Leren – maximale tijd: 60 minuten

1. Onze gedachten beïnvloeden onze emoties

Lezen:

Uw gedachten zijn belangrijk. Hoe u over uzelf praat en hoe u over van alles denkt, is van invloed op uw gevoelens en uw vermogen tot veerkracht. Uw gedachten spelen ook een grote rol in uw omgang met anderen en in uw kijk op de wereld om u heen. Uit de Schriften leren we: ‘Want zoals hij in zijn hart overweegt, zo is hij’ (Spreuken 23:7, naar de KJV).

Omdat zij weten hoeveel macht uw gedachten over uw emoties hebben, trachten zowel de Heiland als de tegenstander uw gedachten te beïnvloeden. De Heiland nodigt ons uit: ‘Vertrouw op Mij bij iedere gedachte’, in geloof, zonder twijfel of vrees (Leer en Verbonden 6:36).

Bekijken:

‘Ben ik goed genoeg?’ op srs.ChurchofJesusChrist.org/videos [3:28].

Bespreken:

Hoe kan bij iedere gedachte op de Heiland vertrouwen u eraan herinneren dat u goed genoeg bent?

2: Incorrecte denkpatronen herkennen

Lezen:

We merken misschien geregeld dat we onze gedachten richten op wat er mis of negatief is. Incorrecte denkpatronen kunnen ertoe leiden dat wij de ergste uitkomsten van een situatie voorzien. Deze verwrongen gedachten maken dat we ons slecht over onszelf en anderen voelen. We hebben allemaal wel negatieve gedachten, maar soms blijven we daarin steken. Dan zien we het incorrecte denkpatroon niet, en evenmin zien we hoe het onze emotionele gezondheid benadeelt. Lees de lijst ‘Veelvoorkomende incorrecte denkpatronen’ en bespreek dan de vragen na de lijst. Bepaal welk incorrect denkpatroon, of welke twee incorrecte patronen, u het meest volgt.

Veelvoorkomende incorrecte denkpatronen

Denkpatronen	Verklaring	Voorbeeld
Denkpatronen Alles of niets	Verklaring Iemand als helemaal goed of helemaal slecht zien. Let op zinsneden met woorden als altijd en nooit.	Voorbeeld ‘Ik zeg altijd iets verkeerds.’
Denkpatronen Fout labelen	Verklaring Een voorval noemen en er een te algemene of onjuiste opmerking over maken.	Voorbeeld ‘De relatie is voorbij, dus ik ben niet goed genoeg.’
Denkpatronen Onjuiste conclusies trekken	Verklaring Iemands gedachten lezen of het ergste vrezen.	Voorbeeld ‘Ik durf te wedden dat iedereen me nu uitlacht.’
Denkpatronen Personifiëren	Verklaring Uzelf of anderen een toestand kwalijk nemen die in feite door meerdere factoren is ontstaan.	Voorbeeld ‘Ze hebben me niet teruggebeld, dus ze zijn zeker boos op me.’
Denkpatronen Emotioneel redeneren	Verklaring Een situatie op grond van uw gevoel beoordelen.	Voorbeeld ‘Ik voel me schuldig. Dan moet ik wel iets slechts hebben gedaan.’
Denkpatronen Veralgemenen	Verklaring Op grond van één ervaring alle soortgelijke ervaringen veralgemenen.	Voorbeeld ‘Ik heb deze opdracht niet goed gemaakt, dus waarom zou ik nog in de klas blijven?’
Denkpatronen Negatieve mentale filter	Verklaring U richten op een negatief detail en daarin blijven hangen.	Voorbeeld ‘Het lijkt wel of alles vandaag mis is gegaan. Het was de ene mislukking na de andere.’
Denkpatronen Het positieve onderwaarderen	Verklaring Alle positieve belevenissen afwijzen omdat u meent dat die niet meetellen.	Voorbeeld ‘Het maakt niet uit dat mijn dochter haar ontbijt opat. Ze heeft vandaag de ene driftbui na de andere gehad!’
Denkpatronen Uitvergroten	Verklaring Uw zwakheden overdrijven of ze vergelijken met de sterke kanten van anderen.	Voorbeeld ‘Ik kook weleens voor mijn gezin, maar ik kan niet tippen aan haar kookkunsten.’
Denkpatronen ‘Had moeten’ uitspraken	Verklaring Uzelf voorhouden hoe iets had moeten gaan of niet had moeten gaan.	Voorbeeld ‘Ik had er niet zo’n puinhoop van moeten maken.’

Bespreken:

Waarom denken we soms zo?

3. Op triggers reageren

Lezen:

Een trigger is iets wat een automatische reactie van onze gedachten, gevoelens en gedragingen oproept. Iets wat u ziet, denkt, voelt of meemaakt, kan een trigger zijn. Of iets een trigger voor u is, kan te maken hebben met de tijd van de dag, uw energieniveau, relaties, plaatsen, gebeurtenissen of andere zaken. Als uw automatische reactie op een trigger ongeschikt is, kunt u betere manieren van reageren aanleren.

ACTIVITEIT (10 minuten)

Stap 1: We hebben gedefinieerd wat triggers zijn, en hoe en wanneer u die kunt tegenkomen. Beantwoord de volgende vragen zelfstandig. Daardoor kunt u beter bepalen waar, wanneer en bij wie u triggers krijgt. Noteer dan een aantal triggers die zich herhaaldelijk in uw leven voordoen.

