Ի՞նչ է Քավությունը նշանակում ձեզ համար

Երեց Սեսիլ Օ. Սեմյուելսոն Կրտ.

Յոթանասունական

Բրիգամ Յանգ Համալսարանի Կանանց համաժողովի ելույթից, 5 մայիսի, 2006թ.:

Քավությունը խիստ անձնական և առանձնահատուկ կերպով իրագործվել է մեր անձնական պայմանների և իրավիճակների համար:

Elder Cecil O. Samuelson Jr.

Մարգարե Ջոզեֆ Սմիթն ուսուցանել է. «Մեր կրոնի հիմնական սկզբունքները Առաքյալների և Մարգարեների վկայությունն է Հիսուս Քրիստոսի մասին, որ Նա մահացավ, թաղվեց և երրորդ օրը հարություն առավ և համբարձվեց երկինք. իսկ մեր կրոնի բոլոր մյուս բաները լոկ դրա հավելումներն են»:¹

Այդ հիմնական սկզբունքները հիմված են Հիսուս Քրիստոսի Քավության վրա: Քավություն բառը «անգլերենում նշանակում է նրանց «մեկ լինելը», ովքեր իրարից հեռացել են, և ցույց է տալիս Աստծո հետ մարդու հաշտությունը: Մեղքը հեռանալու պատճառ է հանդիսանում, ուստի քավության նպատակն է՝ ուղղել կամ հաղթահարել մեղքի հետևանքները»:² Ես հավատում եմ, որ նաև հնարավոր է Աստծուց հեռանալ բացահայտ մեղքից բացի շատ այլ պատճառներով:

Մեր Երկնային Հորից և Փրկչից հեռանալու վտանգը հսկայական է և մշտապես մեր շուրջն է: Բարեբախտաբար, Քավությունը վերաբերում է նաև բոլոր այդ իրավիճակներին: Այդ պատճառով Հակոբը՝ Նեփիի եղբայրը, Քավությունը ներկայացնում է որպես «անսահման» (2 Նեփի 9.7), որը նշանակում է առանց սահմանափակումների կամ արտաքուստ պարտադրված ճնշումների: Ահա թե ինչու է Քավությունն այդքան հրաշալի և կարևոր: Ուրեմն չպետք է զարմանալ, որ մենք ոչ միայն պետք է գնահատենք այդ անհամեմատելի պարգև, այլև այն հստակորեն հասկանանք:

Միայն Հիսուս Քրիստոսը կարող էր կատարել այդ վիթխարի Քավությունը, որովհետև Նա էր միակ կատարյալ մարդը և Հայր Աստծո Միածին Որդին: Այս կարևոր աշխատանքը կատարելու հանձնարարությունը Նա ստացավ Իր Հորից՝ նախքան աշխարհի հիմնադրումը: Մեղքից զուրկ նրա կատարյալ մահկանացու կյանքը, Իր արյունը հեղելը, պարտեզում և խաչի վրա Նրա տառապանքը, Նրա կամավոր մահը, և գերեզմանից Իր մարմնի Հարությունը՝ հնարավոր դարձրեցին լիարժեք Քավությունը բոլոր սերունդների և ժամանակների մարդկանց համար:

Քավությունը իրական է դարձնում Հարությունը բոլորի համար: Ինչևէ, ինչ վերաբերում է մեր անհատական զանցանքներին ու մեղքերին, Քավությունը պահանջում է՝ հավատ առ Տեր Հիսուս Քրիստոս, ապաշխարություն և ավետարանի օրենքներին և արարողություններին հնազանդվելու պատրաստակամություն:

Անմահություն և հավերժական կյանք

Հավանաբար, մեր ելույթներում և հոդվածներում ամենահաճախակի մեջբերվող հատվածը այս պարզաբանող ու ամփոփող հատվածն է Մովսեսի գրքից. «Քանզի ահա, սա է իմ գործը և իմ փառքը՝ իրականացնել մարդու անմահությունն ու հավերժական կյանքը» (Մովսես 1.39):

