E Sega ni iValavala Ca ni da Malumalumu
Na dauvolaivola e vakaitikotiko mai Utah, Amerika.
Na malumalumu kei na sega ni rawaka vakavinaka erau sega ni ivalavala ca ka sega ni rawa ni tarovi keda mai na noda rawa ni savasava ka kilikili kaya na Yalo.
“Au sa kilikili dina beka meu curuma na vale ni Kalou? E rawa vakacava kevaka se bera ni taucoko noqu vinaka?”
“E rawa dina beka vua na Kalou me cakava me noqu kaukauwa e dua na noqu malumalumu? Au sa lolo ka masu tiko ena vica na siga me kau tani vei au na leqa oqo, ia e vaka ni sega ni dua na veisau.”
“Ena buturara ni kaulotu au dau bulataka vakavinaka sara na kosipeli mai na veigauna kece tale ena noqu bula, ia au sa qai kilai yaloqu taka vakavinaka cake ga na noqu malumalumu. Baleta na cava, ena gauna au a vinaka sara tu kina, au dau yaloca beka vakalevu ena so na gauna?”
Ni da vakasamataka na mataqali taro vakaoqori, sa bibi sara me da kila ni ivalavala ca e sega vakadua ni cala ni na kauti keda tani vakayawa mai vua na Kalou, na malumalumu, e kena veibasai, e rawa ni kauti keda yani Vua.
iTaba mai vei iStock/Thinkstock
Vakaduiduitaka na iValavala Ca mai na Malumalumu
E dau vakavuqa ni da vakasamataka ni ivalavala ca kei na malumalumu erau maka loaloa duidui na kedrau levu ena isulu ni yaloda, e talaidredre ka duidui na kedrau bibi. Ia na ivolanikalou e vakaibalebaletaka ni rau duidui sara na ivalavala ca kei na malumalumu, duidui na kedrau iwali, ka rawa ni duidui na vuadrau.
E vuqa vei keda e matau cake ki na ivalavala ca ia eda sega ni rawa ni vakadinadinataka, ia me da dikeva mada: Na ivalavala ca e dua na digidigi me da kua ni muria na ivakaro ni Kalou se saqata na Rarama i Karisito e tu vei keda. Na ivalavala ca e dua na digidigi me da vakabauti Setani mai vua na Kalou, eda sa veimecaki kina kei Tamada. Sega ni vakataki keda, o Jisu Karisito e sega sara ga ni dua na nona ivalavala ca ka rawa ni sorovaka na noda ivalavala ca. Ni da veivutuni ena yalodina—oka kina noda veisautaka noda vakasama, yaloda, kei na itovo, kere veivosoti se vakatutusa; vakadodonutaka noda cala ena veivanua e rawa kina; ka kakua tale ni vakaruataka na ivalavala ca oqori ena dua na gauna—sa rawa ni da yacova na Veisorovaki i Jisu Karisito, vosoti mai vua na Kalou, ka savasava tale.
Me da savasava sa yaga sara baleta ni sega ni dua na ka tawasavasava ena rawa ni tiko ena iserau ni Kalou. Ia kevaka me a noda sasaga duadua me da savasava tu ga me vaka noda biuta mai na iserau ni Kalou, ena vinaka cake sara vei keda kece me da a davo toka ga ena noda idavodavo ni gonelailai ena noda bula taucoko. Ia eda lako mai ki vuravura me da vulica ena veika eda mai sotava me da kila na vinaka mai na ca, me da tubucake ena yalomatua kei na kilaka, bulataka na ivakarau ni bula vinaka eda taleitaka, ka rawata na ivakarau ni bula vakalou—na tubu oqo eda na sega ni rawata mai na veitaqomaki ni noda idavodavo ni gone.
