Kapitulo 24

Usa ka Hilabihan ka Dakong Paghago

“Ang mga tindahan sa kooperatiba mitumaw diha sa hapit matag lugar sa tibuok teritoryo diin gikinahanglan ang tindahan,” misulat si George Q. Cannon niadtong Mayo 19, 1869, sa editoryal diha sa Deseret Evening News. “Itugot nga ang matag babaye diha sa teritoryo makaangkon og interes niini nga mga tindahan, ug ang pagbinayloay natural nga modagayday ngadto kanila sama sa pag-agas sa tubig.”¹

Ang mga panglantaw diha sa editoryal kabahin sa kababayen-an ug sa ilang kaimportante diha sa kalihokan sa kooperatiba nakapaikag ni Sarah Kimball, ang presidente sa Relief Society sa Fifteenth Ward sa Siyudad sa Salt Lake. Ang kooperasyon mapuslanon alang sa mga Santos nga mahimong katawhan nga makasustiner sa kaugalingon. Nakahimo ang kababayen-an og daghang paninda nga ikabaligya sa mga ko-op ug sa kanunay mopalit og mga butang sa mga tindahan.

Nagtudlo si Brigham Young nga ang tanang mga paningkamot sa pagpalig-on sa Zion, dili igsapayan ang kaordinaryo, kabahin gihapon sa sagradong buhat sa Ginoo. Bag-ohay lang, miaghat siya sa mga Santos sa pagpamalit lang diha sa mga kooperatiba ug sa uban nga mga patigayon diin ang mga pulong nga “Balaan kang Jehova” makita diha sa balay-patigayon. Pinaagi sa pag-abag niining mga tindahan, ang kababayen-an nagtrabaho alang sa kaayohan sa mga Santos, dili dayo nga mga magpapatigayon.²

Si Sarah ug ang iyang Relief Society nagtrabaho na aron sa pagtuboy niining mga baruganan sa kooperasyon. Sa milabay nga tuig, gisugdan nila sa pagtukod ang hawanan sa Reliet Society sa ilang ward. Gisunod ang tindahan ni Joseph Smith didto sa Nauvoo, diin ang orihinal nga Relief Society naorganisar, ang bag-ong hawanan adunay duha ka andana. Sa taas nga andana, ang kababayen-an adunay usa ka kwarto nga gitagana lang sa pagsimba, sa arte ug siyensya. Sa silong, ilang gidumala ang usa ka tindahan sa kooperatiba nga nagbaligya ug nakigbinayloay og panapton nga delana (wool), binubod nga gapas, mga karpet, pinauga nga prutas, sapatos gama sa panit, ug ubang baligyaon nga hinimo sa mga sakop sa Relief Society.³ Sama sa ubang ginagmay nga mga tindahan sa kooperatiba, nagsilbi usab kini nga tig-apud-apod nga komprahanan alang sa kinadak-an nga ko-op diha sa siyudad, ang Zion’s Cooperative Mercantile Institution (Z.C.M.I.).

Kon mahuman na, ang hawanan sa Relief Society mao ang unang matang diha sa Simbahan. Kasagaran ang mga Relief Society magkapundok diha sa mga panimalay o diha sa mga gambalay sa ward. Apan si Sarah, kinsa mao ang nagpasiugda nga sakop sa orihinal nga Relief Society didto sa Nauvoo, gusto og usa ka dapit diin ang kababayen-an sa Fifteenth Ward makaugmad ug makapalig-on sa ilang gahum ug mga abilidad nga hinatag sa Dios.⁴

Si Sarah ang nakapadasig nga pwersa nga nagpaluyo sa pagtukod sa hawanan sa milabay nga tuig. Bisan og usa ka tawo ang mitanyag sa pagdonar og lote sa siyudad ngadto sa proyekto, siya ug ang ubang kababayen-an sa katilingban miinsister sa pagbayad og usa ka gatos ka dolyares alang niini.⁵ Sa kadugayan, paghuman sa ground breaking sa bag-ong gambalay, si Sarah migamit og usa ka maso ug plata nga palita aron tabangan ang usa ka mason sa pagpahimutang sa bato sa pamag-ang.

“Ang katuyoan sa gambalay,” namahayag siya, nga nagbarug ibabaw sa bato, “mao nga aron makagahum nga mas mahingpit ang hiniusa nilang mga paghago, sa ilang mga kapanguhaan, sa ilang urog (taste), ug sa ilang mga talento, alang sa pag-asenso—sa pisikal, moral, intelektwal, ug pinansyal nga paagi—ug alang sa dugang pa nga pagkamapuslanon.”⁶

Sa unom ka bulan sukad niadto, ang kababayen-an nakasuhol og mga tigtukod ug midumala sa pagbuhat sa konstruksyon, nga hapit nang nahuman. Sa diwa sa pagtinabangay, nakatigum sila og kwarta ug mipundok sa ilang mga kapanguhaan aron sa pagsangkap sa hawanan og mga salipud sa bintana ug mga alpombra (carpet). Sa dihang ang mga tawo nangutana kon unsa kamalampuson ang Relief Society sa Fifteenth Ward, giisip man sila nga dili ang labing adunahan nga ward diha sa Simbahan, si Sara yanong mitubag, “tungod kay naghiusa kami sa paglihok ug padayon nga migamit nianang among nadawat.”⁷

Sa panahon nga migawas sa editoryal diha sa Deseret Evening News, si Sarah mipaambit niini sa iyang Relief Society. “Inubanan sa babaye sa pag-alalay diha sa talagsaong kawsa sa kausaban, pagkaanindot nga mga kausaban ang mahimong mapatuman!” mabasa kini. “Hatagi siya og responsibilidad, ug siya moprobar nga angayan siya sa talagsaong mga butang.”

