“Sama sa mga Uling sa Nagdilaab nga Kalayo,” kapitulo 22 sa Mga Santos: Ang Istorya sa ang Simbahan ni Jesukristo sa Ulahing mga Adlaw, Volume 2, Walay Dili Balaan nga Kamot, 1846–1893 (2019)
Kapitulo 22: “Sama sa mga Uling sa Nagdilaab nga Kalayo”
Kapitulo 22
Sama sa mga Uling sa Nagdilaab nga Kalayo
Hapit na mogabii sa Washington, DC, niadtong Hunyo 5, 1863, sa dihang si T. B. H. Stenhouse nakighimamat kang Presidente Abraham Lincoln. Usa ka trentay nuybe anyos nga editor gikan sa Scotland, si Stenhouse respetado kaayo nga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa duha ka habig sa Atlantiko.
Sa batan-on pa, nakaserbisyo siya og mga misyon sa Inglatera, Italya, ug Switzerland. Sa wala madugay, gipangulohan niya ang mga misyonaryo sa silangang bahin sa Estados Unidos ug misulat og mga artikulo alang sa binasa gayud nga New York Herald ug sa Deseret News. Siya ug ang iyang asawa, si Fanny, pinangga kaayo sa mga Santos sa Siyudad sa Salt Lake ug kanunay nga ipaila-ila kon adunay halangdon nga mga bisita nga miadto sa walog.1
Sa pakighimamat kang Lincoln, gusto ni Stenhouse nga masukod ang kabukas sa hunahuna sa presidente sa pagtugot sa mga Santos nga dumalaon ang ilang kaugalingon. Pipila lang ka tawo sa Utah ang nagpaabut nga ipatuman ni Lincoln ang bag-ong balaod batok sa bigamya. Aron makombikto ang usa ka miyembro sa Simbahan og bigamya, kinahanglang mapamatud-an sa mga prosekyutor nga nahitabo ang dinaghan nga kaminyoon—hapit imposible nga buluhaton kay ang mga kasal nahitabo man sa pribadong paagi diha sa Balay sa Pagtuga [Endowment House] ug ang pampublikong mga opisyal dili makakita sa mga rekord niini. Dugang pa, ang mga prosekyutor sa Utah morag dili mokombikto sa usa ka tawo og bigamya basta adunay mga miyembro sa Simbahan nga naglingkod sa hukmanan.2
Apan daghan sa mga Santos ang nasuko sa mga tawo nga gitudlo ni Lincoln nga modumala nila sa Utah. Si Alfred Cumming, ang tawo nga mipuli kang Brigham Young isip gobernador pagka-1858, miluwat sa katungdanan pagka-1861 isip usa ka higala sa mga Santos. Ang gobernador nga gipili ni Lincoln nga mopuli niya, si John Dawson, wala dayon magustohi sa mga Santos sa dihang gisulayan niya pagpugong ang petisyon nga mahimong estado niadtong 1862.3 Ang sunod nga gitudlo ni Lincoln, si Stephen Harding, usa ka lumad nga taga-Palmyra, New York, nga nakaila ni Joseph Smith sa iyang pagkabatan-on. Bisan pa man niini nga koneksyon, daling nasilo ni Harding ang mga Santos sa dihang gisulayan niya pagpalig-on ang balaod batok sa bigamya pinaagi sa pagsugyot og mga balaod nga dili palingkuron ang mga miyembro sa Simbahan diha sa hukmanan.4
Naminaw ang presidente kang Stenhouse. Nangomedya siya nga wala makahinumdom sa ngalan ni Gobernador Harding ug mipahayag og paglaum nga ang mga opisyal nga iyang ipadala sa Utah mas magtinarung pa.
