2005
Jisu Karisito— na Turaga ni Veivakabulai
Noveba 2005


Jisu Karisito— na Turaga ni Veivakabulai

Na vakabauta, na veivutuni, papitaiso, na ivakadinadina kei na saumaki mai e tudei, ena kauta mai na kaukauwa ni Nona veivakabulai na Turaga.

Kemuni na wekaqu lomani, au vagoleya yani vei kemuni yadua na loloma kei na veikidavaki. Mai vei ira na Veitacini iliuliu, au vakaraitaka yani na vakavinavinaka ena vuku ni nomuni vinaka, na nomuni veicakacaka ni yalovinaka e vuqa, na nomuni masu kei na nomuni veitokoni ki na neimami bula. Na neimami bolebole e vaka na nomuni. Eda dau sotava na yaluma ka vakararawataki, eda sotava na tauvimate kei na mate. Ena loma ni veigauna ca kei na veigauna vinaka, e namaka vei keda yadua na Turaga me da vosota me yacova na ivakataotioti. Ni da toso vata tiko ki liu ena Nona cakacaka tabu, era kila na Veitacini iliuliu na kena bibi na nomuni vakasama vakavinaka, ka dau soli ena yalololoma ka ciqomi ena vakavinavinaka. Keimami lomani kemuni ka dau masulaki kemuni, me vaka na nomuni masulaki keimami.

Au vakaraitaka na vakavinavinaka e vakatabakidua vua na Turaga ko Jisu Karisito. Au vakavinavinaka ena vuku ni nona yalovinaka kei na loloma, na Nona veisureti raraba me da lako yani Vua.1 Au qoroqoro ena Nona kaukauwa sega ni vakatauvatani rawa ni veivakabulai. Au vakadinadinataka ni o Jisu Karisito na Turaga ni Veivakabulai. Oqo e dua vei ira na vuqa na isolisoli ka lewe tu ni Nona bula sega ni vakatauvatani rawa.

Ko Jisu na Karisito, na Mesaia, na Luve ni Kalou, na Dauveibuli, na Jiova cecere, na Imanueli sa yalataki tu, na noda iVakabula ka Duveivueti dauveisorovaki, na noda dautataro vua na Tamana, na noda iVakaraitaki cecere. Ena dua na siga eda na tucake kina e Matana me noda Turaganilewa dodonu ka sinai ena loloma.2

Na Cakamana ni Veivakabulai

Me vaka ni Turaga ni Veivakabulai, a vakaroti ira na Nona itokani ko Jisu me ra “lako ka tukuna … na veika drau sa raica ka rogoca; ni ra sa rai na mataboko, sa lako na lokiloki, sa vakasavasavataki na vukavuka, sa rogo na didivara, [ka] sa vakaturi cake tale na mate.”3

Na ivola i Maciu,4 Marika,5 Luke,6 kei Joni7 era tukuna vakavuqa ni sa lako voli ko Jisu ka vunautaka na kosipeli ka vakabula na veimataqali mate kecega.

Ena nona rairai na Dauveivueti sa Vakaturi cake mai na mate vei ira na tamata mai Amerika ena gauna e liu, e a veisureti ena yalololoma vei ira era sa “kune rarawa ena veimataqali mate kecega”8 me ra lako mai Vua ka vakabulai.

E vakasakiti, ni a soli na nona veivakadonui vakalou me ra vakabulai kina na tauimate vei ira na matabete bula kilikili ena veitabagauna taumada9 ka vakakina ena veigauna e muri oqo ni sa vakalesu mai na Nona kosipeli ena kena taucoko.10

Na Yaga ni Masu ena Veivakabulai

Eda na rawa talega ni yacova yani na Nona kaukauwa ni veivakabulai ena masumasu. Au na sega ni guilecava rawa e dua na ka keirau a sotava kei Sisita Nelson ena rauta ni tolusagavulu na yabaki sa oti vata kei Peresitedi Spencer W. Kimball kei Camilla na nona daulomani. Keitou a tiko mai Hamilton e Niu Siladi, ena dua na koniferedi levu vata kei ira na Yalododonu. Au se bera ni Vakaitutu Raraba ena gauna ko ya. Au a sureti meu laki vakaitavi ena soqoni oqori kei na veisoqoni tale eso ka tautauvata kaya ena veiyanuyanu ena Yatu Pasifika, niu veiqaravi voli vaka-Peresitedi Raraba ni Wilivola ni Sigatabu. Me vaka niu vuniwai ni qaravi ni bula, au dau qaravi rau voli ko Peresitedi kei Sisita Kimball ena vuqa na yabaki. Au kilai rau ruarua vakavinaka—e loma e taudaku talega.

