Ena Colati Iko e Tabana ka Kauti Iko i Vale
Mai vei Peresitedi Dieter F. Uchtdorf
Karua ni Daunivakasala ena Mataveiliutaki Taumada
Me vaka ga sa kunea na iVakatawa Vinaka na Nona sipi sa yali, kevaka mo laveta na yalomu vua na iVakabula kei vuravura, ena kunei iko o Koya.
Dua vei ira na ka rerevaki au dau vakananuma tu niu se gone o ya na voqa mai vakayawa ni alamu ni vakalutu bomu e dau vakayadrati au. Oti ga o ya, e cakuvu mai na rorogo vela ni taqiri kei na vagugu ni ivocevoce, ka toso cake tikoga me yacova ni sa sakure na maliwa lala. Ena veivakavulici nei tinai keitou, keitou qumia na gone na neitou dui kato sa vakarautaki tu ka cici yani ki delana ki na qara ni tataqomaki mai na bomu. Ni keitou cici buto yani ena bogi, era waqa mai maliwa lala na sicini waqa drokadroka vulavula mera raica na takete na dauvakalutu bomu. E veivakurabuitaki, ni ra vakatoka na tamata me sicini waqa ni vunikau ni Siganisucu.
Au sa yabaki va, kau ivakadinadina bula ki na dua na ivalu levu kei vuravura.
Dresden
Sega ni yawa mai na neitou tikotiko e toka kina na siti o Dresden. O ira era vakaitikotiko e kea era sa raica beka vakaduanaudolu na veika au sa raica. Na covulaca waqawaqa, e vu mai na udolu na tani na gasaukuro, a yanaraki Dresden, vakarusa e sivia ni 90 na pasede ni siti oqo ka biuta tu mai na miramira ni vakacaca kei na kena dravusa.
Ena dua ga na gauna lekaleka, na siti a vakatokai tu me “Jewel Box” sa yali vakadua. A vola vakaoqo o Erich Kästner, dua na daunivola e Jamani baleta na vakacaca, “Ena dua na udolu na yabaki a tarai cake kina na nona totoka, ena dua ga na bogi sa vakarusai vakadua.”1 Niu se cauravou lailai au sega ni vakasamataka rawa me na ulabaleti vakacava na veivakarusai ni ivalu era a tekivuna o ira na neimami. Sa vaka me sega na inuinui kei na kena veisiga ni mataka na vuravura e wavoliti keda.
Ena yabaki sa oti, au a lesu rawa tale i Dresden. Ni oti e vitusagavulu na yabaki mai na ivalu, sa yaco tale na siti oqo me “Jewel Box”. Sa kaulaivi na miramira ni vakacaca, ka vakalesui tale na siti ka vakatorocaketaki talega.
Niu veisiko yani au raica na valenilotu totoka ni Lutheran, na Frauenkirche, na Lotu ni noda Marama. A tara taumada ena yabaki 1700, e dua vei ira na mataniciva ramase kei Dresden, ia a vurumemea ena ivalu. Ena vuqa na yabaki a vakatu oya na kena ituvaki, me yacova ni sa vakadeitaki me sa na taravou o Frauenkirche.
Era a maroroi ka tuvai vinaka tu ga na vatu vivinaka mai na valenilotu vakarusai o ya, ke rawa, era na vakayagataki me taravou kina. Nikua ko ni na raica na vatu tavuni ena bukawaqa sa vakaimawe toka e lalaga e tuba. Na “imawe” oqo era sega walega ni itukutuku ni ivalu ni valenilotu oqo ia sa ivakananumi ni inuinui—sa ivakatakilakila cecere ni gugumatua ni tamata me bulia na bula vou mai na dravusa.
Niu vakasamataka na itukutuku kei Dresden ka qoroqoro ena nodra vuku kei na gu ki liu era vakalesuya mai na veika a vakarusai vakadua, au vakila kina na veivakauqeti kamica ni Yalo Tabu. Sa dina sara, niu vakasamataka, ke yakuta mai na tamata na vuruvuru, miramira, kei na vakacaca ni dua na siti kakavidavida ka tara tale e dua na koro vou veivakadrukai e lamata yani ki lomalagi, sa qai vakacava na levu cake ni gugumatua ni Tamada sa Cecere Sara me vakalesui ira na Luvena era sa lutu, sasaga bula tiko, se sa yali yani?