Sa gihapon, ang Gubat Sibil sa Amerika anaa na sa ikatulong maduguon nga tuig, nga nakapabalaka kaayo ni Lincoln. Misulay nga modaug sa gubat, bag-ohay lang siya nga miisyu og pamahayag nga buhian ang mga ulipon sa tanang Habagatang mga estado ug motugot sa mga itom nga moapil sa Kasundalohan sa Estados Unidos. Apan ang Habagatang kasundalohan mao pay pagpilde sa mga pwersa sa gobyerno sa usa ka dako, gasto kaayo nga gubat saysenta ka milya sa habagatang-kasadpan sa Washington, nga naghatag niya og mas dagkong problema nga atimanunon kay sa panagbingkil tali sa mga Santos ug sa mga opisyal sa gobyerno.5
“Sa batan-on pa ko,” miingon si Lincoln kang Stenhouse, “nagdaro ko og usa ka bahin sa bag-ong gihawanan nga yuta, ug samtang naghimo ko niana nakakita ko og usa ka dakong troso. Dili ko makadaro ibabaw niini, kay taas kaayo kini, ug bug-at kaayo nga dili nako kini mapadaplin, ug basa kaayo nga dili nako kini masunog. Nagbarug ko ug nagtan-aw niini ug gitun-an kini ug sa katapusan nakahukom nga magdaro libut niini.”6
“Balik,” nagpadayon ang presidente, “ug sultihi si Brigham Young nga kon iya kong pasagdan, ako siyang pasagdan.”7
Wala madugay human niana, gitangtang ni Lincoln si Gobernador Harding ug mitudlo og mas kasarangan ra nga politiko nga mopuli sa iyang dapit.8
Pagkasunod Enero, ang trentay tres anyos nga si Alma Smith nakadawat og sulat gikan sa isla sa Lanai. Ang mubo, dinalian nga sulat gipirmahan sa unom ka miyembro sa Simbahan nga taga-Hawaii. Apil nila mao si Solomona, usa ka elder nga gi-set apart isip lider sa Simbahan sa Lanai sa dihang si Alma ug ang tanang taga-Utah nga mga misyonaryo mibiya sa Hawaii pagka-1858.9
Gibasa ni Alma ang sulat, mainampingong mihubad sa Hawaiian nga mga pulong ngadto sa Iningles. “Ang butang nga gusto namong isulat nimo,” mabasa kini, “may kalabutan sa among propeta nga nagpuyo dinhi, si Walter M. Gibson. Tinuod ba nga siya ang among lider?”10
Dili ikatingala nga anaa si Walter Gibson sa Lanai. Apan ang pulong nga “propeta” makapaalarma. Ang Unang Kapangulohan mipadala sa inila kaayo nga adbenturiro sa usa ka ambisyusong misyon ngadto sa Japan ug sa laing mga nasud sa Asya ug sa Kadagatang Pasipiko niadtong 1861. Wala madugay human niana, iya silang gipahibalo nga siya ug ang iyang anak nga babaye, si Talula, mipuyo uban sa mga Santos didto sa Lanai.11
Sukad niana, padayong gipahibalo ni Walter si Brigham Young bahin sa nindot nga kalamboan sa misyon ug sa pagpuyo didto sa Lanai. Ang report sa usa ka pamantalaan sa Hawaii gikan niadtong 1862, nga giimprinta pag-usab sa Deseret News, walay laing unod kondili ang pagdayeg sa nabuhat ni Walter taliwala sa mga Santos sa Hawaii.12 Sa gihapon, nganong gitawag man siya sa mga Santos nga ilang propeta? Si Walter usa ka misyonaryo, wala nay lain pa.
Nagpadayon si Alma sa pagbasa. Ang sulat nag-ingon nga gisalikway ni Walter ang awtoridad ni Brigham Young ug miestablisar sa iyang kaugalingong matang sa pagkapari diha sa isla. “Nag-orden siya og korum sa napulog duha ka mga apostoles, usa usab ka korum sa mga seventy, pipila ka bishop ug mga high priest,” misulat si Solomona ug ubang mga Santos. “Ang mga sertipiko sa mga ordinasyon maangkon lamang pinaagi sa pagbayad og kwarta, ug kon dili mabayran og kwarta, ang kandidato dili ordinahan.”13
Ang pagdumala ni Walter sa mga yuta sa Simbahan makapabalaka usab. Gamit ang mga donasyon gikan sa mga Santos nga taga-Hawaii, mipalit siya og yuta nga anaa sa iyang ngalan ug karon iya kining giangkon. “Miingon si Gibson nga kining yuta dili alang sa Simbahan, walay bisan unsang katungod niini ang mga kaigsoonan,” mireport ang mga Santos nga taga-Hawaii. “Siya lamang ang nanag-iya niini.”
