Ako

lightbulb-orange

’E founga fēfē ha’aku ’asi ko e tokotaha totonu ke filí?

Taimí:Seti ’a e taimí ki he miniti ’e 60 ki he konga ’o e Akó.

Mamata’i: “What Is He Looking For? Part I” (’Ikai ha vitiō? Lau ’a e peesi 66.)

Alea’i:Ko e hā ’oku fie ’ilo ’e he kau pule ngāué lolotonga e ’initaviú pe taimi ’oku nau ’oatu ai ha tohi kole ngāué? Fēfē kapau ’e tokoni ho’o ngaahi talí ke hā mahino ai ko e fili totonu koe ’a e pule ngāué?

Lau: FEHU’I ’O E UIKÉ — ’E founga fēfē ha’aku ’asi ko e tokotaha totonu ke filí?

NGĀUE ’O E UIKÉ — Fai ha ngaahi tali lelei ki he ngaahi fehu’i ’initaviu mo e tohi kole ngāué.

Lolotonga e fakataha ko ’ení, te ke ako ke tali ’a e ngaahi fehu’i ’initaviu mo fakakakato ’o e ngaahi tohi kole ngāué ’i ha founga ’e tokoni ke ke makehe ange!

’E founga fēfē ha’aku teuteu ki he ’initaviú?

Lau:’Oku tau ilifia ’i he ngaahi ’initaviú? ’Oku tau fifili nai pe ko e hā ’e ’eke ’e he kau fai ’initaviú pe ko e hā ’oku nau fie ’ilo ki aí?

Ko hono mo’oní ’oku tau lava ’o ’ilo. ’Oku fa’a fai ’e he kau ’initaviu tokolahi ha ngaahi fehu’i angamaheni. ’I he’etau hoko ko ha kulupú, tau taufetongi ’i hono lau e saati ko ’ení.

NGAAHI FEHU’I ANGAMAHENI	KO E HĀ ’E FIE FANGONGO KI AI ’A E TOKOTAHA ’INITAVIÚ	NGAAHI TOKONI KI HE TALÍ
Ko e hā te ke lava fakamatala’i mai ’o kau kiate koé?	’Oku lelei ’ene leá? ’Okú ne mateuteu?	“Ko au ’i he sekoni ’e 30”
Ko e hā ho ngaahi mālohingá?	’Oku fe’unga nai ’ene taukeí mo ’etau ngaahi fie ma’ú?	Fakamatala ’oku ongó
Ko e hā ’okú ke fie ngāue ai ma’amautolú?	’Oku ’i ai ha’ane taumu’a pau?	Fakamatala ’oku ongó
Ko e hā hao fakakaukau ki ho’o pule ngāué kuo ’osí?	’Okú ne faka’apa’apa’i ’a e kau takí?	Fakamatala ’oku ongó
’Okú ke tali fēfē ʻa e mafatukituki ’o e ngāué?	’Okú ne fatongia’aki e ngaahi palopalemá?	Fakamatala ’oku ongó
Ko e hā ’a e vahenga ’okú ke ’amanaki ki ai?	’Oku fakapotopoto nai ’ene ngaahi ’amanakí?	Tali ’aki ha fehu’i

Mamata’i:“What Is He Looking For? Part II” Ki’i mālōlō pea kau atu ’o hangē ko e fakahinohinó. (’Ikai ha vitiō? Lau ’a e peesi 67- 68.

Alea’i:Ko fē taimi ’oku hoko ai ’a e “ko au ’i he sekoni ’e 30” ko ha me’angāue ’aonga ’i ha ’initaviu? Ko fē taimi ’e hoko ai ’a e fakamatala ongó ko e me’angāue totonú? Na’á ke vakai ki hono ’ai ha me’a ’oku ’ikai leleí ke hoko ’o leleí?

pairs of people shapes

Akoako Fakahoko:

Tuku ha miniti ’e ono pe fitu ke fai ’a e ngaahi “akoako fakahoko vave” ko ’ení.

• Tu’u pea tafoki ki ha mēmipa ’o e kulupú.

• Ko e taha ’o kimoutolu ko e pulé; fai ha ngaahi fehu’i angamaheni mei he saati ’i ’olungá.