E a vakarautaki mai vei ira na itabagone ni Lotu e kea, me baleta na koniferedi oqo e dua na parokaramu ni itovo vakavanua. E kalouca ni rau a tauvimate bibi ruarua o Peresitedi kei Sisita Kimball, erau tauvi matetaka ruarua. Ni soli oti vei rau na veivakalougatataki vakabete, erau a laki vakacegu tiko ena nona itikotiko na peresitedi ni Valetabu e Niu Siladi ka toka voleka ga. E a kerei Peresitedi N. Eldon Tanner na nona daunivakasala, o Peresitedi Kimball, me laki vakatulewa ena soqo ni itovo vakavanua o ya ka me kere veivosoti ena vukudrau ko Peresitedi kei Sisita Kimball.

E a gole o Sisita Nelson vata kei rau o Peresitedi kei Sisita Tanner kei ira na iliuliu tale eso ki na soqo, ka keirau mai vakatawai rau toka yani na neirau itokani tauvi matetaka vata kei Baraca D. Arthur Haycock, na sekeriteri nei Peresitedi Kimball.

Ni moce koto o Peresitedi Kimball, au a wilivola lo toka ga ena nona rumu. E yadra mai vakasauri o Peresitedi Kimball. E taro mai ka vaka, “Baraca Nelson, na gauna cava e dodonu me tekivu kina na parokaramu ena yakavi nikua?”

“Ena vitu na kaloko, Peresitedi Kimball.”

“Sa vica na kaloko oqo?”

“Sa voleka sara tu ga na vitu,” Au sauma yani.

E qai kaya mai vakatotolo o Peresitedi Kimball: “Tukuna vei Sisita Kimball me keirau lako!”

Au raica na katakata nei Peresitedi Kimball. E tu vinaka tu! Au taura na katakata nei Sisita Kimball. E tu vinaka talega!

Erau a vakaisulu vakatotolo ka vodo ena dua na motoka. Keitou a draivataki yani ki na rara ni qito ena Koronivuli ni Lotu e Niu Siladi. Ni curu yani ki lomanibai na motoka, a rogo e dua na domo ni kaila ena gauna vata oqori. E dua na ka vakidacala! Ni keitou sa laki dabe, au qai tarogi Sisita Nelson me baleta na rorogo vakasauri o ya. E qai kaya ni gauna e tekivutaka kina o Peresitedi Tanner na soqoni, e a kere veivosoti ena vukudrau ko Peresitedi kei Sisita Kimball ena vuku ni tauvimate. E a qai kacivi e dua vei ira na itabagone ni Niu Siladdi me masu.

Ena vakabauta levu, a cabora kina e dua na masu, ka vakamacalataka o Sisita Nelson ni vaka e sa rui balavu, ia e dua na masu qaqa. A vakaoqo na nona masu: “Oi keimami na le 3,000 na itabagone ni Niu Siladi oqo. Keimami soqoni eke, ni keimami sa vakavakarau tu mai ena loma ni ono na vula me keimami lagasere ka meke vua na Nomuni parofita. E rawa beka ni ko ni vakabulai koya ka kauti koya mai ki ke!” Ni cavuti oti na “emeni,” sa curu yani ki loma na motoka erau vodo tiko yani kina o Peresitedi kei Sisita Kimball. Erau a kilai ena gauna vata ga, ka ra qai tabaka na kaila ena reki!11

Au sa vakadinadinataka na kaukauwa ni veivakabulai ni Turaga! Au sa vakadinadinataka na ivakatakila ena kena ciqomi ka rogoci mai vua na Nona parofita bula!

