Ang Paggahin og Panahon sa Pag-istoryahanay ug Pagpaminaw

Ni Rosemary M. Wixom

Kinatibuk-ang Presidente sa Primary

Gikan sa usa ka sattelite nga sibya sa pakigpulong sa komperensya sa stake sa Siyudad sa Salt Lake nga gihatag niadtong Oktubre 24, 2010.

Ang atong tinuyo nga paningkamot sa mas maayo nga pag-istoryahanay karon makapanalangin sa atong mga pamilya sa kahangturan.

Sa usa ka perpekto nga kalibutan ang matag bata mopauli gayud sa balay gikan sa eskwelahan aron masugat og usa ka bag-ong linuto nga chocolate chip cookies, taas nga baso sa bugnawng gatas, ug sa usa ka inahan nga andam nga mogahin og panahon sa pag-istoryahanay ug pagpaminaw sa bata mahitungod nianang adlawa. Wala kita magpuyo sa usa ka perpekto nga kalibutan, mao nga mahimo ra nga wala ang cookies ug ang gatas, kon inyong gusto, apan ayaw wagtanga ang “paggahin og panahon sa pag-istoryahanay ug pagpaminaw.”

Bayente nuwebe ka tuig nang milabay, si Presidente James E. Faust (1920–2007), Ikaduhang Magtatambag sa Unang Kapangulohan, subo nga mipahayag nga ang mga pamilya gamay ra kaayog panahon sa panagpundok. Hunahunaa kana—29 ka tuig na—iyang gisulti sa kinatibuk-ang komperensya: “Usa sa pinakadako nga problema sa mga pamilya karon mao nga nagkagamay ang panahon nga atong gigahin sa panagpundok. … Ang panagpundok usa ka bililhon nga panahon—panahon nga gikinihanglan sa pag-istoryahanay, sa pagpaminaw, sa pagdasig, ug sa pagpakita kon unsaon sa paghimo ang mga butang.”¹

Samtang mogahin kita og panahon sa panagpundok ug pakigsultihanay sa atong mga anak, makaila kita kanila ug makaila sila kanato. Ang atong mga prayoridad, ang tinuod nga mga pagbati sa atong kasingkasing, mamahimo nga bahin sa atong pagpakigsulti sa matag bata.

Unsa man ang pinakauna nga mensahe gikan sa inyong kasingkasing nga pilion ninyong ipakigbahin ngadto sa inyong anak?

Si propeta Moises mitudlo kanato sa Deuteronomio:

“Higugmaon mo ang Ginoo nga imong Dios sa bug-os mong kasingkasing, ug sa bug-os mong kalag, ug sa bug-os mong gahum.

“Ug kining mga pulonga, nga gisugo ko niining adlawa, magapaibabaw sa imong kasingkasing:

“Ug igatudlo mo kini sa dakong kakugi sa imong mga anak, ug magasulti ka mahitungod niini sa magalingkod ikaw sa imong balay, ug sa magalakaw ikaw sa dalan, ug sa imong paghigda ug sa imong pagbangon” (Deuteronomio 6:5–7; empasis gidugang).

Ug modugang pa ko og usa: “Ug kon kamo magdungan na sa pagpangaon.”

Kon tinguha man nato nga magkauban sa kahangturan ang atong pamilya, atong sugdan ang proseso karon. Ang paggahin og panahon sa pag-istoryahanay sa atong mga anak usa ka puhunan sa atong mahangturon nga pamilya samtang maglakaw kita sa dalan padulong sa kinabuhing dayon.

Usa ka inahan nga taga-Illinois, USA, mipakigbahin kon giunsa niya sa paggahin og panahon aron makig-istoryahanay uban sa iyang mga anak:

“Sa gagmay pa ang among mga anak, duna koy kinaiya nga motan-aw sa paborito nakong programa sa telebisyon. … Walay swerte, kay ang programa nadungan sa oras sa pagpakatulog sa mga bata.

“… Sa usa ka higayon akong naamguhan nga akong giuna sa akong mga prayoridad ang maong programa ug ang akong mga anak naulahi na. Sa mubong panahon akong gisulayan ang pagbasa sa pangkatulog nga mga istorya samtang nagtan-aw sa TV, apan nahibalo ko sulod sa akong kasingkasing nga dili kadto ang pinakamaayong paagi. Samtang namalandong ko mahitungod sa mga adlaw ug mga semana nga nasayang tungod sa akong kinaiya sa pagtan-aw og TV, dili maayo ang akong gibati ug nakahukom nga mag-usab. Taud-taud gayud ang pagkombinsi sa akong kaugalingon nga mapalong ra gayud nako ang TV.