Հարության շնորհիվ մենք բոլորս անմահ կդառնանք: Քավության շնորհիվ, նրանք, ովքեր բավականաչափ հավատ ունեն Տեր Հիսուս Քրիստոսի հանդեպ, որպեսզի իրենց վրա վերցնեն Նրա անունը, ովքեր ապաշխարում և ապրում են ըստ Նրա ավետարանի, ովքեր պահում են Նրա և Նրա Հոր հետ կապած ուխտերը, և ովքեր մասնակցում են փրկող արարողություններին, որոնք մատչելի են սուրբ եղանակներով և վայրերում, կունենան և կվայելեն հավերժական կյանքը:

Ես չեմ կարող հիշել ինձ երբևէ հանդիպած մարդու, որն ամուր հավատ է ունեցել Հիսուս Քրիստոսի հանդեպ, և միաժամանակ մեծապես անհանգստացել է Հարության մասին: Այո, մենք բոլորս էլ կարող է հարցեր ունենանք մանրամասների վերաբերյալ, սակայն մենք հասկանում ենք, որ հիմնական խոստումը համապարփակ և հաստատուն է:

Քանի որ հավերժական կյանքը պայմանական է և պահանջում է մեր ջանքերն ու կամեցողությունը, մեզանից շատերը ժամանակ առ ժամանակ անհանգստանում են, միգուցե հաճախակի, անգամ մշտապես, այն հարցերի շուրջ, որոնք առնչվում են ճիշտ ձևով ապրելուն: Ինչպես Տասներկու Առաքյալների Քվորումից Երեց Դեյվիդ Ա. Բեդնարն է հարցրել. «Չլինի թե՞ սխալմամբ հավատում ենք, որ պետք է ինքնուրույն անցնենք դեպի ավելի լավը դառնալու ճանապարհը և սուրբ դառնանք աննկուն տոկալով, կամքի ուժով և կարգապահությամբ»:³

Եթե մեր փրկությունը կախված լիներ միայն մեր ջանքերից, մենք լուրջ խնդիր կունենայինք, քանի որ բոլորս էլ անկատար ենք և չենք կարող ամեն ինչ մշտապես կատարյալ ձևով անել: Այդ դեպքում, ինչպե՞ս ենք ստանում մեզ անհրաժեշտ օգնությունն ու աջակցությունը: Նեփին պարզաբանել է շնորհի և գործերի միջև կապը, երբ վկայել է. «Քանզի մենք գիտենք, որ շնորհի միջոցով է, որ մենք փրկվում ենք՝ այն ամենից հետո, ինչ մենք կարող ենք անել» (2 Նեփի 25.23):

Աստվածաշնչի Բառարանը հիշեցնում է մեզ, որ շնորհ նշանակում է աստվածային մեխանիզմ կամ սարք, որը ուժ կամ օգնություն է բերում Հիսուս Քրիստոսի ողորմության միջոցով և մատչելի է դարձել Նրա Քավությամբ:⁴ Ուստի, Քրիստոսի շնորհով է, որ մենք հարություն ենք առնելու, և Նրա շնորհը, սերը և Քավությունն է, որ օգնում են մեզ կատարել բարի գործեր և անհրաժեշտ առաջընթաց ապրել, քանի որ հակառակ դեպքում անհնար կլինի, եթե ապավինենք լոկ մեր ուժին և կարողությանը:

Երջանկություն Քավության միջոցով

Նեփիի հիացմունքի արժանի բազմաթիվ գծերից ես սիրում եմ նրա վերաբերմունքը: Նրա կյանքը հեշտ չէր, հատկապես երբ համեմատում ենք մեզանից շատերի համար սովորական դարձած հարմարավետության հետ: Նեփին և նրա ընտանիքը տարիներ շարունակ ապրեցին ամայի վայրում, մինչև խոստացված երկիր հասնելը: Նրանք տառապեցին քաղցից, ծարավից և վտանգներից: Նեփին ունեցավ ընտանեկան լուրջ խնդիրներ, որոնք հրահրվում էին Լամանի և Լեմուելի կողմից, և ի վերջո նա իր համախոհների հետ առանձնացավ Լամանի և Լեմուելի համախոհներից:

Այս բոլոր զրկանքների և դժվարությունների առկայության պայմաններում, Նեփին կարողացավ ասել. «Եղավ այնպես, որ մենք ապրեցինք երջանիկ» (2 Նեփի 5.27):

