Te Ota e Reitaki ma te Ota
Ngkana ti kakorakora ara onimaki iroun Kristo, ti karekea te ota ni karikirakei ara baire ni karokoa e kamauna te ro ni kabane are a na ikotaki ni katobibira.
Tariu ao mwaaneu aika a tangiraki, I kimwareirei ma ngkami n Tabatin te Itita aei n iangoa te ota ae kamiimi are e kaota n te aonaaba ni Mangautin ara Uea ao ara Tia Kamaiu, Iesu Kristo.
N tain Ana mwakuri n te maiu ae mamate, e taku Iesu, “Otan te aba Ngai: ane irai ao e na bon aki nakonako n te ro, ma e na karekea te ota ni kamaiu.”1 Tamnein Kristo “e mena ni bwaai ni kabane, [ao] are e anga maiuna nakon bwaai ni kabane.”2 E tokanikai iaon te roo ke are ti na katobibiaki iai.
Ririki aika a nako, n ukoran te kakukurei, ngai ma natiu mwaane aika uoman ti raoniia kurubu n Ataeinmwane nakon Moaning Cavern, are e aranaki iai ibukina bwa n te taina ao ko na ongo te bwanaa ae okioki ae nako mai wiina. Te cavern bon te nangananga ni bwaa are e uki ae 180 te buuti nanona (55 m) ae rokiaki man rietaata, te kabanea ni bubura n nangananga i California.
Bon tii uoua te kawai nako naano: te kaintamwarake ae miron ae kamweneaua raoi ke n toka n te roobu nako aontano; Ngai ma natiu ti rinea te toka n te roobu. E nako moa natiu te mwaane are e ikawai inanon are ngai ma natiu are temanna iai bukin nakora n te kabane bwa ti aonga ni kaai n ruorikaaki.
Imwiin tian tuangakira ao kamanoara irouia ara taan kairiira ni maneauara nakon te robu are e matoatoa, ti tinetine rikaaki ni karokoa a tei waera iaon te kaintoka ao a oki nanora, are aio te kabanea n tabo n rairaki, ao te kabanea n tabo ike ti a kona n noora te oota mai matan te nanganganga.
Kawaira rikaaki are imwiina nakon te nangananga ae rangi n rietata ao n rababa are e kona ni kabwauta te Statue of Liberty n ae bwanin. Ikanne ao ti a katiobaeaki ni minomino ni kararau ngkai matara a tibwa rinanon te rootongitong. Ngkai ti reitinako n ruo nako naano, ranenean te oota man te iti e a kaota te oo ae kamiimi n urana ni kaota nakon tabukin te nangananga.
N akean te kauring, e a bon karina naba ni mate te taura. N tei iaon maruan te roo, ti kabwautaki n te rootongitong ae korakora are ti aki konaa n noori baira iaon te roobu imatara. Te bwanaa ae e wewete n takarua, “Tamau, Tamau, ko mena ikanne?”
“I mena ikai, Natiu; I mena ikai,” I kaeka.
Te ota are e a bon karina naba ni bua e baireaki bwa n akean te iti, rootongitongin te nangananga e bon kangaanga aron kabwarabwaraana. E tokanikai; ti “namakina” te rootongitong. Ngke a manga maiu taian taura, e a taenikai te rootongitong, ngkai e bon riai n taenikai te rootongitong, e ngae ngke nakon te ota ae memeere otana. Ngai ma natiu mwaane ti a tiku ma ara ururing n te rootongitong ae ti bon tuai man nonoria i nanon maiura, te kakaitau ae bati ibukin te ota ae ti aki kona ni mwaninga, ao te kakoaua bwa ti aki kona ni maroa inanon te ro.
Ruora rikaaki nakon te nangananga n aanga tabeua ti te arona ma mwanangara rinanon te maiu ae mamate. Ti maenako man otan karawa ae kamiimi ao n ruorikaaki rinanon te rabuna ni mwamwaninga nakon te aonaaba ae rootongitong. E aki katukuira Tamara are i Karawa nakon te rootongitong ma e berita nakoira n te ota ibukin mwanangara rinanon Natina, Iesu Kristo.
