa mga lalaki ug mga babaye midayan-dayan sa mga kwarto sa maanindot nga furniture ug ubang mga dekorasyon. Ang ubang mga butang nga ilang magamit mao ang sida nga tabon sa altar ug ubang mga handicraft nga gidonar sa mga babaye sa mga ward sa tibuok siyudad.
Daghan pang trabaho ang buhatunon human sa pagpahinungod, apan si Joseph sigurado nga ang templo andam nga moabli sa pultahan niini sa gitakda nga adlaw. “Nindot ra nga nahuman ang tanang butang,” siya misulat.39
Sa adlaw sa pagpuasa sa tibuok Simbahan, si Susa Gates nakadawat og sulat gikan sa iyang dise nuebe anyos nga anak nga babaye, nga si Leah, nagtinguha nga magkauli ang maayong kabubut-on. Nianang higayuna, si Susa nagpuyo sa Provo samtang si Leah nag-eskwela sa kolehiyo didto sa Siyudad sa Salt Lake. “Wala ko makaamgo,” si Leah misulat, “nga ang akong kaugalingong mahal nga inahan mao ang tawo kansang pagpasaylo kinahanglan nakong pangayoon ug magtinguha nga mapasaylo sa miaging mga pagbati ug mga reklamo.”40
Sayo nianang semanaha, si Susa nakiglalis ni Leah mahitungod sa amahan ni Leah, nga si Alma Dunford. Mga tuig na ang milabay, si Susa nakigdiborsyo ni Alma sa dihang dili na siya makaagwanta sa iyang pagkapalainom ug pag-abuso. Si Alma maoy nakakuha sa kustodiya ni Leah, hinoon, mao nga siya nagtubo uban sa pamilya sa iyang amahan, layo ni Susa.
Si Alma naminyo pag-usab ug nakabaton og dugang nga mga anak. Bisan og siya nagpadayon sa pakigbisog sa Pulong sa Kaalam, si Alma nahimong buotan nga bana ug amahan kinsa misangkap sa iyang pamilya ug mipadako nila diha sa Simbahan. Gimahal siya ni Leah ug lahi ang iyang panan-aw kaniya kay sa iyang inahan. “Nakahibalo ka sa akong mga pagbati, ug dili nako malikayan nga mopakigbahin niini,” gisultihan ni Leah si Susa. “Gimahal nako pag-ayo ang akong inahan kay sa masulti ra, apan gimahal usab nako ang akong amahan.”
Sa gihapon, human sa panaglalis, si Leah mibati nga kinahanglan siyang mangayo og pasaylo. “Ako mapainubsanon ug tinud-anay nga naghinulsol ug nangamuyo nga pasayloon nimo ako ug kalimtan ang nahitabo,” siya misulat.41
Samtang si Susa nagbasa sa sulat, nalooy siya sa iyang anak nga babaye nga nahasol sa pagbasol. Ang amahan ni Susa, nga si Brigham Young, mitambag kaniya sa pag-una kanunay sa iyang pamilya, nagsaad nga ang matag dagko nga butang nga iyang makab-ot human niana makadugang sa iyang himaya. Sukad niadto, si Susa nakakaplag og kalampusan sa sulod ug gawas sa panimalay. Sa edad nga trayntay siete, siya adunay mahigugmaong kaminyoon, unom ka anak ug mabdos, ug inila nga usa sa labing banggiitan ug mamugnaon nga manunulat sa Simbahan.42
Apan sa iyang tanang kalampusan, gibati gihapon usahay ni Susa nga siya pakyas sa iyang taas nga mga damgo nga mahimong sumbanan nga inahan. Ang iyang relasyon uban ni Leah lisud kaayo. Sulod sa daghang mga tuig human sa diborsyo, sila wala na kaayo magkaistorya sa personal. Hinoon, sa dihang si Leah nag-edad og kinse anyos, si Susa nakigsabut nga mag-abut sila sa Lion House, diin sila naggakus ug naghilak sa kalipay. Gikan nianang panahona, si Susa ug si Leah nakatagamtam og mahigugmaon, mabination nga relasyon, ug sila usahay mibati nga ingon og managsoon kay sa inahan ug anak.43
Niadtong Sabado, Marso 25, si Susa mitambong og espesyal nga miting sa pagpuasa uban sa iyang isigka mga Santos sa Provo. Si Leah kanunay niyang gihunahuna. Nakaamgo si Susa nga ang kaaway mobuhat sa tanan nga iyang mahimo sa pagbugto sa talikala sa gugma nga bag-o lang milambo tali kaniya ug sa iyang kinamagulangan nga anak nga babaye, ug siya dili motugot nga mahitabo kana.
Diha-diha dayon, siya mitubag sa sulat ni Leah. “Labing mahal nako, nga anak,” siya misulat, “hibaloi nga ako nagmahal kanimo og mas maayo kada adlaw.” Siya usab nangayo og pasaylo ni Leah ug misaad nga mohimo sa mas maayo. “Nasayud ko nga ako layo gikan sa pagkahingpit,” siya miangkon. “Tingali ang labing masakit sa imong mga pulong mao, alang kanako, ang kamatuoran nga kini angay kanako.”
“Pinaagi sa pag-ampo ug gamay nga paningkamot sa atong bahin, nga dili na nato awayan kining mga butanga,” siya misulat. “Hatagi ako og usa ka halok ug dili na nato kini hisgutan.”44