“Human sa mga duha ka semana nga walay telebisyon, akong gibati nga ingon og ang kabug-at natangtang. Akong naamguhan nga mas maayo ang akong gibati, ingon og mas limpyo, ug nahibalo ko nga akong nahimo ang husto nga pagpili.”²

Ang panahon sa tingkatulog mao ang perpektong panahon sa pag-istoryahanay.

Si Helaman misulti kabahin sa batan-ong mga manggugubat, “Ug sila misaysay pagbalik ngari kanako sa mga pulong sa ilang mga inahan, nga nag-ingon: Kami wala magduha-duha nga ang among mga inahan nasayud niini” (Alma 56:48).

Ang “mga pulong sa ilang mga inahan” mao ang nakatudlo kanila. Samtang nakig-istorya sa ilang mga anak, kadto nga mga inahan mitudlo sa pulong sa Dios.

Pagpreserbar sa Personal nga Komunikasyon

Daghang maayo ang moabut pinaagi sa pag-istoryahanay, ug ang kaaway nahibalo sa gahum sa pulong nga gipamulong. Siya ganahan gayud nga maminusan ang espiritu nga moabut nganha sa atong mga panimalay samtang mag-istoryahanay kita, maminaw, magdasig sa usag usa, ug mobuhat sa mga butang nga magkauban.

Si Satanas pakyas sa paningkamot nga mapugngan ang Pagpahiuli sa ebanghelyo ni Jesukristo niini nga dispensasyon dihang gisulayan niya sa pagpugong ang importante kaayong pagsultihanay tali ni Joseph Smith ug sa Dios nga Amahan ug sa Iyang Anak, si Jesukristo.

Sa mga pulong ni Joseph, “sa kalit lamang ako gipugngan sa usa ka gahum nga sa hingpit mibuntog kanako ug adunay kahibulongan nga gahum ibabaw kanako nga mao ang mipugong sa akong dila aron ako dili makasulti” (Joseph Smith—Kasaysayan 1:15).

Ang kaaway ganahan nga mohigot sa atong mga dila—bisan unsa aron sa pagpugong kanato sa pagsulti sa mga pagbati sa atong mga kasingkasing nga mag-atubangay gayud. Iyang ikahimuot ang pagkalagyoay ug pagkasamok; iyang ikahimuot ang kalangas; iyang ikahimuot ang walay klaro nga komunikasyon—bisan unsa nga magpugong kanato sa maayong pag-istoryahanay ug sa personal nga mga pagbati nga moabut pinaagi sa atubangay nga pag-istoryahanay.

Pagpaminaw sa mga Kasingkasing sa Atong mga Anak

Ang pagpaminaw sama ra ka importante sa pagsulti. Si Elder Jeffrey R. Holland sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles miingon: “Kon maminaw kita uban sa paghigugma, dili na kita maghunahuna pa kon unsay isulti. Ihatag ra kini kanato … pinaagi sa Espiritu.”³

Kon kita maminaw, atong masabtan ang mga pagbati sa mga kasingkasing niadtong anaa sa atong palibut. Ang Langitnong Amahan adunay plano alang sa matag usa sa Iyang mga anak. Hunahunaa nga makita nato sa daklit ang indibidwal nga plano alang sa matag usa sa atong mga anak. Unsa kaha kon kita makamao kon unsaon sa pagpalambo sa ilang espirituhanong mga gasa? Unsa kaha kon kita makamao kon unsaon sa pagdasig ang usa ka bata aron makab-ot ang iyang potensyal? Unsa kaha kon kita makamao unsaon sa pagtabang sa matag bata sa transisyon gikan sa pangbata nga pagtuo ngadto sa pagpamatuod?

Unsaon man nato sa pagkahibalo?

Masugdan nato sa pagkahibalo pinaagi sa pagpaminaw.

Usa ka Santos sa Ulahing Adlaw nga Amahan miingon: “Mas daghang maayo ang akong mabuhat kon maminaw ko sa akong mga anak kay sa ako ang moistorya kanila. … Anam-anam nakong nakat-unan nga dili gusto sa akong mga anak ang akong hinimo nang daan, nahibaloan na, ug maalamong mga tubag. … Alang kanila, ang higayon nga makapangutana ug ang pagsulti mahitungod sa ilang mga problema mas importante kay sa makadawat sa akong mga tubag. Sa kasagaran, kon mahuman na sila sa pag-istorya, kon maminaw man gayud ako, wala na nila kinahanglana ang akong tubag. Ila nang nakit-an ang tubag.”⁴

Nagkinahanglan og panahon ang pag-focus sa mga butang nga importante kaayo. Ang pag-istoryahanay, pagpaminaw, ug pagdasigay dili dali nga mahitabo. Dili kini madali-dali o ma-iskedyul—manghitabo lang kini samtang magdagan ang panahon. Mahitabo kini kon kita magtinabangay sa pagbuhat sa mga butang: dungan sa pagtrabaho, sa paghimo, sa pagdula. Mahitabo kini kon atong palungon ang TV, mopalayo sa kalibutanong mga kasamok, ug mag-focus sa matag usa.

