2015
Na Solibula Bibi ni Vakacacabo ni iVakabula
Epereli 2015


Na Solibula Tabu ka Sega ni Nanumi Koya Vakaikoya ni iVakabula

Mai na dua na vosa “Na Dina ka Gadrevi Vakalevu me Kilai,” ni dua na soqoni vakalotu mai Brigham Young University ena 6 ni Noveba, 2011. Me baleta na kena Vakavalagi, gole ki na speeches.byu.edu.

Na Turaga ena dau tu ga kina. Sa vakararawataki ka sauma na kena isau kevaka mo sa lomasoli mo tauri Koya me nomu Dauveivueti.

Christ in Gethsemane.

Eda sa bula kece tiko ena dinau vakayalo. Ena dua na kena irairai na akaude sa vaka me veibinibini tikoga mai. Kevaka mo sausaumi tiko ena nomu tosotiko yani ki liu ko na sega soti ni na leqataka e dua na ka. Sa vo lailai sara mo vulica ni sa voleka sara na siga ni tatamusuki. Vulica mo sauma e veigauna na nomu akaude vakayalo, ka kakua ni laiva me kumuni tubu kei na itotogi.

Baleta ni ko sa na vakatovolei tiko, sa namaki ni ko na caka cala ena so na gauna. Au via vakila ni ko sa cakava oti e so na cala ko sa lomaleqataka tiko ni ko na sega ni vosoti kina se vakavinakataka sa vakavuna mo vakaicolacola tu kina. Sa kena gauna oqo me na vakayagataki na vosa loma leqa ka na vakavuna me rokataka me vaka na iqi ni volavola ka na sega ni rawarawa na kena sava laivi. Dua na gonesusu ni lomaleqa na yalo ca, veivutuni ni sa yali na veivakalougatataki kei na madigi.

Kevaka mo sa sasagataka tiko na nomu veivutuni ko sega soti ni duidui kei ira na tamata ena iVola i Momani ka a kaya na parofita, “Ka sa tekivu me malumalumu sobu mai na lotu ena vuku ni nodra caka cala; ka ra sa tekivu sega ni vakabauta na yalo ni parofisai kei na yalo ni vakatakila, ka sa waraki ira tu na lewa ni Kalou” (Ilamani 4:23).

Eda dau tovolea meda walia na leqa ni lomaleqa ena noda kaya vei ira e so vaka kina vei keda ni sega soti ni dua na ka. Ia, ena noda dui bula mai loma eda sega ni vakabauta na ka o ya. Ka da na sega ni vakabauta ni sa kaya sara tikoga. Eda sa kila vinaka cake sara. Sa bau dua toka na ka o ya!

Era sa dau vakavulica tu ga na parofita na veivutuni. Kaya o Alama, “Ia raica, sa lako mai me sereki ira era sa papitaiso ki na veivutuni, ni ra sa vakabauta na yacana.” (Alama 9:27).

E a kaya vakamatata o Alama vua na luvena talaidredre, “Ena sega ni rawa ni yaco vua na tamata na veivutuni kevaka e sega na itotogi, ni tawamudu talega me vaka na bula ni yalo, raica sa veibasai ni tuvatuva ni marau, ka ni tawamudu talega me vaka na bula ni yalo” (Alama 42:16).

Rua tiko na inaki ni noda mai bula vakayago. Na imatai meda mai taukena e dua na yago, me rawa, kevaka meda, vakasavasavataki ka vakalagilagi ka bulatawamudu. Na kena ikarua ni inaki meda na mai vakatovolei. Eda na cakava e so na cala, ni da vakatovolei tiko. Ni da dusimaki tiko ena Yalo Tabu, eda na vuli mai na noda cala. “Kevaka eda kaya ni sa sega ni ivalavala ca eda sa vakalasui koya a sa sega ni tiko vei keda na nona vosa.” (1 Joni 1:10)

O iko beka ko na vakila na nomu yalolailai ena nomu vakasama kei na ituvaki ni yagomu ka sa vakaleqai tiko ka vakaicolacola ena bibi ni dua na leqa vakayalo ka sa makataki tu ena “sa oti na kena gauna” Ni ko sa mai veisotari kei na veika o dau lomaleqataka tu mai vakabalavu (ka levu vei keda eda dau drovaka voli) e tiko beka kina e so na ka o lomaleqataki tiko kina? E Tiko Beka e Dua na vakatarotaro ni nomu lewa eloma? E se tiko ga ki na dua na ivakatagedegede e so na ka lelevu se lalai o se lomaleqataka tikoga?

