2019
Feʻiloaki mo Toketā Meti
Māʻasi 2019


Ngaahi Sīpinga Loto-Toʻa

Feʻiloaki mo Toketā Meti

ʻĪmisi
Meet Dr. Mattie

Naʻe vekeveke ʻa e finemui taʻu hongofulu mā ono ko Māʻata (Meti) Hiukí ʻi he taimi naʻá ne fanongo ai ki he pōpoaki ʻa e palōfitá. Naʻá ne ʻiloʻi naʻe faifai pea tali ʻe ha ngaahi akoʻanga fakafaitoʻo ʻe niʻihi ke hoko ʻa e kakai fefiné ko ha kau toketā. Naʻá ne fakaʻamu maʻu pē ke ne hoko ko ha toketā.

Kae kimuʻa pea ʻalu ʻa Meti ki he akoʻanga fakafaitoʻó, kuo pau ke ne fakahaofi ha paʻanga lahi. Pea maʻu ha mataʻitohi fakaako. ʻE pau ke fakamoleki ha taimi lahi ki ai. Pea ko ha ngāue faingataʻa ia. Naʻá ne ʻosi ʻiloʻi pē ʻe ia.

Ka naʻe fakakaukau ʻa Meti ki hono tehina ko Ané, ʻa ia naʻá ne mate he fononga saliote ki ʻIutaá. Naʻe ʻikai ha toketā ke tokoni ʻi he taimi naʻá ne puke aí. Hili pē ko iá, ne mālōlō leva mo e tamai ʻa Metí. Naʻe ʻiloʻi ʻe Meti ha kakai tokolahi ʻi Sōleiki Siti ne nau puke pe lavea. Kapau ʻe hoko ʻa Meti ko ha toketā, te ne lava ʻo tokoniʻi kinautolu.

Naʻe fakakaukau ʻa Meti ke ne maʻu ʻa e tuí. Naʻe pehē ʻe he palōfitá ʻoku totonu ke ako ʻa e kakai fefiné ke nau hoko ko ha kau toketā, pea naʻá ne fakaʻamu ke ne kau ai! ʻE tokoniʻi ia ʻe he ʻOtuá ke ne ʻilo ha founga ke ne ʻalu ai ki he akoʻanga fakafaitoʻó.

Naʻe ngāue mālohi ʻa Meti ke fakahaofi ha paʻanga. Naʻe maʻu ʻene ngāue ko ha tokotaha faʻu taipe ki ha nusipepa. Naʻe pau ke ne fokotuʻutuʻu fakalelei ʻa e mataʻitohi ʻi he foʻi lea kotoa pē ʻi hono hokohoko totonú koeʻuhí kae lava ke paaki e nusipepá. Hili e ngāué, naʻe ʻalu ʻa Meti ki he ngaahi kalasi he ʻunivēsití ke ne mateuteu ki he ako fakafaitoʻó.

Naʻe lue ʻa Meti ʻi ha maile ʻe ono (10km) mei hono ʻapí ki he ngāué pea ki he akó he ʻaho kotoa pē! Naʻá ne tui ha puti fakatangata he naʻe ʻikai ke fefeka feʻunga hono sū angamahení ke ne fāifononga he pelepelá. Naʻá ne fakaʻamu ke ne heka he saliote toho ʻe he ʻasí kae ʻikai ke ne luelue, ka naʻá ne fakahaofi ʻene sēniti kotoa pē ki heʻene akó.

Naʻe loto-hohaʻa ʻa Meti naʻa faifaí ʻoku ʻikai feʻunga ʻene paʻangá. Naʻá ne ʻiloʻi ʻe tokoniʻi ia heʻene faʻeé mo e mali ua ʻene faʻeé, ka naʻe ʻi ai mo haʻana fānau kehe ke tauhi. Ko e hā mo ha toe meʻa te ne fai?

Naʻe fakakaukau ʻa Meti ke fai ha feinga paʻanga pea kole ki hono ngaahi kaungāmeʻá mo e kāingalotu ʻi he uōtí ke nau foaki ha paʻanga pē te nau fie foaki. Naʻa nau fiefia ke tokoni. Ko Meti ʻa e fefine hono tolu ke muimui ʻi he fakaafe ʻa Palesiteni ʻIongí, pea naʻa nau fakaʻamu ke ne hoko ko ha toketā lavameʻa.

Hili e ngaahi feinga paʻangá, naʻe maʻu ʻe Meti ha paʻanga feʻunga ke ne ako ʻi he akoʻanga fakafaitoʻó! Naʻá ne fononga ki ha ʻunivēsiti ʻi ha fonua ʻe taha ʻo ne ako mālohi ai.

Hili ha taʻu ʻe ua mei ai, naʻe laukau ʻa Meti ke ne laka ʻi he funga siteisí ke maʻu hono tipilomá. Naʻe faifai peá ne hoko ko ha toketā! Kuo teʻeki ke ne ongoʻi fiefia pehē.

Naʻe sio ʻa Meti ki he fiefia ʻa e matangá. Naʻe ʻikai lava ke ʻi ai ha taha hono fāmilí pe kaungāmeʻá, ka naʻá ne ʻiloʻi ne nau laukau ʻaki ia. ʻE vave pē taimi ke ne foki ai ki ʻapi ʻo tokangaʻi mo akoʻi kiate kinautolu ʻa e meʻa naʻá ne akó.

ʻI he foki ʻa Meti ki ʻIutaá, naʻá ne ngāue ʻi he falemahaki Fineʻofa ʻi Sōleki Sití. Naʻá ne manako ke nofo ofi ki he ʻOtu Moʻunga Maká! Pea naʻá ne manako ʻi heʻene hoko ko ha toketaá. Naʻá ne tokoni ke fakamoʻui e ngaahi mahakí, faitoʻo e kafó pea naʻá ne faiako foki ʻi ha ngaahi kalasi faifāʻele.

Ko ha ngāue faingataʻa ia ke hoko ko ha toketaá. Ka naʻe ʻofa ʻa e Tamai Hēvaní ʻiate ia mo Ne tokoniʻi ia. ʻI he toenga e moʻui ʻa Metí naʻá ne fakaʻaongaʻi ia ki hono tokoniʻi e niʻihi kehé. ●ʻOku nofo ʻa e tokotaha naʻá ne faʻú ʻi Misikeni, USA.

Paaki