Lesona 8
Ou Te Faafetai Mo Le Ao ma le Po
Faamoemoega
Ia fesoasoani ia malamalama tamaiti taitoatasi, sa mulimuli Iesu Keriso i le fuafuaga a le Tama Faalelagi, sa ia fausia ai le ao tatou te galulue ma taalo ai ma le po ina ia tatou malolo ai.
Sauniuniga
-
Ia suesue ma le agaga tatalo le Kenese 1:1, 3–5, 14–18; Helamana 14:1–13; ma le 3Nifae 1:15–23.
-
O Mea e faaaogaina:
-
O se Tusi Paia ma se Tusi a Mamona.
-
Ata tipi 1-1, o le la; ata tipi 1-2, o le masina; ata tipi 1-3, o fetu (e mafai foi ona maua ata tipi e foliga tutusa o lo o i ai i le Seti O Ata Tipi O Fesoasoani Vaaia A Le Peraimeri 3).
-
Ata 1-21, Samuelu le Sa Lamana i luga o le pa (Taga o ata o le Talalelei 314; 62370).
-
-
Ia faia sauniuniga e talafeagai ai mo so o se Gaoioiga E Faamauoa Ai e te manao e faaaoga.
Gaoioiga E Aoao Ai
Tofi se tamaitiiti e faia le tatalo amata.
Gaoioiga e faatosina mai ai:
Tau i tamaiti o lo o e mafaufau i se mea na fuafuaina e le Tama Faalelagi ae faia e Iesu Keriso. Fai i tamaiti e mate po o le a le mea lena e te mafaufau i ai. Faamalau taitasi i ai mea ia pe latou te mateia ai:
Gaoioiga e faatosina mai ai:
-
Tatou te maua ai le mafanafana.
-
E lapotopoto ma samasama.
-
E i le vanimonimo.
-
O nisi taimi e pei e lafi i se ao po o se mauga.
A mateia loa e tamaiti “o le la”, ona faapipii loa lea i luga o le laupapa le ata tipi o le la.
Gaoioiga e faatosina mai ai:
-
O ai na faia le la?
Tatou te galulue ma taaalo i le ao
Tala
Faamatala i tamaiti le tala o le faiga o le ao ma le po mai le Kenese 1:1, 3–5 ma le faiga o le la, masina, ma fetu mai le Kenese 1:14–18.
Tala
-
O ai na faia le ao ma le po?
-
O le a le mea na poloaiina ai e le Tama Faalelagi Iesu e tuu i le vanimonimo e tau mai ai ia te i tatou pe a ao?
Tau i tamaiti e aumaia e le la ia te i tatou le malamalama ina ia mafai ona tatou vaai ai. E faamafanafana foi i tatou e le la ma fesoasoani e ola ai laau toto. O le a le mafai ona tatou ola i le fogaeleele e aunoa ma le la.
Tala
-
O le a le tauga o le taimi e oso ai le la? (Ao.)
Faamatala atu e tele mea e mafai ona tatou faia i le ao. E mafai ona tatou galulue, taaalo, ma fesoasoani i isi.
Gaoioiga:
Fai i tamaiti e tau mai mea latou te faia i le ao, e pei o le aai, faia o se taaloga, po o le saluina o le otaota. Fai i tamaiti e tutu i luga ma fai taga o mea o lo o latou tau maia. Atonu e te manao tou te faia nisi taga ma i latou.
Gaoioiga:
-
O le a se mea e te mafai ona fai e fesoasoani atu ai i se isi tagata i le ao. (Tali e aofia ai le teuina o meataalo, fufuluina o ipu, po o le taaalo foi ma se uso po o se tuafafine laitiiti.)
Tatou te malolo i le po
-
Pe tatou te vaaia le la i taimi uma?
Faamatala o afiafi uma lava e alu ifo ai le la ona pogisa ai lea. E le mafai ona tatou vaaia le la i le po.
-
O le a le tauga o le taimi pe a pogisa? (Po.)
-
O a mea na poloaiina ai e le Tama Faalelagi Iesu e tuu i le vanimonimo e faamalamalama ai le po? (Masina ma fetu.)
Fai i tamaiti e faapipii ata tipi o le masina ma fetu i tafatafa o le ata tipi o le la.
Gaoioiga:
Fai i tamaiti e faamatala pe faia foi taga o ni mea latou te faia i le po, e pei o le faia o le tatalo pe a moe, faalogologo i tala, fufuluina o nifo, po o le moe foi.
Faamatala o nisi tagata, pei o alii fomai, tamaitai tausi mai, ma tagata fui mu, e galulue i le po, ae peitai o le tele lava o tatou e faaaoga le po e momoe ai. E tele foi manu e momoe i le po.
Gaoioiga:
-
Aisea tatou te momoe ai?
Fesoasoani ia malamalama tamaiti e aoga le moe mo o tatou tino, ma e finagalo le Tama Faalelagi ma Iesu tatou te vaavaaia faalelei o tatou tino. Afai e lava la tatou moe, o le a tatou fiafia ma malolosi. Afai e le lava la tatou moe, o le a tatou vaivai ma itaita gofie.
Afai e i ai se eseesega tele o taimi i vaitau i lo outou eria, faamatala atu o nisi taimi o le tausaga e uumi ai po ae pupuu i isi taimi. E fesoasoani o tatou matua ia tatou iloa le taimi e momoe ai ma le taimi e tatau ona feala ma galulue ai.
Gaoioiga:
Faatutu i luga tamaiti ma fai le gaoioiga lea e faaaoga ai tamatamai lima:
Tama Laitiiti
O le tama laitiiti lenei o le a alu e moe (faatu i luga le limatusi)
Taoto i le aluga ma ua moe (faataoto le limatusi i le alofilima o le isi lima).
O le ie afu ua aui ai (faamomoe tamatamai lima i luga o le limatusi.)
I le po atoa, o le ala lea na ia moe ai.
Malamalama le taeao ua ia ala mai
O le ieafu ua ato ese ai (faamatala tamatamai lima).
Tu i luga ma fai lavalava (faatu i luga le limatusi),
Sauni loa e galue, taalo ma ataata.
Sa faaaoga e le Tama Faalelagi le ao ma le po e faasilasila aloaia atu ai le soifua mai o Iesu.
Tala:
Faamatala i tamaiti sa faaaogaina e le Tama Faalelagi le ao ma le po e fesoasoani ai i le faailoaina atu o le soifua mai o Iesu. Faaali le ata 1-21, “Samuelu le Sa Lamana i luga o le Pa”, ma faamatala atu mea o lo o tutupu i ata. Faamatala atu sa tauina atu e le Perofeta o Samuelu i tagata sa Nifaå le mea e tupu i le vanimonimo pe a oo i le taimi e soifua mai ai Iesu. O le a goto le la, ae peitai o le a le pogisa le vanimonimo. Faamatala e toatele tagata sa le i talitonu ia Samuelu, ae peitai na taunuu lava le mea na ia folafola atu. (Tagai i le Helamana 14:1–13 ma le 3 Nifae 1:15–23.)
Fesoasoani i tamaiti ia malamalama i le taua tele o le soifua mai o Iesu, na oo lava i le nuu mamao o Amerika, i le mea sa nonofo ai Sa Lamanā ma sa Nifaē, sa matua faamalamalamaina e le Atua le po lea na fanau ai Iesu e pei o le ao.
Tala:
-
O le a le mea taua lea sa tau atu e Samuelu le Sa Lamanā i tagata?
-
O le a le mea na vaaia e Sa Nifaē o tupu i le vanimonimo i le po na fanau ai Iesu?
Molimau:
Tuuina atu lau molimau na poloaiina e le Tama Faalelagi Iesu Keriso e faia le ao ma le po ina ia fesoasoani ai ia te i tatou. Uunai tamaiti e faafetai i le Tama Faalelagi mo le ao atoa foi ma le po.
O Isi Gaoioiga E Faamauoa Ai
Filifili nisi o nei gaoioiga e faaaoga i le taimi o le lesona.