Levu sara na gauna dau ciqomi e so na ivola mai vei ira e so era sa cakava e so na cala bibi sara ka ra sa vakacolacola tu kina. Era kerekere, “Ena rawa beka ni keimami na vosoti? Ena rawa beka niu veisau?” Na kena isau na io!

E vakavulica o Paula vei ira mai Korinica, “Sa sega na vere tani sa yaco vei kemudou, o koya ga sa vorata rawa na tamata: ia sa yalodina na Kalou o koya ena sega ni laivi kemudou mo dou dauveretaki vakalevu cake, me vaka ga na nomudou kaukauwa; ka na cakava talega kei na vere na sala mo dou dro kina, mo dou vosota rawa” (1 Korinica 10:13).

Sa vakatavulica vei keda na kosipeli ni veivakacegui mai na lomaleqa ena rawati mai na veivutuni. Vakavo o ira na lewe vica ga—era lewe vica wale sara—ka ra sa laki caka cala tale ni ra sa kila na veika taucoko, ena sega ni dua na ivakarau, sega na ka ni veivakabobulataki, sega na vakabebe, sega na ivalavala ca, sega na cala, levu se lalai, ena vakuawai mai na yalayala ni veivosoti. Sega ni dua na ka se cava sa yaco oti ena nomu bula sa vakarautaka oti tu na Turaga e dua na sala vei iko mo lesu tale kevaka mo na rogoca na veivakayarayarataki ni Yalo Tabu.

E so era vakasinaiti ena yalo mera veivutuni e dua na veitemaki e dau yaco tu ena vakasama ka na yaco me ivakarau, oti sa na yaco sara me veivakabobulataki. Eda dau malumalumu ena so na cala ka da na ivalavala ca kina ka da nanuma tiko ni da na sega ni lomaleqa kina baleta ni da sucu mai vaka o ya. Eda na vesuki ena vakanananu oqo ka sa na qai yaco mai na mosi kei na yalorarawa ka na rawa duadua ga vua na iVakabula me veivakacegui kina. E tiko vei iko na kaukauwa mo tarova ka vueti mai kina.

Sa Valuta tiko o Setani na Matavuvale

O Peresitedi Marion G. Romney (1897–1988) e a kaya vei au ena dua na gauna, “Kakua ni tukuna walega vei ira mera kila, tukuna vei ira me rawa ni ra na sega ni vakalecalecava.”

Kaya o Nifai: “Ia ni dau rekitaka na yaloqu na ka e matata; ni sa dau cakacaka vakakina oqo na Turaga na Kalou ena kedra maliwa na luve ni tamata? A sa vakararamataki ira na Turaga na Kalou me ra kila” (2 Nifai 31:3).

Mo ni vakarorogo sara! Au na vosa vakamatata vei kemuni me vaka niu sa kacivi me vakakina.

Ko ni sa kila ni tiko na vu ni ca. Vakaoqo na ka e kaya na ivolanikalou baleti koya: “O koya na tevoro… na vu ni ka lasu kecega” (2 Nifai 2:18). E a cemuri mai na ivakatekivu (raica V&V 29:36–38) ka sega ni soli vua me vakayago. Sa qai yalataka me yanaraka “na yavu ni veivakabulai” (Alama 42:8) ka na meca ni veika vinaka kecega. E vakanamata ga na nona ravuta na matavuvale.

Me kena ivakaraitaki, vakasamataka mada na ivesu ni iyaloyalo vakasisila, ni sa roboti vuravura tu qo. E dau dredre na drobula mai kina. Na iyaloyalo vakasisila e vakanamata kina iwase ni nomu bula ko kila ni tiko vei iko na kaukauwa mo bulia tale kina e dua na bula.

