E Dodonu mo Sucu Tale
Ena vakabauti Karisito, sa rawa kina ni da vakarautaki vakayalo ka vakasavasavataki mai na noda ivalavala ca, tonidromu ka tonimoce vakabalavu ena Nona kosipeli, savai ka dregati ena Yalo Tabu ni Yalayala.
Na vale au a vakaitikotiko kina ena noqu gauna vakagonetagane e tu volekata na veiloga ni evirikota, na jeri, na pea, kei na vuanikau kana vinaka tale eso. Keitou vakaitikotiko volekata talega na veikiukaba, tomata, kei na veimataqali kakana draudrau.
Niu se gonetagane au dau nanamaki ki na gauna ni tawaikavataki kakana. Au sega ni dau taleitaka na savata na tavaya ni tawakakana se na cakacaka ena loma ni neitou valenikuro katakata. Ia au dau taleitaka na cakacaka vata kei rau na tamaqu kei na tinaqu. Kau dau taleitaka na kania na veika au dau cakava! Au kila niu dau kania e levu cake na vuanikau mai na kena e dau qai tawaikava.
Na vakanananu ni veigauna au dau tiko kina vata kei rau na Tamaqu kei na Tinaqu e valenikuro e dau vakayavalati ena veigauna kece au raica kina e dua na tavaya jeri se na pea e tawaikavataki e vale. Na veilesoni taumada au vulica me baleta na bula vakataki koya kei na bula rawati koya ena gauna ni kena beti ka tawaikavataki na veika keitou teivaka sa vakalougatataki au ena noqu gauna taucoko ni bula. E talei, ni veika rawarawa ga ka dau sotavi e veisiga sa dau basika kina na veigauna bibi ni vuli e dau yaco mai vei keda.
Niu sa tamata bula cake mai au nanuma lesu na veika au dau raica ena loma ni neitou valenikuro ena gauna ni tawaikavataki kakana. Ena mataka nikua au vinakata meu na vosa ena lesoni vakayalo eda rawa ni vulica ena kena veisautaki e dua na kiukaba me pikeli. Au sureta na Yalotabu me tiko vata kei keda ni da vakasamataka na bibi ni veilesoni oqori vei au kei iko ena nodaru lako mai vei Karisito ka sucu vou vakayalo.
Na Kiukaba kei na Pikeli
Na pikeli e dua na kiukaba sa veisautaki ena kena muri e dua na kena icakacaka kei na ikabakaba eso. Na imatai ni ikabakaba ena iwalewale ni kena veisautaki na kiukaba ki na pikeli oya na kena vakarautaki ka vakasavasavataki. Au nanuma na vica vata na auwa ena varada e muri ni neitou vale ena kena kau laivi na kena ibetibeti kei na kena vakasavasavataki na duka mai na kiukaba keitou betia mai. Sa dau vakabibitaka o tinaqu na kena vakarautaki kei na vakasavasavataki ni kiukaba. E tu sara e cake na ivakatagedegede ni savasava e vinakata o koya ka sa dau dikeva sara vakavinaka na noqu cakacaka me vakadeitaka ni sa qaravi vakavinaka na cakacaka bibi oqo.
Na ikalawa e tarava ena iwalewale ni veisau oqo sai koya na kena tonidromu ka tonimoce tu ena wai vakamasima vakalevu me dua na gauna balavu toka. Ni vakarautaki na waimasima, e dau vakayagataka na tinaqu e dua na iwalewale a vulica mai vei Tinana—na iwalewale ka koto na veitikina digitaki kei na kena icakacaka me muri vakamatailalai. Ena qai rawa walega ni vuki me pikeli na kiukaba kevaka ena tonimoce tu vakadua ena waimasima me yacova na gauna yalataki. Na ivalavala oqo ni kena maroroi ena veisautaka na kiukaba me raibasikati ka vaka na ikanakana ni pikeli. Na kena dau vakasuasuataki se toni vagauna ena waimasima ena sega ni yaco kina na veisau e vinakati. Ia ni tonimoce tu vakadua ka vakabalavu ena basika kina na veisau e vinakati.
Na iotioti ni ikalawa ena iwalewale e gadrevi kina na kena dregati na pikeli vinaka ena tavaya sa vakawainimate ka vakasavasavataki tu. Era dau maroroi na pikeli ena tavaya ni kakana, ka ubi tu ena waimasima katakata, ka qai biu ena dua na tavu wai katakata. Me na kau tani na duka taucoko mai na pikeli kei na tavaya me rawa ni taqomaki ka maroroi vinaka kina na kakana. Ni muri vakavinaka na iwalewale oqo, ena maroroi vinaka kina ka taleitaki na pikeli me dua na gauna balavu.
