Ngaahi Leʻo ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní
“ʻOku ou ʻIlo ʻoku Moʻui ʻa e ʻOtuá”
Tā fakatātā ʻe Allen Garns
ʻOku ou haʻu mei Naisīlia, ko ha fonua lea faka-Pilitānia, pea ʻi he taimi naʻe ui ai au ke ngāue ʻi he Misiona Benin Cotonou, naʻá ku fakatokangaʻi te u lea faka-Falanisē, pea naʻá ku manavasiʻi. ʻE anga fēfē haʻaku akoʻi e ongoongoleleí? Hangē ko ʻeku fakakaukaú, naʻá ku faingataʻaʻia ʻi he ako e lea faka-Falaniseé lolotonga ʻeku ʻi he senitā akoʻanga fakafaifekau ʻi Kaná. Ne ʻi ai ha taimi lahi naʻá ku ongoʻi ai ne meimei siva e ʻamanakí.
ʻI hoku fuofua ʻēliá, naʻe kole mai ke u fakahoko ʻeku fakamoʻoní ki he koló ʻi he lea faka-Falaniseé! Naʻe tangutu fakalongolongo ʻa e taha kotoa ʻi heʻeku lue māmālie atu ki he tuʻunga malangá. Ne u ala hifo ki hoku kató ke toʻo hake e kiʻi fakamoʻoni nounou ne u hikí. Ka naʻe ʻikai ke u maʻu ia! Ne kāpui au ʻe he ongoʻi ilifiá!
ʻI heʻeku vakai atu ki he ngaahi fofonga fakaʻofoʻofa ʻi muʻa ʻiate aú, naʻe kamata ke u loʻimataʻia. Naʻe lahi ha ngaahi meʻa naʻá ku fie maʻu ke vahevahe, ka naʻe ʻikai ke u ʻilo e founga ke lea ʻaki iá. Naʻá ku lea ʻaki e meʻa pē ʻe taha naʻá ku lava ʻo fakahoko ʻi he lea faka-Falaniseé: “ʻOku ou ʻilo ʻoku moʻui e ʻOtuá.”
Ne u tangutu leva ki lalo pea ʻi he toenga ʻo e fakatahá, naʻá ku lotu loto pē. Naʻá ku fakahā ki he Tamai Hēvaní naʻá ku fuʻu fie maʻu ke u lea faka-Falanisē, pea kapau te Ne tokoniʻi au, te u tauhi kiate Ia ʻaki hoku lotó kotoa.
Hili ha māhina ʻe tolu mei ai ne ʻaʻahi ange ha ongomātuʻa faifekau foʻou mei he ʻIunaiteti Siteití ki he koló. Naʻe toe kole ange ke na fakamoʻoni. Naʻe lue hake ʻa e sisitaá ki he tuʻunga malangá, peá ne lea ʻaki ha ngaahi lea faka-Falanisē, pea naʻá ne fakalongolongo. Naʻe tō ha loʻimata mei hono fofongá. Naʻe fakalongolongo ʻa e falelotú. Naʻá ku lue atu ki ai pea fehuʻi ange pe te u fakatonulea maʻana.
“ʻOiauē, ʻe fuʻu lelei ʻaupito ia ʻEletā,” ko ʻene talí mai ia. Naʻá ku ongoʻi e Laumālié ʻo hangē ko ʻene lea ʻaki e lea faka-Pilitaniá, pea u liliu ʻene fakamoʻoní, foʻi lea ki he foʻi lea, ʻi he lea faka-Falaniseé.
Hili e fakataha ko iá naʻe pehē mai e uaifi ʻo e palesiteni fakakoló kiate au, “ʻOku ou manatuʻi e fuoloa hoʻo tali ke pehē, ‘ʻOku ou ʻilo ʻoku moʻui e ʻOtuá’ ʻi hoʻo fuofua aʻu maí. ʻIo, ko e moʻoni ʻoku moʻui e ʻOtuá pea kuó Ne tokoniʻi koe ʻi hoʻo leá.”
ʻOku ou ʻiloʻi ʻoku mahino ki he ʻOtuá e lea fakafonua mo e palopalema kotoa pē ʻoku tau fehangahangai mo iá. ʻOkú Ne tokoniʻi kitautolu ʻo kapau te tau falala kiate Ia, pea ʻokú Ne tāpuakiʻi ʻetau ngaahi ngāué ʻi he taimi ʻoku tau feinga aí. Kuó u lava ʻo akoʻi e ongoongoleleí ʻi he lea faka-Falaniseé, pea kuo tāpuekina ʻeku moʻuí koeʻuhí he naʻá Ne tali ʻeku lotú.