Sa itavi yaga vakalevu ena inaki yaga oqo ni bula vakayago e kauta mai na malumalumu. Ni leqataka o Moronai de na vakavuna nodra vakalialia na veika tabu na Kai Vanuatani nona malumalumu ena volavola, a vakadeitaki koya na Turaga ena malanivosa oqo:
“Ka kevaka era na lako mai vei au ko ira na tamata, au na vakaraitaka vei ira na nodra malumalumu. Au sa vota vei ira na tamata na malumalumu vakayago, me ra yalomalumalumu kina; ia na noqu loloma sa rauti ira kecega sa vakamalumalumutaki ira vei au; ia kevaka era vakamalumalumutaki ira ka vakabauti au, au na vakaukauwataki ira ena veika era sa malumalumu kina” (Ica 12:27; raica talega 1 Korinica 15:42–44; 2 Korinica 12:7–10; 2 Nifai 3:21; kei na Jekope 4:7).
E matata na ibalebale ni ivolanikalou kilailevu oqo ka sureti keda me da vakaduiduitaka na ivalavala ca (veivakayaloqaqataki kina o Setani) mai na malumalumu (vakamacalataki eke ni dua na ituvaki ni bula e “solia” mai vei keda na Kalou).
Eda rawa beka ni vakamacalataka na malumalumu me vakaiyalayala ni noda yalomatua, kaukauwa, kei na bulasavasava ka yaco baleta ni da tamata. Ni da tamata eda sucu mai ena malumalumu kei na vakararavi, kei na veimataqali leqa vakayago kei na itovo. Eda tuberi ka vakavolivoliti mai vei ira tale eso na tamata malumalumu, ka dau cala ka rawa ni veivakacacani na nodra ivakavuvuli, ivakaraitaki kei na nodra ivakarau vei keda. Ena keda ituvaki malumalumu vakayago eda sotava kina na tauvimate vakayago kei na yalo, na viakana kei na oca. Eda dau sotava na itovo eso ni loma ni tamata me vaka na cudru, rarawa, kei na nuiqawaqawa. E sega vei keda na yalomatua, na maqosa, na igu, kei na kaukauwa. Ka rawa ni da temaki ena veimataqali veitemaki e vuqa.
E dina ni sega Nona ivalavala ca, a mai duavata taucoko vata kei keda o Jisu Karisito ena ituvaki ni malumalumu vakayago (raica na 2 Korinica 13:4). A sucu mai me dua na gonedramidrami ena dua na yago rawa ni mate ka tuberi cake mai vei rau na tamata cakacaka sega ni taucoko nodrau vinaka. Me vulica me taubale, vosa, cakacaka, ka veimaliwai vata kei ira na tani. A viakana ka oca, vakila na itovo ni loma ni tamata, ka rawa ni tauvimate, kune rarawa, bunotaka na dra, ka mate. A “dau veretaki vakatautauvata ena ka kecega ko koya, ia ka sega na nona cala,” soli Koya me mai bula vakayago me rawa kina ni “colata na nodra rarawa kei na nodra ivalavala ca” ka vakaukauwataki keda ena noda malumalumu (Iperiu 4:15; raica talega Alama 7:11–12).
E sega ni rawa ni da veivutuni ga baleta ni da malumalumu—e sega talega ni vakavuna na noda dukadukali na malumalumu ga vakataki koya. Eda sega ni rawa ni tubu vakayalo vakavo kevaka eda besetaka na ivalavala ca, ia eda sega talega ni rawa ni tubu vakayalo vakavo kevaka eda ciqoma na keda ituvaki malumalumu vakatamata, sotava ena yalomalumalumu kei na vakabauta, ka da vulica ena loma ni noda malumalumu me da vakabauta na Kalou. Ni tukuna o Moronai na nona malumalumu ni volavola, a sega ni tukuna vua na Kalou me veivutuni. Ia, a vakavulica vua na Kalou me dau yalomalumalumu ka vakabauta na Karisito. Ni da yalomalua ka vakabauta, ena solia na Kalou na loloma soliwale—sega ni veivosoti—me iwali ni malumalumu. E vakamacalataki ena Bible Dictionary ni loloma soliwale (grace) e dua na mana veivakaukauwataki mai vua na Kalou me da cakava rawa na veika eda sega ni rawa ni cakava vakataki keda (raica na Bible Dictionary, “Grace”)—na iwali vakalou dodonu ka rawa kina Vua me “cakava na veika malumalumu me kaukauwa.”