Se mani vakacava sara na ituvaki ni kena vakacacani vakadua na noda bula. Se mani vakacava sara na damu vakula ni noda ivalavala ca, se noda yaloca titobu, noda galili, guilecavi, se kavoro ni yaloda. Wili kina o ira mada ga sa sega nodra inuinui, bula veilecayaki, ira era sa veicavilaki, vakayalia nodra dodonu, se vukitani mai vua na Kalou sa rawa mera tara vou. Vakavo ga o ira na luve ni veivakarusai ka dau kune yadua, e sega na bula sa vakacacani sara me na sega ni vakalesui rawa.
Oqo na itukutuku rekitaki ni kosipeli: ena vuku ni ituvatuva tawamudu ni bula marau e vakarautaka na Tamada Vakalomalagi kei na solibula tawamudu i Jisu Karisito, sa rawa meda sega walega ni vakabulai mai na keda ituvaki ni lutu ka vakalesui me savasava, ia sa rawa meda ulabaleta na vakasama ni tamata ka taukena talega na bula tawamudu ka vakaivotavota ena lagilagi ni Kalou e sega ni tukuni rawa.
Na Vosa Vakatautauvata ni Sipi sa Yali
Ena Nona gauna ni veiqaravi na iVakabula e vuravura, era sega ni duavata kei Jisu na iliuliu vakalotu ni a daumaliwai ira era vakatoka mera “tamata ivalavala ca.”
E vaka me ra raica ni vakatara o Koya se vakadonuya na itovo ca. Era rairai vakabauta ni sala vinaka me ra vukei ira na ivalavala ca me ra veivutuni o ya me ra vakalewai, vakacacani, ka vakamaduataki ira.
Ni sa kila na iVakabula na nodra nanuma na Farisi kei na vunivola, a tukuna e dua na italanoa:
“Ko cei vei kemudou na tamata, sa dua na drau na nona sipi, kevaka sa vakayalia e dua vei ira, ena sega beka ni biuta laivi tu na ciwasagavulu ka ciwa ena veico, ka laki vakasaqarai koya sa yali, me kunea mada?
“Ia ni sa kunea, sa viribale ki domona, ka reki.”2
Ena veisenitiuri, sa dau vakadewataki na vosa vakatautauvata oqo me dua na veikacivi ni cakacaka meda kunea mai na sipi sa yali ka gole yani vei ira sa yali tu. Me vaka ni sa dodonu oqo, au taroga ke na vakalevutaki cake beka.
Sa rawa beka ki na inaki i Jisu, me vakaliuca ka bibi, na kena vakavulici na cakacaka ni Vakatawa Vinaka?
Sa rawa beka me vakadinadinataka o Koya na loloma ni Kalou vei ira na Luvena era sa gole vakatani?
Sa rawa beka me itukutuku ni iVakabula ni sa kila tiko na Kalou o ira sa yali—ena kunei ira o Koya, dodoliga yani, ka vakabulai ira?
Ke sa vakakina, na cava me cakava na sipi me rawa ni vukei vakalou?
E dodonu beka me kila na sipi na vakayagataki ni kabasi me raica na veiyawaki ni vanua? Ena rawa beka me vakayagataka na GPS me raica na vanua e tiko kina? Me tiko beka vua na kila vakavuku me bulia e dua na gacagaca livaliva me kaciva na veivuke? E gadreva beka na sipi na veivakadonui mai vua e dua na iliuliu ni vanua ni bera ni mai veivueti na iVakatawa Vinaka?
Sega. Sega sara! Sa kilikili me vueti vakalou na sipi baleta ga ni sa lomani mai vua na iVakatawa Vinaka.
Vei au, na vosa vakatautauvata ni sipi sa yali sa dua vei ira na itukutuku nuitaki ena ivolanikalou taucoko.
Na noda iVakabula, na iVakatawa Vinaka, e kilai keda ka lomani keda. E kilai iko ka lomani iko.