Mituo si Sarah sa usa ka bag-ong mga kahigayunan ang anaa alang sa kababayen-an. “Wala pa gayud sukad,” siya misulti sa iyang Relief Society, “kon ang babaye, ug ang iyang mga abilidad ug mga katungdanan, nadungog gayud sa publiko ug sa pribado sama sa kasamtangan.”⁸

---

Samtang ang Relief Society sa Fifteenth Ward nagtukod sa ilang hawanan nga tigumanan, ang kusgan kaayo nga tren paspas nga mihatud sa mga pasahero ug milatas sa nasud. Bisan pa man og mabalak-on sa kalibutanong mga impluwensya nga nangabut ngadto sa teritoryo, ang Unang Kapangulohan mituo nga ang bag-ong riles nga transcontinental makapasayon niini ug mas barato ang pagpadala og mga elder ngadto sa natad sa misyon ug pundukon ang katawhan ngadto sa Zion. Busa, usa ka semana human nakompleto sa mga trabahante ang linya sa transcontinental, gipahigayon ni Brigham Young ang ground breaking alang sa riles nga gipanag-iya sa Simbahan nga nagsumpay sa Siyudad sa Salt Lake ngadto sa Ogden.⁹

Si Joseph F. Smith, sa kasamtangan, mitrabaho isip usa ka klerk sa opisina sa Magsasaysay (Historian) sa Simbahan didto sa Siyudad sa Salt Lake. Nag-edad siya og traynta anyos ug adunay dugang nga mga responsibilidad diha sa Simbahan. Sa nag-unang tulo ka tuig , dili pa lang dugay human nakabalik gikan sa Hawaii, natawag siya sa pagka-apostol ug gi-set apart isip usa ka magtatambag sa Unang Kapangulohan.¹⁰

Karon, samtang ang tingpamulak sa 1869 mosulod na sa ting-init, si Joseph F. nangandam na alang sa bag-ong hagit. Ang iyang mga ig-agaw nga sila si Alexander ug David Smith nagsingabut na sa teritoryo. Ang mga anak nga lalaki ni propeta Joseph Smith, nagpuyo sila sa Illinois ug nahisakop sa Reorganized Church of Jesus Christ of Latter Day Saints. Sila si Alexander ug David mipaluyo sa ilang mas magulang nga igsoong lalaki nga si Joseph Smith III isip usa ka propeta ug ang may katungod nga sumusunod sa buhat sa ilang amahan.

Sama ni Joseph III, silang Alexander ug David mituo nga ang ilang amahan wala gayud mihimo o nagbuhat sa dinaghan nga kaminyoon. Nangangkon hinoon nga si Brigham Young ang mipaila-ila sa baruganan human sa kamatayon sa ilang amahan.¹¹

Bisan tuod og si Joseph F. usahay nakigsinulatay sa iyang mga ig-agaw, sila dili suod. Wala niya makita si Alexander sa milabay nga tulo ka tuig, niadtong 1866, sa dihang si Alexander mihunong sa pagsangyaw didto sa Siyudad sa Salt Lake padulong sa iyang misyon sa California. Nasayud nga ang mga Santos makiglalis sa iyang pangangkon mahitungod sa iyang amahan ug sa dinaghan nga kaminyoon, si Alexander miadto nga nag-andam og mga pamahayag nga gimantala sa iyang amahan ug ni Hyrum Smith diha sa Times and Seasons, ang pamantalaan sa Simbahan didto sa Nauvoo, diin gipakita ang pagkondinar sa dinaghan nga kaminyoon ug ang paglimud sa mga Santos sa kalambigitan diha niana nga buhat.¹²

Niadtong 1866, si Joseph F. gustong motubag sa mga pangangkon sa iyang mga ig-agaw, apan wala siya makahibalo unsay buhaton. Sa iyang kahibulong, gamay lang ang iyang nakit-an nga ebidensya nga dokumento kalabut sa dinaghan nga kaminyoon ni propeta Joseph. Nasayud siya nga si Joseph Smith mitudlo sa baruganan ngadto sa pipila ka matinud-anong mga Santos, lakip ni Brigham Young ug sa uban nga karon nagpuyo na sa Teritoryo sa Utah. Apan iyang nasuta nga sila hapit wala nagdokumento mahitungod sa kasinatian.

Anaa usab ang pagpadayag sa Ginoo kabahin sa kaminyoon, nga narekord ni Joseph Smith niadtong 1843 ug namantala sa unang higayon niadtong 1852. Ang pagpadayag mihulagway kon sa unsang paagi ang usa ka lalaki ug usa ka babaye mabugkos alang sa kahangturan pinaagi sa awtoridad sa pagkapari. Mipasabut usab kini nga ang Dios usahay mimando og dinaghan nga kaminyoon aron sa pagpasanay og mga anak diha sa matarung nga mga pamilya ug motabang sa pagtuman sa pakigsaad sa pagpanalangin kang Abraham inubanan sa dili maihap nga kaliwatan.¹³