• Ko toko taha ko eé ko e tokotaha kumi ngāué ia, tali ’a e fehu’í ’aki ho’o me’angāué.

• Fetongi tu’unga pea toe fakahoko. Fevahevahe’aki ha fakamatala ’e ala tokoní!

• ’I he taimi pē kuó mo fakatou hoko ai ko ha pule mo ha taha kumi ngāué, hoko atu ki ha hoa ’e taha. Toutou fakahoko ’eni kae ’oua kuo ’osi ’a e taimí.

Hoko atu ’o toutou fakahoko ia hili ’etau fakatahá mo ho fāmilí pe kaungāme’á. Vakai ki he saati he peesi 69 ki ha ngaahi fehu’i lahi ange.

Te u tali fēfē ha ngaahi fehu’i ’aki ha ngaahi fehu’i?

Lau:Fēfē kapau he ’ikai te tau lava ’o ’ilo e me’a ’oku fie ma’u ’e he tokotaha fai ’initaviú? Fēfē kapau ’oku tau fie ma’u ha fakamatala lahi ange? Ko e taimi ’e ni’ihi te tau lava ’o tali ’aki ha fehu’i.

Lau:Tau vakai ki he ongo fehu’i angamaheni ko ʻeni. Te tau lau ’a e fehu’i takitaha pea mo e fakamatala ’i hono tafa’aki to’omata’ú.

NGAAHI FEHU’I ANGAMAHENI	KO E HĀ ’E FIE FANGONGO KI AI ’A E TOKOTAHA FAI ’INITAVIÚ	ME’ANGĀUE KI HE TALI FEHU’Í	TALI ’AKI HA FEHU’I
Ko e hā e tu’unga vāhenga ’okú ke fie ma’u?	’Okú ne loto lahi fe’unga ke fai ha alea?	Tali ’aki ha fehu’i	Ko e hā ’a e vāhenga angamaheni okú ke totongi ki he lakangá ni?
’Oku ’i ai hao ngaahi fehu’í?	’Oku mahino kiate ia ’a e ngāué?	Tali ’aki ha fehu’i	Ko e hā e me’a lelei taha fekau’aki mo e ngāue hení?

Alea’i:Ko fē taimi ’e lelei ai ke tali ha fehu’i ’aki ha fehu’i? Ko fē taimi he ’ikaiko ha fakakaukau lelei ia? ’E fēfē hao teuteu ke fai ha ngaahi fehu’i lelei ’i ha ’initaviu?

Tokoni:

Ako ke ’ilo’i e taimi ’oku totonu pe ’ikai totonu ke fai ai ha ngaahi fehuʻi. ’Oua na’a fu’u lahi hono tali e ngaahi fehu’i ’aki e ngaahi fehu’i.

’Ai ke ke ongo’ingofua ki he ngaahi ongo ’a e tokotaha fai ’initaviú. ’Oua na’a ’ai ke pehē ’okú ke ta’eufi.

Lau:’Oku fie ma’u ke tau ’ilo ki he ngāue’angá kimu’a he ’initaviú pea ’alu mateuteu ke fai ha ngaahi fehu’i lelei. ’E lava foki ke tau mateuteu ke tānaki atu ha fehu’i ki ha “ko au ’i he sekoni ’e 30” pe ha fakamatala ’oku ongó. Hangē ko ’ení: “Ko e hā mo ha toe ngaahi pōto’i ngāue okú ke loto ke u fakamatala ki ai?”

’E lava ke fa’u ’e he ngaahi fehu’i leleí ha fepōtalanoa’aki lelei!

interview diagram

Ko koe

’Oku ou sai’ia ’aupito ’i ho’omou koloá. ’Oku fēfē hono ngaohi kinautolú?