Karon, usa kana ka butang nga lisud buhaton. Kon mohunong kita ug palungon ang tanan, kinahanglan nga andam kita kon unsay sunod nga mahitabo. Sa sinugdanan tingali ang kahilum may pagkalaay; ang kahaw-ang sa pagbati motumaw. Pagmapailubon, paghulat og pipila lamang ka segundos, ug dayon paglingaw. Ihatag ang tibuok ninyong atensyon sa anaa sa inyong palibut pinaagi sa pagpangutana mahitungod kanila ug dayon sugdi ang pagpaminaw. Mga ginikanan, hisguti ang mahitungod sa interes sa inyong anak. Mangatawa mahitungod sa nangagi—ug mangandoy sa umaabut. Ang walay unod nga pag-istoryahanay gani mausab ngadto sa makahuluganon nga panaghisgot.

Paghimo nga Prayoridad sa Mahangturon Natong mga Katuyoan

Sa miaging tingpamulak, samtang mibisita ko sa usa ka klase sa young women, ang magtutudlo mihangyo sa klase sa pagsulat sa among 10 ka mga prayoridad. Gisugdan dayon nako sa pagsulat. Moangkon ko nga, ang una nakong hunahuna nagsugod sa “Numero 1: limpyohan ang hunos sa lapis nga naa sa kusina.” Sa nakompleto na ang mga lista, ang lider sa Young Women mihangyo nga among ipakigbahin ang among gisulat. Si Abby, kinsa bag-ohay lang nga nag-edad og 12, naglingkod tapad nako. Mao kini ang lista ni Abby:

Moeskwela sa kolehiyo.
Mamahimo nga interior designer.
Moadto og misyon sa India.
Magminyo sa templo sa usa ka returned missionary.
Dunay lima ka anak ug dunay balay.
Mopadala sa akong mga anak ngadto sa misyon ug sa kolehiyo.
Mamahimong usa ka “manggihatagon og cookie” nga lola.
I-spoil ang mga apo.
Magkat-on og dugang mahitungod sa ebanghelyo ug maglingaw sa kinabuhi.
Mobalik sa pagpuyo kauban sa Langitnong Amahan.

Miingon ko, “Salamat, Abby. Imo kong gitudloan mahitungod sa pagbaton og panan-awon sa plano nga gihimo sa Langitnong Amahan alang kanato. Kon mahibalo kamo nga kamo nagsubay sa agianan, bisan unsa pa kaliko-liko ang mahitabo, OK ra kamo. Kon ang inyong agianan naka-focus sa katapusan ninyong tumong—nga mao ang kahimayaan ug pagbalik ngadto sa Langitnong Amahan, kamo makabalik didto.”

Diin man makakuha si Abby niini nga pagbati sa mahangturon nga katuyoan? Nagsugod kini sa atong mga panimalay. Nagsugod kini sa atong mga pamilya. Nangutana ko niya, “Unsa man ang gihimo ninyo sa inyong pamilya nga nahimo man kana nga mga prayoridad?”

Kini ang iyang tubag: “Gawas sa pagbasa sa mga kasulatan, nagtuon kami sa Isangyaw ang Akong Ebanghelyo.” Dayon midugang siya, “Magsigi kami og istoryahanay—sa family home evening, sa panihapon, ug sulod sa sakyanan kon magbiyahe mi.”

Si Nephi misulat: “Kami naghisgot kang Kristo, kami nalipay diha kang Kristo, kami nagsangyaw kang Kristo.” Ngano? “Nga ang among mga anak mahimo nga masayud sa unsa nga tinubdan sila mahimo nga mangita alang sa kapasayloan sa ilang mga sala” (2 Nephi 25:26).

Ang pag-istoryahanay, pagpaminaw, pagdinasigay sa usag usa, ug ang pagtambayayong sa pamilya mas makapaduol kanato ngadto sa atong Manluluwas, kinsa nahigugma kanato. Ang atong tinuyo nga paningkamot sa mas maayo nga pag-istoryahanay karon—niining adlawa gayud—mopanalangin sa atong mga pamilya sa kahangturan. Akong ipamatuod nga kon kita maghisgot mahitungod kang Kristo, maglipay usab kita kang Kristo ug sa gasa sa Pag-ula. Ang atong mga anak masayud “unsa nga tinubdan sila mahimo nga mangita alang sa kapasayloan sa ilang mga sala.”