Ang pagpadayag maoy lig-on nga ebidensya nga si Joseph Smith mitudlo ug mibuhat og dinaghan nga kaminyoon. Si Alexander midumili sa pagdawat sa katinuod niini, hinoon, ug si Joseph F. wala na makakita pa og dugang nga sinulat nga ebidensya sa dinaghan nga kaminyoon sa propeta.¹⁴ “Sigun sa anaa sa mga basahon,” siya miangkon ngadto sa iyang ig-agaw, “kamo nakabaton niini diha sa inyong kiliran.”¹⁵

Pagkahuman nga nahibaloan nga si Alexander mobalik ngadto sa Utah uban ni David, si Joseph F. misugod sa pagpangita og ebidensya sa dinaghan nga kaminyoon ni Joseph Smith.¹⁶ Ang dinaghan nga kaminyoon nahimong usa ka sukaranan nga bahin sa kinabuhi ni Joseph F., ug determinado siya sa pagpanalipod niini. Pipila ka nag-unang mga tuig , ang iyang unang asawa, si Levira, nakigbuwag niya, tungod sa iyang kaminyoon ngadto sa ikaduhang asawa, si Julina Lambson, maoy nakapasamot sa mga tensyon sa relasyon. Sukad niadto, si Joseph F. naminyo sa ikatulo nga asawa, Sarah Ellen Richards.¹⁷ Alang kaniya, ang usa ka pag-atake sa buhat nakahulga sa mga relasyon sa pagkigsaad nga naghulma og pundasyon sa iyang pamilya.

Kapin sa milabay nga tulo ka tuig, mas nasabtan usab ni Joseph F. ang mahitungod kon sa unsang paagi ang iyang uyoan ug amahan mitubag sa grabing kakuyaw nga ilang gisagubang didto sa Nauvoo. Sa pagpanalipod sa ilang kaugalingon ug ang Simbahan batok sa mga kritiko, usahay ilang matubag ang mga hungihong kabahin sa dinaghan nga kaminyoon didto sa Nauvoo pinaagi sa pagmantala og mga pamahayag nga maampingon nga gisalikway ang sayop nga mga buhat nga walay pagkondinar sa gitugutan nga buhat mismo. Ang ilang pahimangno nakatabang sa pagpasabut kon nganong hapit walay nakitang nasulat nga ebidensya nga mokonektar sa propeta ug ni Hyrum ngadto sa maong buhat.¹⁸

Aron mahulipan kining haw-ang sa makasaysayanon nga rekord, gisugdan ni Joseph F. ang pagpangulikta og pinirmahan nga mga pamahayag gikan sa mga tawo kinsa nalambigit sa nahaunang dinaghan nga mga kaminyoon. Pipila sa mga kababayen-an nga iyang gikahinabi nabugkos ngadto ni Joseph Smith alang niini nga kinabuhi ug sa sunod. Ang uban nabugkos ngadto sa propeta alang sa kahangturan lang. Gitigum usab ni Joseph F. ang impormasyon mahitungod sa unsay nahibaloan sa iyang iyaan nga si Emma mahitungod sa buhat. Ang iyang magulang nga babaye, si Lovina, nagpuyo kauban ni Emma sa panahon human ang kadaghanan sa mga Santos mibiyahe padulong sa kasadpan. Mipamatuod siya nga si Emma nakasulti kaniya sa makausa nga siya mitugot ug misaksi sa mga dinaghang mga asawa nga gisilyo ngadto sa iyang bana.

Hangtud sa sayo nga mga semana sa ting-init, si Joseph F. mipadayon sa pagkolekta og mga pamahayag, kada adlaw naghulat siya sa pag-abut sa iyang ig-agaw.¹⁹

---

Pagka Hulyo 22, 1869, si Sarah Kimball mipatawag alang sa unang miting diha sa bag-ong nakompleto nga hawanan sa Relief Society sa Fifteenth Ward. “Ang balay natukod alang sa kaayohan sa tanan,” mipahibalo siya ngadto sa kababayen-an diha sa kwarto.²⁰

Duha ka semana ang milabay, pagka Agosto 5, ang Unang Kapangulohan mipahinungod sa gambalay. Diha sa seremonya, usa ka choir miawit og bag-ong himno nga sinulat ni Eliza Snow mahitungod sa tahas sa hawanan sa Relief Society sa pagpanalipud sa Zion:

Panaghiusa dinhis Hawanan

Sa Dios makagagahum giubanan:

Giyahi oh Amahan ko,

Kami sa kaalam Mo.

Kin’g balay gihalad Kanimo,

Balay Mo sa gugma napuno:

Kaayohan sa Zion maangkon

Dinhi magmando ug dasigon.²¹

Ang Unang Kapangulohan nahimuot nga ang gambalay midawat sa mga sumbanan sa ekonomikanhong kooperasyon ug lokal nga pagamaan. Sa iyang pakigpulong ngadto sa katilingban, si Brigham mipasabut sa kaimportante sa mga babaye ug mga lalaki nga magtambayayong alang sa Zion. “Ang yuta kinahanglang mausab,” miingon siya. “Adunay hilabihan ka dakong paghago nga pagahimoon, ug ang tanang kapanguhaan, talento, ug tabang nga mahimong maangkon mahimong gikinahanglan.”

“Ang tabang sa mga babaye sama ka kinahanglanon nianang sa mga lalaki,” mipadayon siya. “Ang atong mga Relief Society alang sa kaayohan sa kabus ug alang sa kaayohan sa adunahan. Sila mao ang kaayohan alang sa matag kahimtang ug alang sa kaayohan sa kinatibuk-an sa kumunidad sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw.”²²

Gidugang ni Sarah ang iyang pagpamatuod sa bili sa kooperasyon diha sa usa ka miting sa hinapos niana nga bulan. Nagtudlo siya nga ang kooperasyon mao ang usa ka bahin sa sumbanan sa Ginoo alang sa Zion. Naghunahuna siya, nga ang lokal nga pagamaan mahinungdanon ngadto sa maayong kahimtang sa mga Santos.

