iLakolako ki na Vanua e Cecere Cake

Elder Joseph B. Wirthlin

Ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua

E tu e matada e dua na digidigi. E rawa ni da vakanuinui ga ki na noda kaukauwa, se e rawa ni da lako ki na vanua e cecere cake, ka lako mai vei Karisito.

Ena ika 26 ni Tiseba, 2004, e a kuretaka kina na veibaravi kei Indonesia e dua na uneune, a tubu kina na ualoka ka vakamatea e sivia ni 200,000 na tamata. Sa dua na leqa rerevaki. Ena dua ga na siga, sa veisautaki e milioni na bula.

Ia e dua na ilawalawa tamata, e dina ga ni sa vakarusai na nodra koro, a sega ni dua bulu vei ira me mavoa se mate.

Na vuna?

Era kila ni sa vakarau cabe na ualoka.

O ira na kai Moken era vakoro tu ena veiyanuyanu eso ena baravi kei Thailand vata kei Burma (Myanmar). Era gonedau, ka ivurevure ni nodra bula na waitui. Ena loma ni drau se udolu na yabaki, era sa vulica mai kina na tubudra na veika me baleta na wasawasa, ka ra qai vakadewataka sobu vei ira na luvedra na veika era kila.

E dua na ka bibi, era dau qarauna vinaka me ra vakavulica sai koya na veika me ra cakava ni sa lutu sobu na waitui. Me vaka na ka era vakabauta, ni sa yaco oqori, sa na voleka sara mai—na “Laboon”—e dua na ua ka dau kani ira na tamata.

Ni ra raica na qase ena koro na ivakatakilakila rerevaki o ya, era kailavaka vei ira kece na tamata me ra dro ki na veivanua cecere.

Era a sega ni vakarorogo kece kina na tamata.

E kaya e dua na gonedau qase, “e sega ni dua vei ira na gone me vakabauti au.” Na luvena goneyalewa sara mada ga e kaya vua ni tamata lasulasu. Ia e sega ni via soro na kena turaga oqori me yacova ni ra sa lako kece ki na vanua cecere.¹

Era kalougata na kai Moken ni a tiko e dua e tudei tu ena nona vakabauta ka vakasalataki ira ena veika ena muri mai. Era kalougata na lewe ni koro ni ra a vakarorogo. Kevaka beka a sega, ke ra a rusa.

A vola na parofita o Nifai na leqa levu ena nona gauna, na kena vakarusai ko Jerusalemi. “Era na rusa e dua na itabatamata vei ira na Jiu me vaka na nodra sa vakarusai na veitabatamata e vuqa, ena vuku ni nodra caka ca; ia ni bera na nodra vakarusai, era a sa tukuna e liu vei ira ko ira na parofita ni Turaga.”²

Me tekivu mai na gauna i Atama, sa dau vosa na Turaga vei ira na Nona parofita, e dina ni dau duidui na nona itukutuku me sota vata kei na veika e gadrevi ena kena gauna, e dua na ka e sega ni dau duidui, na ulutaga sega ni veisau: biuta na ivalavala ca, ka lako ki na vanua cecere.

Ni ra rogoca na tamata na nodra vosa na parofita, sa dau vakalougatataki ira na Turaga. Ni ra vakawalena na Nona vosa, sa dau tarava mai na leqa kei na rarawa. E taleva vakavica vei keda na iVola i Momani na kena vakavuvulitaki na lesoni cecere oqo. Ena veidrauna eda wilika kina me baleti ira na a tawana e liu na vanua ko Amerika, ka ra a vakalougatataki ka vakasaututaki mai vua na Turaga ena vuku ni nodra buladodonu. Ia, e vakavuqa ni qai dau vuki me cudru na bula sautu oqori, ka vu mai na nodra “vakaukauwataka na yalodra, ka … guilecava na Turaga na nodra Kalou.”³