Giawhag sa mga Santos si Alma nga ipakita ang ilang sulat ngadto ni Brigham Young. “Natingala gyud mi niini nga langyaw,” misulat sila. “Wala gyud mi salig niya.”14
Gidala ni Alma ang sulat ngadto ni Brigham, kinsa mibasa niini ngadto sa Korum sa Napulog Duha niadtong Enero 17, 1864. Nagkauyon ang mga apostoles nga kinahanglan silang mohimo og dinaliang aksyon. Sa sayop nga paagi gipahayag ni Walter ang iyang kaugalingon isip usa ka propeta, gikuha ang yuta gikan sa Simbahan pinaagi sa pangilad, ug midaug-daug sa mga Santos nga taga-Hawaii.
“Gusto ko nga duha sa Napulog Duha magdala og pipila ka batan-ong kaigsoonan nga nakaadto na didto sa una,” miingon si Brigham, “ug moadto sa mga isla ug mohan-ay sa mga simbahan.”15
Iyang gipili ang mga apostoles nga sila si Ezra Benson ug Lorenzo Snow nga mangulo sa misyon. Gihangyo dayon niya si Alma Smith ug duha ka laing kanhi mga misyonaryo ngadto sa Hawaii, sila si Joseph F. Smith ug William Cluff, nga moadto ug motabang nila.16
“Buhata ang unsay gikinahanglan,” maoy iyang sugo.17
Pagkabuntag sa Marso 31, 1864, usa ka barko nga nagdala sa duha ka apostoles ug tulo ka misyonaryo ang miangkla didto sa gawas nga bahin sa dunggoanan sa Lahaina, Maui, sa mga Isla sa Hawaii. Samtang nagpabilin si Joseph F. Smith sa barko uban sa mga bagahe sa grupo, usa ka gamayng sakayan ang gipaubos ngadto sa tubig, ug sila si Ezra Benson, Lorenzo Snow, William Cluff, Alma Smith, ug ang kapitan sa barko misakay ug nagsugod sa pagpaingon sa baybayon.
Sa layo, nga mas duol sa baybayon, taas nga mga balud ang delikadong mihampak sa kapansilan [reef]. Kay nakabiyahe na pasulod ug pagawas sa dunggoanan sa daghang higayon isip misyonaryo, nabalaka si William Cluff nga delikado ra ang tubig alang sa sakayan tungod sa panahon. Apan ang kapitan mipasalig niya nga walay angayang kahadlokan kon magpabilin lang sila sa ilang giagian.
Pipila ka gutlo ang milabay, usa ka dakong balud ang miigo sa sakayan, mipaisa sa tumoy sa likod nga bahin niini pagawas na sa tubig. Daling mipaingon ang sakayan ngadto sa pansilan, diin naigo na usab kini og laing balud nga mipaisa sa tumoy sa likod nga bahin niini sa labihan ka taas nga ang mga gaod [oars] wala na magtugkad sa tubig. Sa dihang nawala na ang balud, nagtuyok-tuyok ang sakayan ug natikyaub, misalibay sa mga lalaki ngadto sa mikuso-kuso nga mga balud.18
Sa usa ka gutlo, walay timailhan sa mga pasahero. Dayon sila si William, Ezra, ug Alma mitumaw, naningkamot nga makaginhawa, ug milangoy paingon sa natikyaub nga sakayan. Gipangita sa kalalakin-an si Lorenzo ug ang kapitan, apan wala nila sila makita.