“Ang butang kinahanglan dili gayud mawala sa panan-aw,” miinsister siya, “bisan lang sa usa ka miting.”²³

---

Si Alexander ug si David Smith miabut sa Siyudad sa Salt Lake nianang ting-init ug mipuyo sa unang gabii uban sa magulang ni Joseph F. nga si John, ang tigdumalang patriyarka sa Simbahan, ug sa iyang asawa nga si Hellen. Paglabay sa duha ka adlaw, si Alexander ug si David mitawag sa opisina ni Brigham Young, nanghinaut nga mahatagan og pagtugot sa pagsangyaw diha sa tabernakulo, nga usahay mahimong ipagamit sa ubang mga relihiyuso nga mga grupo aron sa pagpahigayon og mga miting. Gihunahuna ni Brigham ang hangyo sa mga igsoon, apan siya ug ang ubang mga lider sa Simbahan nabalaka sa ilang mga motibo ug wala mohatag og pagtugot.²⁴

Sa Opisina sa Magsasaysay, si Joseph F. Smith mipadayon sa pagkolekta og ebidensya nga si Joseph Smith mitudlo ug mibuhat og dinaghan nga kaminyoon, talagsaon kaayong mipalugway sa unsay nasayran niya ug sa Simbahan mahitungod sa dinaghan nga kaminyoon didto sa Nauvoo. Gawas sa pagtigum og dugang pang mga pamahayag, gisuhid niya ang tibuok journal ni William Clayton, kinsa nahimong klerk, higala ug sinaligan ni Joseph. Ang journal ni William mao ang usa sa pipila ka mga rekord gikan sa Nauvoo nga nagdetalye sa nahaunang dinaghan nga mga kaminyoon, ug nakahatag kini og ebidensya sa pagsalmot sa propeta.²⁵

Kon si Joseph F. wala sa Opisina sa Historian o sa iyang pamilya, nag-officiate siya diha sa Edowment House. Sa sayo nga bahin sa Agosto, siya ug si George Q. Cannon midumala sa pagtuga ngadto sa ilang higala nga si Jonathan Napela, kinsa miadto sa Siyudad sa Salt Lake gikan sa Hawaii sa ulahing bahin sa Hulyo aron sa pagdawat sa ordinansa, pagbisita sa punoang buhatan sa Simbahan, ug pagpakigkita ni Brigham Young ug sa ubang mga Santos.²⁶

Si Alexander ug si David Smith, sa kasamtangan, anaa pa gihapon sa siyudad, tapukan sa mga tawo sa higayon nga mamulong sila. Sa panghinaut nga mohinay ang awtoridad ni Brigham Young, ang mga adunahan nga magpapatigayon kinsa supak sa kalihokan sa kooperatiba sa Simbahan miabang og usa ka dakong simbahan sa Protestante diin ang managsoon makahatag og mga pagtudlo sa pagsaway sa pagpangulo ni Brigham ug sa Simbahan. Sama sa nabuhat ni Alexander sa nag-unang tulo ka tuig , nagsalig usab sila og maayo diha sa mga kinutlo gikan sa Times and Seasons aron ilimud ang kalambigitan sa dinaghan nga kaminyoon sa ilang amahan.

Sa samang higayon, si Joseph F. Smith ug ubang mga lider sa Simbahan mihatag og mga wali kabahin sa dinaghan nga kaminyoon sa Nauvoo sa mga gambalay sa ward sa tibuok siyudad.²⁷ Pagka Agosto 8, si Joseph F. namulong ngadto sa usa ka kongregasyon sa Siyudad sa Salt Lake. Mipresentar siya og pipila ka ebidensya nga iyang nakolekta mahitungod sa nahaunang dinaghan nga mga kaminyoon ug gipamulong ang mga pamahayag sa iyang amahan ug uyoan mahitungod sa buhat nga anaa sa Times and Seasons.

“Nasayud lang ko niining mga butang,” misulti siya sa kongregasyon. “Ang tanan nasayud nga ang mga tawo dili pa andam sa una niining mga butanga, ug gikinahanglan ang pag-amping,” matud pa niya. “Anaa sila sa taliwala sa ilang mga kaaway ug sa usa ka estado diin kining doktrina makadala kanila ngadto sa bilanggoan.”

Mituo si Joseph F. ang iyang amahan ug uyoan nakahimo sa unsay ilang gibuhat nga nakapatunhay sa ilang kinabuhi ug sa pagpanalipud sa ubang kalalakin-an ug kababayen-an kinsa nagbuhat usab og dinaghan nga kaminyoon. “Ang kaigsoonan dili ingon ka gawasnon sama nila dinhi,” mipadayon siya. “Ang yawa nanghasi sa Nauvoo, ug dihay mga traydor sa bisan asang dapit.”²⁸

---

Niadtong Septyembre, usa ka editor nga Santos sa Ulahing Adlaw nga ginganlan og Elias Harrison mibiay-biay sa misyon nilang Alexander ug David Smith sa usa ka kolum diha sa Utah Magazine, usa ka pamantalaan nga iyang gimantala nga gipaluyohan og gasto sa iyang higala nga si William Godbe, usa sa kinadatuan nga magpapatigayon sa Simbahan. Sa walay kalooy nga pagsulat, gihimong kataw-anan ni Elias ang Naorganisar og usab nga Simbahan ug mipasangil sa mga igsoong Smith nga “hilabihan ka ignorante” sa pagpangalagad sa ilang amahan.