Vakaitovo ena Yalomalua kei na Vakabauta
Mai na veigauna taumada ni noda bula vaka-Lotu, eda vakavulici ena veitiki yaga ni veivutuni, ia eda na rawata vakacava sara na yalomalua kei na vakabauta? Vakasamataka na veivakatutu oqo:
-
Vakananuma ka masu. Ni da malumalumu eda na sega beka ni vakila ni da sa ivalavala ca tiko (ka gadreva e dua na veisau totolo ka rabailevu ni vakasama, yalo, kei na itovo) se ena malumalumu (gadreva na yalomalua, sasaga tokoni, vuli, kei na vakatorocaketaki). Na ivakarau ni noda raica na veika oqo ena rawa ni vakatau ena ivakarau ni noda susu cake mai kei na yalomatua. E rawa sara mada ga ni se tikoga eso na tiki ni ivalavala ca kei na malumalumu ena dua ga na itovo. Ni tukuni na ivalavala ca e dua dina ga na malumalumu ena vakavuna na vakaiulubale ka sega ni veivutuni. Ni da tukuna me ivalavala ca e dua na malumalumu e rawa ni vakavuna na madua, veibeitaki, yaluma, ka vakuwai keda mai na yalayala ni Kalou. Na vakanananu titobu kei na masumasu ena vukei keda me da kila na duidui eke.
-
Me vakaliuci. Baleta ni da malumalumu tu, ena sega ni rawa ni da cakava na veisau kece e gadrevi ena dua ga na gauna. Ni da tamusuka ena yalomalumalumu kei na yalodina na noda malumalumu vakatamata, vica na tikina ena dua na gauna, eda na vakalailaitaka yani kina na noda lecaika, vakaitovotaki keda ena ivakarau vinaka, vakalevutaka cake na bulabula ni yagoda kei na lomada kei na noda igu, ka vaqaqacotaka na noda vakabauta na Turaga. E rawa ni vukei keda na Kalou ena noda kila na vanua me da tekivu kina.
-
iTuvatuva. Baleta ni da malumalumu tu, me da vakaukauwataki cake ena gadrevi kina me levu cake na gagadre dodonu kei na bula vakaivakarau. Eda gadreva talega me da tuvatuvalaki, vuli mai na cala, tara cake e levu na iwalewale mana, railesuvi noda ituvatuva, ka tovolea tale. Eda gadreva na veivuke mai na ivolanikalou kei na so tale na ivola e tautauvata, kei na so tale na tamata. Eda tekivu vakalailai, reki ena toso, ka sotava na dredre (dina ga ni da na tuduadua ka malumalumu). Eda gadreva na veitokoni me vukea noda digidigi vinaka ena gauna sara mada ga eda sa oca se yalolailai ka nakita me da toso tale ena gauna eda tarabe kina.
-
Dau vosota vakadede. Baleta ni da malumalumu tu, ena malua toka na veisau. Eda sega ni vakanadakuya ga na noda malumalumu e vaka noda vakanadakuya na ivalavala ca. Na tisaipeli yalomalumalumu ena cakava ena lomasoli na veika e gadrevi, vulica me dau cariba lesu mai, tovolea tikoga, ka kakua ni soro. Na yalomalua ena vukei keda me da dauvosoti keda kei ira era malumalumu tale ga. Na dau vosota e ivakaraitaki ni noda vakabauta na Turaga, vakavinavinakataka na nona yalodei ena vukuda, ka vakabauta na Nona yalayala.