Tokotaha fai ’initaviú

’Oku ou fiefia ’i ho’o tokanga ki aí! ’Uluaki, ’oku mau ’omi ’a e ngaahi me’a ke ngaohi ’akí. Pea mau …

’EKITIVITĪ FILI: TE U ALEA’I FĒFĒ HA NGĀUE ’OKÚ NE FEAU ’EKU NGAAHI FIE MA’Ú?
(’OUA ’E FAI ’ENI LOLOTONGA E FAKATAHÁ.)
Kapau te ke fili ’eni, te ke lava ke fai e ’ekitivitī ko ’ení kimu’a he’etau fakataha hokó. Ko e konga mahu’inga ’e taha ’o ha ’initaviu ko e aleá. Kapau ’okú ke fie ’ilo lahi ange, tuku ha taimi ke toe vakai’i “’E Fēfē Ha’aku Alea’i ha Ngāué ’Okú Ne Feau ’Eku Ngaahi Fie Ma’ú?” ’i he peesi 70 – 72 ’i he konga ’o e Ngaahi Ma’u’anga Tokoni. Alea’i pea ’ahi’ahi fakahoko ia mo ho fāmilí.

Fēfē ’a ’eku tō’onga fakakaukaú mo e fōtungá?

Akoako Fakahoko:Tu’u kotoa ki ’olunga pea lau fakataha tu’o tolu ’a e kupu’i lea ko ’ení:

’Oku tu’o taha pē ’a e faingamālie ke fai ai ha fakafōtunga ’oku leleí!

Alea’i:Ko e hā ’ene ’uhinga kiate koe ’a e me’á ni ’i ho’o feinga ko ia ko ia ke “’asi makehé”?

Akoako Fakahoko:Hiki ho seá ke ngāue mo ha mēmipa kehe ’o e kulupú. Mo felau’aki ’a e saati ko ’ení. Fakakaukau’i pe ko e hā te ke fakalelei’i ke ke a’usia ai ho lelei tahá.

NGAAHI TOKONI KI HE LAVAME’A
Tō’onga fakakaukaú	Lotua ha tokoni mo ha nonga. Toka’i mo anga faka’apa’apa. ’I ai he taimi totonú. Fakahā ’okú ke tokanga ki he kautahá mo e tokotaha fai ’initaviú. Malimali mo angalelei. Ngāue lototo’a. Lea ke mahino.
Teuteu lelei	Ke ma’a: fofongá, ongo nimá, nge’esi-nimá. Fakasi’isi’i hono faka’aonga’i ’a e me’a teuteu ki ho fofongá (kakai fefiné). Fakafe’unga pē ākenga (style) ’o e ’ulú. ’Ai ke ke namu lelei. Kosi pe tele mo e kavá (kakai tangatá). Asi hangé ha palofesinalé.
Teungá	Tui ha vala ma’a ’oku ’ikai mahaehae (’oku ’ikai fie ma’u ke totongi mamafa e valá). Haiane ’a e valá. Teuteu ke ki’i sai ange he teunga ngāué. Kapau te ke vala tangakalī mo falani ki he ngāué, tui ha talausese ma’a mo ha sote lelei ange. Kapau te ke tui ki he ngāué ha sote lelei ange, tui ha sote mo ha hēkesi (ki he kakai tangatá) pe ha sote (ki he kakai fefiné).

Te u fakafonu fēfē e ngaahi tohi kole ngāué?

Lau:’Oku tau fie fakamoleki e konga lahi hotau taimí ’i ha fetu’utaki fakatāutahá mo e ngaahi ’initaviu ’o fakafou ’i he’etau kulupu fengāue’akí. Ka ’oku ngalingali ’e fie ma’u ke tau fakafonu ha ngaahi tohi kole ngāue foki, ’o tatau ai pē pe ’i ha pepa pe ’i he ’Initanetí. Ko e tohi kole ngāué ’oku hangē pē ia ha ’initaviu ’i ha pepá.

Akoako Fakahoko:Fakataha mo ha ongo mēmipa kehe ’o e kulupú. Fakafonu ’a e tohi kole ngāue ’i he ongo peesi hono hokó. Lau leva ’a e ngaahi me’á ni pea alea’i e founga ke fakalelei’i ai ho’o tohi kole ngāué. ’I he ’osi ’etau fakatahá, vakai’i ’a e peesi 73 – 75.