E tiko ena bula sautu e dua na ka e dau dreta mai ki tautuba na veika ca e tu vei ira eso na tamata. Ena ivola i Ilamani, eda vulica kina me baleta e dua na ilawalawa Nifai ka ra a vakararawataki ka vakamatei. Eda wilika vakaoqo me baleti ira, “Ia era sa yalodokadoka ni ra sa vutuniyau vakalevu; io era sa vakararawataki ira sa dravudravua, sega ni vakani ira sa viakana, sega ni vakasulumi ira sa luvawale, sabica na baludra na wekadra yalomalumalumu, vakalialia na veika tabu, ka cakitaka na yalo ni parofisai kei na ivakatakilakila.”⁴

Ena sega beka ni vakararawataki ira na veika rarawa oqo “kevaka me ra a sega ni ivalavala ca ka itovo vakasisila.”⁵ Kevaka walega era a rogoca na nodra vosa na parofita ni nodra gauna ka lako ki na veivanua cecere, ke a duatani sara vakalevu na nodra bula.

Na isau tudei ni nodra ivalavala o ira era lako tani mai na nona sala na Turaga sai koya ni ra na biu me ra bula ga ena nodra kaukauwa.⁶ Ni tarai keda tu na katakata ni noda rawa ka eda na nanuma beka ni sa rauta ga na noda kaukauwa, o ira era sa vakararavi ki na kaukauwa vakatamata era na qai kila na kena malumalumu kei na kena sega ni nuitaki.⁷

Me vakaoqo, ko Solomoni, a taumada, na nona talairawarawa vua na Turaga ka rokova na Nona lawa. Ena vuku ni ka oqo, a tiko sautu kina ka vakalougatataki sega walega ena vuku ia ena iyau kei na dokai. Kevaka ena buladodonu tikoga sa yalataka na Turaga ni na, “qai vakataudeitaka na [nona] itikotiko vakaturaga ni nomu matanitu, mo lewa kina vei ira na Isireli ka sega ni mudu.”⁸

Ia ni sa oti na veisiko vakaloma- lagi, ni sa oti mada ga na nona vakalougatataki vakalevu cake mai vei ira kecega na tamata, e a vuki tani ga ko Solomoni mai vua na Turaga. Ena vuku ni ka oqo sa lewa kina na Turaga, me kau tani mai vua na matanitu ka soli vua na nona tamata.⁹

Na yacana na tamata koya ko Jeropoama. Ko Jeropoama e dua na tamata gugumatua mai na mataqali i Ifereimi o koya sa lesia ko Solomoni me cicivaka e dua na iwase ni nona tamata cakacaka.¹⁰

Ena dua na siga, ni lako voli ko Jeropoama, a lako mai vua e dua na parofita ka parofisaitaka vua ni na kauta tani na Turaga na matanitu mai vei Solomoni ka solia e tini vei ira na mataqali e tinikarua kei Isireli vei Jeropoama.

Mai vua na Nona parofita, sa yalataka kina na Turaga vei Jeropoama kevaka ena cakava na ka dodonu, “au na qai tiko vata kei iko, ka tara vei iko na vale dei, me vaka kau a tara vei Tevita, ka soli ira na Isireli vei iko.”¹¹

Sa digitaki Jeropoama na Turaga ka yalataka na veivakalougatataki vakasakiti vua kevaka walega ena talairawarawa ki na ivunau ka lako ki na veivanua cecere. Ni sa mate oti ko Solomoni, sa vakayacori na nona vosa na parofita era sa qai muri Jeropoama e tini mai na tinikarua na mataqali i Isireli.

Sa talairawarawa li vua na Turaga na tui vou oqo ni sa ciqoma na veivakalougatataki oqori?