Ti ataia bwa ootan tai e kakawaki nakon maiu ni kabane iaon te aonaaba. Ae titebo kakawakina nakon maiun tamneira are e roko mairoun ara Tia Kamaiu. N ana tangira ae kororaoi, te Atua e anga Otan Kristo nakoia aomata ni kabane “ake a roko nakon te aonnaba”3 bwa aonga n “ataa te raoiroi man te buakaka”4 ao n anganaki te wirikiriki “ni karaoan te raoiroi n aki toki.”5 Te ota anne, are e bon kaotia i bon irouna rinanon te bwai are ti aki toki n aranna bwa mataniwiin nanora, e anoanoira bwa ti na mwakuri ao n tamaroa riki, n riki bwa ngaira te kabanea n tamaroa.
Ngkana ti kakorakora ara onimaki iroun Kristo, ti na karekea te ota ni karikirakei ara baire ni karokoa e kamauna te ro ni kabane are a na ikotaki ni katobibira. “Bwa ane mai iroun te Atua e bon oota; ao ane e karekea te oota, ao n reitinako i nanon te Atua, e na karekea riki te oota; ao te oota anne e rikirake ootana ma n oota riki ni karokoa te bong ae kororaoi.”6
Otan Kristo e katauraoira bwa ti na karekea ana ibuobuoki mwaakan te Tamnei ae Raoiroi, are bon “anaakin te nano ni mwaakan te Atua … ibukin koauan te euangkerio.”7 Te kateniman n atuu n Atua, te Tamnei ae Raoiroi “bon te aomata ae te Tamnei.”8 Moan korakoran te ota are e anganiko Tamara are i Karawa n te maiu ae mamate e roko mairoun te Tamnei ae Raoiroi, are mwaakana “e na kaotaa am iango, [ao] are e na kaona tamneim ma te kukurei.”9
N Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira, rinanon te kariaia n te nakoanibonga ae e a tia ni kaokaki, kam bwabetitoaki man te kateboaki iaan te ran ibukin kamaunaan bure. Ngkanne a katokaaki baai iaomi ao te bwai ae kamiimi aei, “te bwaintituaraoi ae aki kona ni kabwarabwaraki”10 te Tamnei ae Raoiroi are e katokaaki iaomi.
Imwiin te tai anne, ngkana nanom ao am mwakuri a boboto iaon kawain te berita, te Tamnei ae Raoiroi, kanga te ota inanom, e na kaota ao ni kakoaua ibukin te koaua,11 kauring ibukin kangaanga, karaunano12 ao ni kaitiaka,13 ao ni katauraoa te rau14 nakon tamneimi.
Ibukina ngkai “te ota e reitaki ma te ota,”15 teimatoan ana iraorao te Tamnei ae Raoi e na kairiko ni karaoi rinerine ake a na kataia ni kateimatoako inanon te ota; ni kaitaraana, rinerine ake ko karaoi n akea mwaakan te Tamnei ae Raoiroi e na kataia ni kairiko nakon te nuu ao te rootongitong. E reirei Unimwaane Robert D. Hales, “Ngkana iai te ota, e konaaki te rootongitong ao e mauna. … Ngkana iai otan te Tamnei ae Raoiroi, e na mauna te rootongitong mairoun Tatan.”16
N na taekinna bwa, tao, aio te tai n titirakiniko i bon iroum: Iai te ota anne inanon maiu? Ngkana akea, nningai te kabanea n tai ae e reke Irou?
N aron otan taai ngkai ni katoa bong n teboteboka te aonaaba ni kabooua ao ni kateimatoa te maiu, ni katoa bong ko kona ni kaotamwaaka te ota anne ngkana ko rineia bwa ko na Iriiria—Iesu Kristo.