Ang pipila ka taga-Hawaii nakakita sa aksidente gikan sa baybayon ug daling miduol aron sa pagluwas nila. Samtang ang pipila ka tigluwas mihaw-as nilang William, Ezra, ug Alma pagawas sa tubig, ang uban misalom aron pangitaon ang duha ka nawala nga lalaki. Ang mga mananawom daling nakakita sa kapitan nga nagbuy-od sa ilawom sa dagat, apan walay timailhan ni Lorenzo.
Sa kalit lang, nakakita si William og usa ka tawong taga-Hawaii nga milangoy paingon sa ilang sakayan, nga nagbira sa lawas ni Lorenzo diha sa iyang likod. Ilang gipaliko ang sakayan, gibira nilang William ug Alma ang apostol pagawas sa tubig ug gipakulob siya diha sa ilang mga tuhod. Ang iyang lawas bugnaw ug mikaging. Wala na siya magginhawa.
Sa dihang miabut sila sa baybayon, gikarga nilang William ug Alma si Lorenzo ngadto sa baybayon, mipatuyhad niya diha sa kilid sa usa ka barel, ug mipaligid-ligid niya hangtud mogawas ang tubig sa iyang ba-ba. Dayon gihaplasan nila ang iyang mga bukton ug dughan gamit ang usa ka isug og baho nga lana ug gipaligid-ligid na usab siya diha sa barel aron masiguro nga ang tanang tubig napagawas na gikan niya. Sa gihapon walay timailhan nga buhi pa si Lorenzo.
“Ato nang nabuhat ang tanang kinahanglang buhaton,” miingon ang usa ka tawo nga mitabang nila. “Imposible na nga maluwas pa ang inyong higala.”
Wala nila ni William o Alma ang andam nga motuo nga gidala sa Dios si Lorenzo ngadto gayud sa Hawaii aron lang tugutan siyang mamatay. Sa gamay pang bata, si Alma mismo hapit mamatay sa dihang ang usa ka manggugubot nga panon miataki sa iyang pamilya didto sa Hawn’s Mill, Missouri. Ang manggugubot nga panon mipatay sa iyang amahan ug igsoong lalaki ug mipusil niya diha sa bat-ang, nga miwagtang sa panakyuran. Hapit siya mamatay tungod sa grabeng dugo didto sa puno sa aso nga pandayan diin siya nasamdan, apan ang iyang inahan mitawag sa Dios alang sa tabang, ug ang Espiritu mipakita niya kon unsaon pagtambal sa iyang samad.19
Milihok pinaagi sa hugot nga pagtuo, sila si William ug Alma misulay kausa aron maulian si Lorenzo. Misantup sa hunahuna ni William nga ibutang ang iyang ba-ba sa ba-ba ni Lorenzo ug motayhup og kusog kutob sa iyang mahimo ngadto sa baga sa apostol. Balik-balik siyang mitayhup pasulod ug pagawas, hangtud nga nakadungog siya og hinay nga kagalkal gikan sa tutunlan ni Lorenzo. Ang tingog nakapadasig niya, ug mitayhup na usab siya hangtud nga ang kagalkal nahimong agulo.
“Unsay nahitabo?” Si Lorenzo sa katapusan mihunghong.
“Nalumos ka,” miingon si William. Nangutana siya sa apostol kon nakaila ba siya niya.
“Oo, Igsoong William, nasayud ko nga dili mo ako pasagdan,” miingon siya. “Luwas ba kamong tanan mga igsoon?”