E ka ni rarawa ni a sega ni vakakina. A vakaduria eso na bulumakau koula ka vakayaloqaqataki ira na nona tamata me ra cuva kina. A tauyavutaka na nona “matabete” ga vakataki koya ena nona digitaki ira ga e vinakata, ka vakatabui ira me ra bete ni veivanua cece-re.¹² Me vakalekalekataki ga, e dina ni a ciqoma na veivakalougatataki cecere mai vua na Turaga, sa qai torocake duadua na nona ca na tui mai vei ira kecega era tu wavoliti koya.¹³ Ena veitabatamata e muri, a yaco ko Jeropoama me ivakatagedegede era dau vakatautauvatataki kina o ira na tui ca kei Isireli.

Ena vuku ni caka ca vakaoqo, sa vuki tani kina mai vei Jeropoama na Turaga. Me isau ni nona caka ca na tui, sa lewa kina na Turaga ni na vakarusai na tui kei ira kece na nona matavuvale me yacova ni sa sega ni vo e dua. E a qai vakayacori taucoko sara na parofisai oqo. Era a vakarusai kece mai na delai vuravura na kawa i Jeropoama.¹⁴

O Solomoni kei Jeropoama erau ivakaraitaki ni iwirini ni veika ca ka dau vakaraitaki vakalevu ena iVola i Momani. Ni ra sa bula dodonu na tamata, sa dau vakasaututaki ira na Turaga. Na bula sautu e dau vakavuqa me basika kina na dokadoka, ia na dokadoka sa dau vu mai kina na ivalavala ca. Na ivalavala ca sa dau vu mai kina na caka ca kei na yalokaukauwa ki na veika vakayalo. Ena qai muria mai ena ilesu ni sala era lakova tiko na rarawa kei na yaluma.

Na ivalavala oqori sa dau yaco vakalevu, sega walega ena nodra bula na tamata ia ena veikoro lelevu, veimatanitu, ka vaka sara talega kina e vuravura. E sega ni rawa ni dau cala na kena yaco mai na isau ni nona vakanadakui na Turaga kei ira na Nona parofita. Ena noda gauna oqo sa veivakasalataki tiko na Turaga ni na basika “na dausiga, na mate dauveitauvi, na tavuki ni vanua kei na kurukuru mai lagi; ia ena tibi na liva ka ra na kila na lewei vuravura ni sa dodoka yani na ligana dauveivunauci na Kalou Kaukauwa.”¹⁵

Sa ka bibi me da kila, ni levu na tamata vinaka era dau vakayavalati ena veika dredre e vakavuna na tamata kei na lewa vakalou. Era a vakacacani na yalododonu taumada ni itabagauna oqo ka vakasevi tani mai na nodra veivale. Eso e yali sara na nodra bula. Ia me vaka ni ra sa vosota oti e vuqa na ka lelevu, era sa tara cake kina e dua na kaukauwa e loma ka sai koya na vakavakarau era gadreva me baleta na cakacaka era vakarau qarava.

Na veika vata oqori e yaco tiko ena noda gauna.

Me vaka ni da sega ni taqomaki mai na veika dredre, sa dodonu me da na vuli mai kina.

Na ivolanikalou e vakaraitaka na isau ni talaidredre, ena gauna vata oqori e vakaraitaka talega na veika e rawa ni yaco kevaka e vakarorogo na tamata vua na Turaga ka muria na Nona ivakasala.

Ena gauna era sa rogoca kina ena koro levu dau ivalavala ca ko Ninive na domo ni veivakasalataki mai vua na parofita ko Jona, era a kaci vakadomoilevu vua na Turaga, veivutuni, ka vakabulai mai na veivakarusai.¹⁶

Ni ra sa ca na tamata ena gauna nei Inoke, sa vakaroti Inoke na Turaga me dolava na gusuna ka vakasalataki ira na tamata me ra gole tani mai na nodra caka ca ka qarava na Turaga na nodra Kalou.