Me vakalekalekataki, ena yaco me pikeli na kiukaba ni sa vakarautaki ka vakasavasavataki, toni ka vakabubu tu ena waimasima, ka maroroi ena dua na tavaya vakawainimate. Na iwalewale oqo e gadreva na gauna ka sega ni rawa ni vakatotolotaki, ka na sega ni rawa ni levei se sega ni caka e dua na kena ikalawa e gadrevi.
E Dua na Veisau e Taucoko
Era sa dau vakavuvulitaka vakawasoma na italai vakadonui ni Turaga ni dua na inaki taumada ni noda mai bula vakayago sai koya me da veisau vakayalo ka vakavinakataki cake ena vuku ni Veisorovaki i Jisu Karisito. E kaya kina ko Alama:
“Kakua ni kurabui ni sa dodonu me sucu tale na tamata kecega, io na tagane kei na yalewa, na veimatanitu, veimataqali, duivosavosa kei na lewe ni veivanua; io me ra sucu tale vua na Kalou, ka saumaki mai na nodra ivalavala vakayago kei na ivalavala ca me ra ivalavala dodonu, a sa vakabulai ira na Kalou, ka yaco me ra luvena;
“O koya sa yaco kina me ra tamata yalovou; ia kevaka era sa sega ni kitaka oqo, era na sega ni rawata na matanitu ni Kalou” (Mosaia 27:25–26).
Eda sa vakaroti me da “lako vei Karisito, ka biuta tani na ivalavala sa sega ni vakalotu mo dou vinaka kina” (Moronai 10:32), sa yaco me “vou na ka kecega” vei Karisito (raica 2 Korinica 5:17), me biu laivi kina na “itovo vakayago” (Mosaia 3:19), ka me da vakila “na cakacaka ni Yalo ni Turaga sa Kaukauwa Sara ki na yaloi keimami, ka keimami sa biuta tani na gagadre ca ka via kitaka tiko ga na ivalavala dodonu” (Mosaia 5:2). Mo ni kila ni veisau e vakamacalataki ena veitikina oqo e qaqa, era sega ni ka lalai—e dua na sucu vou vakayalo kei na veisau cecere ena veika eda vakila ka gadreva, kei na veika eda vakasamataka ka cakava, kei na veika e baleti keda. E ka dina sara, na kosipeli i Jisu Karisito e vakavurea e dua na veisau levu ka tudei ena noda bula ka rawa mai na noda vakararavi ena “nona yalo vinaka, kei na nona loloma kei na nona lomasoli na Mesaia Yalosavasava” (2 Nifai 2:8). Ni da digitaka me da muria na iVakavuvuli, eda digitaka me da veisau—me da sucu vou tale vakayalo.
Vakarautaki ka Vakasavasavataki
Me vaka ga na kena vakarautaki ka vakasavasavataki na kiukaba ni bera ni qai veisau me pikeli, sa vakakina na nodaru vakarautaki o iko kei au ena “vakabauta kei na ivakavuvuli vinaka” (1 Timoci 4:6) ka qai vakasavasavataki ena veicakacaka tabu vakalotu kei na veiyalayalati e qaravi ena dodonu ni matabete i Eroni.
“Ia a qai tiko ga na ilesilesi ni matabete lailai, ia sa soli ki na matabete oqo na lewa ni nodra mai veiqaravi na agilosi, kei na vakatavulici ni itukutuku vinaka;
“Ia oqo na ivakavuvuli ni veivutuni kei na papitaiso, na vakabokoci ni ivalavala ca” (V&V 84:26–27).
Sa tauyavutaka na Turaga e dua na ivakatagedegede cecere ni savasava.
“Ia mo vakatavulica vei ira na nomu kawa, ni sa kilikili me ra veivutuni na tamata kecega, kevaka e sega, era na sega ni rawata na matanitu ni Kalou, ni sa sega na ka tawasavasava sa curu rawa kina se tiko rawa e matana” (Mosese 6:57).
Na vakavakarau kei na veivakasavasavataki ena kena ivakarau dodonu sa imatai ni kalawa ena ivalavala ni sucu tale.