Ena kila ni ko sa yali, ka kila na vanua o tiko kina. E kila nomu rarawa. Nomu kerekere e lomamu. Nomu rere. Nomu tagi.
Se cava sara na sala o a yali kina—mai na nomu digidigi cala beka se ituvaki o sega ni lewa rawa.
Na ka ga e bibi duadua ni o Luvena. Ka lomani kemuni, na Luvena.
Baleta ni lomani iko, ena kunei iko. Ena laveti iko e tabana, ena reki. Ni sa kauti iko mai vale, ena qai kaya vei keda yadua, “Tou mai reki vata; niu sa kunea na noqu sipi ka a yali.”3
Na Cava Meda Cakava?
Ia, o na vakasamataka tiko beka, na cava e kena ibalebale? E dina meu na sasaga cake ka kua ni wawa meu vakabulai.
Ni sa gadreva na Tamada dauloloma mera lesu bula Vua na Luvena taucoko, ena sega ni vakasaurarataka yani e dua ki lomalagi.4 Ena sega ni vueti keda na Kalou ke da saqata e lomada.
Sa qai cava meda cakava?
E rawarawa sara Nona veisureti:
“Lesu … mai vei au.”5
“Dou lako mai vei au.”6
“Dou toro voleka mai vei au, kau na qai toro voleka yani.”7
Oqo na sala eda vakaraitaka kina Vua ni da gadreva meda vakabulai.
E gadrevi mo vakabauta mada. Ia mo kua ni yalolailai. Ke o sega ni vakabauta rawa nikua, tekivu mo nuitaka.
Kevaka o sega ni cavuta rawa ni o kila ni bula na Kalou, sa rawa mo nuitaka ni tiko o Koya. Sa rawa mo gadreva mo vakadinata.8 Sa tekivu vinaka qori.
Oti, mo qai cakacakataka na vakanuinui oqori, ka rai yani vei Tamada Vakalomalagi. Ena loloma mai na Kalou vei iko, ka na tekivu na Nona cakacaka ni veivakabulai kei na veivakavoui.
Ni toso tiko o gauna, ko na vakila na Ligana ena nomu bula. Ko na vakila na Nona loloma. Ka na tubu cake na gagadre mo lako ena Nona rarama ka muria na Nona salatu ena veikalawa ni nomu vakabauta.
Eda vakatoka na veikalawa ni vakabauta oqo me “talairawarawa.”
Oqo e sega ni vosa taleitaki ena gauna oqo. Ia na talairawarawa sa ivakavuvuli mareqeti ena kosipeli i Jisu Karisito, baleta ni da kila ni “na vakabulai na tamata kecega e na Veisorovaki nei Karisito, kevaka eda sa muria na vunau kei na cakacaka vakalotu ni Kosipeli.”9
Ni tubu cake noda vakabauta, me sa tubu cake talega na noda yalodina. Taumada au a tukuna na vosa nei daunivola ni Jamani ni a lelevaka na vakarusai nei Dresden. A vola talega vaqo: “Es gibt nichts Gutes, ausser man tut es.” Vei kemuni o ni sega ni vosataka na vosa vakasilesitieli o ya, oqo na kena vakadewa “E sega na ka vinaka ke o sega ni cakava.”10
E daru na cavuta beka na vosa matata ni veika vakayalo. Eda na vakauqeti ira beka na tamata ena noda vakadewataka vakavuku na veiulutaga vakalotu. Eda na vosa gumatua beka baleta na veika vakalotu kei na “[noda] tikina sa tu.”11 Ia ke sega ni veisautaka na ivakarau ni noda bula na noda vakabauta—kina veika eda vakadinata e sega ni vakauqeta noda lewa ena veisiga—sa sega ni yaga na noda lotu, kei na noda vakabauta, ke sa sega ni mate, e sega tiko ni vinaka ka rivarivabitaki ni na takali yani.12
Na talairawarawa sa ivurevure bula ni vakabauta. Na talairawarawa ga eda na vakararamataka kina na yaloda.