A biuta vakatikitiki o Inoke na nona rere me vaka sa vakaroti kina. A lako voli ena kedra maliwa na tamata ka kaci vakadomoilevu, ka vosa saqata na nodra cakacaka. E kaya vei keda na ivolanikalou “ni ra sa cudruvi koya na tamata kecega.” Era sa veivosakitaka vakaiira “e dua na ka matalia sa yaco ena nodra vanua” kei na dua na “tamata lialia” sa lako voli ena kedra maliwa.¹⁷

E dina ni ra lewe vuqa era sa cudruvi Inoke, era sa vakabauta na nona vosa ko ira sa yalomalumalumu. Era sa biuta laivi na nodra ivalavala ca ka lako ki na veivanua cecere ka ra “sa vakalougatataki kina ena veiulunivanua kei na veivanua cecere kecega me ra vuavuai vinaka.”¹⁸ Vei ira, sa sega ni vakavurea na dokadoka kei na ivalavala ca na bula sautu, sa basika kina na yalololoma kei na buladodonu. “A sa vakatokai ira na nona tamata na Turaga me ra lewei Saioni, ni ra sa yalo vata ka duavata ka ra kitaka na ivalavala dodonu; a sa sega vei ira sa dravudravua.”¹⁹

Ni oti na Nona Tucaketale mai na mate, a lako mai ki Amerika na iVakabula. Ena vuku ni nona veiqaravi vakasakiti, sa vakamalumalumutaki kina na yalodra na tamata. Era sa biuta laivi na nodra ivalavala ca, ka lako yani ki na veivanua cecere. Era vakamareqeta na nona vosa ka segata me ra muria na Nona ivakaraitaki.

Era sa bula dodonu sara ka sa sega kina vei ira na veiqati ka ra sa caka dodonu vei ira vakataki ira. Era veiwasei ena veika era taukena ka ra sa bula sautu kina vakalevu sara.

A tukuni na veika oqo me baleti ira na tamata oqo, ni “ra sa tamata mamarau cake mai vei ira na tamata kecega sa bulia na Kalou.”²⁰

Ena noda gauna e tu talega e matada na mataqali digidigi vakaoqo. E rawa ni da vakanadakuya ena noda yalowai na parofita ni Kalou, ka nuitaka ga na noda kaukauwa, ka, qai tauca na vuana. Se, e rawa ni da toro voleka yani ena yalomatua vua na Turaga ka vakaivotavota ena Nona veivakalougatataki.

E vakamacalataka o Penijamini na Tui na sala ruarua kei na kena isau. E kaya ni o ira era vakanadakuya na Turaga ena,“vakatakilai votu vei ira na nodra cala kei na nodra vakasisila, ka na vakavuna me ra lako tani mai na mata ni Turaga ki na vanua ni rarawa tawamudu.”²¹

Ia ko ira era lako ki na veivanua cecere cake ka muria tikoga na ivakaro ni Kalou, “era na vakalougatataki ena veika vakayago kei na veika vakayalo; ia kevaka era sa yalodina tiko me yacova na ivakataotioti era na curu ki lomalagi ka tiko marau vata kei na Kalou me tawamudu.”²²

Eda na kila vakacava na vanua eda sa mua tiko kina? Ni lako voli e vuravura na iVakabula a kerei me tukuna na ivakaro cecere duadua. E sega ni vakataratutu na Nona kaya, “Mo lomani Jiova na nomu Kalou ena lomamu taucoko, kei na yalomu taucoko, kei na nomu nanuma kecega.

“Ai matai ni vunau oqo ka levu.

“A sa tautauvata na kena ikarua, mo lomana na kai nomu me vaka ko lomani iko.

“Sa vu ni vunau taucoko kei ira na parofita na ivunau e rua oqo.”²³

Ena veitikina oqo, e solia tu kina na Turaga, e dua na ivakarau matata me da kila kina kevaka eda sa muria tiko na sala dodonu. O ira era lako ki na veivanua cecere era lomana na Turaga ena yalodra taucoko. Eda na raica ena nodra bula na ivakaraitaki ni loloma ko ya. Era na vakasaqara na Turaga ena masu ka kerea na Nona Yalo Tabu. Era na vakamalumalumutaki ira ka dolava na yalodra ki na nodra ivakavuvuli na parofita. Era na qarava vakavinaka na nodra itavi ka segata me ra veiqaravi ka sega ni qaravi. Era na tu me ivakadinadina ni Kalou. Era na talairawarawa ki na Nona ivakaro ka tubu me kaukauwa cake ena nodra ivakadinadina me baleta na dina.