Tonidromu ka Tonimoce
Me vaka ga na kena veisau me pikeli e dua na kiukaba ni tonidromu ka tonimoce tu ena waimasima, sa vakakina na nodaru sucu vou ko iko kei au ni sa curumi kedaru ka daru luvuci ena kosipeli i Jisu Karisito. Ni daru rokova ka “talairawarawa ki na veiyalayalati” (V&V 42:13) eda sa vakayacora, ni da “tugana ki loma[da] na vosa i Karisito” (2 Nifai 2:3), ni da “masuta na Tamada ena yalomudou taucoko” (Moronai 7:48), ia ni da sa “qarava [na Kalou] ena [yaloda] taucoko, kaukauwa, kei na noda nanuma kecega” (Vunau kei na Veiyalayalati 4:2), sa qai:
“Ena vuku ni veiyalayalati dou sa vakayacora dou sa vakatokai kina mo dou luvei Karisito; raica sa vakasucumi kemudou vakayalo ko Koya ena siga oqo, ni dou sa kaya dou sa vakabauta na yacana ka veivutuni; a sa vakasucumi kemudou kina mo dou luvena” (Mosaia 5:7).
Na sucu vou vakayalo e vakamacalataki ena tikina oqo e sega ni yaco vakatotolo se vakadua ga; oqori e dua na ivalavala ka na yaco tikoga—e sega ni yaco ga vakadua. Mai na laini ki na laini kei na ivakavuvuli ki na ivakavuvuli, ena qai yaco ka na voleka ni sega ni vakilai, sa na yaco na noda inaki, na noda vakanananu, na noda vosa, kei na noda ivalavala me vaka na loma ni Kalou. Na iwasewase ni iwalewale ni veisau oqo e gadrevi kina na gauna, na sasaga, kei na vosota vakadede.
Na kiukaba e qai yaco walega me pikeli ena kena tonidromu ka tonimoce vakadua tu ka vakabalavu ena waimasima. Na masima e tiki bibi sara ni kena icakacaka oqo. Sa dau vakayagataki vakawasoma na masima ena ivolanikalou me ivakatakarakara ni veiyalayalati kei ira na tamata ni veiyalayalati. Ia me vaka na kena yaga na masima ena kena veisautaki na kiukaba ki na pikeli, sa vakakina ni sa itakele ni sucu tale vakayalo na veiyalayalati.
Eda tekivuna na ivalavala ni sucu tale oqo ena noda cakacakataka na vakabauti Karisito, veivutunitaka na noda ivalavala ca, kei na noda papitaiso ena tabadromuci me bokoci kina na ivalavala ca mai vua e dua e tu vua na dodonu ni matabete.
“O koya eda sa bulu vata kaya kina ni da sa papitaisotaki ki na nona mate: me vaka sa vakaturi cake tale mai na mate na Karisito ena kaukauwa nei Tamana, me da sa ivalavala vakatalega kina ena bula vou” (Roma 6:4).
Ia ni da sa cabe mai na wai ni veipapitaisotaki, sa gadrevi me na dau tonidromu ka tonimoce tiko ga ena dina kei na rarama ni nona kosipeli na iVakabula na yaloda. Na toni vakavodea ka vagauna ena ivunau i Karisito kei na vakaitavi vakatikina ena Nona Lotu vakalesui mai ena sega ni rawati kina na veisau vakayalo ka na rawa kina vei keda na lako ena bula vou. Ia, ena gadrevi na yalodina ki na veiyalayalati, na tudei ena noda yalayala, kei na noda solia vakatabakidua na yaloda vua na Kalou, kevaka me da na ciqoma na veivakalougatataki ni tawamudu.
“Au vinakata mo dou lako mai vua na Karisito na Yalosavasava ni Isireli mo dou bula ena nona veivakabulai kei na kaukauwa ni nona veisereki. Io dou lako mai ka cabora na yalomudou taucoko me isoro ki vua, ka ia tikoga na lolo kei na masumasu ka vosota me yacova na ivakataotioti, ia me vaka sa bula na Turaga dou na bula vakaidina” (Omanai 1:26).
Na tonidromu vakadua kei na tonimoce ena nona kosipeli na iVakabula sai kalawa gadrevi ena ivalavala ni sucu tale.
Vakasavasavataki ka Dregati
Era na tawa na kiukaba sa qaravi oti ena tavaya sa vakawainimatetaki ka vakatakatai me rawa ni vakamatei kina na duka ka dregati na tavaya mai na manumanu eso e taudaku. Na sili ena tavu waikatakata e rawa kina me maroroi ka taqomaki tu ena dua na gauna balavu na pikeli. Ena sala vata oqo, e daru na vakasavasavataki tikoga kina ni daru sa savai ena dra ni Lami, sucu tale, ka ciqoma na veicakacaka tabu vakalotu ka doka tiko na veiyalayalati e qaravi ena dodonu ni Matabete i Melikiseteki.
“Ia era sa dau lolo ka masu vakawasoma, ka sa dei tikoga na nodra vakamalumalumutaki ira ka sa kaukauwa sara na nodra vakabauta na Karisito; a sa vakasinaiti na yalodra ena marau kei na vakacegu, io, sa vakavoui ka vakasavasavataki na yalodra, ia sa yaco na veivakasavasavataki oqo ni ra sa solia na yalodra vua na Kalou” (Ilamani 3:35).
Na vosa “dregati” ena noqu itukutuku nikua e sega ni vakaibalebale vakatabakidua ki na cakacaka tabu vakalotu ni vakamau tawamudu e dau vakayacori ena vale ni Turaga. Ia, au vakayagataka na vosa oqo me vaka e vakamacalataki ena ika 76 ni wase ni Vunau kei na Veiyalayalati.
“Ia keirau a raica ka rogoca me baleta na nodra tucake tale mai na mate na yalododonu—
“Sai ira oqo era sa rogoca na itukutuku kei Jisu, ka vakabauta na yacana ka ra sa papitaiso me vaka sa bulu ko Koya, raica era sa bulu e wai ena yacana me vaka na nona ivakaro—
“Raica kevaka era sa muria na vunau era na savai ka vakasavasavataki mai na nodra ivalavala ca kecega, io era na rawata na Yalo Tabu ena veitabaki ni ligai koya sa lesi ka soli vua na kaukauwa oqori;
“Ia ko ira sa rawa na ka kecega ena vakabauta, ka sa vakataudeitaki ena Yalo Tabu sa yalataki tu, ka sa sovaraka ko Tamada vei ira kecega sa dina ka dodonu” (tt. 50–53).
Na Yalo Tabu ni Yalayala sai koya na kaukauwa veivakadeitaki ni Yalo Tabu (Raica V&V 132:7). Ni dregati ena Yalo Tabu ni Yalayala, sa na vauci kina e vuravura kei lomalagi e dua na cakacaka tabu vakalotu, na bubului, se veiyalayalati. Na kena rawati na “sitaba ni veivakadonui” oqo mai na Yalo Tabu e ivatuka ni yalodina, bula dokai, kei na tudei ena kena rokovi na veiyalayalati ni kosipeli “ni sa toso na gauna” (Mosese 7;21). Ia, na veidregati oqo e rawa ni vakatawayagataki ena bula tawadodonu kei na talaidredre.
Na veivakasavasavataki kei na veidregati ena Yalo Tabu ni Yalayala sa koto kina na ikalawa veitaravi ena ivalavala ni sucu tale.
Ena iGu ni Yaloqu
Au masuta me na vukei keda na italanoa vakaibalebale ni pikeli me da kila vakavinaka cake na bibi tawamudu ni sucu vou vakayalo. Au duavata kei Alama, “Niu sa vunautaka … ena yalodina” (Alama 5:43).
“Ia au sa kaya vei kemudou na noqu ilesilesi, meu vunau vei kemudou na wekaqu lomani, kei ira kecega na lewe ni vanua; io meu vunau vei ira na qase kei ira na gone, na itaukei kei na bobula. Raica au sa vunauci kemudou kecega, mo dou veivutuni ka sucu tale” (Alama 5:49).
Au vakadinadinataka na dina kei na vakalou ni dua na iVakabula e bula, ka sa sureti keda tiko me da lako yani Vua ka veisautaki. Au vakadinadinataka ni sa vakalesui mai vua na Parofita ko Josefa Simici na Nona Lotu kei na dodonu ni Nona matabete. Ena vakabauti Karisito, sa rawa kina ni da vakarautaki vakayalo ka vakasavasavataki mai na noda ivalavala ca, tonidromu ka tonimoce vakabalavu ena Nona kosipeli, savai ka dregati ena Yalo Tabu ni Yalayala—io me da sucu tale. Ena yaca tabu i Jisu Karisito, emeni.