Նա հասկացավ, որ կա ապրելու մի եղանակ, որի արդյունքում ունենում ենք երջանկություն, անկախ մեր բոլորի կյանք ներթափանցող դժվարությունների, խնդիրների և հուսահատությունների: Նա կարողացավ կենտրոնանալ իր և իր ժողովրդի համար Աստծո ծրագրի համայնապատկերի վրա և այդպիսով կարողացավ դիմակայել, որպեսզի չընկճվի և չպնդի, որ կյանքն անարդար է: Այն իրոք արդար չէ, սակայն նա և իր ժողովուրդը երջանիկ էին: Նրանք հասկանում էին, որ Քավություն է տեղի ունենալու, և նրանք վստահ էին, որ այն իրենց վրա էլ է տարածվելու:

Նեփին ինքն իրեն կարևոր հարցեր էր տալիս, որոնք մենք կարող ենք տալ ինքներս մեզ, եթե խորհում ենք, թե մեր կյանքում ինչպիսի տեղ է գրավում Քրիստոսի Քավությունը:

«Օ՜, այդ դեպքում, եթե ես տեսել եմ այդքան մեծ բաներ, եթե Տերը մարդկանց զավակների հանդեպ իր բարեհաճությամբ, այցելել է մարդկանց այդքան մեծ ողորմածությամբ, ինչո՞ւ պետք է լա իմ սիրտը, և՛ հոգիս քարշ գա վշտի հովտում, և՛ մարմինս հյուծվի, և՛ ուժս հատնի՝ իմ չարչարանքների պատճառով:

Եվ ինչո՞ւ ես պիտի իմ մարմնի պատճառով անձնատուր լինեմ մեղքին: Այո, ինչո՞ւ ես պիտի տեղի տամ գայթակղություններին, որպեսզի չարը տեղ ունենա իմ սրտում՝ կործանելու իմ խաղաղությունը և չարչարելու հոգիս: Ինչո՞ւ եմ ես բարկացած՝ իմ թշնամու պատճառով»: 2 Նեփի 4.26–27):

Իր ողբից հետո, նա պատասխանեց իր հարցերին, իմանալով թե ինչպես պետք է մոտենա իր խնդիրներին. «Զարթնի՛ր, իմ հոգի: Այլևս մի՛ վհատվիր մեղքի պատճառով: Ուրախացի՛ր, ո՛վ իմ սիրտ, և այլևս տեղ մի՛ տուր իմ հոգու թշնամուն: … Ո՜վ Տեր, ես քե՛զ եմ ապավինելու, և ես քե՛զ եմ ապավինելու հավիտյանս» (2 Նեփի 4.28, 34):

Արդյո՞ք դա նշանակում է, որ Նեփին այլևս խնդիրներ չուներ: Արդյո՞ք դա նշանակում էր, որ նա լիովին հասկանում էր այն ամենը, ինչ տեղի էր ունենում իր հետ: Հիշեք հրեշտակին տված նրա պատասխանը մի քանի տարի առաջ, երբ նրան կարևոր հարց տվեցին Քրիստոսի Քավության մասին, որը պետք է հետագայում տեղի ունենար. «Ես գիտեմ, որ նա սիրում է իր զավակներին. սակայն ես չգիտեմ բոլոր բաների իմաստը» (1 Նեփի 11.17):

Մենք նաև չենք կարող և չենք իմանա ամեն ինչի նշանակությունը, սակայն մենք կարող ենք և պետք է իմանանք, որ Տերը սիրում է Իր զավականերին և, որ մենք կարող ենք մեծապես օգտվել Քրիստոսի շնորհից և Քավությունից մեր կյանքում և մեր մաքառումներում: Նմանապես, մենք կարող ենք և պետք է հիշենք, որ չարին մեր սրտում տեղ հատկացնելը հիմարություն է և իրենից վտանգ է ներկայացնում:

Անգամ, երբ լիովին հասկանում ենք և պարտավորվում թույլ չտալ չարին ներթափանցել մեր սիրտ և մեր կյանք, մենք թերանում ենք, որովհետև շատ հաճախ մենք «բնական» տղամարդիկ և կանայք ենք (տես Մոսիա 3.19): Ուրեմն, մենք պետք է երախտապարտ լինենք և կիրառենք ապաշխարության սկզբունքները: Մինչ մենք հաճախ ենք խոսում մեր ապաշխարության մասին որպես իրադարձություն, ինչը երբեմն այդպես է, մեզանից շատերի համար դա մշտական, կյանքի տևողություն ունեցող գործընթաց է:

Իհարկե, կան թե բացթողումներ և թե մեղսագործություններ, որոնց համար մենք կարող ենք անհապաղ սկսել ապաշխարության գործընթացը: Կան որոշակի մեղքեր և սխալներ, որոնք կարող ենք այժմ թողնել և երբեք այլևս չանդրադառնալ դրանց: Օրինակ, մենք կարող ենք լինել լրիվ տասանորդ վճարողներ հետագա մեր ողջ կյանքի ընթացքում, եթե միշտ չենք պահել այդ սկզբունքը: Սակայն մեր կյանքի այլ ուղղություններ մշտապես բարելավման և ուշադրության կարիք ունեն, օրինակ մեր հոգևոր աճը, գթասրտությունը, մյուսների հանդեպ նրբազգացությունը, հարգանքն ընտանիքի անդամների հանդեպ, հարևանների մասին մտահոգությունը, սուրբ գրությունները հասկանալը, տաճար հաճախելը և մեր անձնական աղոթքների որակը:

Մենք կարող ենք երախտապարտ լինել, որ Փրկիչը, մեզանից ավելի լավ հասկանալով մեզ, հաստատել է հաղորդությունը, որպեսզի կարողանանք մշտապես նորոգել մեր ուխտերը՝ սուրբ խորհրդանիշները ճաշակելով և պարտավորվելով մեզ վրա վերցնել Նրա սուրբ անունը, միշտ հիշել Նրան և պահել Նրա պատվիրանները: Երբ մենք հետևում ենք օրինակին, որը մեզ «երջանիկ ապրելու» հնարավորություն է տալիս, մեր ապաշխարությունը և պահվածքն ավելի բարձր որակ է ձեռք բերում, իսկ Քավությունը հասկանալու և գնահատելու մեր կարողությունն աճում է:

Ապաշխարություն և հնազանդություն

1830թ. Եկեղեցին կազմավորելուց շաբաթներ առաջ, Մարգարե Ջոզեֆ Սմիթը մի հրաշալի հայտնություն ստացավ, որը մեծացնում է Քավության մեր ընկալումը, որովհետև Փրկիչն Ինքն էր խոսում և ուսուցանում: Նա Ինքն Իրեն անվանեց «աշխարհի Քավիչ» (ՎևՈւ 19.1), նշելով, որ կատարում է Հոր կամքը, և ասաց. «Ես պատվիրում եմ ձեզ ապաշխարել և պահել պատվիրանները, որոնք դուք ստացել եք» (ՎևՈւ 19.13):

Ապաշխարության և հնազանդության այս պարզ օրինակը «երջանիկ կյանքով ապրելու» հիմքն է: Մենք գիտենք, որ դա պետք է անել, թեպետ երբեմն մենք հնարավոր է մոռանանք, թե ինչու: Նույն հայտնության հետևյալ խոսքերով Տերը հիշեցնում է մեզ, թե ինչու պետք է այդպես վարվել.

«Քանզի ահա, ես՝ Աստվածս, տառապել եմ այս բաները բոլորի համար, որպեսզի նրանք չտառապեն, եթե ապաշխարեն.

Բայց եթե չապաշխարեն, նրանք պետք է տառապեն, ճիշտ ինչպես ես.

Տառապանք, որը ստիպեց ինձ, նույնիսկ Աստծուս, բոլորից մեծագույնիս, ցավից դողալ և արյունահոսել ամեն մի ծակոտիից և տառապել՝ թե՛ մարմնով, թե՛ ոգով,- և ես ցանկացա, որ գուցե չխմեմ դառը բաժակը և ընկրկեմ,-

Այնուամենայնիվ, փա՛ռք լինի Հորը, և ես ճաշակեցի ու ավարտեցի իմ նախապատրաստությունները մարդկանց զավակների համար» (ՎևՈւ 19.16–19):

