Lesona24
Ou Te Alofa I O’u so Ma Tuafafine
Faamoemoega
Ia uunaia tamaiti taitoatasi e faaali atu le alofa i ona uso ma ona tuafafine.
Sauniuniga
-
Ia aoao ma le agaga tatalo le Esoto 1:22-2:10.
-
Valaaulia se tina e i ai sana pepe e aumai i le vasega, ae ia faatagaina muamua mai e le peresitene o le Peraimeri. Fai i le tina e fai sana faamatalaga e uiga i le tausiga o lana pepe, ia aofia ai mea e faia e ia ma lona aiga ina ia saogalemu le pepe. Uunai le tina e faamatala ona lagona alofa mo le pepe. Afai e le maua se tina e i ai se pepe, e mafai ona e valaaulia se tina e sau ma ni ata o sana tama a o pepe.
-
O Mea e faaaogaina:
-
O se Tusi Paia.
-
O se pepe taalo.
-
Ata 1-2, Mose i le Ato Kome (Taga Ata o le Talalelei 106; 62063); ata 1-13, Iosefa Samita (Taga Ata o le Talalelei 400;62449).
-
-
Ia faia sauniuniga e talafeagai ai mo so o se Gaioiga E Faamauoa ai e te manao e faaaoga.
Faaaliga i le faiaoga: Pe a e tuuina atu lenei lesona, tautuana ma oe lagona o tamaiti o lo o i ai i lau vasega e leai ni o latou uso po o ni o latou tuafafine.
Gaoioiga E Aoao Ai
Tofi se tamaitiiti e faia le tatalo amata.
Gaoioiga e Faatosina Mai Ai:
Faailoa atu le tina i le vasega ona faamatala atu lea e le tina i le vasega mea e uiga i lana pepe. Tuu le avanoa i tamaiti e fesili atu ai i le tina e uiga i le pepe. Fai i le tina e faamatala le matuai fiafia tele o lona aiga ina ua fanau mai se pepe fou i lo latou aiga.
E mafai ona tatou alolofa i o tatou uso ma tuafafine
-
E i ai nisi o outou e i ai se uso po o se tuafafine pepe?
Tuu le avanoa i tamaiti e i ai se uso po o se tuafafine pepe e fai a latou tala e uiga i le pepe ma faamatala pe faapefea ona sauniuni o latou aiga mo se pepe fou.
-
E i ai nisi o outou e i ai ni uso po o ni tuafafine matutua?
Tuu le avanoa i tamaiti e talanoa ai e uiga i o latou uso ma tuafafine. Faamanatu i tamaiti sa e faamatalaina i le lesona talu ai le ala e eseese ai uma aiga. O nisi tagata e tele uso ma tuafafine, a o nisi tagata e tau leai po o le matua leai lava. E le afaina pe toafia o tatou uso po o tuafafine, e tatau lava ona tatou alolofa ma agalelei ia te i latou.
Tala
Faaali atu le ata 1-13, O Iosefa Samita, ma faamatala o le Perofeta o Iosefa Samita, le uluai Peresitene o le Ekalesia, sa i ai lona uso e igoa ia Ailama sa matua alofa tele o ia i ai. O Iosefa ma Ailama o se uo lelei ma sa fesoasoani le tasi i le isi i o la olaga atoa. Faamatala atu i au lava upu le tala lea e uiga i se taimi sa fesoasoani ai Ailama ia Iosefa:
A o talavou Iosefa Samita, sa mai tigaina lava. Sa tupu se mai e uiga ese le tiga i lona vae. Sa oo ina mai lona tina ona sa tausi mai o ia i le ao ma le po ma ua manaomia ai se malolo. Sa faanoi atu Ailama lona uso matua pe mafai ona ia sui i lona tina. Sa iloa lelei e matua o Ailama e mafai ona la talitonuina o ia e tausia Iosefa, ma sa la malilie i ai. E tele aso sa toetoe ina a faasoloatoa ai ona nofo Ailama i tafatafa o lona uso. Sa na taofia i luga i le va o ona lima le vae o Iosefa, aua na pau lava lena o le auala sa mafai ai ona tuumamaina sina vaega o le tiga uiga ese (vaai le Lucy Mack Smith, (Tala Faasolopito o Iosefa Samita, ed. Preston Nibley [Salt Lake City: Bookcraft, 1954], p.55).
