Vakararavi Dei ka Taucoko
Na vakararavi vua na Turaga e oka kina na vakararavi ki na Nona gauna ka sa gadrevi na vosota kei na igu e ulabaleta na cagitataba ni bula.
A tauvimate vakalevu na luvei keirau o Dan ena nona kaulotu tu e Aferika ka kau ki na dua na valenibula e lailai tu na kena iyaya ni veiqaravi. Ni keirau wilika na matai ni nona ivola ni oti na nona baca, keirau a namaka me na yalolailai, ia a qai vola, “Ena noqu a davo tu ena rumu ni leqa tubukoso, au a yalovakacegu. Au se sega ni bau marautaka deivaki ka vakataucoko sara na noqu bula.”
Ni’u wilika kei watiqu na veivosa oqo, keirau a luvuci saraga. Marau deivaki ka vakataucoko. Keirau a sega ni rogoca mada na bula marau me vakamacalataki vakaoya, ia sa dina sara na nona vosa. Keirau kila na bula marau e vakamacalataka e sega ni mai lasa wale tu ga se malele vakacerecerei ia e dua na vakacegu kei na reki e basika ni da soli keda taucoko vua na Kalou ka vakararavi ki Vua ena ka kecega.1 Eda a sotava talega na veigauna vakaoya ena noda bula ni a vakaceguya na yaloda na Kalou ka vakavuna meda vakanunui vei Karisito ena gauna mada ga e dredre ka veilecayaki tu kina na bula.2
E vakavulica o Liai ni kevaka a sega taumada ni lutu o Atama kei Ivi “rau na bula tu ga ka lecaika, ka sega na nodrau marau, ni rau sega ni kila na rarawa; …
“Ia raica, sa caka na veika kece ena lewa yalomatua i Koya sa kila na ka kecega.
“Sa lutu ko Atama me sucu kina na tamata; sa sucu na tamata me rawata na marau.”3
Ena dua na sala tawamacala, sa vakarautaki keda na dredre kei na rarawa meda vakila kina na reki kevaka eda na vakararavi vua na Turaga kei na Nona ituvatuva me baleti keda. E totoka na vakamacalataki ni dua na serekali ni 13 ni senituri: “Na rarawa e vakarautaki iko ki na reki. E taviraka tani vakaukauwa na ka kecega ena nomu vale, me rawa ni tiko na tikina me curu kina na reki vou. E kuretaka na draunikau dromodromo eso mai na tabanikau ni lomamu, me rawa ni tubu kina na veidraunikau drokadroka bulabula. E drutia cake na waka malai eso, me rawa ni tiko na vanua era tubu kina na waka vovou era vunitaki tu e ra. Na rarawa cava ga e kuretaka na lomamu, ena vakasosomitaka e levu na ka vinaka.”4
A vakatavulica o Peresitedi Russell M. Nelson, “Na reki e doleya vei [keda] na iVakabula … e ka taucoko, e sa veivakadeitaki ni noda ‘rarawa e lekaleka wale ga’ [Vunau kei na Veiyalayalati 121:7] ka sa vakatabui meda rawaka kina.”5 Sa rawa ni vakavurea na reki levu sara na noda rarawa kei na veivakatovolei.6
Na itukutuku vinaka ni kosipeli e sega ni mai yalayala ni dua na bula e galala mai na rarawa kei na dredre ia na bula e taucoko tu na kena ibalebale—na bula e rawa ni “marautaki kina ena vukui Karisito.”7na noda rarawa kei na leqa. A cauraka na iVakabula, “Dou na kunea e vuravura na rarawa: ia mo dou vakacegu; au sa vakamalumalumutaki vuravura.”8 Na Nona kosipeli e sa itukututuku nuitaki. Na rarawa e umani tu ena vakanuinui vei Jisu Karisito sa vakadeitaka na yalayala ni reki tawayalani.