Ia eso na gauna eda sega ni kila vinaka na talairawarawa. Eda raica beka ni sa kena itinitini, ka sega ni ivurevure ki na kena iotioti. Se da na tukia na ituki ni talairawarawa ena itutu ni vunau meda saga mera muria o ira eda daulomana, ena kena katakata kei na veivakasaurarataki, mera vakaituvakitaki savasava ka vakalomalagi.
Ena sega ni vakatitiqataki, ni so na gauna eda na gadreva na veikacivi kaukauwa meda veivutuni. E dina, ni so era na rawa ni rawai ena sala ga oqo.
Ia e dua tale na kena ibalebale e rawa ni vakamacalataka na vuna meda muria kina na ivakaro ni Kalou. E rairai ni talairawarawa e sega soti ni cakacaka ni veimoici, veivukici, ka tukiraki na yaloda ki na dua na ka e sega ni o keda. E rairai vinaka cake, me sa ivakarau eda na kunea kina na gacagaca cava eda buli tu kina.
E buli keda na Kalou Cecere Sara. Sai Koya na Tamada Vakalomalagi. Eda sa luvena dina vakayalo. Eda sa caka mai na gacagaca vakalou sa ka talei duadua ka savasava sara, eda sa qai kauta voli tu e lomada na gacagaca vakalou.
Ena vuravura oqo, sa yaco na noda vakanananu kei na itovo me vakauqeti vakatani ki na veika e vakailoa, vakatevoro, ka tawa savasava. Na duka kei na vakasisila ni bula vakavuravura oqo e takava na yaloda, ka dredre kina meda raica rawa ka nanuma tiko noda dodonu ni sucu kei na kena inaki.
Ia na ka kece oqo ena sega ni veisautaka o cei oi keda dina. Sa dei tu ga na keda inaki bibi vakalou. Kei na gauna eda sa vagolea kina na yaloda vua na noda iVakabula daulomani ka butuka yani na salatu ni bula vakatisaipeli, e yaco e dua na caka mana. Ena vakasinaita na yaloda na loloma ni Kalou; e vakasinaita noda vakasama na rarama ni ka dina; sa tekivu me oti noda gadreva na ivalavala ca; ka sega tale ni vinakata meda lako voli tiko ena butobuto.13
Eda na raica ni talairawarawa e sega ni totogi ia sa salatu ni bula galala ki na keda icavacava vakalou. Sa qai yaco, na veika vakailoa, na duka, kei na veivakataotaki ni vuravura oqo me takali yani. Sa qai yaco, na yalo tawamudu ni ituvaki vakalomalagi cecere sa tiko kei keda me laurai levu, ka yaco na rarama ni caka vinaka me keda ituvaki tudei.
Sa Kilikili mo Vueti
Kemuni na taciqu kei na ganequ, au vakadinadinataka ni raici keda tiko na Kalou ena keda ituvaki dina—ka raica ni sa kilikili meda vueti.
Ena rairai o vakila ni sa rusa na nomu bula. O sa caka cala beka. O sa rere beka, cudru, rarawa, se vakabobulataki ena lomatarotaro. Ia me vaka ga sa kunea na iVakatawa Vinaka na Nona sipi sa yali, kevaka mo laveta na yalomu vua na iVakabula kei vuravura, ena kunei iko o Koya.
Ena vueti iko.
Ena laveti iko cake ka vakataqari iko e tabana.
Ena kauti iko ki vale.
Kevaka sa rawa ki na liga ni tamata me vukica na miramira kei na vuruvuru ni vakacaca ki na dua na vale totoka ni sokalou, sa qai rawa meda yalonuidei ni sa rawa vua na Tamada Vakalomalagi dauloloma me tarai keda vou. Sa Nona ituvatuva me tarai keda ki na kena e cecere cake mai na keda ituvaki e liu—vakaitamera cake mai na kena eda nanuma rawa. Ena noda veikalawa yadua ni vakabauta ena salatu ni bula vakatisaipeli, eda sa tubu cake ki na ituvaki lagilagi tawamudu kei na reki tawayalani eda a buli meda vakakina.
Sa noqu ivakadinadina oqo, noqu veivakalougatataki, ka sa noqu masu ena yalomalumalumu ena yaca tabu ni noda iVakavuvuli, ena yaca i Jisu Karisito, emeni.