Tala
-
E faapefea ona outou iloa e alofa Ailama i lona uso o Iosefa?
Faamatala atu o se tasi o auala e mafai ai ona faaali atu le alofa i o tatou uso ma tuafafine o le fesoasoani atu lea ia te i latou.
E mafai ona tatou fesoasoani i o tatou uso ma tuafafine
-
E mafai faapefea ona outou fesoasoani i o outou uso ma tuafafine?
-
E faapefea ona fesoasoani o outou uso ma tuafafine ia te outou?
Gaoioiga
Faamalamalama i ni nai taga e faaali atu ai le auala e tali atu ai tamaiti i o latou uso ma tuafafine. Faatonu tamaiti e tuu i luga le lima matua pe a faapea o lea taga o se auala e fesoasoani ai i se uso po o se tuafafine, ae tuu i lalo le lima matua pe afai o lea taga e le fesoasoani ai i se uso po o se tuafafine. Atonu e te manao e faaaoga mea o lo o taua i lalo:
Gaoioiga
-
Taaalo ma lou tuafafine i lau mea taalo fou.
-
Faaaoga le polo a lou tuagane e aunoa ma lou faanoi i ai.
-
Fesoasoani i lou tuafafine e teu ana mea taalo.
-
Faanoi i lou tuagane mo sana faatagaga e te ta’alo ai i lana polo.
-
Musu e te lua taaalo ma lou tuafafine i se taaloga.
-
Agalelei atu pe a faanoanoa lou tuagane.
-
Taaalo ma lou tuafafine pe a tuua toatasi na o ia.
E mafai ona tatou fesoasoani i o tatou uso ma tuafafine pepe
Faamatala atu o nisi taimi e faigata pe a fanau mai se pepe fou i se aiga aua o le tele o le taimi o matua e tausia ai le pepe. Fesoasoani i tamaiti ia malamalama tusa lava pe pisi matua i le pepe fou, ae e alolofa lava i isi tamaiti uma o le la fanau. Faamanatu i tamaiti o le pepe, e toetoe lava o mea uma e manaomia ai e ia le fesoasoani, ae o tamaiti ua matutua (e pei o i latou o lo o i lau vasega) e mafai ona latou faia mea e tele mo i latou lava mo se uso po o se tuafafine pepe.
-
E faapefea ona outou fesoasoani atu i o outou matua i le vaaiga o se uso po o se tuafafine pepe?
Gaoioiga
Faasino i tamaiti le siiina faalelei o le pepe taalo. Aoao atu i ai se pese faigofie e faamoe ai pepe pe usuina foi le pese: “O a’u o se Atalii o le Atua” (Tusi Pese a Tamaiti), a o feauauai i le siiina o le pepe taalo.
O au o se atalii o le Atua,
Ua na auina mai au nei,
Ia ou nofo ai i lenei lalolagi
Ma matua agalelei.
Tago mai, savali mai i ou tafatafa
Ina nei ou sese
Aoao mai mea e ao ona fai
Ia ou toe foi atu ai.
Tala
Faamatala atu o Mose sa i ai sona tuafafine e matua atu ia te ia, sa alofa ma fesoasoani ia te ia a o pepe. Faaaoga le ata 1-2, O Mose i le Ato Kome, toe faamanatu le tala i le pepe o Mose, e pei ona maua i le Esoto 1:22-2;10. Faamamafa atu le tulaga na vaavaaia ai e Miriama lona tuagane pepe.
Tala
-
Na faapefea ona fesoasoani Miriama i le pepe o Mose?
Molimau
Faamatala atu ou lagona i le taua o le fesoasoaniai o uso ma tuafafine ma le alofa o le tasi i le isi. A talafeagai ai, faamatala atu se mea na e oo i ai a o e laitiiti ina ua outou fesoasoaniai ma ou uso ma tuafafine. Faamanatu i tamaiti, a tatou fesoasoani atu i o tatou uso ma tuafafine, o lona uiga ua tatou faaalia ai lo tatou alofa mo i latou.
Faamatala atu lou agaga fiafia ma le faafetai i le Tama Faalelagi ina ua ia tuuina i tatou i ni aiga.
