Sapasap a Komperensia
Panangipanamnama iti Nalinteg a Panangukom
Abril 2020 sapasap a komperensia
2:3

Panangipanamnama iti Nalinteg a Panangukom

Ni Elder Jamed R. Rasband

Ti Pitupulo

Tapno maipanamnama ti nalinteg a panangukom, ikkatento ti Mangisalakan ti kinaawan ammo ken dagiti nasaem a siit a gapuanan dagiti dadduma.

Isuro ti Libro ni Mormon ti Doktrina ni Cristo.

Itay napalabas nga Oktubre, kinaritnatayo ni President Russell M. Nelson a mangibilang no kasano a maiduma koma ti biagtayo no “kellaat a maibabawi ti pannakaammo a nagun-odtayo iti Libro ni Mormon.”1 Inutobko ti saludsodna, ket siguradoak nga addaan ti adu kadakayo. Agsublisubli ti maysa a kapanunotan—no awan ti Libro ni Mormon ken ti palawagna iti doktrina ni Cristo ken ti pangsubbot a sakripisiona, sadino ti asitgak para iti talna?

Ti doktrina ni Cristo—a naglaon iti pangisalakan a prinsipio ken ordinansa ti pammati ken Cristo, panagbabawi, panagbuniag, sagut ti Espiritu Santo, ken panagibtur agingga iti panungpalan—namin-adun a naisuro iti amin nga scriptures ti Pannakaisubli ngem addaan naisangayan a bileg ti Libro ni Mormon.2 Mangrugi ti doktrina iti pammati ken Cristo, ken agpannuray ti tunggal maysa iti elementona iti talek iti pangsubbot a sakripisiona.

Kas insuro ni President Nelson, “Ti Libro ni Mormon mangted iti kangrunaan a pakabuklan ken naikkan turay a pannakaawat iti Pannubbot ni Jesucristo a masarakan iti sadino man.”3 Ti ad-adda a pannakaawattayo iti nadiosan a sagut ti Apo, ad-adda met ti pannakaammotayo, iti puso ken panunottayo,4 ti kinapudno ti panangipanamnama ni President Nelson a “dagiti kinapudno ti Libro ni Mormon addaan iti bileg a mangagas, mangliwliwa, mangisubli, mangsaranay, mangpapigsa, manglinglingay, ken mangparagsak kadagiti kararuatayo.”5

Ti Pannubbot ti Mangisalakan ti Mangpatgan iti Amin a Dawat ti Hustisia

Ti napateg ken natalna a tulong ti Libro ni Mormon iti pannakaawattayo iti Pannubbot ti Apo ket ti sursurona a ti naasi a sakripisio ni Cristo ti mangipatungpal iti amin a dawat ti hustisia. Kas iti inlawlawag ni Alma: “Ti Dios met laeng ti mangsubbot kadagiti basol ti lubong, a mangtungpal iti plano ti panangngaasi, a mangpennek iti kasapulan ti linteg, tapno naan-anay ti Dios, nalinteg a Dios, ken manangngaasi met a Dios.”6 Ti plano ti Ama ti asi7—nga awagan met ti scriptures iti plano ti ragsak8 wenno plano ti pannakaisalakan9—a maipatungpal malaksid no di mapatgan dagiti dawat ti hustisia.

Ngem ania ti tpudno a “dawat ti hustisia”? Ibilang ti bukod a padas ni Alma. Laglagipen a, kas maysa nga agtutubo, nagkalikagum ni Alma “a mangdadael iti simbaan.”10 Kinapudnona, imbaga ni Alma iti anakna a Helaman nga isu ti “nagtutuok iti saem ti impierno“ gapu ta “pinatayna ti adu nga annak ti Dios” babaen ti panangisungsong “kadakuada iti pannakadadael.”11

Inlawlawag ni Alma ken Helaman a dimteng ti talna kenkuana idi “naparigat ti panunotna” iti sursuro ti amana “maipanggep ti yaay ni … Jesucristo … a mangsubbot iti basbasol ti lubong.”12 Nagpakaasi ni Alma ti asi ni Cristo13 ket nakarikna iti rag-o ken gin-awa idi naamirisna a sinubbot ni Cristo dagiti basolna ken nagbayad iti amin a dinawat ti hustisia. Manen, ania ti indawat ti hustisia ken Alma? Kas iti insuro ni Alma mismo idi agangay, “awan narugit a banag nga agtawid iti pagarian ti Dios.”14 Ngarud paset ti gin-awa ni Alma ti mabalin a kasta, malaksid no adda asi, nilapdan koma ti hustisia iti panagsublina a makidenna iti Ama iti Langit.15