Ena gauna sara mada ga eda veivutunitaka vakaidina kina na noda ivalavala ca, rawata na veivosoti, ka savasava tale, eda se malumalumu tiko ga. Eda se rawa tikoga ni tauvimate, luluvu, lecaika, vakamatautaki, yaluma, kei na veitemaki. Ia na yalani ni kaukauwa kei na tawakilikili era sega ni ivalavala ca ka na sega ni tarovi keda mai na noda rawa ni savasava ka kilikili kaya na Yalo.
Malumalumu ki na Kaukauwa
iTaba mai vei iStock/Thinkstock
Ni gadreva tu vakalevu o Setani me vakayagataka na noda malumalumu me vakayarayarataki keda ki na ivalavala ca, e rawa ni vakayagataka na Kalou na malumalumu vakatamata me vakavulici, vaqaqacotaki, ka vakalougatataki keda. Veibasai kei na veika eda namaka se nuitaka, ia, na Kalou e sega ni dau cakava vei keda “me kaukauwa na malumalumu” ena nona kauta laivi noda malumalumu. Ni masu wasoma na iApositolo o Paula vua na Kalou me kauta laivi na “voto ni kau sa vakalauti kina na lewequ” a vakayagataka o Setani me vakararawataki koya kina, a tukuna vei Paula na Kalou, “Sa rauti iko na noqu loloma: ni sa vakalevui na noqu kaukauwa ni sa malumalumu e dua” (2 Korinica 12:7, 9).
E vuqa tu na sala e dau “vakaukauwataka kina” na Turaga, “na ka malumalumu.” Ena rawa beka ni tababokoca laivi o Koya na malumalumu ena iwali vakasakiti eda vakanuinui kina, ena veika au sa sotava oqo e dau tu yadua sara. Me vakaoqo, au sega ni raica e dua na ivakadinadina ni a tababokoca na Kalou na malumalumu nei Moronai ena volavola ni oti na tikina rogolevu ena Ica 12. E rawa talega vua na Kalou me vakaukauwataka na veika malumalumu ena nona vukei keda ena noda cakacakataka na noda malumalumu, rawata e dua na ivakarau dodonu ni vakalasalasa se ivakarau ni rai me baleta, qai vakavinakata ni toso na gauna. Vakakina, na kaukauwa kei na malumalumu erau dau veiwekani (me vaka na kaukauwa ni toso tikoga kei na malumalumu ni vakadonui koya), ka rawa ni da vulica me da vakamareqeta na igu ka qarauna na malumalumu e dau salavata kaya.
E dua tale tiko na sala kaukauwa vakalevu cake e dau vakaukauwataka kina na Kalou na noda malumalumu. E kaya na Turaga vei Moronai Ica 12:37, “Ia ko na vakaukauwataki ni ko sa raica na nomu malumalumu, io mo dabeca kina na nomu tikina au sa vakarautaka ena vale nei Tamaqu.”
Eke e sega ni tukuna tiko na Kalou me veisautaka na malumalumu nei Moronai, ia me veisautaki Moronai. Ni da sotava na bolebole ni malumalumu vakatamata, sa rawa vei Moronai—kei keda—me da vulica na loloma vakarisito, na yalololoma, na ivalavala malua, na dauvosota, na yaloqaqa, na vosota vakadede, na yalomatua, na igu, na veivosoti, cariba lesumai, vakavinavinaka, vakasama vinaka, kei na ivalavala dodonu tale e vuqa eda na vaka cake kina vakalevu na Tamada Vakalomalagi. Oqori na itovonibula vinaka eda lako mai ki vuravura me da vakagatara, na ivakarau ni bula Vakarisito ka na vakarautaki keda ki na veivale vakatui mai cake.
E sega ni dua tale na vanua e laurai vakavinaka kina na nona loloma, yalomatua, kei na kaukauwa ni veisereki na Kalou me vaka na Nona rawa ni vukica na noda veiqaliqali kei na malumalumu vakatamata ki na veivalavala dodonu vakalou kei na kaukauwa me da vakataki Koya vakalevu cake.