Na itukutuku ni nodra ilakolako na Jereti ki na vanua yalataki sa rawa ni vakayagataki vakatautauvata ki na noda ilakolako ena bula oqo. Sa yalataka na Turaga vua na tuakai Jereti kei na nona tamata ni na “kauti [ira] ki na vanua sa digitaki mai vei ira na veivanua kecega e vuravura.”9 A vakaroti ira o Koya mera ta waqa ka ra talairawarawa ni vakayacora me vaka sa vakatakila vei ira na Turaga. Ia, ni toso tiko na cakacaka, a yaco me kauwai sara na tuakai Jereti me baleta na icakacaka ni waqa ni Turaga. A masu o koya:
“Oi kemuni na Turaga, au sa vakayacora oti na cakacaka ko ni a vakarota vei au, io au sa taya na waqa ena kena icakacaka ko ni a dusimaka vei au.
“Ka raica, kemuni na Turaga, e sega na rarama e lomadra.”10
“Oi kemuni na Turaga, ko ni na laiva li me keimami soko kosova na wasawasa levu oqo ena butobuto?”11
O sa bau talaucaka beka na yalomu vua na Kalou ena sala vakaoya? Ni sasagataki na bula e vakarota na Turaga ka sega ni sotavi na ivalavala dodonu e namaki, o sa bau vakananuma tu ni sa dodonu mo lako curuma na bula oqo ena butobuto?12
A qai vakaraitaka na tuakai Jereti e dua na kauwai levu cake ena sasagataki ni nodra bula ena waqa. A masu o koya, “Sa rawa tale ga me keimami mate kina ni sega na cagi bulabula me keimami ceguva, ia na cagi ga sa tu rawa e lomadra.”13 E sa bau vakadredretaka tu beka vei iko na vatuka ni bula mo cegu ka mai vakavuna mo vakilakila na sala o rawa ni lako curuma kina na siga, se na nomu sasaga mo lesu tale ki na nomu itikotiko vakalomalagi?
Ni oti na qaravi tavi ni Turaga vua na tuakai Jereti ena wali yadua ni nona kauwai, a qai vakamacalataka o Koya, “Ni na sega ni rawa mo dou kosova na wasaliwa titobu oqo ka vakavo kevaka au sa vakarautaka [e dua na sala mo] dou sotava na ua ni wasawasa, kei na cagi sa lako yani, kei na waluvu ka na qai yaco mai.”14
A tukuna vakamatata na Turaga ni na sega taumada ni yacova na vanua yalataki o ira na Jereti ke sega o Koya. Era sega ni veiliutaki tiko, ka sala duadua ga era rawa ni kosova kina na wasaliwa oya mera vakararavi Vua. Na veika e sotavi oqo kei na veivakavulici ni Turaga e vaka me vakatitobutaka na vakabauta ni tuakai Jereti ka vaqaqacotaka na nona vakararavi vua na Turaga.
Siqema na kena veisau na nona masu mai na taro kei na kauwai eso ki na vakatakilai ni vakabauta kei na vakararavi:
“Ka’u sa kila, kemuni na Turaga, ni sa tu vei kemuni na kaukauwa levu ka sa rawa mo ni kitaka na ka kecega ko ni vinakata me yaga vei ira na tamata; …
“Raica, sa rawa mo ni kitaka na ka oqo, oi kemuni na Turaga. Keimami kila ni sa rawa mo ni vakaraitaka na nomuni kaukauwa levu; ka dau rairai lailai wale ki na kila ka vakatamata.”15
E sa volai ni o ira na Jereti a qai “vodo ki na nodra waqa, ka soko yani ki wasawasa, era sa tataunaki ira vua na Turaga na nodra Kalou.”16 Me tataunaki oya me vakararavi se soro. Era sega ni vodo ki na waqa na Jereti baleta ni ra kila deivaki tu na iwalewale eso ni nodra ilakolako. Era a vodo baleta ni ra sa vulica mera vakararavi ki na kaukauwa ni Turaga, lomavinaka, kei na loloma soliwale, ka ra sa lomasoli tu ni vakatautaka na nodra bula, vakatitiqa kei na rere eso ena rairai tiko vei ira kivua na Turaga.
Dua na gauna lekaleka ga oqo e rerevaka na makubui kei rau o Abe na vodoka e dua na manumanu vakamisini e dau vodoki ka dau cabe siro. E vinakata o koya e dua e sega ni toso. E vakamarici koya rawa na buna ka tukuna vua ni na taqomaki, ena nona nuitaki koya, sa vodo sara yani. A qai kaya ena mata dredre, “Au rivarivabi tiko, ia au sa taqomaki.” Oqori beka na veika eratou vakila na kawa i Jereti. Ena sega beka ni da vakila na veitaqomaki ni da nuitaka na Kalou ena matai ni gauna, ia e dau muria mai na reki.