Paimbagen ti Mangisalakan dagiti Sugat a Ditayo Kabaelan a Paimbagen

Ngem nakapukos kadi ti rag-o ni Alma iti bagina—iti panangliklikna iti pannakadusa ken panagsublina iti Amana? Ammotayo a nagtuok ni Alma kadagiti inyaw-awanna iti kinapudno.16 Ngem saan a napaimbag ken naisubli ni Alma mismo dagiti amin nga inyaw-awanna. Dina naipanamnama ti bagina a maikkanda iti napintas a gundaway a mangadal iti doktrina ni Cristo ken maparaburan babaen iti panagbiag kadagiti naragsak a pagbatayanna. Dina kabaealn nga isubli dagiti mabalin a natayen a binulsek pay laeng ti palso a sursurona.

Kas insuro ni Presidente Boyd K. Packer: “Ti kapanunotan a nangispal ken Alma … isu daytoy: Ti panangisubli iti saanmo a maisubli, panangpaimbag iti sugat a dimo mapaimbag, panangatur iti nadadaelmo ken dimo maatur ket ti mismo a panggep ti pannubbot ni Cristo.”17 Ti narag-o a kinapudno iti panunot ni Alma a “naparigat” ket saanlaeng isu ti madalusan ngem maagasan ken mapaimbag pay dagiti dinangranna.

Ipanamnama ti Sakripisio ti Mangisalakan ti Nalinteg a Panangukom

Tawtawen sakbay a naispal ni Alma babaen daytoy a mangipanamnama a doktrina, insuro ni Ari Benjamin maipapan iti panangagas babaen ti pangsubbot a sakripisio ti Mangisalakan. Impakdaar ni Ari Benjamin a ti “naragsak a damag ti naindaklan a rag-o”ket inted kenkuana “ti anghel manipud iti Dios.”18 Maibilang iti naragsak a damag ket ti kinapudno nga agsagaba ken matay ni Cristo gapu iti basbasoltayo tapno masigurado a “ti nalinteg a panangukom ket mabalin a dumteng kadagiti annak ti tattao.”19

Ania ti talaga a kasapulan ti “nalinteg a panangukom”? Iti sumuno a bersikulo, inlawlawag ni Ari Benjamin a tapno masigurado ti nalinteg a panangukom, sinubbot ti dara ti Mangisalakan “para iti basbasol dagiti natnag iti nagbasolan ni Adan” ken para kadagiti “natay a di nakaammo iti pagayatan ti Dios maipanggep kadakuada, wenno dida ammo a nagbasolda.”20 Kasapulan pay ti nalinteg a panangukom, insurona, a ti “dara ni Cristo mangsubbot” iti basbasol dagiti babassit nga ubbing.21

Isuro dagitoy a nasantuan a kasuratan ti nagloriaan a doktrina: ti pangsubbot a sakripisio ti Mangisalakan agasanna, kas nawaya a sagut, dagiti agbasol nga awan ammona—kas iti kuna ni Jacob, “awan naited a linteg.”22 Ti kaadda iti sungsungbatan iti basol ket agpannuray iti silaw a naited kadatayo ken agpannuray iti kabaelantayo a mangusar iti karbengantayo nga agpili.23 Ammotayo laeng daytoy a pangagas ken pangliwliwa a kinapudno gapu iti Libro ni Mormon ken ti sabali pay a nasantuan a kasuratan iti Pannakaisubli.24

Siempre, no adda linteg a naited, no adda awan ammona iti pagayatan ti Dios, adda sungsungbatantayo. Kas inyunay-unay ni Ari Benjamin: “Asi pay ti makaammo nga isu ket simmuppiat iti Dios! Gapu ta di mapasamak ti pannakaisalakan malaksid babaen ti panagbabawi ken pammati ken Apo Jesucristo.”25

Daytoy pay ti naragsak a damag ti doktrina ni Cristo. Di laengagasan ken isubli ti Apo dagiti agbasol nga awan ammona ngem kadagiti pay agbasol a maisupiat iti silaw, idiaya ti Mangisalakan ti pannakaagas iti kondision ti panagbabawi ken pammati Kenkuana.26

Nalabit a “naparigat” ni Alma kadagitoy a kinapudno. Narikna kadi ni Alma no ania ti iladawanna a “nalaus a … rag-o”27 no pinanunotna nga insalakan isuna ni Cristo ngem binay-anna a nadangran dagiti inyaw-awanna iti kinapudno? Awan duadua a saan. Tapno marikna ni Alma ti naan-anay a talna, dagiti dinangranna nagkasapulan pay iti gundaway a mapaimbag.

Ngem kasanoda—wenno dagiti madangrantayo—a mapaimbag? Nupay ditayo naan-anay a maawatan ti sagrado a wagas a mangpaimbag ken mangpasubli ti pangsubbot a sakripisio ti Mangisalakan, ammotayo a tapno maipanamnama ti nalinteg a panangukom, ikkatento ti Mangisalakan ti kinaawan ammo ken dagiti nasaem a siit a gapuanan dagiti dadduma.28 Babaen iti daytoy ipanamnamana a maikkanto ti amin nga annak ti Dios iti gundaway, addaan iti nalawag a pannirigan, a mangpili a sumurot Kenkuana ken umawat iti naindaklan a plano ti ragsak.29

Tarimaanento ti Mangisalakan ti Amin a a Nadadaeltayo

Dagitoy a kinapudno ti nangyeg koma iti talna ken Alma. Ken dagitoy a kinapudno ti mangted koma iti dakkel a talna kadatayo. Kas gagangay a lallaki ken babbai, dumungpartayo amin, wenno no dadduma matnagtayo, ket madangrantayo ti tunggal maysa. Kas maiipaneknek ti asino man a nagannak, ti saem a mainaig kadagiti bidduttayo ket saan i laeng basta buteng iti bukodtayo a pannakadusa ngem buteng a mapaidamantayo iti rag-o dagiti annaktayo wenno malapdan ida iti panangkita ken pannakaawat iti kinapudno. Ti nagloriaan a kari ti pangsubbot a sakripisio ti Mangisalakan ket, no maipanggep kadagiti bidduttayo kas nagannak, aramidenna nga awan basol dagiti annaktayo ken ikarina nga agasanna ida.30 Ken uray no nagbasolda a maisupiat iti silaw—kas iti aramidentayo amin—mayunnat ti takiag ti asina,31 ken subbotennanto ida no kumitadanto Kenkuana ket agbiagda.32

Nupay adda bileg ti Mangisalakan a mangtarimaan iti ditayo kabaelan a tarimaanen, bilinennatayo nga agaramid iti amin a kabaelantayo a mangisubli kas paset ti panagbabawitayo.33 Dagiti basol ken bidduttayo ti mangyadayo di laeng ti relasiontayo iti Dios ngem ti relasiontayo iti dadduma. No dadduma dagiti aramidtayo a mangpaimbag ken mangisubli mabalin a kas kasimple ti apolohia, ngem no dadduma ti panangisubli mabalin nga agkasapulan iti adu a tawen ti napakumbaba nga aramid.34 Ngem, para iti adu a basol ken bidduttayo, ditayo naan-anay a kabaelan a pagimbagen dagiti dinangrantayo. Ti nakaskasdaaw, ti mangted-talna a kari ti Libro ni Mormon ken ti naisubli nga ebanghelio ket tarimaanento ti Apo ti amin a dinadaeltayo.35 Ket tarmaanennatayo pay no umasidegtayo Kenkuana iti pammati ket agbabawi iti panagdangrantayo.36 Idiayana dagitoy a sagut gapu ta ay-ayatennatayo a perpekto37 ken gapu ta Isu nagkumit a mangipanamnamao iti nalinteg a panangukom a mangdayaw iti agpada ahustisia ken asi. Paneknekak a pudno daytoy iti nagan Jesucristo, amen.

Dagiti Nagadawan

  1. Russell M. Nelson, ““Panggibus a Sarita,” Liahona, Nob. 2019, 122.

  2. Kitaen iti 2 Nephi 31; 3 Nephi 11:28, 32, 35, 39–40; Doktrina ken Katulagan 10:62–63, 67–70; 68:25; Moises 6:52–54; 8:24; Pagannurotan ti Pammati 1:4.

  3. Russell M. Nelson, “The Book of Mormon: What Would Your Life Be Like without It?” Liahona, Nob. 2017, 62.

  4. Kitaen iti Doktrina ken Katulagan 8:2–3.

  5. Russell M. Nelson, “The Book of Mormon: What Would Your Life Be Like without It?” 62.

  6. Alma 46:15.

  7. Kitaen iti Alma 42:15.

  8. Kitaen iti Alma 42:8.

  9. Kitaen iti Alma 24:14; Moises 6:62.

  10. Kitaen iti Mosiah 27:8–10.

  11. Alma 36:13–14.

  12. Alma 36:17–18.

  13. Kitaen iti Alma 36:18.

  14. Alma 40:26; kitaen met iti 1 Nephi 15:34; Alma 7:21; 11:37; Helaman 8:25.

  15. Kitaen iti 3 Nephi 27:19; kitaen met iti Moises 6:57.

  16. Kitaen iti Alma 36:14–17.

  17. Boyd K. Packer, “The Brilliant Morning of Forgiveness,” Ensign, Nob. 1995, 19–20.

  18. Mosiah 3:2–3.

  19. Mosiah 3:10; nainayon ti panangyunay-unay.

  20. Mosiah 3:11; kitaen met iti 2 Nephi 9:26.

  21. Mosiah 3:16; kitaen met iti Mosiah 15:25; Moroni 8:11–12, 22.

  22. 2 Nephi 9:25.

  23. Kitaen met iti 2 Nephi 2:26–27; Helaman 14:29–30.

  24. Kitaen iti Pagannurotan ti Pammati 1:2; kitaen met iti Doktrina ken Katulagan 45:54. Iti panangilawlawag iti doktrina ti panagbuniag para kadagiti natay, naminsan a kinuna ni Propeta Joseph: “Idinto a maysa a paset ti maris ti kudil ti tao ken panangukom ken panangkondena iti sabali nga awan ti asi, kitaen ti Naindaklan a Nagannak ti lubong ti sibubukel a pamilia ti tao nga addaan pateg ti kinaama ken panangibilang; ibilangda ida kas annakna. … Isu ti masirib a Mangmangted iti linteg, ket ukomennanto amin a tao, saan a mayannurot kadagiti babassit, nagun-od nga opinion dagiti tao. … Ukomennanto ida, ‘saan a mayannurot iti awan kadakuada, ngem mayannurot iti adda kadakuada’; dagita a nagbiag nga awan ti linteg, ken dagita nga addaan iti linteg, ket maukomto babaen dayta a linteg. Ditayo koma agduadua iti sirib ken saririt ti Naindaklan a Jehova; gunggonaannanto iti panangukom wenno asi iti amin a nasion a mayannurot iti sumagmamano a disiertoda, dagiti wagas a pakagun-odanda iti saririt, dagiti linteg a pakaiturayanda, dagiti pasilidad a naited kadakuada iti pananggun-od iti umno nga impormasion, ken … iti kamaudianan nasken nga ipudnotayto a ti Ukom ti amin a daga ket nakaaramid iti umno” (Teachings of Presidents of the Church: Joseph Smith [2007], 404).

  25. Mosiah 3:12; kitaen iti 2 Nephi 9:27.

  26. Kitaen iti Mosiah 3:12; Helaman 14:30; Moroni 8:10; Doktrina ken Katulagan 101:78. Mabalin a di ammo dagiti indibidual dagiti masinunuo a bilin ken katulagan wenno dida kabaelan nga aramatenr ti karbenganda nga agpili iti sumagmamano a kasasaad ngem addaanda latta iti sungsungbatan iti dadduma pay a kasasaad gapu iti Silaw ni Cristo nga adda kadakuada (kitaen iti 2 Nephi 9:25; Moroni 7:16–19). Ti Mangisalakan, nga isu ti ukomtayo ken nangipanamnama iti nalinteg a panangukom, ket mangilasinto kadagitoy a kasasaad (kitaen iti Mormon 3:20; Moises 6:53–57). Ket binayadanna ti agpada—ti sigud nga awan kondisionna ken ti naudi babaen ti kondision ti panagbabawi.

  27. Alma 36:21.

  28. Kitaen iti Mosiah 3:11; kitaen met iti D. Todd Christofferson, “Redemption,” Liahona, Mayo 2013, 110; Alma 7:11–12 (“Awatenna iti bagina dagiti saem ken dagiti sakit dagiti taona. … Ket alaenna kadakuada dagiti sakitda”); Isaias 53:3–5 (“Awan duadua nga inawitna dagiti lidaytayo, ken imbaklayna dagiti ladingittayo”); 61:1–3 (“Pinulotannak ti Apo … a manparegta kadagiti malmaldaang, … a mangtuding kadakuada nga agladladingit iti Zion, mangted kadakuada iti ngayed para kadagiti tapok, ti lana ti rag-o para iti panagladingit”). Naibilin nga inadaw ti Mangisalakan manipud kadagitoy a bersikulo iti Isaias idi impakaammona ti kinamesiasna: “Daytoy nga aldaw a naipatungpal daytoy a nasantuan a kasuratan kadagiti lapayagyo” (kitaen iti Lucas 4:16–21).

  29. Iti lubong dagiti espiritu, “naikasaba ti ebanghelio kadagiti kuneng, di nagbabawi, ket dagiti nasukir tapno mawayawayaanda iti pannakaadipenda ket agtultuloy kadagiti bendision ti naayat a Nailangitan nga Ama kadakuada” (Dallin H. Oaks, “Trust in the Lord,” Liahona, Nob. 2019, 27). Kitaen iti 1 Pedro 4:6; 2 Nephi 2:11–16; Doktrina ken Katulagan 128:19; 137:7–9; 138:31–35.

  30. Kitaen iti Moises 6:54. Insuro ni Presidente M. Russell Ballard daytoy a doktrina nga agddaan panangraem iti panagpakamatay: “Ti laeng Apo ti makaammo iti amin a detalye, ken isunto ti mangukom iti amin nga aramidtayo ditoy daga. No ukomennatayo, mariknak nga ibilangnanto amin a banag: ti genetic ken aramidtayo a kemikal, kasasaad iti panunottayo, ti intelektual a kabaelantayo, dagiti sursuro a naawattayo, dagiti tradison dagiti ammatayo, ti salun-attayo, ken dadduma pay. Maadaltayo kadagiti nasantuan a ti dara ti Cristo ti mangsubbotto iti basbasol dagiti tao a ‘pimmusay nga awan pannakaammo iti pagayatan ti Dios maipanggep kadakuada, wenno saan a nagbasol’ (Mosiah 3:11)” (“Suicide: Some Things We Know, and Some We Do Not,” Ensign, Okt. 8; Tambuli, Mar. 1988, 18).

  31. Kitaen iti Jacob 6:5; Mosiah 29:20; 3 Nephi 9:14; Doktrina ken Katulagan 29:1.

  32. Kitaen iti Helaman 8:15.

  33. Kitaen iti Levitico 6:4–5; Ezekiel 33:15–16; Helaman 5:17; Doktrina ken Katulagan 58:42–43.

  34. Kita laeng daytoy ti aramid daytoy a nakairamanan mismo ni Alma.(kitaen iti Alma 36:24).

  35. Insuro ni President Boyd K. Packer daytoy a pammilin a sibibileg:

    Adda dagiti kanito a dimo kabaelan a tarimaanen dayta nadadaelmon. Nalabit a nabayagen ti basol, wenno nagkedked ti nadangran iti panagbabawim. Nalabit a nakaro unay ti dadael tapno di mo kabaelan nga aturen daytoy kasano man ti tarigagaymo a mangatur.

    Saan a maawat ti panagbabawim malaksid no adda pannakaisubli. No dimo mabalin a saan nga aramiden ti inaramidmon, naipupokkan. Nalaka a maawatan no kasano nga awan pakabaelam ken awan namnamam a makarikna ken no apay a kayatmon ti sumuko, kas iti inaramid ni Alma. …

    No kasano a matarimaan ti amin, ditayo ammo. Mabalin a di maipatungpal ti amin ditoy a biag. Ammotayo manipud kadagiti parmata ken isasarungkar nga ituloy dagiti katulongan ti Apo ti aramid ti pannakasubbot iti bangir ti belo.

    “Makaliwliwa koma daytoy a pannakaammo iti inosente kasta met iti nagbasol. Pampanunotek dagiti nagannak nga agsagaba para kadagiti biddut dagiti nasukir nga annakda ken naaw-awananen iti namnama” (“The Brilliant Morning of Forgiveness,” 19–20).

  36. Kitaen iti 3 Nephi 12:19; kitaen met iti Mateo 6:12; 3 Nephi 13:11.

  37. Kitaen iti Juan 15:12–13; 1 Juan 4:18; Dieter F. Uchtdorf, “Perfect Love Casteth Out Fear,” Liahona, Mayo 2017, 107.