Era lomani ira talega na luvena na Tamada Vakalomalagi ka vakaraitaki ena nodra bula na loloma oqori. Era na kauwaitaki ira na tacidra kei na ganedra. Era na veisusu, veiqaravi ka tokoni ira na watidra kei na luvedra. Era na tarai ira cake era tu vakavolivoliti ira, ena loloma kei na yalovinaka. Era na solia vakarawarawa vei ira na tani na veika e nodra. Era na tagi vata kei ira era sa tagi ka vakacegui ira era gadreva tu na vakacegu.²⁴

Na ilakolako oqo ki na veivanua cecere cake sai koya na sala ki na bula vakatisaipeli vua na Turaga, ko Jisu Karisito. Oqo na ilakolako ka na kauti keda lesu ki na bula vakacerecerei vata kei ira na noda matavuvale ena nona iserau na Tamana kei na Luvena. E vakakina, ni noda ilakolako ki na veivanua cecere e okati kina na vale ni Turaga. Ni da lako mai vei Karisito ka lakova na veivanua cecere, eda na gadreva me da dau tiko vakalevu ena Nona valetabu, baleta ni valetabu e ivakaraitaki ni vanua cecere, na veivanua tabu.

Ena veitabagauna kece sara eda sa dau tu kina me da digidigi. E rawa ni da vakanuinui ga ki na noda kaukauwa se e rawa ni da lako ki na veivanua cecere ka lako mai vei Karisito.

Na digidigi yadua e tiko na kena isau.

Na kena isau, sa kena itinitini.

Au vakadinadinataka ni noda Dauveivueti ko Jisu na Karisito, na Luvena bula na Kalou bula. Sa tadola na lomalagi ka sa vakatakila mai na Nona vosa na Tamada Vakalomalagi dauloloma vua na tamata. Sa vakalesui mai ki vuravura na kosipeli mai vua na Parofita ko Josefa Simici. Ena noda gauna oqo sa bula tiko kina e dua na parofita, daurairai, ka dauvakatakila ka sa vakatakila tiko na vosa ni Kalou ki na tamata, ko Peresitedi Gordon B. Hinckley. Sa rorogo vata na domona kei na domo vakaparofita ni veigauna kece sa oti.

“Au sureti kemuni yadua,” sa kaya ko koya, “se vanua cava ga o tiko kina me vaka ni o lewena na lotu oqo, mo tucake e yavamu ka lagata e yalomu e dua na sere qai toso ki liu, ena nomu bulataka na kosipeli, lomana na Turaga, ka tara cake na matanitu. E daru na lakova vata na ilakolako ka maroroya na vakabauta, sa nodaru ivakaukauwa o Koya sa Cecere Sara.”²⁵

Kemuni na taciqu kei na ganequ, eda sa kacivi me da lako ki na veivanua cecere.

E rawa ni da levea na rarawa kei na yaluma ena yaco mai me isau ni talaidredre.

E rawa ni da vakaivotavota ena sautu, na reki, kei na bula tawamudu kevaka eda na muria na nodra vosa na parofita, dau kidava na veivakauqeti ni Yalo Tabu, ka vakasinaita na yaloda ena noda lomana na Tamada Vakalomalagi kei ira na wekada.

Au laiva kina na noqu ivakadinadina ni na vakalougatataki ira era lakova na sala ni bula vakatisaipeli kei na ilakolako ki na veivanua cecere na Turaga, ena yaca i Jisu Karisito, emeni.