Ni ko sa vesuki ena iyaloyalo vakasisila ko sa na sotava na dredre, veibiu, tauvimate, kei na leqa e vica vata. E sega ni dua na tikini me savasava. Me taukeni, me saravi, se me kauwavoki, ena dua ga na kne iwalewale sa ivakaraitaki ni kena kerei me maroroi tiko e dua na gata batigaga ena noda beki ni gade. Sa vakaraitaki iko sara tu ga ena nomu itagede ni bula vakayalo ena kena vakasauri ga sa kati na gata ka kaburaka mai na weligaga ka dauveivakamatei. Ena rawarawa vua e dua me kila ena ituvaki kei vuravura nikua ni ko na rawa ni rawai kina mo raica, mo wilika, se mo na sarava ka sega tiko ni kila na bibi ni kena revurevu. Kevaka me vaka tu oya na nomu bula, au sa vakasalataki iko mo tarova. Muduka sara ga oqo!

Tukuna na iVola iMomani ni “tamata kece sa kila na ka vinaka mai na ca” (2 Nifai 2:5) O ya o wili kina o iko. Ko na kila na ka dodonu kei na ka e cala. Qarauna mo kakua ni kosova na laini oqori.

Dina ni levu na cakacala e rawa ni kerei ga na veivosoti vua na Turaga, ia e tiko e so ena gadrevi kina na veivuke tale e so me qai rawa kina na veivosoti. Kevaka me sa rui bibi na leqa e yaco raica na nomu bisovi. Kevaka e sega sa na rawa ni ko na walia ga ena nomu sasaga vakai iko. Ia mo nanuma tiko ni veimataka ni bula galala ena sega ni yaco vakasauri, ia ena vaka itagedegede. Kevaka mo se qai tekivu ko qai lutu tale kakua ni soro. Na vakamalumalumutaka na yalolailai sa tiki tiko ni vakatovolei. Kakua ni guce. Me vaka au a sa vakasala oti kina, ni ko sa vakadinadinataka ka vatonaka na nomu ivalavala ca ka kua ni railesu tale.

Sa mai Vakararawataki na iVakabula ena Vuku ni noda iValavalaca Kece

Sa dau wawa tu ga na Turaga. Sa vakararawataki ka sauma na kena isau kevaka mo sa lomasoli mo tauri Koya me nomu Dauveivueti.

Ni da tamata ga eda na sega ni kila taucoko na ka e yaco vua na iVakabula ena nona Veisorovaki. Nikua me kilai ni ka a yaco e sega ni bibi mai na vuni Nona a vakararawataki. Na cava e cakava kina me baleti iko, baleti au kei na kawatamata raraba? Ea cakava baleta na nona lomana na Kalou na Tamada kei na kawatamata. “Sa sega na nona loloma e dua na tamata me uasivi cake ena ka oqo, me solia na nona bula ena vukudra na wekana” (Joni 15:12–13).

Mai Kecisemani e a lako vakatikitiki na Karisito mai vei iratou na iApositolo me laki masu. Na cava e a yaco e sa sega sara ga ni yacova na noda kaukauwa ni dau kila na ka! Eda kila ni a vakacavara o Koya na Veisorovaki. Sa bolea o Koya me colata na cala, na ivalavala ca kei na lomaleqa, na vakatitiqa kei na nuiqawaqawa kei vuravura. E a vakararawataki ena nodra mosi na tamata kecega meda kakua kina ni vakararawataki o keda. E levu na tamata era sa mate ena vakararawataki ka mate ena mosi kei na mate vakaloloma sara. Ia, na Nona mosi e siviti ira kece oqori.

Ena noqu yabaki ni bula oqo, au sa mai kina se cava na mosi vakayago, ka sega saraga ni dua na kena lasa! Ena sega ni dua ena drobula rawa mai na kena na lakocurumi na dredre ni bula. Ia na veivakararawataki levu kau na sega vosota rawa sa ikoya meu kila niu a vakavuna na nona vakararawataki, e dua tani tale. E kea au sa qai tekivu raica kina na mosi e a lako curuma na iVakabula ena Were o Kecisemani.