“Ang ilang talagsaong paningkamot gigahin sa pagprobar nga ang ilang amahan wala magbuhat og dinaghan nga asawa, nagbase sa ilang mga argumento ug piho nga pagmatuod diha sa Basahon ni Mormon, Doktrina ug mga Pakigsaad, ug diha sa Times and Seasons,” sulat ni Elias. “Apan unsa may bili niini? Makaprobar silang David ug Alexander nga gilimud ni Joseph Smith ang dinaghan nga asawa, ug kami makaprobar nga siya nagbuhat niini.”²⁹

Bisan og si Elias kanunayng midepensa sa Simbahan diha sa iyang sinulat, gibuhat niya ang ingon aron sa pagtabon sa iyang tinuod nga motibo sa pagmantala sa Utah Magazine. Sukad sa pagsugod sa kalihokan sa kooperatiba, siya ug si William Godbe hilom nga misupak sa tambag sa Unang Kapangulohan sa pagtabang sa isig ka mga Santos ug gilikayan ang mga magpapatigayon kinsa wala mogamit sa ilang ginansya sa pagpalig-on sa lokal nga ekonomiya.³⁰ Para ni William, ang pagsupak sa Unang Kapangulohan nagkinahanglan og talagsaong kamaliputon. Gawas sa pagkamalampuson nga magpapatigayon, usa siya ka konsihal sa Siyudad sa Salt Lake ug usa ka sakop sa bishopric sa Thirteenth Ward. Ug siya umagad ug suod nga higala ni Brigham Young.³¹

Sama ni Elias, si William mituo nga ang propeta kinaraan ug migamit og dako kaayong impluwensya sa mga kinabuhi sa mga Santos. Sa wala pa gisugdan ang kalihokan sa kooperatiba, ang magpapatigayon sama ni William mitagamtam og dugang nga pagkontrolar sa lokal nga merkado, makapatuyang sila og pamahal sa presyo ug magpadato. Ubos sa bag-ong sistema, hinoon, ang Simbahan nagtinguha sa pagpaubos sa presyo aron makabenepisyo ang kabus nga mga Santos ug ang lokal nga mga tindahan sa kooperatiba.

Tungod sa iyang pagkontrolar sa nagkahinay nga merkado, si William napungot sa paghatag ni Brigham og gibug-aton sa kasagrado sa kooperasyon. Sa ngadto-ngadto, siya ug si Elias misugod sa paggamit sa Utah Magazine aron maandam ang mga tawo nga sama og hunahuna sa paghimo og usa ka pag-alsa sulod sa Simbahan.³²

Ang ilang tinguha sa pag-alsa nahulma usa na ka tuig sa wala pa diha sa usa ka biyahe sa negosyo ngadto sa New York. Niadtong panahona, kining mga tawhana nagsugod sa pakighinabi sa mga patay pinaagi sa mga ritwal sa Espiritista. Ang espirituwalismo nahimong popular pagkahuman sa Gubat Sibil sa Amerika [American Civil War] kon ang mga tawo nangindahay sa pagpakighinabi sa mga minahal nga nangamatay diha sa kagubot. Gikondinar sa mga lider sa Simbahan ang maong buhat, hinoon, samtang ang mini nga mga pagpadayag naggikan sa kaaway.

Gibaliwala kini nga mga pasidaan, silang William ug Elias milambigit sa ilang kaugalingon diha sa ritwal sa mga espiritista ug nagtuo nga ilang makaistorya ang mga espiritu nilang Joseph Smith, Heber Kimball, ang mga apostoles nga sila si Pedro, Santiago, ug Juan, ug gani ang Manluluwas. Nakumbinser nga kining mga pakighinabi tinuod, silang William ug Elias mibati nga gitawag diha sa usa ka espesyal nga misyon aron malikay ang Simbahan sa tanang nga ilang gikonsiderar nga sayop. Sa dihang mibalik sila sa Utah, misugod sila sa pagmantala og maliputon nga kritisismo bahin sa mga lider sa Simbahan ug sa mga polisiya inubanan sa dugang nga positibo nga mga kolum diha sa Utah Magazine.³³

Sa wala madugay human gimantala ang iyang kolum kabahin sa managsoon nga Smith, si Elias nahimong mas agrisibo sa iyang pagpang-atake kang Brigham Young ug sa polisiya sa Simbahan. Milalis siya nga ang kalihokan sa kooperasyon mihikaw sa mga Santos sa pagkompetensyahay nga nakapagana sa ekonomiya sa Utah, nga sa iyang pagtuo hinay kaayo nga nakasustiner sa kaugalingon niini sa lokal nga pagamaan. Nangrason usab siya nga ang mga Santos hakog ra kaayo sa pagsakripisyo sa ilang kaugalingong interes alang sa kaayohan sa kumunidad.³⁴

Unya, pagka Oktubre 16, si Elias mimantala og usa ka editoryal nga nag-aghat sa mga Santos sa pag-ugmad og industriya sa minahan sa Utah. Sulod sa mga katuigan, si Brigham Young miaprobar sa pipila ka suportado sa Simbahan nga minahan, apan nabalaka siya nga ang pagdiskobre sa bililhon nga minerales makahatag og mas dagkong mga problema sa katilingban ug pagkabahin-bahin ngadto sa teritoryo. Kining kabalaka midala kaniya sa agresibong pagsangyaw batok sa independente nga paningkamot sa pagmina diha sa teritoryo.³⁵