Au kila, ena so na gauna, e vaka me sega ni dau saumi mai eso na noda masu cikecike. Eda dau taroga, “se cava na vuna?” Au kila na mataqali yalo o ya! Au kila na ririko kei na tagi ni gauna vakaoqori. Ia au kila talega ni sega vakadua ni dau vakawaleni na noda masu. E sega vakadua ni sega ni taleitaki na noda vakabauta. Au kila ni nona ivakarau ni rai na Tamada Vakalomalagi vuku e rabailevu vakalevu cake sara mai na noda. Ni da kila tu na noda leqaleqa kei na mosi ni bula oqo, o koya e kila na noda tubu ki na bula tawa oti rawa. Kevaka eda na masu me da kila na Lomana ka soli keda kina, ena vosota kei na yaloqaqa, ena yaco na veivakabulai vakalomalagi ena Nona sala kei na Nona gauna ga.

iKalawa ki na Veivakabulai

Na vu ni veivakararawataki e rawa ni ka vakayalo ka vakayago talega. E nanuma kina o Alama lailai na mosi ni nona ivalavala ca ka nanuma kina me “yali vakadua yani, na yago[na] kei na yalo[na]; io me kakua kina ni kau ki na mata ni Kalou me lewai [ena nona] ivalavala.”12 Ena veigauna vakaoqori, e rawa vakacava ni da vakabulai mai Vua?

E rawa ni taucoko cake na noda veivutuni! E rawa ni taucoko cake na noda saumaki mai! Sa na qai rawa kina vua na “Luve ni iValavala Dodonu”13 me taucoko cake na Nona vakalougatataki keda ena Ligana dau veivakabulai.

Ena veigauna taumada ni Nona veiqaravi ena bula oqo, e a kacivaka kina ko Jisu ni sa talai mai me “vunautaka na sereki vei ira na bobula.”14 Ena veivanua cava ga e vakavulici ira kina e dei koto ga na kena iwalewale e vakayacora. Niu cavuta na Nona vosa ena va na gauna kei na vanua duidui, raica toka na kena iwalewale.

  • Ki vei ira na tamata ena Vanua Tabu, e kaya kina na Turaga “de dua na siga ena rai na matadra, ka kila na lomadra, a ra saumaki mai, ia kau na vakabulai ira.”15

  • Ki vei ira na tamata e Amerika makawa, e a veisureti kina na Turaga sa vakaturi cake mai na mate: “Dou na sega li ni veivutunitaka na nomudou ivalavala ca … ka saumaki ka lesu mai vei au meu vakabulai kemudou.”16

  • Vei ira na iliuliu ni Nona Lotu, e vakavuvulitaka o Koya: “Ia mo dou vakavulici koya ga, ni dou sa sega ni kila de na saumaki mai ka veivutuni ka lako mai vei au ena yalona dina, kau na vakabulai koya.”17

  • E muri, ni sa “caka tale me vinaka na ka kecega,”18 sa qai vakavulica na Parofita o Josefa Simici na Turaga me baleti ira na ivuvu ni lotu: “A ratou na vakatovolei vakavuqa, ka sotava na veika rarawa; ia koi au na turaga au sa lomani iratou tikoga, ia kevaka eratou sa sega ni vakaukauwataka na yalodratou, se domodomoqa vei au, eratou na saumaki mai kau na vakabulai iratou.”19

Na ituvatuva ni Nona iwalewale e duatani. Na vakabauta, na veivutuni, papitaiso, na ivakadinadina kei na saumaki mai e tudei, ena kauta mai na kaukauwa ni Nona veivakabulai na Turaga. Na papitaiso e ivalavala ni veiyalayalati—na ivakatakilakila ni dua na yalayala kei na ka e yalataki. Ena tubu cake na ivakadinadina ni sa solia na Yalo Tabu vei ira era vakasaqara na dina. Na ivakadinadina dina e vakasucuma na vakabauta; e vaqaqacotaka na veivutuni kei na talairawarawa ki na ivakaro ni Kalou. Na ivakadinadina e vakatubura na yalo ni qaravi Kalou kei ira na tamata.20 Na saumaki mai e kena ibalebale me da “vuki muria.”21 Na saumaki mai sai koya na noda vuki tani mai na sala ni vuravura ki na sala ni Turaga ka tiko dei kina. Na saumaki mai e oka kina na veivutuni kei na talairawarawa. Na saumaki mai e kauta mai e dua na veisau levu ni yalo.22 Na saumaki dina sai koya na “sucu tale,”23 ka lako voli ena dua na bula vou.24