“Igsoong Snow,” miingon si William, “luwas kaming tanan.”20
Pagkasunod Dominggo, si Joseph F. Smith mikuyog sa iyang mga kaubanan sa ilang pagbiyahe sa pamuy-anan [settlement] sa Simbahan didto sa Lanai. Sa ilang pag-abut, ang pipila ka mga Santos nga taga-Hawaii nakaila sa kanhi mga misyonaryo ug miabi-abi nila pagbalik uban sa mga pagpahayag sa gugma.21
Gihimamat ni Walter ang mga apostoles ug mga misyonaryo diha sa ganghaan sa iyang dako nga giatupan og uhot nga balay. Wala siya magdahum nga moabut sila, ug ang iyang tinan-awan nabalisa ug nagpangutana. Iya silang gilamano nga taphaw ra ug mipaila-ila nila ngadto sa iyang anak nga babaye, si Talula, nga sobra na sa baynte anyos. Iya dayon silang gipasulod sa iyang balay ug gidalitan og buhong nga pamahaw nga kamote, linat-ang kanding, ug uban pang mga pagkaon. Sa tibuok panahon ang iyang lihok midistansya ug pormal.22
Human sa pamahaw, gidala ni Walter ang mga lalaki ngadto sa iyang miting sa Igpapahulay uban sa mga Santos nga taga-Hawaii. Usa ka grabe og sinul-oban nga “supremo nga bishop” ang mibagting sa kampanilya aron pagpundok sa kongregasyon. Samtang naglinya ang mga Santos, kinse o baynte ka batan-ong mga lalaki nga nagsul-ob ug mga purong-purong nga mga bulak ug lunhaw nga mga dahon ang milingkod sa lingkuranan sa unahang bahin sa meetinghouse. Dise siyete ka mga batang lalaki ug dise siyete ka mga batang babaye, ang matag usa nagsul-ob og uniporme, milingkod dayon duol sa lamesa diin milingkod ang bishop uban ang mga lalaki nga gi-set apart ni Walter isip mga apostoles.
Sa dihang misulod si Walter sa lawak, ang kongregasyon mibarug ug miduko uban sa balaang pagtahud samtang gilabyan niya sila ug milingkod sa ulohang bahin sa lamesa. Human sa pangbukas nga pag-ampo, mibarug siya ug miila sa lima ka bisita gikan sa Utah. “Wala ko mahibalo kon unsay ilang gianhi,” miingon siya, “apan siguro sultihan ta nila.”
“Mao ni akong masulti,” midugang siya. “Mianhi ko taliwala ninyo, gipalitan mo og yuta, ug dinhi magpabilin ko nga dili mobalhin, ug niini dili ko moatras!”23
Sa misunod nga duha ka adlaw, ang mga apostoles nakighimamat ni Walter sa pribadong paagi. Ang iyang sayop nga binuhatan, ilang nahibaloan, milapas pa sa pagpamaligya og mga ordinasyon sa pagkapari.24 Hapit dili na gani katuohan.
Sa dihang miabut si Walter sa Lanai, nakakita siya og oportunidad nga magsugod og dakong imperyo sa Pasipiko nga dugay na niyang gidamgo nga i-establisar.25 Iyang naagni ang mga Santos nga taga-Hawaii sa pagdonar sa ilang binuhing mga hayop ug personal nga kabtangan ngadto niya aron makapalit siya og yuta diha sa isla.26 Midasig sa mga Santos pinaagi sa iyang damgo nga imperyo, miorganisar siya og armadong pundok [militia] diha sa isla ug mibansay sa mga sakop niini sa pagsakop sa ubang mga isla. Mipadala usab siya og mga misyonaryo ngadto sa Samoa ug sa ubang mga isla sa Polynesia aron maandam kadtong mga yuta sa iyang paghari.
Ang mga tawo sa wala madugay mitratar niya nga sama sa usa ka hari. Walay usa nga misulod sa iyang balay nga makigsulti niya gawas lang pinaagi sa paghapa. Aron madasig pa gayud, mitudlo siya og usa ka bato nga adunay huy-ang [hollowed-out boulder] duol sa iyang balay nga mahimong pamag-ang [cornerstone] sa usa ka templo. Nagbutang siya og Basahon ni Mormon ug ubang mga dokumento diha sa bato, gitabunan kini og eskuba [brush], ug mipasidaan sa mga Santos nga mamatay sila kon magpaduol sila niini.
Sa dihang nahuman na ang mga apostoles ug mga misyonaryo sa ilang imbestigasyon, gitawag nila ni Ezra Benson ug Lorenzo Snow ang tanang Santos nga magpundok aron sulbaron ang umaabut ni Walter isip usa ka lider. Uban ni Joseph nga nagsilbing tighubad, gikondenar ni Ezra ang pagkuha ni Walter sa mga yuta sa Simbahan ug mga pag-abuso sa awtoridad sa pagkapari.