E a sega ni rawarawa na nodra ilakolako na Jareti. “Sa yaco vakavuqa mera buluti tu ena loma ni waitui, ena vuku ni ua lelevu sa vaka na ulunivanua ka robaki ira.”17 Ia sa volai tu ni “sa sega vakadua ni cegu na kena liwavi [ira] tiko na cagi vaka ki na vanua yalataki.”18 Ni dredre tu na kena kilai matata, vakauasivi ena gauna eso ni noda bula e dau kaukauwa kina na cagi ka voravora na wasawasa, sa rawa ni da yalovakacegu ena kena kilai tu ni sa dau liwavi keda tu ga ki vale na lomavinaka tawayalani ni Kalou.
Sa tomani na itukutuku, “A ra sa biligi yani vakaoqo; ka sa sega ni basuraki ira rawa na manumanu rerevaki ni waitui; se me vakacacani ira na tavuto; ka sa waqa tiko ga na nodra cina, se ra tiko e dela ni wai se ena loma ni wai.”19 Eda bula tiko ena dua na vuravura e vorati keda kina na ua vakadomobula ni mate, baca vakayago kei na vakasama, kei na veivakatovolei ena kena veimataqali. Ia, mai na vakabauti Jisu Karisito kei na digidigi meda vakararavi Vua, sa rawa ni da vakararamataki tikoga, se ena dela ni wai se loma ni wai. Eda rawa ni vakadeitaka ni sa sega ni cegu tu na Kalou me vakaliwavi keda ki na noda itkotiko vakalomalagi.
Ni veivudeyaki tu ena waqa na Jereti, era sa “ia na sere ni vakacaucau vua na Turaga; … ka [ra] sa vakavinavinaka ka vakacaucautaka na Turaga ena siga taucoko; ia ni sa bogi mai na vanua, sa sega ni cegu na nodra vakacaucau tiko vua na Turaga.”20 Era sa reki ka yalomarau voli ena maliwa mada ga ni nodra sotavi dredre. Era a se bera tu ni yaco ki na vanua yalataki, ia era sa marau voli ena veivakalougatataki yalataki ka vu mai na nodra vakararavi dei ka taucoko ki Vua.21
Era a kuitaki tu na Jereti e dela ni wai me 344 na siga.22 Rawa beka ni o vakasamataka oya? Na vakararavi vua na Turaga e oka kina na vakararavi ki na Nona gauna ka sa gadrevi na vosota kei na igu e ulabaleta na cagitataba ni bula.23
Kena itinitini, na Jereti “sa ra kele yani ki na matasawa ni vanua yalataki. Ia ni ra sa butuka na matasawa ni vanua yalataki, era sa cuva sobu ki na dela ni vanua, ka vakayalomalumalumutaki ira vua na Turaga, ka sa drodro na wai ni mata ni marau vua na Turaga ena vuku ni nona yalo loloma levu.”24
Kevaka eda sa yalodina ki na muri ni veiyalayalati, eda na yaco bula talega ki vale ena dua na siga ka cuva kivua na Turaga ka rekitaka na levu ni Nona loloma soliwale ki na noda bula, oka kina na rarawa e vakavurea na reki levu cake.25
Au vakadinadinataka ena noda digia meda vakararavi deivaki ka vakataucoko vua na Turaga kei na Nona inaki tabu eso ki na noda bula, ena sikovi keda o Koya ena veivakadeitaki, vakaceguya na yaloda, ka vakavuna meda “vakanuinui ki na veivuke mai vei koya.”26
Au vakadinadinataka ni o Jisu sa Karisito. O Koya na ivurevure ni reki kecega.”27 Sa veiganiti na Nona loloma soliwale, ka sa qaqa me ia na veivakabulai.28 Sai Koya na rarama, na bula, kei na inuinui kei vuravura.29 Ena sega ni vakalaiva meda rusa.30 Ena yacai Jisu Karisito, emeni.