Kaotin te riringa e karakaaki riki ni katoa te tai are ko ukoukora te Atua inanon te tataro, kamatebwai koroboki aika tabu n “ongo Irouna”;17 mwakuriia te kairi ao te kaotioti mairouia ara burabeti; ao ongeaaba ao kawakin tuua n “nakonako i nanon ana otenanti te Uea.”18
Ko na kaoa otan taai nakon tamneim ao te rau nakon maium ni katoa taim am rairannano. Ngkai ko anaa te toa ni katoa wiiki ni katoka aran te Tia Kamaiu iaom, n ururingnga n taainako ao ni kawakin Ana tua, Otana e na otamwaaka inanom.
Iai otan taai inanon tamneim ni katoa te tai are ko tibwa iai te euangkerio ao ni kaota am koaua. Ni katoa tai ngke kam beku imarenami n aron are E karaoia te Tia Kamaiu, kam namakina ana tangira inanomi. Otan Tamara are i Karawa n taainako ao e memena inanon Ana tembora ae tabu ao iaoia ni kabane ake a roroko inanon ana auti te Uea. Otana ane e mena inanom e katamaroaki ma am mwakuri n akoi, taotaonakinnano, kabwarabure, ao te tangira ae kororaoi, ao e bon kaotia ni moamoam ae kukurei. N te anga teuana, ti nakonako inanon nuun te mate ni waekoa n un ke ni waeremwe ni kabwarai buure. “Ngkana ko kateimatoa moam nakon otan taai, akea a na anga te nuu bwa e na bwaka iakuum.”19
Ngkai ko maiu ni karinea ana iraorao te Tamnei ae Raoiroi, ni koauana ko “karikirakea am konabwai n tamnei ni karekei kaotioti.”20
Te maiu e uoti kangaanga ao bwaai aika a tuuka te rikirake, ao ti bon riai ni bane ni kaitarai boong aika a bubuaka ma angibuaka. Rinanon bwaai ni kabane, ngkana ti “kariaia te Atua bwa boton ara iango inanon maiura,”21 otan te Tamnei ae Raoiroi e kaotia bwa iai bukin maiura ao nanon kataakira, ao n tokina a na biitira nakon ae tamaroa, aomata aika a bwanin aia onimaki n teimatoa ma te kaantaninga ae kororaoi inanon Kristo, n ataia bwa e mena te Atua irarikira n ara bong aika a karawawata. Ngkai e reirei Beretitenti Russell M. Nelson, “Te rootongitong ae rikirake ae raonaki ma te karawawaataki e karakaa riki otan Iesu Kristo bwa e na otamwaaka riki.”22
Iai taai inanon maiura aika a kona ni kairiira nakon taabo aika aki kantaningaaki ao n aki tangiraki. Ngkana te bure e kairiko nako ikekei, kitana te rootongitong ao moanna mangkai ni karokoko ma te nanorinano nakon Tamam are i Karawa ma te nano ae uruaki ao te tamnei ae raraoma ao raira nanom. E na ongo ami tataro are e nako mai inanomi. Ma te ninikoria n te bong aei, “Kaaningkami [Mangaia] ao [E] na kaaningkami;.”23 Kam aki kona n riaon te mwaaka ni kamaiuaki n ana Mwakuri ni Kamaiu Iesu Kristo.
I roko mairouia au karo aika a tamaroa ao man kakaonimaki ake a kaeka nakon Otan Iesu Kristo ao Ana euangkerio, ao e kakabwaiaki maiuia ao te roro ake a tia n toua mwiiia n aia kakaonimaki ni maiuia n tamnei. E aki toki tamau n tataekina taekan tamana, Milo T Dyches, ao n tibwaia bwa e kanga ana onimaki iroun te Atua n riki bwa te ota nakoina ni ngaina ao ni bong. Tibuu ngaia te tia tararua te buakonikai ae e bubura ao e aki toki ni mwamwananga ni bon ti ngaia ribuakon maunga, ni katuka mwiokon maiuna n akea te titiraki nakon ana kairiri ao ana tararua te Atua.
