2019
Ke Tokoni ki he Koló—Ko ha Fakaʻānaua ʻe Hoko ʻo Moʻoni
Fepueli 2019


Ngaahi Peesi Fakalotofonuá

Ke Tokoni ki he Koló—Ko ha Fakaʻānaua ʻe Hoko ʻo Moʻoni

Naʻe pehē ʻe he taʻahine taʻu 22 ko Lialani ʻOtia Nepatí, “ʻOku ou fie hoko ʻi ha ʻaho ko ha toketā,” ʻi heʻeku fehuʻi ange pe ko e hā ʻoku ako chemistry ai ʻi he ʻinitanetí: Naʻá ne toe pehē, “Ne akonakiʻi au ʻe heʻeku ongomātuʻá kapau ʻoku ou fie maʻu ha kahaʻu lelei, kuo pau ke u ako!”

ʻOku ʻofa ʻaupito ʻa Lialani ki heʻene tangataʻeiki ne mālōlō ʻi he 2009. ʻOku ʻofeina ʻaupito ʻe Lialani ʻene fineʻeikí, he ko ha mātuʻa lelei ia.

ʻOkú ne ngāue ʻi he fale nofoʻanga maʻá e kau ngāue fakapuleʻangá pea ngāue ʻo tokoniʻi ʻa Lialani mo hono ngaahi tokoua ʻe toko tolú (kuo ʻosi moʻui fakafalala pē ha toko ua ia kiate kinaua).

ʻOku ʻofa ʻaupito ʻa Lialani ʻi he kakaí pea naʻá ne vahevahe mai ha fetalanoaʻaki naʻá ne fai mo ha toketā nifo naʻá ne talaange ʻoku tokosiʻi ʻaupito ʻa e kau toketā nifo ʻi he ʻOtu Motu Pasifikí. Naʻe pehē ʻe Lialani, “ʻOku ou fie hoko ko ha toketā—pe ko ha toketā nifo—ke tokoni ki hoku koló, he ko ha fakaʻānaua fuoloa pē ia talu ʻeku tupu.”

Naʻe fāʻeleʻi ʻa Lialani ʻi ha kiʻi fonua siʻisiʻi ko Naulu. ʻOku nofo he taimí ni mo ʻene fineʻeikí mo hono ngaahi tokouá mo e tuongaʻané ʻi Tarawa, ʻi Kilipati ʻo ako he ʻinitanetí ʻo ne fakaʻaongaʻi e ʻinitaneti mo e nāunau fakalokiako ʻi he Senitā Fakasiteiki ʻo Teaoraereke.

ʻOkú ne fakaʻamu ke ʻosi ʻo fakafou ʻi he ʻUnivēsiti ʻo e Pasifiki Tongá pea ʻokú ne fakapapauʻi ke ako ʻi ha ngaahi houa lahi, ʻo ʻikai ngata pē ʻi he ako chemistry, kae pehē foki ki he kalasi English.

Naʻá ne ako ʻi e Moroni High School, pea naʻá ne ako ke fiefia pea mo falala ki he ngaahi akonaki fakaʻaho ʻoku maʻu ʻi he ako ki he ongoongoleleí. Meʻamālie ko e saiʻia ʻa Lialani he akó, pea ʻi heʻene kei ngāue fakafaifekau ko ia ʻi he ʻOtu Filipainí, naʻá ne mateuteu ai ke vahevahe ʻene ʻilo ki he ongoongoleleí.

Ko Lialaní foki ko ha taha ako ʻInisititiuti faivelenga—ʻoku toe pē ha credit siʻi pea ʻosi ʻene ako ʻInisititiutí. Naʻá ne pehē, “ʻOku ou saiʻia ʻi he ʻInisititiuti,” . . . ʻoku lahi ange aʻusia fakaako ʻokú te maʻu aí, ʻi he Seminelí. ʻOku ou maʻu ha mahino lahi ange ki he ngaahi tokāteline ʻo e Siasí.”

Ka ʻoku ʻikai ko ia pē! Kuo ako foki ʻa Lialani ke hoko ko ha taha tauhi ʻapí. ʻOkú ne fakamaau e falé he pongipongi kotoa mo fai ʻene fanga kiʻi ngāué kimuʻa pea mavahe ki he kolisí he ʻokú ne ʻiloʻi ʻoku tāpuekina hono fāmilí kotoa ʻe heʻene ngāué.

Paaki