“Among katungdanan ang pag-disfellowship niya,” namahayag si Ezra “ug kon dili siya mag-usab sa iyang gipangbuhat ug maghinulsol, kinahanglan gayud namo siyang ipahimulag gikan sa Simbahan.”27
Mihunghong si Walter ngadto ni Talula, ug si Talula daling nagkuha og pundok sa mga papel nga gidekorasyunan pag-ayo og mga silyo ug mga ribbon. “Mga kaigsoonan, ania ang akong awtoridad,” miingon siya, mitudlo sa tulo ka pirma diha sa ubos nga bahin sa usa ka pahina. “Dili mo mapakyas sa pag-ila sa mga ngalan ni Brigham Young ug sa iyang duha ka magtatambag dinhi.”
Gibasa ni Lorenzo ang dokumento. Usa kadto ka yano nga lisensya sa misyonaryo sa pagsangyaw sa ebanghelyo ngadto sa mga isla sa kadagatan. “Kining dokumento wala magtudlo nimo nga mangulo sa misyon sa Hawaii,” miingon si Lorenzo. “Imong giasumer kana nga awtoridad.”28
“Nakita nako si Presidente Young,” miingon si Walter. “Iyang gipatong ang iyang mga kamot ngari nako ug mipanalangin nako. Ug gibu-bu gayud sa Dios nga Labawng Makagagahum ang Iyang Espiritu ngari nako, sa wala pa nako siya makita, sa dihang naghigda ko nianang bilanggoan, ug mipadayag nako nga ako dunay dako ug talagsaong buhat nga himoon.”
Namulong si Walter sa dali nga paagi, nangaliyupo og maayo sa mga taga-Hawaii nga anaa sa lawak. “Ako ang inyong patriyarka,” miingon siya. “Kining mga lalaki mianhi aron kuhaon ang inyong yuta ug ipadala sa layo ang inyong kinitaan. Gugma ba kini? Kinsa man ang naghigugma ninyo? Dili ba ako man? Nan kinsa man ang akong mga anak ug mga higala? Pabaruga sila!”
Gitan-aw ni Joseph F. Smith ang kongregasyon. Ang mga pulong ni Walter nakapatandog nila, ug hapit tanan ang mibarug. Ang kasubo mipuno sa kasingkasing ni Joseph ug medyo nawad-an siya og paglaum alang sa pamuy-anan.29
Morag kalit lang nga nagbinuotan si Walter sa lima ka lalaki human sa miting. Sa dihang nakahukom sila nga mobiya sa isla sa sunod gabii, iya silang gitanyagan og mga kabayo nga kasakyan ngadto sa baybayon ug sa paggamit sa iyang personal nga sakayan ug mga tripulante sa pagdala nila balik sa Maui. Gipresentar usab niya ngadto ni Ezra Benson ang usa ka nindot nga sungkod ug $9.75—ang tanang kwarta diha sa iyang bulsa. Hinoon, kusganon siyang mibalibad sa pagtugyan sa iyang lisensya sa pagsangyaw, o sa yuta nga iyang gikuha gikan sa mga Santos.30
Human makabiya sa Lanai, sila si Ezra Benson ug Lorenzo Snow mibalik sa Utah, mibiya kang Joseph F. Smith sa pagpangulo sa misyon sa Hawaii. Kay sa legal nga paagi ang mga misyonaryo dili man makakuha pagbalik sa yuta nga gikuha ni Walter gikan sa mga Santos didto sa Lanai, nakahukom sila nga dasigon pagbalik ang hugot nga pagtuo diha sa ubang mga isla. Gisangunan ni Joseph si Alma Smith nga trabahuon ang Maui ug sa Big Island sa Hawaii samtang trabahuon niya ang Oahu ug si William Cluff sa Kauai.31