N tain bwakan baanikai, tibu bon ti ngaia ni mena i taubukin maunga. E a roko tain te kamwaitoro ngke e a toka iaon ana aoti are e mamate nanona irouna, old Prince, ao e a tokaria ni mwananga nakon te tabo ni koro kai ibukin kanakoan kuniia ao anaan abwakiia ao n taoaki n riki bwa te kai.
Ngke e a bwaka taai, e katiaa tabena ao e a eweka bwaona ni mwananga. Mai ikanne, te kabuebue e a tia ni bwaka, ao kakamakun te mwaitoro ao buakan ma rongoaan te tinoo e a katobibia te maunga. N akean te ota ke te kawai are e na kairia, e a raira Prince nakon te kawai are e taku bwa e na ko na ni kaokiia nakon ana tabo te tia tararua buakonikai.
Imwiin mwanangaia te maaire inanon te roo, E a karaurau Prince, imwiina e tei. E a kairoroa tibu Prince bwa e na mwananganako, ma e a rawa te aoti. N rabunaki aia taratara n te tinoo are e a rabuniia, e ataia tibu e a kainnanoa ana buoka te Atua. N aron ae e a tia ni kakaraoia inanon maiuna, ma te nanorinano ”[e bubuti] n te onimaki, n aki ngurengure.”24 Te bwanaa ae uarereke man maaraara e kaeka, “Milo, kamaraua atuun Prince.” E ongotaeka tiibu, ao inanon kamarauan n atuuna, e rairaki ni kaaitara are iterana Prince ao n eweewenako nakon te kawai ae e kaokoro. Tabeua te aoa imwiina, e tei Prince ao man karuoa atuuna. Rinanon te tinoo ae e korakora, e nooria tibu bwa a roko ma te kamanoaki ni mataroan ana tabo te tia kawakina te buakonikai.
Ma taai n te moaningabong, tibu e a manga touamwiin mwanekan Prince inanon te tinoo. E rawea ikena ngke e kunea bwa te tabo are e kamaraua iai atuun Prince: ai bon etan kabwateten te maunga, ike teuana riki te mwaneka ao a tia ni kiba nakon mateia te aoti ao te tia kabutia nako aon riribwaa iaaia.
Ae e boboto iaon te taneiai anne ao tabeua riki, e reirei Tibu te unimwaane, “Raom ae te kabanea n tamaroa ao ni korakora bon Tamam are i Karawa.” Ngke tamau e karakina ana karaki tibu te unimwaane, I uringnga bwa e na bae n anaa taekan korobki aika tabu:
“Ko na onimakina Iehova n nanom ni kabanea; ao tai mwiokoa oin am ataibwai.
“Ko na ataia n nakonakom ni kabane, ao e na kaeti kawaim.”25
I kakoaua bwa Iesu Kristo bon te ota ae akea tokina are e “ota i buakon te ro.”26 Akea te ro ae na kona ni kamaunaa, katoka, ni konaa aon, ke ni kataenikaia te ota anne. Tamara are i Karawa e anganiira te ota anne n akea boona. Kam aki maroaa. E ongo ao e kaekai tataro ni kabane. E “weteingkami man te ro nakon ana ota ae kamimi.”27 Ngkana kam titiraki, “Tamau, Tamau, ko mena ikanne?” E na kaeka n taainako, “I mena ikai, natiu; I bon mena ikai.”
I kakoaua bwa Iesu Kristo e kakoroa nanon ana babaire Tamara are i Karawa ngkai ara Tia Kamaiu ao te Tia Kabooi Maiura;28 Boni ngaia otara, maiura, ao kawaira. Otana e na aki roo,29 Mimitongina e aki kona n toki, Ana tangira ibukim akea tokina, ngkoananoa, n te bong aei, ao n aki totoki. N aran Iesu Kristo, amen.