Wala madugay naklaro na nga sila si Elias ug William maampingon nga nagkonsabo batok sa Simbahan. Niadtong Oktubre 18, si Orson Pratt, Wilford Woodruff, ug si George Q. Cannon nakigkita sa duha ka lalaki ug pipila sa ilang mga higala. Si Elias napuno sa kayugot, ug walay isa nila andam nga mopaluyo sa Unang Kapangulohan. Lima ka adlaw ang milabay, sa usa ka panagtigum diha sa Siyudad sa Salt Lake nga Tulunghaan sa mga Propeta, si William namahayag nga siya misunod sa ekonomikanhong tambag ni Brigham batok sa iyang mas maayong paghukom ug wala motuo nga ang propeta adunay katungod sa paggiya sa mga Santos diha sa mga butang kalabut sa komersyo. Si Elias namulong pa gani og dugang batok sa pagpangulo ni Brigham. “Dili kini tinuod! Dili kini tinuod” misinggit siya.³⁶

Paglabay sa pila ka adlaw, ang halangdong konseho nagtigum sa Siyudad sa Salt Lake uban ni Elias ug William diha sa balay lungsod. Mipasangil si Elias sa mga lider sa Simbahan sa paglihok nga daw sila ug ang ilang mga pulong kasaligan. Sa pagsalikway sa tambag, si William nangangkon nga siya ug si Elias nagsunod lang sa usa ka mas taas nga espirituhanong awtoridad, usa ka ilusyon sa ilang mga ritwal sa Espiritista.

“Wala kami mobaliwala sa pagkapari sa bisan unsang paagi,” miinsister siya, “apan moangkon mi sa gahum nga anaa luyo sa tabil kon diin ang mga impluwensya ug mga instruksyon moabut ug kanunayng moabut diin ang kabubut-on mahimong mogiya sa dalan sa unahan.”

Human ang duha ka lalaki nakasulti, si Brigham namulong sa halangdong konseho. “Ako walay laing tinguha apan usa lang ka butang niining gingharian,” miingon siya, “ug kana mao ang pagdala sa kalalakin-an ug kababayen-an sa pagtuman sa Ginoong Jesukristo sa tanang butang.”

Mipamatuod siya nga ang tanang tawo adunay katungod sa paghunahuna alang sa ilang kaugalingon, sama sa mga lider sa Simbahan nga adunay katungod sa pagtambag kanila sumala sa pagpadayag. “Motrabaho kita diha sa kauyonan sa atong Manluluwas,” pamahayag niya. “Siya mitrabaho diha sa kauyonan sa Iyang Amahan, ug kita motabang uban sa Anak alang sa kaluwasan sa atong kaugalingon ug sa tawhanong pamilya.”

Gisalikway usab ni Brigham ang ideya nga ang mga lider sa Simbahan dili makahimo og kasaypanan. “Ang tawo nga adunay pagkapari makahimo gihapon og kasaypanan,” siya miingon. “Dili ako magpakaaron-ingnon nga walay kasaypanan.” Apan ang iyang pagkadili-hingpit wala nagpasabot nga ang Dios dili molihok pinaagi kaniya alang sa kaayohan sa mga Santos.

Kon si William ug Elias gustong mopadayon sa pagsaway sa Simbahan diha sa Utah Magazine, mituo si Brigham nga sila gawasnon sa pagbuhat sa ingon. Mopadayon siya sa pagsangyaw ug pagbuhat sa kooperasyon, dili igsapayan sa unsay buhaton o isulti nila o sa taga gawas nga magpapatigayon. “Akong pasagdaan ang mga tawo sa pagbuhat unsay anaa sa ilang hunahuna,” matud pa niya. “Aduna koy katungod sa pagtambag nila, ug sila adunay katungod sa pagdawat sa akong tambag o pasagdan kini.”

Sa dihang nahuman ang pagdungog, ang presidente sa stake mitanyag sa pag-excommunicate kang William ug Elias sa Simbahan tungod sa apostasiya. Ang halangdong konseho mipaluyo sa mosyon, ug ang tanan gawas sa unom ka tawo diha sa kwarto—ang matag usa kauban nilang Elias ug William—mipaluyo sa desisyon.³⁷

1. [George Q. Cannon], “Woman and Her Mission,” Deseret Evening News, Mayo 19, 1869, [2].

2. Fifteenth Ward, Relief Society Minutes and Records, volume 1, Mayo 20, 1869; Arrington, Fox, ug May, Building the City of God, 79–110; Wallis, “Women’s Cooperative Movement in Utah,” 315–31; Historical Department, Office Journal, Okt. 29, 1868; “Discourse,” Deseret News, Okt. 21, 1868, [2]; “Remarks,” Deseret News, Mayo 26, 1869, [7]. Mga Hilisgutan: United Orders; Kalihokan sa Kooperatiba

3. “Co-operation,” Deseret Evening News, Abr. 29, 1869, [3]; Reeder, “Mormon Women and the Creation of a Usable Past,” 155; Sarah M. Kimball, Annual Message, circa 1868; Eliza R. Snow, Report to Philadelphia Centennial Exposition, Mar. 1876, sa Derr ug uban pa, First Fifty Years of Relief Society, 290, 394; Wallis, “Women’s Cooperative Movement in Utah,” 315–31; tan-awa usab sa Saints, volume 1, kapitulo 37.

4. Fifteenth Ward, Relief Society Minutes and Records, volume 1, Nob. 12, 1868, ug Hulyo 22, 1869; Sarah M. Kimball, Annual Message, circa 1868, sa Derr ug uban pa, First Fifty Years of Relief Society, 290; “To Pres. Young, Sister Snow, and to all,” wala mabugkos nga palid sa Fifteenth Ward, Relief Society mga Hilisgutan ug mga Rekord, volume 5; Derr, Cannon, ug Beecher, Mga Babaye sa Pakigsaad, 99. Hilisgutan: Relief Society

5. Fifteenth Ward, Relief Society Minutes and Records, volume 1, Hulyo 16, 1868; “To Pres. Young, Sister Snow, ug sa tanan,” wala mabugkos nga palid sa Fifteenth Ward, Relief Society mga Hilisgutan ug mga Rekord sa, volume 5.

6. Fifteenth Ward, Relief Society Minutes and Records, volume 1, Nob. 12, 1868; Sarah M. Kimball, “Auto-biography,” Woman’s Exponent, Sept. 1, 1883, 12:51.

7. Fifteenth Ward, Relief Society Minutes and Records, volume 1, Peb. 25 ug Mayo 13, 1869; Higbee, “President Mrs. Kimball,” 87. Kinutlo gi-edit aron mabasa; ang orihinal nga tinubdan nag-ingon nga “si Pres Kimball miingon nga nagtuo siya nga mibuhat siya nga nahiuyon ug mituman nianang iyang nadawat.”

8. Fifteenth Ward, Relief Society Minutes and Records, volume 1, Mayo 20, 1869; “Woman and Her Mission,” Deseret Evening News, Mayo 19, 1869, [2]. Sarah Kimball nga kinutlo gi-edit aron mabasa; “babaye, iyang mga abilidad ug mga katungdanan” sa orihinal giusab ngadto sa “babaye, ug ang iyang mga abilidad ug mga katungdanan.”

9. Crofutt, Crofutt’s Trans-continental Tourist’s Guide, [9]–223; Francaviglia, Over the Range, 143–45, 151, 163; “Inauguration of the Work on the Utah Central Railroad,” Salt Lake Daily Telegraph, Mayo 18, 1869, [2]; “The Railroad and Its Benefits,” Deseret News, Hulyo 7, 1869, [9]; Brigham Young, in Journal of Discourses, Mayo 26, 1867, 12:54. Hilisgutan: Railroad

10. Historical Department, Journal History of the Church, Hulyo 1, 1866; Smith, Life of Joseph F. Smith, 226–28. Hilisgutan: Joseph F. Smith

11. Joseph F. Smith to Martha Ann Smith Harris, Hunyo 21, 1869, Carole C. King Collection, CHL; “Smith, Alexander Hale,” ug “Smith, David Hyrum,” Biographical Entries, Joseph Smith Papers website, josephsmithpapers.org; “True Latter Day Saints’ Herald,” True Latter Day Saints’ Herald, Ene. 1, 1869, 19–20; “Pleasant Chat,” True Latter Day Saints’ Herald, Mar. 15, 1869, 176–77. Hilisgutan: Joseph and Emma Hale Smith Family

12. Joseph F. Smith to Joseph Smith III, Mar. 18, 1868, Joseph F. Smith, Papers, CHL; “Pleasant Chat,” True Latter Day Saints’ Herald, Dis. 15, 1866, 177; Smith, “Biography of Alexander H. Smith,” 399–402; tan-awa usab, sama pananglit, “On Marriage,” Times and Seasons, Okt. 1, 1842, 3:939–40; “Notice,” Times and Seasons, Peb. 1, 1844, 5:423; ug Hyrum Smith, “To the Brethren of the Church,” Times and Seasons, Mar. 15, 1844, 5:474.

13. Doktrina ug mga Pakigsaad 132:18–20, 30–32, 55, 63 (Pagpadayag, Hulyo 12, 1843, sa josephsmithpapers.org).

14. Joseph F. Smith to Orson Pratt, Hulyo 19, 1875, Letterpress Copybooks, “Book C. No. 3,” 1–4, Joseph F. Smith, Papers, CHL; Doktrina ug mga Pakigsaad 132 (Pagpadayag, Hulyo 12, 1843, sa josephsmithpapers.org).

15. Smith, “Biography of Alexander H. Smith,” 402.

16. Joseph F. Smith to Martha Ann Smith Harris, Hunyo 21, 1869, Carole C. King Collection, CHL; Historical Department, Office Journal, Abr. 22 ug Hulyo 26, 1869; Affidavits about Celestial Marriage, 1869–1915, CHL.

17. Kenney, “Trials of the Young Joseph F. Smith,” 33–35; Joseph F. Smith to Martha Ann Smith Harris, Dis. 1, 1869, Carole C. King Collection, CHL; Beesley, Diary, Abr. 11, 1886; Divorce Certificate, Hunyo 10, 1867, Joseph F. Smith, Papers, CHL; Tait, “Wives of Joseph F. Smith,” 77, 81; Joseph F. Smith to Brigham Young, Ago. 25, 1867, Brigham Young Office Files, CHL.