O Isi Gaoioiga E Faamauoa Ai
Filifili nisi o nei gaoioiga e faaaoga i le taimi o le lesona.
-
Tufa atu i tamaiti ni pepa ma vali po o ni penitala, ma faatonu e tusia ata o o latou uso ma tuafafine. Ia auauai tamaiti e faaali atu a latou ata ma faamatala e uiga i o latou uso ma tuafafine. Uunai tamaiti e faamatala mea e mananao latou te faia faatasi ma o latou uso ma tuafafine.
-
Ao mai ni ata o tamaiti taitoatasi a o pepe ona mate lea e tamaiti po o ai pepe taitasi. Ia mautinoa ua toe faafoi ata i matua e aunoa ma se mea ua faaleagaina. Faamanatu i tamaiti e i ai o latou uso ma tuafafine matutua, sa fesoasoani foi o latou uso ma tuafafine i le tausiga o i latou a o pepe.
-
Usu pe tauloto upu o le pese: “Mea Malie E Fai” (Tusi Pese a Tamaiti) faaaoga ai le fasi fuaiupu e pei o le “E malie le lue o se pepe” po o le “E malie le alofa i se uso.” Fatu ni taga e pei ona tau mai i upu.
-
Usu pe tauloto upu o le fuaiupu muamua o le pese: “Pe a Tatou Fesoasoani” (Tusi Pese a Tamaiti) ae sui le upu tina i le uso po o le tuagane, po o le fuaiupu lona lua o le “O se Aiga Fiafia” (Tusi Pese a Tamaiti).
-
Aumai se ata o lo outou aiga ma faamatala atu i tamaiti ou uso ma tuagane. Atonu e te manao e faamatala atu ni tulaga fiafia sa e oo i ai.
-
Faaaoga mea e faatino ai e pei o se pepe taalo, o se ato laiitiiti po o se pusa, se ie afu, ma se sikafu. Fesoasoani i tamaiti e faatino le tala ia Miriama ma le pepe o Mose i le ato kome.
Gaoioiga Faaopoopo Mo Tamaiti Laiti
-
Tuu se mea laitiiti ae iloa gofie e faaaoga e pepe i totonu o se taga po o se totini tele. Fai i tamaiti e tagotago o latou lima i le mea o i totonu e aunoa ma le tilotilo i ai ona mate mai lea po o le a lea mea.
-
Usu pe tauloto upu o fuaiupu uma e lua o le pese: “O se Aiga Fiafia” (Tusi Pese a Tamaiti). A o usuina le pese, ia uu lima ma savavali faataamilo i se lio ma tamaiti, pe faia foi ni taga faigofie e fetaui ma le pese.
-
Fesoasoani i tamaiti e faia taga i le tala o lo o i lalo e faaaoga ai tamatamai lima a o e faia upu:
O le ala lenei e faaalia e pepe:
Pati-pati-pati-pati (patipati lima)
O le ala lenei e faaalia e pepe,
Pikapoe, ua ou vaai ia te oe; (taalo i le pupuni o mata ma toe aveese lima)!
O le ala lenei e faaalia e pepe:
Tolotolo-tolotolo-tolotolo-tolotolo; (faasavalivali tamatamailima i le ea).
O le ala lenei e faaalia e pepe;
Moe-moe-moe-moe (faalagolago le alafau i lima o lo o piilima).
-
Fesoasoani i tamaiti e fai taga o le fuaiupu o lo o i lalo a o e faia upu:
Pepe Laitiiti o Mose
O le pepe laitiiti o Mose o lona vaa sa fai ma ona moega (faaofuofu le alofilima tauagavale ae faataoto i ai le limatusi o le lima taumatau).
O lona tuafafine alofa na na vaaia o ia mai vao o le taelega (autilo atu i va o tamatamailima o lo o faamafola mai i luma o ou mata)
O le tasi aso na maua ai o ia e le alo tamaitai (falo i luma ma autilo i lalo) ma sii ae ia te ia i ona lima (faafoliga o lo o sii ae pepe);
Sa ia faapea atu, “O le a ou aveina lenei pepe ma puipuia o ia mai mea leaga uma” (faafoliga o lo o luelue pepe i ou lima).
(From Fascinating Finger Fun by Eleanor Doan. Copyright © 1951. Used with permission.)