Ni da sa saumaki dina mai, eda sa uqeti me da kitaka na ka e vinakata na Turaga me da cakava,25 ka me da vaka na tamata e vinakata ko Koya.26 Na bokoci ni ivalavala ca, ka kauta mai na veivosoti vakalou, ena vakabula na yalo.

Eda na kila vakacava ni da sa saumaki dina mai? Na taro me da vakatarogi kina sa tu ena ivolanikalou. E dua na ivakarau ni ivakatagedegede ni saumaki mai ka gadrevi taumada ni bera na papitaiso.27 E dua tale na ivakarau ni noda lomasoli me da qaravi ira na tani. Ki vei Pita na Nona tisaipeli, e kaya kina na Turaga, “Ia kau sa masulaki iko, me kakua ni malumalumu na nomu vakabauta, ia ni ko sa saumaki tale mo vakataudeitaki ira na wekamu.”28 Na lomasoli ena veiqaravi ka vaqaqacotaki ira na tani e ivakatakilakila ni nona sa vakarau tu e dua me vakabulai.

Na Rabailevu ni Nona Veivakabulai

E kaya ko Joni na Daulomani, “Raica na Lami ni Kalou ko Koya sa kauta tani na nodra ivalavala ca na kai vuravura!”29 Ena kaukauwa cava! Na Turaga ni Veivakabulai ga e rawa ni kauta tani na ivalavala ca ni kai vuravura. E sega ni vakasamataki rawa na noda dinau Vua.

Au se nanuma vinaka toka ga e dua na ka au a sotava ena noqu vosa tiko vei ira e dua na ilawalawa daukaulotu. Niu sa veisureti me ra taro, a qai tucake e dua na cauravou. Ni tonawanawa tu na matana, e taroga mai, “Na cava na vuna e sa rui vakararawataki kina vakalevu ko Jisu?” Au kerea na cauravou daukaulotu oqo me cereka na nona ivolanisere ka cavuqaqataka mai na “Noqu Kalou.” E wilika vakaoqo:

Niu nanuma nona sega ni bureitaka na Luvena, na Kalou,

Talai koya me mai mate, au sega ni kila rawa,

E kauveilatai, colata galugalu noqu icolacola,

Dra ka mate me bokoca noqu ca.30

Au qai kerea tale na daukaulotu oqo me wiliwili mai na “Reverently and Meekly Now.” E vakaciriloloma toka na veivosa oqo baleta ni ra a volai me vaka sara ga ni vakamacalataka toka na Turaga na Nona isau ni taro ki na taro sara ga e tarogi yani:

Nanumi au, sa voli e vukumu;

Nanuma veika au sa cakava e vukumu.

Ena noqu dra tuturu me vaka na uca,

Buno ena yaluma ni mosi,

Kei na yagoqu ena kau

Au sa voli e vukumu ga… .

Isa, nanuma veika sa yaco

Me rawai na ivalavala ca.

Ena kauveilatai e Kalivari

Au sa mate e vukumu.31

A vakararawataki vakalevu ko Jisu baleta ni a lomani keda vakalevu! E vinakata o Koya me da veivutuni ka saumaki mai, me rawa kina ni taucoko na Nona vakabulai keda.

Ni sa yaco vei keda na veivakatovolei dredre,32 sa kena gauna me da vakatitobutaka na noda vakabauta na Kalou, me da cakacaka vakaukauwa, ka veiqaravi vei ira na tani. Ena qai vakabula na yaloda sa mavoa. Ena solia vei keda na sautu ni bula yadua33 kei na vakacegu.34 Na veisolisoli cecere oqori ena sega ni vakarusai, ena sega sara mada ga ni mate.