Na Nona vakararawataki e duidui sara mai na rarawa era sotava e so mai na gauna o ya baleta ni o Koya e a biuta taucoko vei koya na noda ivalavala ca na itabatamata kece. Vakananuma mada o ya! E sega ni dua na nona dinau me saumi. A sega tu na nona cala. Ia e tikoga na lomaleqa ni lomabibi kei na rarawa na mosi kei na madua, na ivakarau torosobu kecega kei na veivakararawataki vakayago ka kila na tamata ni rawa ni caka—sa sotava kece mai o Koya. E se dua walega ena ivolatukutuku ni kawa tamata, ka sega tu na nona cala ka tu vua na dodonu me saumitaro ena ivalavakla ca kei na talaidredre ni kawa tamata raraba ka sotava na mosi me lako siviya yani kina na kena na saumi.

E a solia na Nona bula ka kaya kina vakaoqo, “Io, sa i au kau sa colata na nodra ivalavala ca na kai vuravura” (Mosaia 26:23). O Koya e a lauvako; e a mate Era sega ni rawa ni kauta tani mai Vua na Nona bula. E a vakadonuia me mate.

Jesus Christ and the two thieves depicted during the Crucifixion. The Apostle John is standing below the cross of Christ. Mary, the mother of Christ is standing beside John. Two other women are kneeling at the base of the cross. There are Roman soldiers and Jews standing in the background.

Na Veivosoti Sa na Rawa ni Taucoko

Kevaka mo sa mai lutu se o sa mai yali tu ena dua na gauna, kevaka mo kila ni sa vesuki iko tu na vuni ca sa na rawa ni ko toso ki liu ena vakabauta ka sega ni veitosoyaki voli ga e vuravura ena vo ni nomu bula. Era tu o ira era sa vakarau me ra vukei kemuni lesu tale kina bula ni veimaroroi kei na bula galala vakalomalagi. Na loloma soli wale sara mada ga ni Kalou ka yalataki tu “ni sa oti na veika eda rawa ni cakava” (2 Nifai 25:23). Na kena na rawa na ka oqo vei au sa ikoya na dina ka gadrevi tu me kilai.

Au yalataka ni mataka vou ni veivosoti ena yaco mai. Ni oti, sa na qai yaco mai “a vakacegu ni Kalou” (Filipai 4:7) sa na yaco mai kina nomu bula me vaka e dua na cabe ni matanisiga, ka sa na qai guilecava vakadua na [nomu ivalavala]” ca (Jeremaia 31:34) O Na Kila Vakacava? Ko na qai kila ga! (Raica Mosaia 4:1–3).

Oqo na ka au sa lako mai meu mai vakavulica vei kemuni o ni leqa tiko. O koya ena qai curu yani me walia na leqa o sega ni walia rawa tiko o iko, ia, mo tu vakarau mo na sausaumi. O Koya ena sega ni yaco yani kevaka me na sega ni caka rawa na ka oya. O Koya e sa rui yaloyalovinaka, ka sa sauma oti na isau ni dinau ka dodonu me saumi ia ena gadreva mo cakava na ka e dodonu mo cakava, kevaka sara mada ga e mosi.

Au lomana na Turaga, kau lomana na Tamana ka a talai Koya mai. Na noda icolacola ni yalo ca, ivalavala ca, kei na lomaleqa sa na rawa ni biu yani e matana kei na Nona yalololoma na veika e tu ena akaude o ya sa na makataki ena “sa saumi kece.”

“Dou mada mai, me tou veivosaki vata, sa kaya ko Jiova: ke sa vaka na ka kulakula na nomudou ivalavala ca, sa na vulavula me vaka na uca vulavula, ke sa damu vakula sa na vaka na vutika ni sipi”. Oqori o Aisea ni tomana, “Kevaka dou vakadinata ka vakarorogo” (Aisea 1:18–19).