Ang ubang mga Santos nagmahay sa ilang sayo nga pagsuporta kang Walter. Si Jonathan Napela, nga mitabang kang George Q. Cannon sa paghubad sa Basahon ni Mormon, nakaserbisyo isip presidente sa napulog duha ka mga apostoles ni Walter sulod sa katapusang duha ka tuig. Apan mibati siya nga nalingla sa dihang iyang naamguhan nga walay awtoridad si Walter sa pag-orden niya niana nga katungdanan.32
Nagsugod si Napela og pakighimamat sa mga Santos didto sa Maui. Kadaghanan nila wala kauyon kang Walter. Iyang gibaligya hapit tanan nilang mga meetinghouse ug gidid-an sila nga magdungan sa pagsimba, pagsangyaw sa ebanghelyo, pagbasa sa mga kasulatan, ug pag-ampo isip mga pamilya. Isip resulta, nahuyang sila sa espirituhanong paagi ug nawad-an og kadasig tungod sa tanang gikuha ni Walter gikan nila.33
Gigahin usab ni Alma ang dako niyang panahon sa pagtabok-tabok sa batoon, bukiron nga agianan sa Maui sa pagbisita sa nagkatibulaag nga mga Santos. Sa pagsugod sa ting-init, iyang masulti nga ang impluwensya ni Walter nagkagamay na. Mas daghang mga Santos ang mibiya sa Lanai, kasagaran moadto sa Maui nga hapit walay dala gawas sa mga sinina nga ilang gisul-ob. Apan ang ilang panahon uban ni Walter misulay sa ilang hugot nga pagtuo, ug pipila lang ka miyembro sa Simbahan ang mituman sa ilang mga pakigsaad sa bunyag sa ilang pagbalik.
“Wala gani mi makabantay nga ang ebanghelyo nakabenepisyo gyud nila, kay walay usa nila nga nagsunod niini!” Mireklamo si Joseph diha sa usa ka report ngadto ni Brigham Young. “Pinaagi sa among mga ehemplo nga anaa kanunay sa ilang atubangan, ug sa among kanunay nga pagsangyaw, nagpaabut mi og pipila nga mobuhat og mas maayo, apan dili maoy nahitabo.”34
Gitambagan ni Brigham si Joseph ug ang ubang mga misyonaryo nga Amerikano nga mopauli kon aghaton sila sa Espiritu. Mituo siya nga ang mga Santos nga taga-Hawaii sa katapusan maoy responsable alang sa ilang kaugalingong espirituhanon nga paglambo. “Morag akong nasabtan nga imong mabilin ang mga kalihokan sa misyon sa mga kamot sa Lumad nga mga kaigsoonan,” misulat siya kang Joseph ug sa ubang mga misyonaryo. Ang mga Santos nga taga-Hawaii nakadawat sa ebanghelyo ug sa pagkapari daghang katuigan na ang milabay ug aduna sa tanang kapanguhaan nga gikinahanglan aron sa pagdumala sa Simbahan nga sila ra.35
Pag-abut sa tambag ni Brigham didto sa Hawaii, nausab na ang kinaiya ni Joseph ngadto sa mga Santos nga taga-Hawaii. “Morag dili na mi ganahang mobiya sa misyon,” misulat siya kang Brigham. Apan gusto niyang minusan ang gidaghanon sa mga misyonaryo nga Amerikano diha sa mga isla ug mitawag og pipila ka elder nga taga-Hawaii nga mangulo sa nagkadaiyang mga isla diha sa misyon.
Gipahibalo ni Joseph ang kausaban pagka-Oktubre ug mitawag og mga taga-Hawaii sa mga katungdanan sa pagpangulo atol sa usa ka komperensya sa tibuok misyon didto sa Honolulu. Human siya mamulong, si Kaloa, usa ka elder nga taga-Hawaii, mipamatuod sa iyang determinasyon nga moserbisyo sa Simbahan. “Bata pa ko sa unang pag-abut niining mga kaigsoonan sa mga isla,” miingon siya. “Dako na ko karon. Dili na ta mga bata, apan mga kalalakin-an sa hugot nga pagtuo ug maayong binuhatan.”