-
Vaai ane se pepa paepae ma se afa pepa uliuli po o le lanumoana malosi mo tamaiti taitasi. Faapipii le afa pepa uliuli po o le lanumoana malosi i le isi itu o le pepa paepae e fai faapea o le ao ma le po. ‘Oti’oti ni lio laiti i pepa e avea ma la ma le masina, ma fesoasoani i tamaiti e faapipii i tulaga sao. Faaaoga fetu e pipii po o le ‘oti’oti foi o ni fetu ma faapipii i le vaega o le po. Ia tusia upu nei i pepa a tamaiti taitasi: Ou te faafetai mo le ao ma le po.
-
Usu pe faitau faatasi ma tamaiti upu o le pese: “Ua Matagofie Nauā Le Lalolagi” (Tusi Pese a Tamaiti) po o le “Ua Tele Nauā Le Lalolagi” (Children’s Songbook, p.235). Fai taga o le “Ua Tele Naua Le Lalolagi” e pei ona faatonuina:
Ua tele naua le lalolagi, ioe, ua lapotopoto naua (faia se lio lapoa i lima),
E maua uma ai mea na faia e le Atua;
E fepulafi mai fetu i le po atoa (faano’uno’u ma faasasa’o tamatamai lima),
O le la i le ao e mafanafana ma malamamalama (fai se lio lapoa i lima).
Ua telē naua le lalolagi, ioe, ua lapotopoto naua.
E alofa le Atua ia i tatou uma; o o tatou faamanuiaga ua tele naua (faapipii lima ma fusi oe lava ia).
-
Usu le pese: “Mea Malie E Fai” ae faaaoga fuaiupu e filifili e tamaiti. A o le i usuina fuaiupu taitasi, fesili i tamaiti pe fai i le ao po o le po le taga o lo o manao e fai. Fai ai lava i le taimi lena taga o upu o le pese.
-
Fatu se tala e uiga i se tuagane ma se tuafafine sa taaalo i fafo i le afiafi. Faaaoga igoa ma mea e masani ai tamaiti o lau vasega. Faamatala po o a mea sa fai e tamaiti ina ua uma le aso. Ia aofia ai ni faamatalaga e pei o le goto o le la, o le valaau atu a le tina e o mai i le fale, ma le faia o galuega a tamaiti e tatau ona fai, faamama, sauni mo le meaai o le afiafi, fesoasoani e fufulu ipu, sauniuni e momoe, faalogologo i se tala a o le i moe, ma le faia o le lotu moe. Faamatala pe faapefea e le tuagane ma le tuafafine, isi tagata, ma manu felelei, iniseti, ma manu vaefa ona mapu ma malolo.
Fesoasoani i tamaiti ia malamalama o le po, e tatau ona moeiini o tatou mata ma momoe ina ia mafai ona malolosi ma maloloina o tatou tino. O se tasi lea o fuafuaga a le Tama Faalelagi mo i tatou.
Faaaoga ata tipi e faapupula atili ai le tala, pe tufatufa foi vaega i tamaiti latou te faatinoina taga.
Gaoioiga Faaopoopo Mo Tamaiti Laiti
-
Faaali atu ata tipi o le la, masina, ma fetu. Fai i ai fesili nei:
-
O fea tatou te vaaia ai nei mea?
-
Pe tatou te vaaia le la i le po?
-
Pe tatou te vaaia fetu i le ao?
Faamatala na poloaiina e le Tama Faalelagi Iesu e faia le la e maua ai e i tatou le malamalama ma faamafanafana ai i tatou i le ao, ma le masina ma fetu e aumai ai le malamalama i le po.
-
-
Fesoasoani i tamaiti e fai taga i le fuaiupu lea a o e faia upu:
O Mea Na Faia E Le Atua
Na faia e le Atua le masina (fai se lio i lima)
Ma fetu fepulafi (faamatala ma faamomoe lima)
Ma tuu i le lagi (faaloloa i luga lima)
Sa na faia le la (faalapotopoto lima i luga ae o le ulu)
Ma laau (faasasao i luga lima)
Ma fugalaau (faaofuofu lima)
Ma manu laiti e felelei (talotalo lima)
(From Fascinating Finger Fun by Eleanor Doan. Copyright © 1951. Used by permission).
-
Usu pe fai faatauloto upu o le pese: “Ua pei au o se Fetu” (Tusi Pese a Tamaiti) po o le “Manao Iesu Ia Ou Fai Ma Sulu” (Tusi Pese a Tamaiti)