Met welke stemming(en) heb ik de meeste moeite?

Welke weekdagen of tijden van de dag zijn het moeilijkst voor me?

Met wat voor soort mensen kan ik moeilijk omgaan?

Welke situaties of evenementen zijn het moeilijkst voor me?

Wat zijn triggers die zich herhaaldelijk in mijn leven voordoen?

Stap 2: Bespreek als groep enkele veel voorkomende triggers. Lees het voorbeeld en vul dan de twee andere triggers samen in. Bedenk eerst wat voor gevoel de trigger bij u uitlokt. Noteer dan hoe u gewoonlijk reageert en hoe u beter zou kunnen reageren.

Trigger- en reactie-overzicht

Trigger	Hoe voelde ik me door de trigger?	Hoe heb ik gereageerd?	Hoe kan ik reageren?
Trigger Voorbeeld Naar een feestje gaan waar u niemand kent	Hoe voelde ik me door de trigger? Overweldigd en veroordeeld Gespannen door al die mensen om me heen Onder druk om te zijn zoals zij willen	Hoe heb ik gereageerd? Trok me terug in een andere ruimte en isoleerde mezelf Vermeed gesprekken Bleef bij het eten Surfte op mijn telefoon	Hoe kan ik reageren? Een vriend(in) uitnodigen om met me mee te gaan Me op dankbaarheid concentreren Tegen mezelf zeggen dat ik goed genoeg ben
Trigger Bij iemand in de buurt zijn die u niet zo ligt
Trigger Iets negatiefs horen of zien over mijzelf of iemand van wie ik houd

Stap 3: Kies zelfstandig een van de triggers die u in stap 1 hebt opgeschreven. Schrijf op hoe u zich door de trigger voelt. Noteer dan hoe u gewoonlijk reageert en hoe u beter zou kunnen reageren.

Trigger- en reactie-overzicht

Trigger	Hoe voelde ik me door de trigger?	Hoe heb ik gereageerd?	Hoe kan ik reageren?

Bespreken:

Hoe komt het dat we beter op onze triggers kunnen reageren als we ons ervan bewust zijn?

4: Correctere denkpatronen vormen

Lezen:

Wanneer u uw incorrecte denkpatronen hebt ontdekt, is de volgende stap proberen ze in correctere, juistere denkpatronen om te zetten. U kunt bidden om de hulp van de Heiland bij het onderzoeken van uw gedachten en de vraag of ze kloppen (zie Johannes 8:32). Hier zijn wat vragen die u kunt stellen om uw incorrecte gedachten aan te vechten:

• Als ik alle bewijzen in aanmerking neem, is mijn gedachte dan honderd procent correct?

• Zou de Heiland willen dat ik zo denk of me zo voel?

• Is dit een alles-of-niets-gedachte: alles goed of alles slecht, winnen of verliezen, waar of niet waar?

• Helpen of schaden deze gedachten mij?

• Hoe voel ik me als ik zo denk?

• Wat weet ik van mijzelf en anderen dat erop wijst dat dit niet waar is?

• Wat zou ik zeggen tegen mijn beste vriend(in) of iemand naar wie ik opkijk als die zo dacht?

Bespreken:

Waarom is het belangrijk om incorrecte gedachten aan te vechten en correctere gedachten te vormen?

ACTIVITEIT (15 minuten)

Stap 1: Hieronder volgt een voorbeeld van het aanvechten van incorrecte denkpatronen. Lees het volgende diagram als groep.

Bespreken:

Welke veerkrachtige gedachten kunt u toevoegen aan de kolom ‘Correctere gedachten vormen’ in stap 1?

Stap 2: Vul samen met uw gesprekspartner het Gedachtenverbeterschema hieronder in naar aanleiding van de denkfout in het eerste vakje. Bespreek hoe de Heiland ons naar correctere gedachten kan leiden.

Stap 3: Denk zelfstandig aan een situatie waarin u een denkfout maakte. Noteer die denkfout in het eerste vakje. Noteer aan de linkerkant van het schema gedachten die de denkfout in stand houden. Noteer dan correctere gedachten aan de rechterkant, waaronder wat de Heiland zou willen dat u denkt.

Bespreken:

Wat kunnen we doen om te zorgen dat we onze incorrecte denkpatronen aanvechten en vervangen door correctere gedachten?

5. Ons denken veranderen vergt oefening

Lezen:

De laatste stap voor het veranderen van ons denken is oefenen. Dit vergt tijd en geduld.

Denkfouten houden ons tegen en beperken ons geluk en ons vermogen om te groeien. Die denkfouten aanvechten en vervangen door correctere gedachten ‘zal [ons] vrijmaken’ (Johannes 8:32). Wanneer we correctere gedachten vormen, groeit ons zelfvertrouwen doordat we op een gezondere manier naar onszelf en anderen kijken.

Deze week kunt u gezondere denkpatronen oefenen door het ‘Gedachtenverbeterschema’ aan het eind van dit hoofdstuk verder in te vullen. Overweeg het ingevulde schema aan een familielid of uw buddy te laten zien.