Jesus Christ with a woman who is wearing a red robe.

Lako mai Vua

Na tiki ni ivolanikalou “Vuli mai kina ni ko sa cauravou ga, io, mo vakamatautaki iko mo muria na ivunau ni Turaga ni ko sa cauravou tiko” (Alama 37:35) sa dua na veisureti ka na tiko kina na yalayala ni vakacegu kei na veimaroroi mai na ca. “Me kakua ni beci iko e dua ni ko sa cauravou; ia mo yaco mo nodra ivakarau era sa vakabauta, ena vosa ena ivalavala, ena loloma, ena lomadina, ena yalosavasava.” (1 Timoci 4:12).

Kakua ni namaka ni na rawarawa na ilakolako ena veisiga ni nomu bula. O ira sara mada ga era sa bula tiko me vaka era a namaka ena so na gauna era na sotava na kena veibasai. Sotava na veibolebole yqadua ni bula ena yalo vinaka kei na yalodei ka na qai tiko kei iko na yalo vakacegu keina vakabauta me tokoni iko nikua keina veisiga ni mataka.

Vei ira era se bera ni sotava na kalougata ko nanuma ni dodonu me nomuni se me tiko vei kemuni au vakabauta ni sega ni dua na ka eda sotava se madigi e ganita me da vueti kina ka vakabulai mai kina meda na vakuwai mai kina ni da sa vakabauta tiko. Bula dodonu tikoga; ka vakanuinui, yalomalua, ka dau masumasu. E tiko na ka era na yaco ga mai ni sa kena gauna me yaco. Na isolisoli ni Yalo Tabu ena tuberi iko ka na vakadodonutaki iko ena ka o cakava.

Kevaka mo iko e dua o sasagataka tiko na lomaleqa, yalo ca, se yalolailai, baleta na cala o a sa cakava oti na veivakalougatataki ka se bera ni yaco mai wilika na veivakadeitaki e tiko ena serenilotu “Bau mai vei Jisu”:

Bau mai vei Jisu, ni ko sa oca,

Ka colata na icolacola.

Me sa tuberi tu na yalomu

Kina vakacegu ga.

Bau mai vei Jisu, ko na lomani,

Dina ko sa lakosese tu.

Nona loloma tuberi iko

Mai na ca kina marau.

Bau mai vei Jisu, ena rogoca,

Masu ni yalo ramusu tu.

Na agilosi me veiqaravi

Mai nona iserau?1

A kila kei iratou na veitacini na iApositolo, niu dua na ivakadinadina nuitaki i Jisu Karisito. Na ivakadinadina ena vakadeitaki ena veigauana au vakila kina e na noqu bula se vei irana tani nakaukauwa ni veivakasavasavataki nio Niona veisorovaki. Na noqu, vakakina na nodratou ivakadinadina e dina taucoko. Keitou kila na Turaga. O Koya ena sega ni vulagi vei ira na nona parofita, daurairai kei na dauvakatakila.

Au kila vinaka ni ko sega ni vinaka sara, ia ko sa muria sara tikoga na kena sala. Me tiko vei iko na kaukauwa. Mo kila tiko ni tamata e tiko na yagona e tiko vua na kaukauwa mai vua e sega vua na yago.2 O setani e sega ni a soli vua na yago, mo na kila tiko ni dua na gauna drau na veilecavi qaqa kei Setani mo kila tiko ni sa tiko vei iko na iyaragi mo rawata na valuta na meca kevaka mo na vakayagataka na galala ni digidigi e a soli vei rau o Atama kei Ivi mai na were ka se tiko ga ena itabatamata oqo.

Kevaka mo na vakanamata ena vakanuinui kei na gagadre mo cakava na ka e gadreva na Turaga mo cakava—o ya saraga na ka e gadrevi mo vakayacora.

iDusidusi

  1. Raica na “Bau Mai Vei Jisu” Serenilotu, naba 64.

  2. Raica na Nodra iVakavuvuli na Peresitedi ni Lotu: Josefa Simici 2007, 211.