Na Tucaketale—Na iValavala ni Veivakabulai Cecere Duadua

Na isolisoli ni tucaketale sa Nona ivalavala cecere duadua ni veivakabulai na Turaga. Eda vakavinavinaka kina Vua, ni na vakalesui na yago kece sara ki na kena itutu dodonu ka uasivi sara.35 Eda vakavinavinaka Vua, ni sega ni dua na ituvaki ni bula sa sega kina na inuinui. Eda vakavinavinaka Vua, ni sa tu mai liu na veisiga vivinaka, eke ka vakakina ni oti eke. Sa waraki keda tu na veisiga vinaka, eke ka vakakina ni oti eke. Sa waraki keda yadua na marau dina—ena yasa kadua ni rarawa.

Au vakadinadinataka ni bula na Kalou, ni Karisito ko Jisu—Na Turaga ni Veivakabulai—ena yaca tabu i Jisu Karisito, emeni.

iVakamacala

  1. Raica Maciu 11:28–30. Sa dina sara, e rawarawa na Nona ivua, ka mamada na Nona icolacola.

  2. Raica Russell M. Nelson, “Jesus the Christ, Our Master and More,” Liaona, Epe. 2000, 4–17.

  3. Luke 7:22.

  4. Raica Maciu 4:23; 8:1–3, 5–13, 16–17; 9:1–8, 32–35; 12:15; 14:14, 34–36; 15:29–31.

  5. Raica Marika 1:32–34, 40–45; 2:1–12; 6:53–56; 7:31–37.

  6. Raica Luke 4:40–41; 5:12–15, 17–26; 7:1–10; 11:14; 22:50–51.

  7. Raica Joni 4:46–53.

  8. 3 Nifai 17:7.

  9. Raica Maciu 10:5–8; Marika 16:17; Luke 10:17; 4 Nifai 1:5.

  10. Raica V&V 84:65–70.

  11. Raica Spencer J. Condie, Russell M. Nelson: Father, Surgeon, Apostle (2003), 172–74.

  12. Alama 36:15.

  13. 3 Nifai 25:2; raica talega Malakai 4:2.

  14. Luke 4:18; raica talega Aisea 61:1.

  15. Maciu 13:15; raica talega Aisea 6:10; Joni 12:40; Cakacaka 28:27.

  16. 3 Nifai 9:13.

  17. 3 Nifai 18:32.

  18. Cakacaka 3:21.

  19. V&V 112:13; raica talega V&V 124:104.

  20. Ka muria tiko na ivakaro cecere e rua:“Mo lomani Jiova na nomu Kalou ena lomamu taucoko, kei na yalomu taucoko, kei na nomu kaukauwa taucoko, kei na nomu nanuma kecega, kei na kai nomu me vakataki iko” (Luke 10:27).

  21. Na Saumaki mai e vu mai na rua na tinani vosa vaka-Latina: con, kena ibalebale “vata kei,” kei na vertere, kena ibalebale “me vuki.”

  22. Raica Mosaia 5:2; Alama 5:12–14.

  23. Raica Joni 3:3–7; 1 Pita 1:23; Mosaia 27:24–26; Alama 5:49; 7:14; Mosese 6:59; iVakadewa i Josefa Simici, iVakatekivu 6:62.

  24. Raica Roma 6:3–4.

  25. Raica Mosaia 5:2–5.

  26. Raica 3 Nifai 27:21, 27.

  27. Raica V&V 20:37; Mosaia 18:10.

  28. Luke 22:32.

  29. iVakadewa i Josefa Simici, Joni 1:29.

  30. Serenilotu, naba 86; raica talega Same 8:3–9; 9:1–2; Mosaia 4:5–13.

  31. Serenilotu, naba 185; raica talega V&V 19:16–19; 45:3–5.

  32. Raica “Ko a Masu Li?” Serenilotu, naba 140 tikina e 3.

  33. Raica Joni 14:27.

  34. Raica Aisea 40:1; Joni 14:16–17, 26.

  35. Raica Alama 11:43; 40:23.

Tabaka