Ի՜նչ հրաշալի դաս է: Վստահ եմ, որ մեզանից ոչ ոք չի կարող պատկերացնել Տիրոջ ցավի մեծությունն ու ուժգնությունը, երբ Նա մեծ Քավությունն էր իրագործում: Ես կասկածում եմ, որ Ջոզեֆ Սմիթը այդ ժամանակ լիարժեքորեն զգացել է Տիրոջ տառապանքը, թեպետ Մարգարեն հետագայում ավելի խորը գնահատանք և հասկացողություն ձեռք բերեց իր իսկ փորձություններից և չարչարանքներից: Մտածեք այն հրահանգի մասին, երբ Հիսուսը խորհուրդ տվեց ու սփոփեց Ջոզեֆին Լիբերթի բանտում անցկացրած մութ ժամերին: Այդ ժամանակ Տերը պարզապես ասաց. «Մարդու Որդին իջել է այդ ամենից ցած: Մի՞թե դու ավելի մեծ ես, քան նա»: (ՎևՈւ 122.8):

Ջոզեֆին հղված այս հարցը նաև ուղղված է մեզանից յուրաքանչյուրին, որ գտնվում է անձնական և առանձնահատուկ մաքառումների և դժվարությունների մեջ: Մեզանից ոչ ոք երբեք չպետք է կասկածի, թե որն է ճիշտ պատասխանը:

Իրոք սթափեցնող է այն, որ ինչ Հիսուսը տարավ, Նա կրեց ոչ թե որովհետև Նա չէր կարող խուսափել դրանից, այլ որովհետև Նա սիրում է մեզ: Հիսուսը նաև խորապես և հավատարմորեն սիրում և պատվում է Իր Հորն այնպես, ինչպես մենք միայն կարող ենք պատկերացնել: Եթե ի պատասխան մենք ուզում ենք պատվել և սիրել Փրկչին, ապա երբեք չպետք է մոռանանք, որ Նա այդ ամենը կատարեց մեզ համար, որ մենք չտառապենք այնքան, որքան արդարությունը կպահանջի մեզանից:

Խարազանվելը, զրկանքների մատնվելը, ծեծվելը և աներևակայելի ճնշվածությունն ու տառապանքը ստիպեցին, որ Նա ապրի տանջանքներով լի հոգևարք, որին ոչ ոք չէր կարող դիմանալ առանց Նրա զորությունների և Նրա վճռականությանը՝ շարունակելու սկսածը և տոկալու այն ամենը, ինչը հարկավոր էր կատարել:

Քավության համապարփակությունը

Երբ խորհում ենք Քավության համապարփակության և մեր մեղքերի համար տառապելու Քավիչի պատրաստակամության մասին, մենք պետք է երախտագիտությամբ ընդունենք, որ քավիչ զոհաբերությունը նաև իր մեջ շատ ավելին է ընդգրկում: Խորհեք Քավությունն իրականցվելուց գրեթե մեկ դար առաջ Գեդեոնի հավատարիմ ժողովրդին ուղղված Ալմայի խոսքերի շուրջ.

«Եվ [Հիսուսը] պիտի գնա առաջ՝ տանելով ցավեր և չարչարանքներ, և փորձություններ ամեն տեսակի. և այս՝ որպեսզի խոսքը կարողանա իրագործվել, որն ասում է. նա վեր կառնի իր վրա իր ժողովրդի ցավերն ու հիվանդությունները:

Եվ նա վեր կառնի իր վրա մահ, որ նա կարողանա արձակել մահվան կապանքները, որոնք կապում են իր ժողովրդին. և նա իր վրա վեր կառնի նրանց թուլությունները, որպեսզի նրա սիրտը լցվի ողորմությամբ՝ համաձայն մարմնի, որպեսզի նա կարողանա իմանալ, համաձայն մարմնի, ինչպես սատարել իր ժողովրդին ըստ նրանց թուլությունների:

Արդ, Հոգին գիտի բոլոր բաները. այնուամենայնիվ, Աստծո Որդին տառապում է ըստ մարմնի, որպեսզի նա կարողանա վեր առնել իր վրա իր ժողովրդի մեղքերը, որ նա կարողանա ջնջել նրանց օրինազանցությունները համաձայն իր ազատման զորությանը. և այժմ, ահա այս է վկայությունը, որն իմ մեջ է» (Ալմա 7.11–13):