Mibarug dayon si Napela ug miawhag sa mga Santos nga magtinarung. “Nalingla ug nadala kita sa makaagni nga mga pulong ni Gibson ug sa ingon nakasupak sa sagradong mga pakigsaad nga atong gihimo,” miingon siya. “Apan wala na kita malingla karon; busa, atong bag-uhon ang atong mga pakigsaad ug magmatinud-anon.”
Si Kanahunahupu, laing elder nga taga-Hawaii, mipamatuod usab. “Ang mga pulong nga gipamulong karon,” miingon siya, “sama sa mga uling sa nagdilaab nga kalayo.”36
Sa pagtapos sa komperensya, gipahibalo nila ni Joseph F. Smith ug William Cluff nga sa dili madugay mobalik na sila sa Utah. Gipahibalo ni Brigham si Joseph pipila ka semana human niana nga nagtinguha siya nga tawagon si Francis Hammond, ang kanhi lider sa misyon ni Joseph didto sa Hawaii, nga moilis niya.37
Sukad sa pagkawala sa pamuy-anan sa Lanai, si Joseph ug ang ubang mga misyonaryo nangita og bag-ong dapit nga kapundukan sa mga Santos. Sa ting-init, nakakita sila og dapit diha sa Big Island sa Hawaii nga morag nindot, apan ang kantidad sobra kay sa makaya sa mga Santos nga taga-Hawaii.
Dugang pa niana, human sa kapakyasan sa pamuy-anan sa Lanai, daghang Santos ang nagpanagana nga morisgo og dugang kwarta sa laing dapit nga kapundukan. Ang mga pamilya gusto nga ang bag-ong pamuy-anan anaa sa ilang isla ug duol sa ilang panimalay.38
Hinoon, human sa komperensya sa tinglarag, mihatag si Brigham Young og awtoridad sa mga lider sa misyon sa pagpalit og yuta gamit ang kwarta gikan sa Simbahan.39 Wala pa makahukom mahitungod sa luna sa yuta sa Big Island, sila si Joseph ug William nagpadayon sa pagpangita og potensyal nga mga dapit nga kapundukan nga ikarekomendar kang Francis samtang ilang gilibut ang mga branch sa Kauai ug Oahu sa katapusang higayon.
Usa ka adlaw didto sa Oahu, samtang nagbisita sila si Joseph ug William sa usa ka gamayng branch duol sa usa ka plantasyon nga gitawag og Laie, milakaw si William nga nag-inusara. Ang plantasyon nahimutang sa unom ka libo ka acre diha sa ubos sa tag-as, puno sa kakahoyan nga kabukiran duol sa amihanang-silangan nga baybayon sa isla. Dili sama sa pamuy-anan sa Lanai, ang Laie adunay maayong makuha nga tubig.
Mibati nga nawad-an og kadasig ug nagmagul-anon, miluhod si William sa usa ka duol nga pundok sa kakahoyan aron mag-ampo. Sa iyang pagbarug, nga nawad-an gihapon og kadasig, iyang nakita ang usa ka dalan paingon sa sagbuton nga mga dapit ug baga nga gagmayng kakahoyan. Gisundan niya kini og igo-igong gilay-on sa dihang, sa iyang katingala, nakakita siya og panan-awon nga si Brigham Young naglakaw sa maong dalan.
Gikumusta siya ni William nga morag anaa gayud siya didto, ug nanglingkod sila sa sagbut. Mikomentaryo si Brigham sa kanindot sa plantasyon, sa tambok nga yuta, sa lunhaw nga kabukiran, ug sa mga balud nga hinayng miabut sa baybayon. “Usa kini ka nindot kaayo nga dapit,” miingon siya sa katapusan. “Igsoong William, kini ang dapit nga gusto natong makuha isip punoang buhatan alang niini nga misyon.”
Dayon nabantayan ni William nga nag-inusara siya, napuno sa katingala ug kahingangha, masaligon nga iyang nakita ang saktong dapit nga kapundukan sa mga Santos nga taga-Hawaii.40