18. Joseph F. Smith to Joseph Smith III, Mar. 18, 1868, Joseph F. Smith, Papers, CHL; Joseph F. Smith to Orson Pratt, July 19, 1875, Letterpress Copybooks, “Book C. Nu. 3,” 1–4, Joseph F. Smith, Papers, CHL; Notice, Times and Seasons, Sept. 1, 1842, 3:909; Hyrum Smith, “To the Brethren of the Church,” Times and Seasons, Mar. 15, 1844, 5:474; Sulat ngadto sa Editor, Times and Seasons, Nob. 15, 1844, 5:715.

19. “40 Affidavits on Celestial Marriage,” Book nu. 1 (second series), 1869, Affidavits about Celestial Marriage, CHL; Historical Department, Office Journal, Abr. 22 ug Hulyo 26, 1869; tan-awa usab sa Mga Santos, volume 1, kapitulo 40; ug Hales, Joseph Smith’s Polygamy, 1:356–60; appendix C, 2:343–57. Hilisgutan: Joseph Smith and Plural Marriage

20. Fifteenth Ward, Relief Society Minutes and Records, volume 1, Hulyo 22, 1869. Kinutlo gi-edit alang sa pagbasa; “pagbaton” sa orihinal giilisan ngadto sa “adunay.” Hilisgutan: Relief Society

21. Fifteenth Ward, Relief Society Minutes and Records, volume 1, Hulyo 22 ug Ago. 5, 1869; Eliza R. Snow, “Dedication Hymn,” sa Derr ug Davidson, Eliza R. Snow, 795–96; “Dedication,” Deseret News, Ago. 11, 1869, [5].

22. Fifteenth Ward, Relief Society Minutes and Records, Ago. 5, 1869; “Remarks,” Deseret News, Ago. 11, 1869, [7].

23. Fifteenth Ward, Relief Society Minutes and Records, Ago. 26, 1869.

24. Smith, “Biography of Alexander Hale Smith,” 502–4; “Extracts from Elder David H. Smith’s Journal,” True Latter Day Saints’ Herald, Ago. 15, 1869, 102; Sept. 1, 1869, 130; Smith, “Biography of Alexander H. Smith,” 260.

25. Historical Department, Office Journal, Hulyo 19–Sept. 2, 1869; Clayton, Journal, Mayo 1, 1843.

26. Historical Department, Office Journal, Hulyo 21–22, 26, ug 28–29, 1869; Ago. 2–5 ug 11, 1869; Historian’s Office, History of the Church, volume 39, Hulyo 25, 1869, 689; “Sabbath Meetings,” Deseret News, Hulyo 28, 1869, [8]; Woodruff, Journal, Hulyo 25, 1869.

27. Historical Department, Office Journal, Ago. 1, 8, 15, 21, ug 22, 1869; “Extracts from Elder David H. Smith’s Journal,” True Latter Day Saints’ Herald, Sept. 1, 1869, 130–31; Smith, “David H. Smith in Utah,” 508–9; Smith, “Biography of Alexander Hale Smith,” 504–5.

28. Smith, “David H. Smith in Utah,” 509; Historical Department, Office Journal, Ago. 8, 1869; Joseph F. Smith to Martha Ann Smith Harris, Ago. 17, 1869, Carole C. King Collection, CHL; tan-awa usab sa Avery, From Mission to Madness, 103.

29. [Harrison], “Josephite Platform,” 280–83.

30. Walker, Wayward Saints, 93, 105, 149–51; Godbe, “The Situation in Utah,” 406. Hilisgutan: Godbeites

31. “William S. Godbe,” 64–65; Walker, “Commencement of the Godbeite Protest,” 223–24; Beeton, “Charlotte Ives Cobb Godbe Kirby,” 23–24.

32. “Godbeite Movement,” 16; Godbe, “The Situation in Utah,” 406; Walker, Wayward Saints, 100–101, 105–6; Harrison and Godbe, “Manifesto,” 470. Hilisgutan: Cooperative Movement

33. “Mormonism,” New York Herald, Ene. 2, 1870, 8; Albanese, Republic of Mind and Spirit, 178–79, 220–24; Nartonis, “Rise of 19th-Century American Spiritualism,” 371; Walker, Wayward Saints, 112–26; Godbe, “The Situation in Utah,” 406; Walker, “Commencement of the Godbeite Protest,” 237–40; tan-awa usab sa Jedediah Grant, in Journal of Discourses, Peb. 19, 1854, 2:10–11; ug Brigham Young, sa Journal of Discourses, Mayo 6, 1855, 3:156–58; Sept. 1, 1859, 7:237–44.

34. “Steadying the Ark,” 295; “Justifiable Obedience,” 379; “True Development of the Territory,” 376–78; “Our Workmen’s Wages,” 262–64; Walker, “Commencement of the Godbeite Protest,” 237–38.

35. “True Development of the Territory,” 376–78; Walker, “Commencement of the Godbeite Protest,” 239; Arrington, Brigham Young, 299, 348–49; Arrington, Great Basin Kingdom, 241–44.

36. Woodruff, Journal, Okt. 17, 18, 23, ug 25, 1869; [Tullidge], “Reformation in Utah,” 605–6; Joseph F. Smith, Journal, Oct. 23, 1869; tan-awa usab sa Walker, “Commencement of the Godbeite Protest,” 240–41.

37. Salt Lake Stake, High Council Minute Book of Courts, volume 3, Okt. 25, 1869, 51, 58–69, 80–94; Woodruff, Journal, Okt. 25, 1869; tan-awa usab sa Walker, Wayward Saints, 166; ug “To Whom It May Concern,” Deseret Evening News, Okt. 26, 1869, [3].