Մտածեք, թե որքան լիարժեք և արդյունավետ բալասան է սա մեր ցավերի, չարչարանքների, գայթակղությունների, հիվանդությունների, մեղքերի, հիասթափությունների և զանցանքների համար: Կարո՞ղ եք պատկերացնել Հիսուսի Քավությանը փոխարինող մեկ այլ բան: Ապա դրան ավելացրեք անզուգական Հարությունը, և մենք սկսում ենք այնքան խորը հասկանալ, որ ուզում ենք երգել. «Հիսուսի մեծ սիրուց ես մնում եմ զարմացած»:⁵

Ի՞նչ է Քավությունը նշանակում ձեզ և ինձ համար: Դա ամեն ինչ է: Ինչպես Հակոբն է բացատրել, մենք կարող ենք «հաշտվել [Հոր] հետ, նրա Միածին Որդու՝ Քրիստոսի քավությամբ» (Հակոբ 4.11):Սա նշանակում է, որ մենք կարող ենք ապաշխարել, լիովին ներդաշնակ լինել Նրա հետ և ընդունվել Նրա կողմից, և խույս տալ սխալներից կամ անհասկացողությունից, որն «ուրանում է Քրիստոսի ողորմությունները, և անարգում նրա քավությունն ու փրկագնելու նրա զորությունը» (Մորոնի 8.20):

Մենք պատվում և հարգում ենք Փրկչի Քավությունը՝ հետևելով Հելամանի խորհրդին, որը նույնքան տեղին է այսօր, որքան Տիրոջ երկրային ծառայությանն անմիջապես հաջորդող տարիներին. «Օ՜հ, հիշե՛ք, հիշե՛ք, ի՛մ որդիներ … որ չկա ուրիշ ճանապարհ կամ միջոց, որով մարդ կարողանա փրկվել, միայն քավող արյամբ Հիսուս Քրիստոսի, որը պիտի գա. այո, հիշե՛ք, որ նա գալիս է՝ փրկագնելու աշխարհը» (Հելաման 5.9):

Նրա Քավությունն իսկապես ընդգրկում է աշխարհը և ողջ մարդկությունը՝ սկզբից մինչև վերջ: Սակայն եկեք չմոռանանք, որ իր համապարփակությամբ և լիարժեքությամբ այն նաև խիստ անձնական է և առանձնահատուկ կերպով ուղղված է կատարելապես համապատասխանելու մեր անհատական հանգամանքներին: Հայրը և Որդին մեզանից յուրաքանչյուրին գիտեն ավելի լավ, քան մենք գիտենք ինքներս մեզ, և այնպիսի Քավություն են պատրաստել մեզ համար, որը լիովին համապատասխանում է մեր կարիքներին, դժվարություններին և հնարավորություններին:

Փառք Աստծուն Իր Որդու պարգևի համար, և Փառք Փրկչին Իր Քավության համար: Այն ճշմարիտ է, գործում է և մեզ կառաջնորդի այնտեղ, ուր մենք ցանկանում ենք գնալ և պետք է լինենք:

Հղումներ

1. Joseph Smith, Teachings of Presidents of the Church: Joseph Smith (Melchizedek Priesthood and Relief Society course of study, 2007), 49.

2. Bible Dictionary, “Atonement,” 617; see also Guide to the Scriptures, “Atone, Atonement,” 22.

3. David A. Bednar, “In the Strength of the Lord,” in Brigham Young University 2001–2002 Speeches (2002), 123.

4. Տես Bible Dictionary, “Grace,” 697; տես նաև Guide to the Scriptures, “Grace,” 103:

5. «Ես մնում եմ զարմացած», Հիմներ և մանկական երգեր, էջ 22:

Ձախում. Աղոթք Գեթսեմանում, Դել Փարսոն

Վերջին Ընթրիքը, Սայմոն Դյու, տրամադրել է Altus Fine Art, American Fork, Յուտա

Լուսանկարը՝ Ֆրանկ Հելմրիխի

Մենք կարող ենք երախտապարտ լինել, որ Փրկիչը, մեզանից ավելի լավ հասկանալով մեզ, հաստատեց հաղորդությունը, որ մենք կարողանանք մշտապես նորոգել մեր ուխտերը՝ ճաշակելով սուրբ խորհրդանիշները:

Եթե մենք ուզում ենք պատվել և սիրել Փրկչին ի պատասխան, երբեք չպետք է մոռանանք, որ Նա այդ ամենը կատարեց մեզ համար, որ մենք չտառապենք այնքան, որքան արդարությունը կպահանջի մեզանից: