Tiepene Lap
Medewe duwen Kamwahu oh Eripit en Koht
Kapokon Lap en Epreil 2020


Medewe duwen Kamwahu oh Eripit en Koht

I lukei kumwail en tamataman rahn koaros duwen eripit en Sahm Nanleng oh Sises Krais oh mehkan me Ira ketin wiahiongehr kumwail.

Sangete mahso, soukohp kan kin kangoangehkin kitail, en tamataman duwen eripit en Koht oh medewe mehkan me E ketin wiahiengehr emenemen kitail, peneinei kan, oh aramas koaros.1 Kaweid wet kin dierek nan pwuhk sarawi ahpw mehlel kin sansal mwahu nan Pwuhk en Mormon. Nan keieun tehn pwuhko e kawehweh me ehu kahrepe kan en Pwuhk en Mormon iei “pwehn kasalehiong tohn wehin Israel duwen doahk lap akan me Kauno ketin wiahiongehr arail pahpa ko.”2 Pwuhk en Mormon kaimwsengkihla en Moroni ah pekipeko: “Kilang, I kangoangehkin kumwail me ni amwail pahn wadek mepwukat … kumwail en kin tamataman duwen kalahngan en Kauno ong aramas akan, … oh kin douloalih nan amwail mohngiong kan.”3

E kin kapwuriamwei duwen soukohp akan arail kin kosoia duwen kamwahu kan en Koht kin duhduwehte.4 Samatail Nanleng ketin kupwurki kitail en tamataman duwen Sapwellime oh Sapwellime Iehroso kamwahu kan, kaidehn pwehn kalingana Ira, ahpw en kin kaweid atail tamataman duwen Sapwellimara kalahngan ong kitail. Sang ni atail pahn kin medemedewe Sapwellimara kalahngan kin kalaudehla atail wehwehki Ira. Sang atail pahn kasawih Ara ngoang, kitail pahn aktikitikla, loaloapwoatla, oh kehlaila.

Ehu irair kesempwal rehn emen soumwahu kasalehda duwen kalahnganki sapan oh limpoak kin kak wekidkitailla. Nan 1987, [kid duwepwiki welihsek isu] I esehla Thomas Nielson, ohl mwahu men me anahne koadoahk en welian ah mohngiongo. E sounpar 63 [woneisek silu] oh kin koukouson Logan, Utah nan United States. Mwurin eh iang sounpei nan mahwen keriau en sampa, e pwoudkihda Donna Wilkes nan Tehnpas Sarawi en Logan Utah. E wiahla ohl pwahtiet oh kin pweida nan doadoahk en wiahda pirik siment. Nan irair en sounpar kei mwuri e kin perenki iang nein nah keieu laud, Jonathan, doadoahk ansoun komol en sukuhl kan. Ira pehsehla kehlail, pwehki Tom kilangada me Jonathan duwehte ih.

Tom ahpw pwunodkihda awiawi ehu mohngiong kapw. E sohte wia ohl kanengamah men. Ih soangen aramas me kin koasonehdi mehkot oh kin kapwaiada sang ni eh pwahtiet en doadoahk oh pwerisek. Ni eh wie luluwetki soumwahu en mohngiong, karehkiong eh sohla kak wia mehkot, Tom kin ekeipak pidihdek dahme I wiewia pwe ien kamwadangahla koadoahk o. E kin kamwanki wiepe kei me I anahne wia pwehn kak diar aramas me pahn kihda ehu mohngiong.

Ehu rahno me pwarada me kaperente ahpw pil kapahtou, e miehda mohngiong ong Tom. Uwen mohngiongo oh blood tybe o, e pahrekiong en Tom o, oh mohngiongo kohsang rehn aramas pwulopwul men me sounparte 16. Mohngiongo iei mohngiong en Jonathan, nein Tom nah serepein nah pwutako. Ni rahnohte mwowehsang, Jonathan lelohng nan ohla laud sang ni sidohsa me e ieiiango loisang oapwoat kisa.

Ni ei pwarek Tom oh Donna nan imwen wini, ira inenen nsensuwed. E inenen apwal en medewe dahme ira lelohngehr loale, ni ei ese me en Tom mour kak reireikihla ma e alehda mohngiong en neira pwutako. Ni tapio, ira sohte men medewe en alehda mohngiong en Jonathan sang eh pahpa/nohno neira serepein oh ah pwoudo me wie papahtouki neira seri. Tom oh Donna ese, me en Jonathan ah mwahlielo melahr oh ira pil wehwehkihda me kaidehn ara kin wie kapakapki en miehda mohngiong ehu ong Tom me kahrehda en Jonathan ah aksideno. Soh, mohngiong en Jonathan o wia kisakis ehu me kak kapaiada Tom ni ansou me e anahne. Ira kasawiada me mehkot mwahu kak wiawi sang nan kahpwal wet oh ira eri pwungkihda en doula.

Koasoandio pweida mwahu. Mwuhr, Tom wekila wiahla ohl kapw men. Weliakapwo sipelehla kamwahulahn ah roson de pil kalahngan. E ndahiongie me ni menseng koaros e kin medemedewe Jonathan oh nah serepeino oh eh pwoudo, kisakis me e alehiero, oh dahme kisakiso pahn elehda. Mendahte e kin kemen kouruhr oh kadek koasoi, I kasawiada me Tom uhd mwomwen wahula oh kin nsenohki mehteikan oh kadek.

Tom momourki sounpar 13 mwurin koadoakpen mohngiongo, a ma e sohte wiawi e sohte pahn kak mourki erein pahrko. Pakairpen eh mehlao koasoia me erein e wie momouro kahrehkiong e sair mour en eh peneinei oh mehteikan ki sapan oh limpoak. Eh wia aramas katapan ong me tohto oh wia karasaras en aramas pweida men.

Duwehte Tom, emenemen kitail alehier kisakis kei me kitail sohte kak pein katiada, kisakis pwuko sang Samatail Nanleng oh Sapwellime Iehroso, iangahki komour sang ni tomw en Sises Krais.5 Kitail alehier mour nan sampa wet; kitail pahn ale komourpen paliwaratail nan mour kohkohdo, oh komour oh popohl soutuk--ma kitail pilada--mepwukat koaros pwehki Sahm Nanleng oh Sises Krais.

Ansou koaros me kitail kin doadoahngki, paieki, de pil medewe kisakis pwukat, kitail anahne medewe tohnmetei, sapan oh limpoak en me ketkihdahko. Wauneki me ketkihdahko kin kalaudehla atail kaping kalahngan. Medmedewe Sapwellimara kisakisko kak oh anahne weliakapwih kitail.

Ehu koluhla kaidehn mwamwahl iei Alme me Pwulopwulo. Ansou me Alma wie “kakahski seli me sohte Koht ieiaso,”6 tohnleng emen pwarehng. Nin duwen “ngilen nansapwe,”7tohnlengo lipwoare Alma pwehki ah kawkawehla Mwomwohdiso oh “katkatangahla aramas akan.”8 Tohnlengo kaimwsekihla ni ah mahsanih: “Kohla, oh tamataman kahpwal me ahmw pahpahko lelehng …; oh tamataman soahng mwahu kopwuriamwei kan me [Koht] wiahieng irailehr.”9 Kangoang pwukat koaros, iei ihme tohnlengo kasalehda.

Alma koluhla oh tamatamante. Mwuhr e uhd ehukiheng nah pwutak ede Helaman mahsenko. Alma peneuki,“I mwahuki ken wia dahme I wiahiero, tamataman kahpwal me atail pahpahko lelehng; pwe irail mihmi nan apwal laud, oh sohte me kak kamwahuiala likin Koht en Abraham, … Isaac, oh , … Jacob; oh iei E ketin kapitirailsang nan arail kahpwal akan.”10 Alma mahsani, “I kiheng ahi likilik koaros reh.”11 Alma wehwehki me sang ni ah kin tamataman sawasepen kahpwal oh utuht nan erein “lokolok oh apwal en soahng koaros,“ kitail kak esehla duwen Koht oh Sapwellime inou kan.12

Ekeite kitail me iangehr lelehng soangen kemwekid me Alma lelehngo, ahpw mwomwen atail koluhla kakete duwepenehte. Sounkomouro poahngoakih:

“I pahn kihong uhk mohngiong kapw ehu, oh ngehn kapw ehu loaloamw: oh I pahn kihsang mohngiong takaio … , oh I pahn kihong uhk mohngiong en uduk ehu.

“Oh I pahn kihong ngeni loaloamw. …

“… Oh kumwail pahn wiahla nei aramas, oh Ngehi amwail Koht.”13

Sounkomour me iasadaho mahsanihong mehn Nihpai kan ia mwomwen arail pahn tepda weliakapwala. E ketin kasalehda mehkot kesempwal sang nan Sapwelimen Sahm Nanleng koasondio ni Eh mahsani:

“Oh Semeio kadariehdo pwe I en kak langadahng pohn lopwuo; oh mwurin Ei pahn langadahng pohn lohpwuo, I pahn karehiong aramas koaros en kohdo Rehi, …

“Eri pwehki met me I langakidahr pohn lohpwuo; sang ni manaman me mih rehn Semeio I pahn karehiongaramas koaros en kohdo rehi.”14

Dahme anahne wiawi pwe kumwail en kak kodohng Sounkomouro? Medewe Sises Krais ah kapwaiada Kupwuren Semeo, Eh powehdi mehla, Eh tohnmeteikihla pein Ih pwehki dipamwail kan oh sapwung kan, Eh ketikihda manaman sang Semehu pwehn doareikumwailla, oh Sapwellime poadoandoar mwuledek ong kumwail.15 Mepwukat sohte itar en kahluwai kumwailla Reh? Oh pil ngehi. Sises Krais “ketin kapapeseng limehkan, kaskasik oh kupwurki en kakehlakai kumwail, mahkohng kumwail, kamwakelei kumwail, kakehlakai kumwail, kaunsekei kumwail, oh kasarawi [kumwailla].”16

Mehlel pwukat anahne kiheng kitail ehu mohngiong kapw oh kamwakid kitail en pilada idawehn Sahm Nanleng oh Sises Krais. Ahpw pil mohngiong kapw kan kin “kak likamw seli, … kak mwesel sang Koht me [kitail] kin poakohng.”17 Pwehn irehdi mwekid wet, kitail anahne rahn koaros kin medemedewe kisakis kan me kitail alehier oh dahme re elehda. Nanmwarki Benjamin kaweidki, “I men kumwail en tamataman, oh dehr manokehla, duwen eripit en Koht … oh sapwellime kamwahu oh kanengamah ong kumwail.”18 Ma kitail wia met, kitail warohng en iang alehdi kapai kan en nanleng.

Medemedewe kamwahu oh kalahngan kan en Koht kin sewese palingenitail en peik. Eri ni laudlahn materek en palingenitail kin mweidohng kitail en esehla me mehlel kan sang ni manaman en Ngehn Sarawi.19 Met iangahki kadehdeki duwen mehlel en Pwuhk en Mormon, ese me Sises iei Krais, atail Sounkomour oh Soundoar, oh kamehlele me Sapwellime rongamwahuo kapwurpwurdohr ni imwin rahn pwukat.20

Ni atail kin tamataman eripit en Samatail Nanleng oh Sises Krais oh dahme Ira ketin wiahiongehr kitail, kitail sohte pahn isankihlahte, rasehng en Tom eh sohte engmwahukihla mohngiong en Jonathan o. Ni popohl oh wahu, Tom kin tamataman rahn koaros kahpwal me karairaiala eh mouro. Ni atail perenkihda atail ese me kitail kakehr komourla oh pwekpwekda, kitail anahne tamataman me komouro oh pwekpwekdao miehda sang ni pwei lap ehu.21 Kitail kak ahneki popohl ni wahu ni atail esehda me ma sohte Sises Krais, kitail melahr ahpw pwehki Ih kitail kak ale kisakis keieu laud me Sahm Nanleng kak ketkihda.22 Mehlel, wahu wet kin elehiong kitail en paieki inou en “mour soutuk nan mour wet” oh kedekede ale “mour soutuk … pil popohl poatopoat” nan mour kohkohdo.23

Ma kitail pahn kin medewe kamwahu kan en Samatail Nanleng oh Sises Krais, atail kin liki Ira kin wie lalaudla. Atail kapakap kan kin wekila pwehki kitail ese me Koht iei atail Pahpa oh kitail wia Sapwellime seri kei. Kitail sohte kin peki en wekidohng kitail Kupwure ahpw kitail en kapwaiada Kupwure oh koledihong kitail kapai kan me E kupwurki ketkihong kitail, ma kitail kin peki.24 Kitail kin ahniki pepehm en karakarahkala, mwakelekella, oh ineng en poadidihte oh duwehla Krais.25 Wekdekla pwukat kin kahrehda atail warohng kapai kan en nanleng.

Kasawiada me mehkoaros mwahu kin pwilsang Sises Krais, kitail pahn mengeiki ehukihong mehteikan atail pwoson.26 Kitail pahn ahneki eimah ansou me kitail kin sohpai doadoahk oh ire apwal kan.27 Kitail pahn katengehdi atail koasondi en kolokol atail inou kan me kitail wiadahr en idawehn Sounkomouro.28 Kitail pahn audaudkihda limpoak en Koht, men sewese aramas me mih nan kahpwal ni sohte peikasal, poakohng neitail serihkan oh kakairirailda ni pwung, kolokol mahkpen dipatail kan, oh kalap ahneki popohl.29 Mepwukat iei wahn atail tamataman duwen kamwahu oh kalahngan en Koht.

Sounkomouro kaperki me “Sohte aramas kin kahngiengiada Koht, de sohte sapwellime engieng kin doke, likin irail akan me sohte kin kasalehda lipwen limme nan mehkoaros.”30 I sohte medmedewe me Koht kin ketin engiengkihda atail manokehla Ih. Ihte, I medmedewe me E kin ketin inenen pahtoukihla. E ketin mwahngi me kitail kin pein kasohrehsang kitail ansou mwahu en karaniala Ih ni atail tamataman Ih oh Sapwellime kamwahu kan. Kitail eri katiasang Kauno Eh pahn karanih kitaila oh kapai kan me E ketin inoukidahr.31

I lukei kumwail en tamataman rahn koaros duwen eripit en Sahm Nanleng oh Sises Krais oh mehkan me Ira ketin wiahiongehr kumwail. Amwail kin medemedewe Kamwahupara kan en kin katengehdi amwail mohngiong saruwaru kan ong Ira.32 Douloali Sapwellimara limpoak, oh kumwail pahn kapaikihda ngehn peik oh duwehla Krais. Medemedewe Sapwellime karasaras pahn sewesei kumwail “pwoson lel ni imwi,” lao kumwail “lel nanleng” pwehn “kousonla rehn Koht ni popohl sohte imwi.”33

Samatail Nanleng, ketin idi Sapwellime Ieroso, mahsani, “Rong Ih!”34 Ni amwail idawehn mahsen pwuko oh rong Ih, ni popohl oh wahu, Sounkomouro ketin kupwurki kapwungla dahme kumwail sohte kak kapwungala, E ketin kupwurki kamwahuiala ohla me kumwail sohte kak kamwahuiala, E ketin kupwurki kamwahula dahme olahr kan;35 ketin pwainla sapairair koaros me wiawihong kumwail;36oh E ketin kupwurki kakehlakahda mohngiong ohla koaros.37

Ni ei kin medewe kisakis kan sang Samatail Nanleng oh sang Sises Krais, I diaradahr Sapwellimara limpoak poatopoat oh Sapwellimara sapan mwuladek ong sapwellimen Sahm Nanleng seri koaros.38 Kamarain wet wekidiehla, oh e pil pahn kak wekid komwihla. Ni mwaren Sises Krais, ahmen.

Nting