KONGA ’O E TOHI KOLE NGĀUÉ	KO E HĀ ’OKU NAU FEKUMI KI AÍ	ME’ANGĀUÉ MO E NGAAHI TOKONI
Fakamatala Fakatāutaha	’Oku ’i ai ha me’a ke ta’ofi ai ia (hangē ko ha hia pe palopalema kehe)?	Tali kotoa ’a e ngaahi fehu’í. Faka’aonga’i e fakamatala “ko au ’i he sekoni ’e 30”. Faitotonu; faka’ehi’ehi mei he fakamatala fakaikiiki ’oku ’ikai fie ma’ú.
Akó	’Okú ne ma’u e ako ngāue ’oku fie ma’ú?	Kapau ’e lava kamata ’aki e tu’unga fakaako pe tohi fakamo’oni ako mā’olunga tahá pea foki ai ki mui. Tānaki atu ’a e ngaahi ako mo e ngaahi tohi fakamo’oni ako pau kotoa. Tānaki ha fakamatala ongo.
Hisitōlia Fakangāué	’Okú ne ma’u ’a e taukei ’oku tau fie ma’u?	Kapau ’e lava, kamata ’aki e ngāue fakamuimuitahá pea foki ai kimui. Feinga ke faka’ehi’ehi mei he puna fakalaka he taimí pe fakamatala’i kinautolu. Faka’aonga’i ’a e fakamatala ’oku ongó.
Ma’u’anga Fakamatalá	’Oku ’i ai ha fakamatala fe’unga ke u fetu’utaki kiate kinautolu?	Teuteu ’a e ma’u’anga fakamatala ’e taha (ma’u ha ngofua) fekau’aki mo ho ’ulungāangá (faitotonú, mo e alā me’a pehē) pea ko e taha fekau’aki mo ho’o pōto’i ngāué mo e ngaahi olá.
Ngaahi Pale pe Fakalāngilangi	’Oku ’i ai ha pōto’i ngāue makehe?	Kapau ’e lava, kamata ’aki e mahu’inga tahá pea fāihifo ki he si’i taha hono mahu’ingá. Tānaki ha fakamatala ’oku ongó.
Fakalūkufuá	’Oku matamatalelei mo faka’ofo’ofa ’a e tohi kole ngāué?	Tohi’i mahino. ’Ai ke faka’ofo’ofa ’a e sio ki aí.

FOOMU KOLE NGĀUÉ
Hingoá:

’Ahó:

Tu’asilá:

Telefoní:

’Īmeili:

Lakangá:

Vāhenga ’Oku Fie ma’ú:

’Aho ’e ’atā aí:

Kuó ke ’osi ngāue ki he kautaha ko ’ení?

• ’Io

• ’Ikai

’Ahó:

Kapau ’oku ’io, ’anefē?

Kuó ke ’osi halaia ki ha hia?

• ’Io

• ’Ikai

’Ahó:

Kapau ’oku ’io, fakamatala’i:

Akó

Kolisi:

Tu’asilá:

Mei he:

Ki he:

Na’á ke ’osi mei he akó?

• ’Io

• ’Ikai

Tipiloma:

Ako’anga Mā’olungá:

Tu’asilá:

Mei he:

Ki he:

Na’á ke ’osi mei he akó?

• ’Io

• ’Ikai

Mata’itohí:

Ma’u’anga Fakamatalá

Hingoa Kakató:

Vā Fetu’utakí :

Telefoní:

Hingoa Kakató:

Vā Fetu’utakí:

Telefoní:

Hingoa Kakató:

Vā Fetu’utakí:

Telefoní:

Ngaahi Ngāue ki Mu’á

Hingoa ’o e Ngāué:

Vāhenga Kamatá:

Vāhenga Faka’osí:

Ngaahi Fatongiá:

Mei he:

Ki he:

’Uhinga ’ene Mavahé :

Kautahá:

Telefoní:

Hingoa ’o e Ngāué:

Vāhenga Kamatá:

Vāhenga Faka’osí:

Ngaahi Fatongiá:

Mei he:

Ki he:

’Uhinga ’ene Mavahé:

Kautahá:

Telefoní:

’Oku ou fakamo’oni ’oku totonu pea mo kakato ’eku ngaahi talí ’i he lelei taha ’o ’eku ’iló.

Kapau ’e hoko ’a e tohi kole ngāué ni ’o ma’u ai ha ngāue, ’oku mahino kiate au ’e ala tukuange au ’o kapau ’oku loi pe ta’etotonu e fakamatala ’i he’eku tohi kole ngāué pe ’initaviú.

Fakamo’oni Hingoá:

’Ahó: